සමාජය හා දරිද්‍රතාවය

 සමාජය හා දරිද්‍රතාවය

දරිද්‍රතාවය යනු දුප්පත්කමයි. මෙහිදී පුද්ගලයන්ගේ මූලික අවශ්‍යතා අවශ්‍ය ප්‍රමාණයෙන් ලබාගත නොහැකි වීම දරිද්‍රතාවයේ මූලික සිද්ධාන්තයයි. ශ්‍රී ලංකාව සම්බන්ධයෙන් සලකා බැලීමේදී මෑත වසර කිහිපය තුළ ආර්ථික වර්ධනයේ ඇති වූ තිරසර බව හේතුකොට ගෙන දිළිඳුකම සැලකිය යුතු මට්ටමකින් අඩුවී ඇති බව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකු වාර්තා පෙන්වා දේ . 2009 /2010 වසර වල 8.9% ක මට්ටමකින් පැවති දිළිඳු කුටුම්භ ප්‍රතිශතය 2012 දී 6.5% තෙක් පහත වැටී ඇත.ඒ අනුව 2012/ 2013 ගෘහ ඒකකවල ආදායම් වියදම් සමීක්ෂණයේ ප්‍රතිඵල අනුව ජනතාව අතර ආදායම් බෙදී යාමේ අසමානතාවය අඩුවීමක් පෙන්නුම් කර ඇත.2009 වසර වලදී 0.49% ක්ව පැවැති ගිනි සංගුණකය 2012 වර්ෂයේදී 0.48% ක් දක්වා අඩුවී ඇත.මේ සඳහා ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු වී ඇත්තේ අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් ඉලක්ක කරගනිමින් විවිධ ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීමයි.  ශ්‍රී ලංකාවේ දරිද්‍රතාවයෙන් පෙළෙන අයගෙන් 90% ක්ම ග්‍රාමීය ජනතා වීම කැපී පෙනෙයි.එසේම 2014 දී ශ්‍රී ලංකාවේ ජනගහනය 6.7 % ක් ජාතික දරිද්‍රතා මට්ටමට පහළින් සිටින බව ආසියානු සංවර්ධන බැංකු වාර්තා පෙන්වා දෙයි.විශේෂයෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවේ දරිද්‍රතාවයේ පෙන්නුම් කෙරෙන තවත් පැතිකඩක් වන්නේ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය පෙන්වා දෙන පරිදි 2018 වසර සිට අද දක්වාම දකුණු ආසියාතික රටවල් අතරින් මන්ද පෝෂණය අතින් දෙවෙනි ස්ථානයේ ශ්‍රී ලංකාව පසු වීමද ආසියාවේ ළමා මන්ද පෝෂණය අතින් හයවන ස්ථානයේ ශ්‍රී ලංකාව පසු වීමද කැපී පෙනෙයි.එසේම ශ්‍රී ලංකාවේ අධික ලෙස දරිද්‍රතාවෙන්  පෙලෙන පිරිස් ජීවත් වෙන්නේ මොනරාගල, මඩකලපුව, මුලතිව්, මන්නාරම යන දිස්ත්‍රික්ක වලය.

* *දරිද්‍රතාවයට හේතු සාධක** 

 *ආර්ථික අසමතුලිතතාවය* – ධනයේ අසාමතුලිත බෙදාහැරීමත් සමඟ ධනවත් සහ දුප්පත් අය අතර පරාසය වැඩිවීම, පීඩිත ජනතාවගේ ජීවිත තත්ත්වය දියුණුවීම අවහිර කරයි.

 *විරැකියාව* – වෘත්තීය අවස්ථා නොමැතිවීම හෝ අඩු වැටුප් ලැබීම මඟින් පුද්ගලයන්ගේ මූලික අවශ්‍යතා සපුරාලීමට බාධා එල්ල වේ.

 *අධ්‍යාපනය නොමැතිවීම* – නිසි අධ්‍යාපනය සහ කුසලතා නොමැතිවීම නිසා පුද්ගලයන්ට ශක්තිමත් රැකියා අවස්ථා ලබාගැනීමට නොහැකි වේ.

