ලෝක ජනගහන දිනය

ජුලි 11 එනම් අද දිනය ලෝක ජනගහන දිනය ලෙස හැඳින්වේ.මෙය එක්සත් ජාතීන්ගේ ජනගහන අරමුදල (UNFPA) විසින් 1989 සිට  නම් කරන ලදී.1987 ජූලි 11 දින ලෝකයේ ජනගහනය බිලියන 5 කට ළඟා වීම මෙම දිනය නම් කිරීම කෙරෙහි බලපා ඇත.

මෙම දිනය පිහිටුවීම කෙරෙහි බලපෑ අරමුණු ලෙස,ලෝක ජනගහනය වේගයෙන් වර්ධනය වීම පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම,ආරෝග්‍ය, අධ්‍යාපනය, පවුල් සැලසුම් කිරීම සහ ලිංගික  අයිතිවාසිකම් ගැන සාකච්ඡාවට හේතුවීම,සංවර්ධනය හා සම්පත් බෙදාහැරීමේ අසමතුලිතතාව පිළිබඳ අවධානය යොමු කිරීම දැක්විය හැක.

මේ වනවිට,ලෝකයේ ජනගහනය බිලියන  8.1 ට අධික වන අතර මෙම ජන සංඛ්‍යාව පෘථිවි තලයේ ඉතා කුඩා ප්‍රදේශයක ව්‍යාප්තව ඇත.ඒ අනුව ලෝක ජනගහනයෙන් 80% ක් පමණ ජීවත් වන්නේ ලෝක මුළු බිම් ප්‍රමාණයෙන් 20% වඩා අඩු ප්‍රදේශයක ය.ජනගහනය බහුල ව වර්ධනය වන්නේ  ආසියාව, අප්‍රිකාව, ලතින් ඇමරිකාව වැනි කලාපවලයි. ජාත්‍යන්තර සංවර්ධන කටයුතු, සම්පත් බෙදාහැරීම, පරිසරය හා පාරිසරික තීරණ සඳහා ජනගහනය විශාල බලපෑමක් කරයි.

වර්තමානයෙහි සමස්ත ලෝකය තුළ ජනගහනය සම්බන්ධ වූ විවිධ ගැටලු පවතී.ඒවා නම්, සම්පත් හිඟය (ආහාර, වතුර, ඉඩම්),පරිසර විනාශය ඉහළ යාම.(වනාන්තර නාශය, දූෂණය),දරිද්‍රතාවය ඉහළ යාම හා සම්පත් අසමාන ලෙස ව්‍යාප්ත වීම,අධ්‍යාපන හා සෞඛ්‍ය පහසුකම් හිඟය,පවුල් සැලසුම් කිරීමේ අභියෝග ඇති වීම ආදියයි.

මෙවර (2025) ලෝක ජනගහන දිනයේ තේමාව බවට පත්ව ඇත්තේ,

"Investing in Youth for a Sustainable Future" එනම්,"තිරසාර අනාගතයක් සඳහා තරුණයින් සඳහා ආයෝජනය කිරීම"යන්නයි.මෙම තේමාව සෘජුව යොමු වන්නේ අප වන් වූ තරුණ ප්‍රජාවටයි.අපගේ වගකීම විය යුත්තේ,

වගකීම්සහගත ලෙස කටයුතු කරමින් ලෝකයට වැඩදායී පුරවැසියන් බවට පත්වීම,තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක සමග යමින් කටයුතු කිරීම හා පරිසරය ආරක්ෂා කිරීම,පවුල් සැලසුම් ක්‍රම පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම සහ ප්‍රවර්ධනය ,සියලුම ජනවර්ගවලට, සියලුම ආගම්වලට හා සියලු ම ජාතීන් කෙරෙහි සම සිත් තබා කටයුතු කිරීම හා තරුණයන්ට හා කාන්තා අයිතිවාසිකම් සුරැකි සමාජයක් ගොඩනැගීම යන්නයි.

World Population Day: Counting People, Valuing Lives

Every year on July 11, the world pauses to reflect on a powerful reality , our growing population. But World Population Day isn’t just about numbers. It’s a call to think deeper: about people, equity, sustainability, and the choices we make as a global community.

With over 8 billion people on Earth today, we stand at a crossroads. The rise in population brings incredible opportunities: diverse talents, cultures, and innovation. Yet it also presents serious challenges: limited resources, climate pressure, unequal access to healthcare and education, and gender inequality.

This day was first established by the United Nations in 1989, inspired by the world reaching 5 billion in 1987. Since then, it has become a platform to highlight urgent issues, especially around reproductive health, 

family planning, and empowering women and youth.

One of the most important messages of this day is that 

every person matters. Behind every statistic is a life, a story, a future. Sustainable development cannot happen unless we invest in people, ensuring that everyone, regardless of background or gender, has the right to education, healthcare, and opportunity.

As we look ahead, the focus must shift from fearing large populations to managing growth wisely, with care, compassion, and informed decision making. Governments, communities, and individuals all play a role.

On this World Population Day, let’s commit not just to counting people but to making people count. By promoting awareness, education, and equality, we can shape a future where every life is not just seen but truly valued.

ඇසළ පුන් පොහෝ දිනය අදයි...

ඇසළ පුර පසළොස්වක පොහොය දිනය බෞද්ධ ඉතිහාසයේ සුවිශේෂී ස්ථානයක් හිමි කර ගන්නා ආගමික සිදුවීම් සමුදායකට සම්බන්ධ වේ. බුද්ධ ශාසනයේ මූලික සිදුවීම් ගණනාවක් ඇසළ පොහොය දිනක සිදු වී ඇති අතර, එය බෞද්ධ බැතිමතුන් අතර ඉමහත් ගෞරවයකට පාත්‍ර වූ දිනයක් බවට පත්ව ඇත.

බුදුසිරිත හා බැඳුණු ඇසළ පොහොය

ඇසළ පුන් පොහෝ දිනයේ සිදු වූ වැදගත් සිදුවීම් බොහෝමයක් අප මහ බෝසතාණන් වහන්සේගේ හා බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවිතය හා සමීපව බැඳී පවතී.

• පස්මහ බැළුම් සහ පිළිසිඳ ගැනීම: පස්මහ බැළුම් බැලීමෙන් අනතුරුව, සිදුහත් බෝසතාණන් වහන්සේ මහාමායා දේවියගේ කුස පිළිසිඳ ගත්තේ ඇසළ පොහොය දිනකදීය. මෙය බුදුසිරිතේ ආරම්භක සන්ධිස්ථානයක් ලෙස සැලකේ.

• රාහුල කුමරුගේ උපත සහ මහාභිනිෂ්ක්‍රමණය: රාහුල කුමරුගේ උපත සිදුවන්නේත්, ගිහි ගෙය කලකිරී සිදුහත් බෝසතාණන් වහන්සේ මහාභිනිෂ්ක්‍රමණය කරන්නේත් ඇසළ පොහොය දිනකයි. මාරයා විසින් දින හතකින් සක්විති රජකම ලැබෙන බව පවසා ගිහිගෙය හැරයාම වැළැක්වීමට උත්සාහ කරන්නේද මෙදිනමයි.

• ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍රය දේශනා කිරීම: බුද්ධත්වයෙන් වසර හයකට පසු, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භරණැස ඉසිපතන මිගදායේදී පස්වග තවුසන් උදෙසා ප්‍රථම වරට ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍රය දේශනා කරමින් ධර්ම චක්‍රය ප්‍රවර්තනය කළේ ඇසළ පොහොය දිනකයි. මෙය බුද්ධ ශාසනයේ ආරම්භය සනිටුහන් කළ සිදුවීම ලෙස සැලකේ.

• යමා මහා පෙළහර: තීර්ථකයන්ගේ මානය බිඳ, දමනය කිරීම පිණිස ගන්ධබ්බ රුක් මූලයේදී ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ යමක මහා පෙළහර පෑවේද ඇසළ පොහොය දිනකදීය.

• දෙව්ලොව දම් දෙසීම: මාතා දිව්‍යරාජයා ඇතුළු දෙවියන්ට විජම්බණ දේශනා කිරීම ඇසළ පොහොය හා සම්බන්ධ තවත් වැදගත් සිදුවීමකි.

• කොණ්ඩඤ්ඤ තවුසාගේ සෝවාන් වීම: ධම්මචක්කප්පවත්තන සූත්‍ර දේශනාව අවසානයේදී කොණ්ඩඤ්ඤ තවුසා සෝවාන් ඵලයට පත්වීමත් ඇසළ පොහොය දිනක සිදුවූ බව සඳහන් වේ.

ශාසනික වත්පිළිවෙත් සහ ඓතිහාසික සිදුවීම

ඇසළ පොහොය දිනය බෞද්ධ සංස්කෘතිය හා සිරිත් විරිත් සමගද සමීපව බැඳී පවතී.

• 
  ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව: ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව පැවැත්වීම සඳහා රජගහනුවරට වැඩමකර, වස් එළඹීමට මූලික කටයුතු ආරම්භ කරන්නේ ඇසළ පොහොය දිනකදීය.

• වස් විසීම: විහාරස්ථානවල වැඩ වසන භික්ෂූන් වහන්සේලා වස් විසීම ආරම්භ කරන්නේ (පෙර වස් විසීම) ඇසළ පොහොය දිනටයි. මෙම කාල සීමාව තුළ භික්ෂූන් වහන්සේලා විහාරස්ථානයන්ගෙන් බැහැරට නොගොස් ධර්ම අධ්‍යයනයට සහ භාවනාවට යොමු වෙති.