 *ජීවන වියදම වැඩිවීම* – විශේෂයෙන් වර්ධනය වන ආර්ථිකයක, අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ සහ සේවාවන් මිලදී ගැනීමට දුගී ජනයා හට බොහෝ දුෂ්කරතා ඇති කරයි.

 *දේශපාලන අස්ථායීතාවය සහ දූෂණය* – දුර්වල පාලනය, දූෂණය සහ අසාර්ථක ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති නිසා දුගී ජනතාවට අවශ්‍ය සම්පත් ලබාදිය නොහැකි වේ.

 *ස්වාභාවික විපත් සහ දේශගුණික වෙනස්වීම්* – ගංවතුරු, නියග සහ අනිකුත් ස්වාභාවික විපත් නිසා ගොවිතැන හා ජීවනෝපාය බිඳවැටීම, දුප්පත්කම තවත් දැඩි කිරීම.

 *සමාජ විකල්පන සහ අභිප්‍රේතය* – කාන්තා,  සුළු ජාතිකයන්, සහ ආබාධ සහිත පුද්ගලයන්ට අධ්‍යාපනය, රැකියා සහ සෞඛ්‍ය සේවා ලබා ගැනීමේ අවස්ථා සීමා වේ.

* *_දුප්පත්කම සමාජයට ඇති බලපෑම්_* 

 *සෞඛ්‍ය ගැටලු* – දුගී පුද්ගලයන්ට යෝග්‍ය සෞඛ්‍ය සේවා නොලැබීම නිසා ඔවුන් කායික හා මානසික දුර්වලතාවන්ට ලක් වේ.

 *අපරාධ වර්ධනය* – ජීවිනෝපාය නොමැති පුද්ගලයින් නීතිවිරෝධී ක්‍රියාකාරකම් සදහා යොමු වීම.

 *අඩු සාක්ෂරතාවය* – දුප්පත් පවුල්වල දරුවන් අධ්‍යාපනයෙන් බැහැරවී අවිධිමත් රැකියාවල නිරතවීමෙන් සාක්ෂරතාවය අවම වීම.

 *සමාජ අස්ථායීතාවය* – සමාජයේ දැඩි දරිද්‍රතාවය විරෝධතා, වැඩ වර්ජන සහ ගැටළු ඇතිකරයි.

 *නිවාස නොමැතිකම* – තෘප්තිමත් ආදායමක් නොමැතිව, බොහෝ පවුල් නිවාස රහිතව හෝ අනවසර මුඩුක්කු පැල්පත් ආදියෙහි ජීවත් වේ.

 *ළමා ශ්‍රමය* – දුප්පත්කම නිසා දරුවන් අධ්‍යාපනය හැර, බරපතළ සහ අනතුරුදායක රැකියාවල නියැලෙන අවස්ථා වැඩිවේ.

* *_දුප්පත්කමට පිළියම්_* 

 *ගුණාත්මක අධ්‍යාපනය ලබාදීම* 

නොමිලේ සහ ප්‍රවේශමත් අධ්‍යාපනය පුද්ගලයින්ට හොඳ රැකියා ලබා ගැනීමට සහ වෘත්තීය දියුණුවට ඉවහල් වේ.

රැකියා අවස්ථා සහ ආර්ථික වර්ධනය – රජය සහ පුද්ගලික ආයතන විසින් වැඩි වැඩ අවස්ථා නිර්මාණය කළ යුතුය.

 *සමාජ සුභසාධන වැඩසටහන්* 

ආහාර සහනාධාර, සෞඛ්‍ය සේවා, සහ මූල්‍ය සහනාධාර මඟින් අඩු ආදායම්ලාභී පවුල් වලට සහාය කළ හැක.

 *ව්‍යවසායකත්වය දිරිමත් කිරීම*

 කුඩා ව්‍යාපාර සහ ආයෝජන දිරිමත් කිරීම මඟින් පුද්ගලයින්ට ආර්ථික ස්වාධීනත්වය ලබාදිය හැක.