• ඛණ්ඩ සීමාව සාංඝික කිරීම: ප්‍රථම ඛණ්ඩ සීමාව සාංඝික කිරීම සිදුවන්නේද ඇසළ පොහොය දිනකදීය.

• උපසම්පදාව ප්‍රතිෂ්ඨාපනය: කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු සමයේදී ලක්දිව උපසම්පදා භික්ෂූන් වහන්සේලා නොවූ බැවින්, සියම් රටින් (වර්තමාන තායිලන්තය) උපාලි තෙරුන් වහන්සේ ඇතුළු පිරිස ගෙන්වා ලංකාවේ උපසම්පදාව ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම සිදුවූයේද ඇසළ පොහොය දිනකයි. මෙය ශ්‍රී ලංකාවේ බුද්ධ ශාසනයේ පුනර්ජීවනයට හේතු විය.

• රුවන්වැලි සෑයේ මංගල ගල තැබීම සහ ධාතු නිධානය: බුද්ධ වර්ෂ 382 දී දුටුගැමුණු රජු විසින් රුවන්වැලි මහා සෑය තැනීමට මංගල ගල තැබීම සහ අනේප්‍රකාර ප්‍රාතිහාර්යයන් මැද මහ සෑයේ ධාතු නිධානය සිදුවන්නේද ඇසළ පොහොය හා සමගාමීවය.

• දළදා පෙරහැරේ ආරම්භය: කීර්ති ශ්‍රී මේඝවර්ණ රජු (කිත්සිරි මෙවන්) දවස කලිඟු රටින් හේමමාලා කුමරිය හා දන්ත කුමරු විසින් ලංකාවට ගෙනෙන ලද දළදා වහන්සේ ප්‍රදර්ශනය කරමින් වසරක් පාසා පවත්වනු ලබන ඇසළ පෙරහැරේ ආරම්භයද ඇසළ පොහොය හා බැඳී පවතී. අදටත් මහනුවර ඇසළ පෙරහැර ලෝක ප්‍රසිද්ධ සංස්කෘතික උත්සවයකි.

ඇසළ පුන් පොහොය දිනය බෞද්ධ ඉතිහාසයේ විවිධ වැදගත්කම් සහිත සිදුවීම් රාශියකින් පෝෂණය වී ඇත. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවිතයේ ප්‍රධාන සන්ධිස්ථාන, ශාසනයේ ආරම්භය, වස් පිලිවෙත සහ ඓතිහාසික සිදුවීම් මෙන්ම අදටත් පවතින සංස්කෘතික උත්සව දක්වා මෙම දිනය බෞද්ධයන්ට මහත් අනුස්මරණීය දිනයක් බවට පත් කරයි. එබැවින් ඇසළ පොහොය යනු ශාසනික හා ඓතිහාසික වශයෙන් අතිශය වැදගත්, භක්තියෙන් හා ගෞරවයෙන් සමරනු ලබන පුණ්‍ය දිනයකි.

ලෝක පියවරුන්ගේ දිනයයි....

 අද ලෝක පියවරුන්ගේ දිනයයි....

 රැකවරණයේ  

සංකේතය ඒ  නුඹයි  තාත්තේ.....

මෙම විශේෂ දිනයට තේමාවක් නොමැති වුවත් එයට හේතුව වන්නේ පියවරුන්ගේ නොනිමි ආදරයට තේමාවක් ,සීමාවක් අවශ්‍ය නොවන නිසයි.දුක සතුට මේ හැමදෙයක්ම සිත තුල රන්දාගෙන ජීවිතේ අරගලයන් හමුවේ තාත්තා සිංහයෙක් වගේ මුහුණ දුන්නේ ඒ අපිරිමිත සෙනෙහසේ උණුසුමටයි.ඒ සෙනෙහසට උපහාරයක් පිණිසම මේ දිනය ඔබට පුද දේවා තාත්තේ...

ලෝක පියවරුන්ගේ දිනය සමරන අද දවසේ මේ ලෝකයේ උතුම් පිය පදවිය දරන සෑම පියවරෙකුගේම සිහින සැබෑ වෙන සතුට පිරුණු සුබ පියවරුන්ගේ දිනයක් වේවා...

ජුනි 15 වන දින තාත්තාගේ ඒ නිහඬ ආදරයට උපහාරයක් පිණිස මෙම දිනය වෙන් වී තිබුණත් බොහෝ රටවල මෙය වාණිජ පරමාර්ථයෙන් වෙන් වූ දවසක් වී ඇත.නමුත් මෙය එසේ සැමරිය යුතු දිනයක් නොවේ...අද දිනය වෙනුවෙන් අදුරු නිම්නෙක එළිය දුන් තාත්තා ගැන මෙසේ පුංචි ඔවදනක් එකතු කරමු..

මහමෙරකටවත් උපමා කල නොහැකි දෝරේ ගලා නොයන්නට ඉඩ නොදී හදපත්ලේම මිහිදන් වූ ආදරයක් තිබුණානම් ඒ තාත්තාගේ ආදරයයි.ඉරට හදට මහ පොලොවටවත් තාත්තාව උපමා කල නොහැක්කේ ඒ නිසයි.මහ දවාලේත් රැය පුරාවටත් තාත්තාගේ සෙනෙහස හදවත පත්ලේ මා නමින් ලියවෙද්දී තාත්තාගේ උරහිසේ හයිය අපගේ වාරුව උනා.මෙලොව එලිය දුටු දුනයේ සිටම මා අනුකරණය කල මා අනුකමනය කල මගේ ලෝකයේ එකම වීරයා තාත්තේ ඒ ඔබයි.

ගොඩක් ආදරකතා හඩ නැගුවත් තාත්තාගේ ආදරය හැම තැනකදීම නිහඩ උනා.අඩන්න හේතු දහසක් මැද්දේ උනත් කදුලු හංගගෙන තාත්තා හිනාවුනා.ඒ තරම්ම ඒ ආදරය අපට නිහඩයි.

අප පුංචි කාලේ ඉදන් දාහක් දේවල් ඉල්ලලා අඩද්දී පුංචි දෙයකවත් අඩුවක් දැනෙන්න දුන්නේ නෑ.ඒ දවසේ ඉදන්ම ඇහෙන් කදුලක් වැටෙද්දී තාත්තාට දැණුනු වේදනාව හිතේ හිරකරගෙනම හිටියා.තාත්තා හිටපු හැමතැනකම අපිට දැණුනු රැකවරණය මහ පොලව අපව දරාගෙන සිටිනවා වාගේයී.

තාත්තාට අහිමි වූ යම් ලෝකයක් තිබුණානම්,ඒ ලෝකයේ මම රජවෙනවා දකින්න තාත්තා තරම් සිහින මැවූ තවත් මිනිහෙක් මේ ලෝකයේ අප දැක නැත.අම්මගේ ආදරය වගේම තාත්තගේ නිහඬ ආදරය මේ ලෝකය හැමදාම ලස්සන කරනවා.මම දිනද්දී,වැටුනු තැනින් නැගිටිද්දී තාත්තාගේ මුහුනේ ඇදෙන ඒ හිනාවේ අමුතුම ලස්සනක් තිබුණා.ඒයට හේතුව වෙන්න ඇත්තේ ඒ සැගවුණු අපිරිමිත ආදරයයී..තාත්තා වෙනුවෙන් මෙවන් දිනයක් මේ මිහිතලේ තිබිය යුතුමයි.මක්නිසාදයත් ඒ ආදරයේ නිහැඩියාව නිසයි.

ලෝක පියවරුන්ගේ දිනය සමරන අද දවසේ මේ ලෝකේ උතුම් පිය පදවිය දරණ සෑම පියෙකුගේම සිහින සැබෑ වෙන සතුට පිරුණු සුබ පියවරුන්ගේ දිනයක් වේවා!!!

ලෝක පරිසර දිනය

 ලෝක පරිසර දිනය

ප්ලාස්ටික් දූශණය අවම කරමු

ලෝක පරිසර දිනය සැමරෙන්නේ ජුනි මස 5 වන දිනයි.මෙම දිනය 1972 දී ජිනීවා හි පැවති ජාත්‍යන්තර පරිසර සමුළුවේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් පිහිටුවන ලදී.එය පසුකාලීනව වසරකට වරක් විවිධ රටවල සංවිධානය වන පරිසර සන්ධාන වැඩසටහන් සහ පුනරුත්ථාපන වැඩසටහන් සදහා ප්‍රමුඛ අවස්තාවක් වී ඇත.

ඔබ දන්නවාද?

පෘතුවි තලයේ තවත් එක් ජීවියෙකු පමණක් වන මිනිසා මහපොළවේ සාරය සූරාකෑම සහ පරිසරය් විනාශ කරමින් සිටින්නේ අදක් ඊයෙක සිට නොවේ.ගැනිය නොහැකි කාලයක් මුළුල්ලේ පරිසරය හායනය කරනු ලබන පිරිසක් අප හා සිටී.නමුත් තවත් පිරිසක් එය වැළැක්වීමට පියවර ගත්තද, පරිසර විනාශය අතින් අප තවමත් අන්තරායක අඩවියක සිටින් බැව් සෑම තත්පර තුනකට වරක් පාපන්දු පිටියක ප්‍රමාණයේ වන වැස්මක් ලොවෙන් ඉවත් වෙමින් අපට පසක් කරවයි.