 *සාධාරණ වැටුප් සහ කම්කරු* *අයිතිවාසිකම් සුරැකිම* 

කම්කරුවන්ට යෝග්‍ය වැටුප් ලබාදීම සහ කාර්ය පරිසරය යහපත් කිරීම දුප්පත්කම අඩු කිරීමට උපකාරී වේ.

 *නොමිලේ හෝ අඩු මිලට* *සෞඛ්‍ය සේවා සැලසීම* – අධික වියදම් සහිත සෞඛ්‍ය සේවා හේතුවෙන් දුගී ජනයා පීඩාවය  පත් වන අතර එම පහසුකම් ලබා ගැනීමට ඔවුහු අසමත් වෙති.එහෙයින් රජය රෝහල් ආදියෙහි පහසුකම් වර්ධනය කළ යුතු ය.

 *පරිසර සංරක්ෂණය* – ස්වාභාවික විපත් වලට හේතු වන මානව ක්‍රියාකාරකම්  අවම කිරීම සහ භූමිකම්පන, ගංවතුරු ආදී ස්වාභාවික විපත් වලට සූදානම් වීම.

 *දූෂණය අවම කිරීම* – ජනතාවට හිමි සම්පත් නිසි ලෙස ලබාදිය යුතු අතර, විශේෂයෙන් දූෂණය හා අපරාධ පාලනය කළ යුතුය.

දුප්පත්කම යනු පුද්ගලයින්ට පමණක් නොව, සමාජයටද දැඩි බලපෑම් ඇති කරන ආවේගශීලී ගැටලුවකි. එය ආර්ථික අස්ථායීතාවය, සමාජ විරෝධී ක්‍රියාවලි, සහ අඩු ජීවන තත්ත්වයන් සඳහා මූලික හේතුවක් වේ. කෙසේවෙතත්, අධ්‍යාපනය, රැකියා, සෞඛ්‍ය සහ සාධාරණ ප්‍රතිපත්ති ආදිය ශක්තිමත් කිරීමෙන්, දුප්පත්කම අඩු කළ හැක. ආණ්ඩු, සංවිධාන සහ පුද්ගලයින් එක්ව ක්‍රියා කළහොත්, වඩා සාධාරණ සහ සමානාත්මක සමාජයක් ගොඩනැගිය හැක.

රාමසාන් උත්සවය

 රාමසාන් උත්සවය 

මෙම දිනය ඉස්ලාමයේ ශුද්ධ උපවාස මාසය වන රාමසාන් අවසානය සනිටුහන් කරයි. ඊද් අල්-ෆිතර් ලෙසද මෙම දිනය හැඳින්වෙ. මෙම වර්ශයේ මාර්තු 31 දිනට මෙය යෙදී ඇත.මෙම උත්සවය මුස්ලිම්වරුන් හට ඉතා වැදගත් වේ. එය අධ්‍යාත්මික වර්ධනය, ස්වයං විනය සහ භක්තිය සඳහා කැප වූ මාසයකට පසු කෘතඥතාව, පරාවර්තනය සහ ප්‍රජාවේ ප්‍රීතිය සංකේතවත් කරයි.

රාමසාන් යනු මුස්ලිම්වරු අලුයම සිට හිරු බැස යන තෙක් නිරාහාරව සිටින, යාඥාවේ යෙදෙන, කුරානය කියවන සහ පුණ්‍ය ක්‍රියා කරන කාලයකි. මෙම ශුද්ධ මාසයේ සම්පූර්ණ කිරීම රාමසාන් සමඟ සමරනු ලැබේ.එහි වචනාර්ථයෙන් "උපවාසය අත්හැරීමේ උත්සවය" ලෙස පරිවර්තනය වේ. දිනය ආරම්භ වන්නේ ඊද් යාච්ඤාව ලෙස හැඳින්වෙන විශේෂ යාච්ඤාවකින් වන අතර එය සාමාන්‍යයෙන් පල්ලිවල හෝ විවෘත ක්ෂේත්‍රවල විශාල සභාවන් තුළ සිදු කරනු ලැබේ. මෙම යාච්ඤාව ප්‍රජාවේ වැදගත්කම සහ ඇදහිල්ලේ සාමූහික ප්‍රකාශනය ලෙස දැක්වේ.