මිනිසාගේ අහිතකර ක්‍රියා හේතුවෙන් 50% ක් පමණ ලෝකයේ තෙත් බිම් අපට මේ වන විට අහිමි වී තිබෙනවා.කොරල් පර පද්ධතීන් ද මේ වන විට 50% ක් පමණ විනාශ වී ඇත.මේ ආකාරයට තවත් ඉදිරියට මේ දූශිත ක්‍රියාවන ගලාගෙන ගියහොත් 2050 පමණ වන විට 90% ක් පමණ ඉතිරි කොරල් පර විනාශ වීමට බොහෝ ඉඩකඩ ඇත.එසේම අමතක නොකළ යුතු කරුණක් වන්නේ පසුගිය වසර සියය තුල ආසන්න වශයෙන් 1.5*C° ඉහළ ගොස් ඇති ගෝලීය උෂ්ණත්වය තව දුරටත් ඉහළ යාම අපට සිහිනයක් නොවේ.

එමෙන්ම දකුණු ඇමෙරිකාවේ ඇමේසන් වනාන්තරය ලෝකයාගේ අසාධූ ක්‍රියාවන් හේතුවෙන් විනාශ මුඛයට පාත්‍ර වන අන්දම අපට සියැසින් දැක බලා ගත හැක.ඔබ දන්නවාද?, ලොවා විශාලතම කොරල්පරය වන ඕස්ට්‍රේලියාවේ  'මහා බාධක පරය' 50% ක්ට වඩා අහිමි වී ඇත්තේ මිනිසාගේ අනිසි   ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙනි.ලෝක පරිසර දිනය තුල අප ඒ ගෝලීය තොරතුරු පිළිබදව දැනුවත් වීම නිසැකයෙන්ම අත්‍යවශ්‍ය වනවා නේද? 

මෙසේ අධිකව ලෝකය නැවතත් හරිත පැහැයෙන් ජීවයක් ලබා දීමට අත්වැල් බැදගෙන ඇති බව සතුටට කරුණකි.ඒ පිළිබදව නියමිත අවධානයක් ලබා දෙමින් නැවත වතාවක් පෘථිවියේ නිසි ජීවී ගුණය ලබා දී නැවත් ප්‍රතිශ්ථාපනය කිරීමට මූලික පියවර තබා ඇති බව සදහන් කල යුතුම කරුණකි.ඕසෝන් වියන රැක ගැනීමට මුල පුරා ඇති අතර , හෙක්ටයාර් දහස් ගණනකින් නැවතත් වනාන්තර සිටුවීමට අරඹා ඇත.කිලෝමීටර් සියගණනක කොරල්පර පද්ධතීන් නැවත පිළිසකර කිරීමට මුල පුරා ඇත.එසේම වද වී යාමට ආසන්නයේ සිටි ජීවී විශේශ විශාල සංඛ්‍යාවක් එම අනතුරෙන් මුදවා ගැනීමට කටයුතු කර ඇත.අධික සම්පත් පරිභෝජනය, පොසිල ඉන්ධන දහනය,ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාම වැළකීම වැනි ක්‍රියාවන් සදහා මුලිකව හඩ අවධි කොට ඇත.

2025 වසරේ ලෝක පරිසර දිනයේ ප්‍රධාන තේමාව වූයේ *ගෝලීය* *ප්ලාස්ටික්* *දූශණය* *අවසන්* **කිරීමයි* . ප්ලාස්ටික් දූශණය ජල මාර්ග,මිනිසුන්ගේ සෞඛ්‍යය සදහා දැඩි බලපෑම් ඇති කරවයි.මෙම තේමාව මගින් ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කිරීම,නැවත භාවිතා කිරීම සහ පරිසර හිතකාමී විකල්ප භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය මතු කරයි.මෙම වසරේ පරිසර දිනයේ ආයෝජක රට වන්නේ දකුණු කොරියාවයි.ආයෝජක ස්ථානය ජේජු දූපත,දකුණු කොරියාව.

මේ සදහා ඔබට කල හැකි දේ මොනවාද? 

☘️ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කිරීම.

එනම් එක් වරක් පාවිච්චි කරන ප්ලාස්ටික් භාණඩ නැවත භාවිතය හැකි තරම් අඩු කරන්න.

☘️සමෘද්ධිමත් පරිසරයක් සදහා කටයුතු කිරීම.

පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාමාර්ග තව දුරටත් ගැනීම.

පොදුවේ සෑම වසරකම සමරනු ලබන ලෝක පරිසර දිනයේ අරමුණු මොනවාද? 

🍃පරිසරය රැක ගැනීම පිළිබද ජනතාව තුල අවබෝධය වැඩිදියුණු කිරීම.

🍃දූෂණය,වනාන්තර විනාශය,දූපත් ආපදා වැනි ගැටළු පිළිබද අවධානය යොමු කිරීම

🍃තිරසාර සංවර්ධනය උදෙසා ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස ආණුඩුව සහ ආයතන අවධානය යොමු කිරීම.

ඒ සදහා ජනතාව වන අපගේ වගකීම වනුයේ,

🌳 කසළ නිසි පරිදි නියමිත ස්ථානයන්ට බැහැර කිරීම.

🌳 දැව විනාශය වැළැක්වීම.

🌳 නව ආරක්ශිත තාක්ශණය භාවිතා කිරීම.

🌳 ජලය හා විදුලිය ඉතිරි කිරීම.

මේ ආකාරයට අප කොතරම් කරුණු පිලිබදව දැනුවත් වුවත් ලොක පරිසර දිනය සදහා අප වටිනා එක් ක්‍රියාවක් වත් කිරීම අගනේය.ඒ සදහා ලෝක වාසී අප සියලුම දෙනා එම දිනයට වටිනාකමක් එක් කල යුතුම වේ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භටයින්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය

 එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භටයින්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය

සෑම වසරකම මැයි 29 වන දින, ලෝකය යුද්ධය සහ සාමය අතර සිටින විරුවන්ගේ මතකයන් සැමරීමට ඔවුන් ආදරයෙන් සිහිපත් කිරීමට එක්රැස් වේ. එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භටයින්ගේ නිල් හිස්වැසුම් ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවයයි. මෙම දිනයේදී, අපි ඔවුන්ගේ සේවයට, ඔවුන්ගේ පරිත්‍යාගයට සහ සියල්ලටම වඩා, මනුෂ්‍යත්වය පිළිබඳ ඔවුන්ගේ විශ්වාසයට ගෞරව කරමු. මුළු ලෝකයක් අද දිනයේදී  එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක මෙහෙයුම්වල සේවය කරන සියලුම පිරිමින්ගේ සහ කාන්තාවන්ගේ වෘත්තීයභාවයට, කැපවීමට සහ ධෛර්යයට උපහාර දක්වන අතර, සාමය වෙනුවෙන් ජීවිත අහිමි වූවන්ගේ මතකයට ගෞරව කරයි. 

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය, එහි 57/129 යෝජනාවෙන්, මැයි 29 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භටයින්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය ලෙස නම් කරන ලදී. 1948 දී පළමු එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භට කණ්ඩායම "එක්සත් ජාතීන්ගේ සටන් විරාම අධීක්ෂණ සංවිධානය" හෙවත් UNTSO ලෙස නම් කරන ලද අතර, පලස්තීනයේ මෙහෙයුම් ආරම්භ කළ දිනය මෙයයි.

1948 සිට මිලියන දෙකකට අධික සාම සාධක භටයින් මෙහෙයුම් 71 ක සේවය කර ඇති අතර, එමඟින් රටවල් යුද්ධයෙන් සාමය වෙත පිවිසෙන දුෂ්කර මාවතක ගමන් කිරීමට උපකාරී වේ. වර්තමානයේ, රටවල් 120 කට වැඩි ගණනකින් සාම සාධක භටයින් 76,000 කට වැඩි පිරිසක් ගෝලීය මෙහෙයුම් 11 ක යොදවා ඇත. ඔවුන්ගේ වෙහෙස මහන්සිය සහ කැපවීම ගැටුම්වලින් පීඩාවට පත් මිලියන ගණනක් සඳහා සාමය සහ ස්ථාවරත්වය වර්ධනය කිරීමට උපකාරී වේ. පරිණාමය වන අභියෝග මධ්‍යයේ වුවද, සාම සාධක භටයින් සිවිල් වැසියන් ආරක්ෂා කිරීම, ජීවිත බේරා ගැනීම සහ සාමය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා නොසැලී සිටියි.

1948 දී පළමු එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භට කණ්ඩායම පිහිටුවන ලද දා සිට, ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා, අනතුරු සහ රෝග හේතුවෙන් සාමය වෙනුවෙන් සේවය කිරීමේදී පොලිස් සහ සිවිල් නිලධාරීන් 4000 කට වැඩි පිරිසකගේ ජීවිත අහිමි වී ඇත. මැයි 29 වන දින, සාමාජික රටවල් සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සමඟ එක්ව, මියගිය සාම සාධක භටයින්ට ගෞරව කිරීම සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ කාර්යාලය නොයෙකුත් උත්සව පවත්වයි.

සාම සාධක භටයින් සොල්දාදුවන් ය. නමුත් පොලිස් නිලධාරීන්, සිවිල් කාර්ය මණ්ඩලය, ඉංජිනේරුවන්, පරිවර්තකයින් සහ මානව හිමිකම් ආරක්ෂකයින් ද ඒ අතර වේ. බොහෝ විට කීර්ති නාමයන්, වරප්‍රසාද නොලබා මෙන් ම ඇතැම්විට ආරක්ෂාව පවා නොමැතිව ඔවුන් දැවැන්ත පීඩනයක් යටතේ සේවය කරයි. ඔවුන්ගේ කැපවීම ස්මාරකවල නොව, නැවත විවෘත කරන ලද පාසල්වල, නැවත ගොඩනඟන ලද රෝහල්වල සහ යුද්ධයේ රුදුරුබව වළකන සාම ගිවිසුම්වල සලකුණු කර ඇත.