රාමසාන් හි ප්‍රධාන අංගයක් වන්නේ සකාත් අල්-ෆිතර් වන අතර එය හැකියාව ඇති අයට අනිවාර්ය වන පුණ්‍ය ක්‍රමයකි.  දයානුකම්පාවේ සහ ත්‍යාගශීලීත්වයේ වටිනාකම් ශක්තිමත් කරන දිනයක් ලෙස මෙම දිනය හැදින්විය හැක. 

පවුල් සහ මිතුරන් සදහා ආහාර පිලියෙල කර සංග්‍රහ කරන  අතර, බොහෝ විට සංස්කෘතිය අනුව වෙනස් වන සාම්ප්‍රදායික කෑම වර්ග ඇතුළත් වේ. බක්ලාවා, රටඉඳි සහ විවිධ දේශීය ප්‍රණීත ආහාර වැනි රසකැවිලි බහුල වන අතර එය ජීවිතයේ මිහිරි බව සහ එකමුතුකමේ ප්‍රීතිය සංකේතවත් කරයි. බොහෝ අය අලුත් ඇඳුම්  වලින් ද සැරසෙ.රාමසාන් නියෝජනය කරන නැවුම් ආරම්භය ඉන් ප්‍රකට වේ.

ආහාර වලට අමතරව, රාමසාන් විචිත්‍රවත් සැරසිලි, ප්‍රජා සිදුවීම් සහ තෑගි හුවමාරුව මගින් සංලක්ෂිත වේ. ගිනිකෙළි , උත්සව රැස්වීම් ආදියෙන් මෙම දිනය සැමරේ. 

රාමසාන් ඇදහිලි  පවුලේ සහ ප්‍රජාවේ වැදගත්කම පිළිබඳ බලවත් මතක් කිරීමක් ලෙස දැක්වේ. එය  කෘතඥතාවයේ හැඟීමක් ඇති කරයි. පුද්ගලයන්ට ඔවුන්ගේ ආශිර්වාද සහ ඔවුන් අන් අය සමඟ බෙදා ගන්නා බැඳීම් ගැන මෙනෙහි කිරීමට මෙම දිනය වැදගත් වේ. මෙම  දින හිරු බැස යන විට, රාමසාන් ආත්මය මිලියන ගණනකගේ හදවත් තුළ දෝංකාර දේ.

හරිත නගර සැලසුම්:සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජනතාවක් සදහා නගර පරිසරය

 හරිත නගර සැලසුම්:සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජනතාවක් සදහා නගර පරිසරය

කොන්ක්‍රීට් වනාන්තරවලට ජීවය ගෙන ඒම: සෞඛ්‍ය සම්පන්න ජනතාවක් සඳහා හරිත නගර සැලසුම්කරණය

නාගරීකරණයේ නොනවතින අපේක්ෂාවක් ව් ඇත. කලක් දියුණුවේ සංකේතයක් වූ කොන්ක්‍රීට් පවුරු බැදි නගර, දැන් නගරවාසීන්ගේ සෞඛ්‍යය හා යහපැවැත්මට අවධානය යොමු කරයි. ඊට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, පරමාදර්ශී වෙනසක් සිදුවෙමින් පවතී: හරිත නගර සැලසුම්කරණය සෞඛ්‍ය සම්පන්න, වඩා තිරසාර ජීවිත පෝෂණය කිරීම සඳහා නාගරික අවකාශයන් පිළිබඳ අවධානය යොමු කිරීමකි.