වර්තමාන ගෝලීය භූ දර්ශනය තුළ, ගැටුම් තවදුරටත් යුධ පිටිවලට සීමා නොවේ. එය දේශගුණික විපර්යාස, ඩිජිටල් යුද්ධ, ජනවාර්ගික බෙදීම් සහ භාෂණයේ නිදහස අහිමි කිරීම් තුළ රැදී පවතී. එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක භටයින්ට සිවිල් වැසියන් ආරක්ෂා කිරීම, මැතිවරණවලට සහාය වීම, ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය ඉදිරියට ගෙන යාම සහ වසංගතවලට මුහුණ දීම පවා පැවරී ඇත.

විශ්වවිද්‍යාලයීය විද්‍යාර්ථයින් ලෙස, ලෝක පුරවැසියන් ලෙස සහ ඊළඟ පරම්පරාවේ නායකයින් ලෙස, අපි මෙම මෙහෙයුමෙන් වෙන් වී නැත. අප එහි කොටසකි. ජාත්‍යන්තර නීතිය, මානුෂීය කටයුතු, පුවත්පත් කලාව, අධ්‍යාපනය හෝ ප්‍රතිපත්ති හරහා වේවා, සාමය ගොඩනැගීමේදී අප සැමට කාර්යභාරයක් ඇත.මෙම දිනයේ දී, දුර සිට නිල් හිස්වැසුම් අගය නොකරමු. අපි ඔවුන්ගෙන් ඉගෙන ගනිමු. වඩා හොඳ සම්පත් ඇති සහ හෙට දවසේ අභියෝග සඳහා වඩා හොඳින් සූදානම් කරන ප්‍රතිසංස්කරණවලට සහාය දෙමු. සාම සාධක භටයින්ගේ පැමිණීම තවදුරටත් අවශ්‍ය නොවන ලෝකයක් ගොඩනැගීමට අපි කැප වෙමු.

සාමය යනු මෙහෙවරක් පමණක් නොව, එය මානසිකත්වයකි. සැමදෙනාගේම සිත් තුළ සාමය තිබිය යුතුයි. ලෝකයේ සැමදෙනාටම වෙඩි හඬ නොමැතිව බියක් සැකක් නොමැතිව ජීවත් වීමට අයිතියක් තිබේ. පවුලේ සියලු දෙනා හා එක්ව සිනාසීමට අයිතියක් තිබේ. කුඩා දරුවන්ට දෙමාපියන් අහිමි නොවන මව්වරුන්ට තම කිරිකැටි බිළින්දන් අහිමි නොවන සාමයක් ලෝකයට අවැසි මොහොතක අප ජීවත් වේ. මිනිස් ජීවිත මතින් බිම් කඩක අයිතිය සොයන වත්මන් ලෝකයේ සාම සාධක හමුදාව නිල ඇඳුමින් සැරසුණු අයට පමණක් නොවේ - එය අප සැමට අයත් වේ.

පාපන්දු දිනය .

 අද  2025 මැයි මස 25 වන දිනයි...එනම් අදට ලෝක පාපන්දු දිනය යෙදී ඇත.

ලෝක පාපන්දු දිනය අපට මතක් කරවන්නේ ක්‍රීඩාවක් ලෙස පමණක් නොව ජාත්‍යන්තර සන්සුන්භාවය හා ඒකාබද්ධතාවය ඇති කරවන ගෝලීය භාශාවක් ලෙස ද පාපන්දු ක්‍රීඩාව ඉහළින්ම සිටී.

 2024 මැයි 07 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල යෝජනාව සම්මත කර මැයි 25 වන දින ලෝක පාපන්දු දිනය ලෙස නම් කර ඇත.

ගෝලීය වශයෙන් අප මෙය මුලින්ම සමරනු ලබන්නේ සෞඛ්‍ය සාමය   එකමුතුකම සහ සංවර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කිරීම සදහා වේ.

පාපන්දු ක්‍රීඩාව ගෝලීය වශයෙන් වාණිජ්‍යය සාමය හා රාජ්‍ය තාන්තිකභාවය ඇතුලු විවිධ ක්ශේත්‍රවල එහි බලපෑම සහ පාපන්දු සහයෝගීතාවය සදහා අවකාශයක් නිර්මාණය කරන බව හදුනා ගනී.ගෝලීය වශයෙන් සාමය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේදී ක්‍ර්‍රීඩාව උපකාරී වී ඇති අතර තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක සපුරා ගැනීමේදී තීරණාත්මක කාර්‍යභාරයක් ඉටු කර ඇත. 

  

මේ සදහා පහත සාධක අතිශය වැද්ගත් වේ.

 *ලිබියාවේ* *යෝජනාව* 

2024 මැයි 7 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණඩලය රටවල් 193 ක එකමුතුවකින් මැයි 25 වැනි දින ලෝක පාපන්දු දිනයක් ලෙස ප්‍රකාශ කරන යෝජනාවක් පිළිගෙන තිබේ.මෙම යෝජනාව එක්සත් ජාතීන්හි ලිබියාවේ තානාපති *ටාහෙර්* *එල්* *සොන්නි* විසින් ඉදිරිපත් කරන ලදී.රටවල් 160 කට අධික සංඛ්‍යාවකින් ඒ සදහා සහාය දැක්වුණි.

 *මෙම* *දිනයට* *මැයි* *25* *තෝරාගැනීමට* *හේතුව* 

1924 පැරීසියේ ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලේ පාපන්දු ඉසව්වට ලොව පුරා සිටින ප්‍රදේශ සියල්ලේ නියෝජනයක් ලැබී තිබුණි.එනම් 2024 වර්ශයේ ඔලිම්පික් උළෙල ද පැරීසියේ පැවැත්වෙනු ලබයි.එම නිසා එම අවස්තාවේ 100 වන සංවත්සරය සැමරීම සදහා එක්සත් ජාතීන් විසින් මැයි 25 ලෝක පාපන්දු දිනයක් ලෙස ප්‍රකාශ කිරීමට එකග විය.

 *පාපන්දු* *ක්‍රීඩාව* *පිළිබද* *කෙටි* *සටහනක්* ...

පාපන්දු ක්‍රීඩාව ගෝලීය  වශයෙන් ලොව වඩාත් ජනප්‍රිය ක්‍රීඩාව වන අතර එය මුල් වතාවට ක්‍රීඩාවක් ලෙස ආරම්භ කලේ මධ්‍යම එංගලන්තයේ දීය.නවීන පාපන්දු ක්‍රීඩාව 19 වන සියවසේ එංගලන්තයේ දී වර්ධනය විය.1863 දී *Football* **Association*  පිහිටුවා ක්‍රීඩාවේ නීතී සම්පාදනය කරනු ලැබීය. (FIFA)1902 දී පිහිටුවන ලද අතර එය ලෝක පාපන්දු ආයතනය බවට පත්විය.FIFA සතු සාමාජික සංඛ්‍යාව 211 ක් වන අතර එය එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජිකයන්ට වඩා වැඩිය.එසේම මෙම පාපන්දු ක්‍රීඩාව ඔලින්පික් ක්‍රීඩාව සමග විශේෂ බැදීමක් ඇත. එයට හේතු,

1900 දී පැරීසියේ ඔලිම්පික් උළෙලේදී පිරිමි පාපන්දු ක්‍රීඩාව හදුනා ගන්නා ලදී.ආරම්භයේදී පිරිමි කණ්ඩායම් සදහා පමණක් ඉඩ දෙනු ලැබීය.

1996 ඇට්ලන්ටා ඔලිම්පික් උළෙලේදී කාන්තා පාපන්දු ක්‍රීඩාව හදුන්වා දෙන ලදී.

1932 වසර හැරැණු විට ඔලිම්පික් ක්‍රීඩා උළෙලේ පාපන්දු සෑම විටම ඇතුලත් වී ඇත.

ගෝලීය ක්‍රීඩාවක් ලෙස පාපන්දු ක්‍රීඩාව අද්විතීය ස්ථානයක් දරයි.හුදෙක් විනෝදාස්වාදයෙන් ඔබ්බට ගොස් එය ජාතික සමාජ ආර්ථික සංස්කෘතික සීමාවන් ඉක්මවා යයි.පාපන්දු ක්‍රීඩාවේ පුළුල් ආකර්ෂණය සහ ප්‍රවේශ්‍යතාවය සෞඛ්‍ය සහ යහපැවැත්ම ප්‍රවර්ධනය කිරීම සදහා ප්‍රබල මෙවලමක් බවට පත් කරයි.එය ස්ත්‍රී පුරුශ සමානාත්මතාවය ඉදිරියට ගෙන යාම සහ ක්ශේත්‍රය තුල සහ ඉන් පිටත කාන්තාවන් සහ ගැහැනු ලමයින් සවිබල ගැන්වීමේ වේදිකාවක් බවට පාපන්දු ක්‍රීඩාව පත් වී තිබේ.

අවසාන වශයෙන් ලෝක පාපන්දු දිනය පසුගිය ජයග්‍රහණය සිහිපත් කරමින් අනාගතයේ තරුණ ක්‍රීඩකයන්ට ආදර්ශයක් වෙමින් තාක්ශණයත් සමග ක්‍රීඩා ක්ශේත්‍රයේ අලුත් යුගයක් ආරම්භ කිරීමට සැරසෙන විශ්වීය දිනයක් ලෙස මෙය නම් තැබිය හැකිය.