නාගරික සෞඛ්‍ය අර්බුදය:

නගර, ඒවායේ ආර්ථික හා සංස්කෘතික බව නොතකා, සෞඛ්‍ය ගැටළු සඳහා ප්‍රමුඛ ස්ථාන වේ. ප්‍රධාන වශයෙන් රථවාහන හා කාර්මික විමෝචනයෙන් සිදුවන වායු දූෂණය, ශ්වසන රෝග, හෘද වාහිනී ගැටළු සහ සංජානන පරිහානියට පවා දායක වේ. අවට ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවලට වඩා නාගරික ප්‍රදේශ සැලකිය යුතු ලෙස උණුසුම් වන "තාප දූපත්" බලපෑම, වැඩි වැඩියෙන් තාප තරංග අතරතුර තාපය ආශ්‍රිත රෝග උග්‍ර කරයි.හරිත අවකාශයන් සහ විනෝදාස්වාද ප්‍රදේශ වෙත ප්‍රවේශය නොමැතිකම ද උදාසීන ජීවන රටාවන්ට සහ මානසික සෞඛ්‍ය අභියෝගවලට දායක වේ.   

හරිත නගර සැලසුම්කරණය: සමස්ත ප්‍රවේශයක්:

හරිත නගර සැලසුම්කරණය තනි විසඳුමක් නොව විවිධ උපාය මාර්ග ඇතුළත් පුළුල්, ඒකාබද්ධ ප්‍රවේශයකි:

හරිත යටිතල පහසුකම් පුළුල් කිරීම:

නාගරික වනාන්තර සහ උද්‍යාන: නාගරික උද්‍යාන සහ වනාන්තර සංඛ්‍යාව සහ ප්‍රමාණය වැඩි කිරීම මගින් අත්‍යවශ්‍ය හරිත පෙනහළු සපයන අතර, වායු දූෂක පෙරීම, තාපය අවම කිරීම සහ විනෝදාස්වාදය සහ විවේකය සඳහා අවකාශයන් ලබා දේ.   

හරිත වහල සහ බිත්ති: වහලවල් සහ ගොඩනැගිලි මුහුණත හරිත අවකාශයන් බවට පරිවර්තනය කිරීම පරිවරණය වැඩි දියුණු කිරීම, බලශක්ති පරිභෝජනය අඩු කිරීම පමණක් නොව, දූෂක අවශෝෂණය කර කුණාටු ජල අපවහනය අඩු කරයි. 

  

කුඩා උද්‍යාන සහ ප්‍රජා උද්‍යාන: අසල්වැසි ප්‍රදේශ තුළ කුඩා, ප්‍රවේශ විය හැකි හරිත අවකාශයන් නිර්මාණය කිරීම ප්‍රජා සහභාගීත්වය පෝෂණය කරන අතර දේශීය  ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි.  

 

ගංගාධාර ප්‍රතිසංස්කරණය: නාගරික ජල මාර්ග සහ තෙත්බිම් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම ජෛව විවිධත්වය වැඩි දියුණු කරයි, ජලයේ ගුණාත්මකභාවය වැඩි දියුණු කරයි, සහ ස්වාභාවික ගංවතුර ආරක්ෂාවක් නිර්මාණය කරයි.

තිරසාර ප්‍රවාහනය:

ඇවිදීම, බයිසිකල් පැදීම සහ පොදු ප්‍රවාහනයට ප්‍රමුඛත්වය දීමෙන් පෞද්ගලික වාහන මත යැපීම අඩු වන අතර එමඟින් වායු දූෂණය අඩු වන අතර ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් ප්‍රවර්ධනය වේ.   

විදුලි වාහන යටිතල පහසුකම් සඳහා ආයෝජනය කිරීම සහ පොදු ප්‍රවාහනය සඳහා පිරිසිදු බලශක්ති ප්‍රභවයන් ප්‍රවර්ධනය කිරීම.  

 

ජල කළමනාකරණය:

පාරගම්‍ය පදික වේදිකා සහ වැසි ජලය රැස් කිරීමේ පද්ධති ක්‍රියාත්මක කිරීම කුණාටු ජල අපවහනය අඩු කරන අතර භූගත ජල සංචිත නැවත පුරවයි.

වැසි ජලය ස්වභාවිකව පෙරීම සහ කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ජෛව වේල් සහ වැසි උද්‍යාන වැනි හරිත යටිතල පහසුකම් ඉදිකිරීම.   

ගොඩනැගිලි නිර්මාණය සහ බලශක්ති කාර්යක්ෂමතාව:

බලශක්ති කාර්යක්ෂමතාව, ස්වාභාවික වාතාශ්‍රය සහ තිරසාර ද්‍රව්‍ය භාවිතය ප්‍රමුඛත්වය දෙන හරිත ගොඩනැගිලි ප්‍රමිතීන් ප්‍රවර්ධනය කිරීම.

සූර්ය බලය සහ සුළං බලය වැනි පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභවයන් භාවිතය දිරිමත් කිරීම.

ප්‍රජා සහභාගීත්වය සහ අධ්‍යාපනය:

හරිත මුලපිරීම් සැලසුම් කිරීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා පදිංචිකරුවන් සම්බන්ධ කර ගැනීම හිමිකාරිත්වය පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති කරන අතර තිරසාර හැසිරීම් දිරිමත් කරයි.   

හරිත අවකාශයන්ගේ සහ තිරසාර ජීවිතයේ ප්‍රතිලාභ පිළිබඳව මහජනතාව දැනුවත් කිරීම පාරිසරික භාරකාරත්වයේ සංස්කෘතියක් ප්‍රවර්ධනය කරයි.   

සෞඛ්‍යයට එහා ගිය ප්‍රතිලාභ:

හරිත නගර සැලසුම්කරණය මිනිස් සෞඛ්‍යයට වඩා වැඩි ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි.

පාරිසරික ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව: හරිත යටිතල පහසුකම් මගින් ගංවතුර සහ තාප තරංග වැනි දේශගුණික විපර්යාස බලපෑම්වලට ඔරොත්තු දීමේ නගරයක හැකියාව වැඩි දියුණු කරයි.   

ආර්ථික සමෘද්ධිය: හරිත අවකාශයන් ආයෝජන ආකර්ෂණය කරයි, සංචාරක ව්‍යාපාරය නංවයි, සහ හරිත අංශයේ රැකියා උත්පාදනය කරයි.   

සමාජ සහජීවනය: බෙදාගත් හරිත අවකාශයන් ප්‍රජා අන්තර්ක්‍රියා පෝෂණය කරන අතර සමාජ සමානාත්මතාවය ප්‍රවර්ධනය කරයි.   

ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණය: නාගරික හරිත අවකාශයන් වනජීවීන්ට වාසස්ථාන සපයන අතර ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණයට දායක වේ.  

කොතලහිඹුටු

 සාම්ප්‍රදායික දැනුම සහ නවීන විද්‍යාව අතර සහයෝගීතාවය ඖෂධීය ශාකවල සැබෑ වටිනාකම අවබෝධ කර ගැනීමට සහ ඒවා මානව සෞඛ්‍යය සඳහා ඵලදායීව භාවිතා කිරීමට මග පෑදිය හැකිය. කොතලහිඹුටු සම්බන්ධයෙන් ද මෙම සහයෝගීතාවය වැදගත් වන අතර, එමගින් නව ඖෂධීය නිෂ්පාදන සහ ප්‍රතිකාර ක්‍රම සංවර්ධනය කිරීමට ද හැකියාව ලැබේ.

කොතලහිඹුටු ශාකය දියවැඩියාව කළමනාකරණය කිරීම සඳහා පොරොන්දු දායක ස්වාභාවික සම්පතක් ලෙස හඳුනාගත හැකිය. එහි රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමේ හැකියාව විද්‍යාත්මකව සනාථ වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, එය "දියවැඩියාව නසන" එකම විසඳුම ලෙස සැලකීමත්, වෛද්‍ය උපදෙස් නොමැතිව ප්‍රධාන ප්‍රතිකාර ක්‍රම අත්හැරීමත් නුසුදුසුය.

දියවැඩියා රෝගීන් කොතලහිඹුටු භාවිතය පිළිබඳව දැනුවත් තීරණයක් ගත යුත්තේ සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයෙකුගේ හෝ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් මතය. තවද, මෙම ශාකයේ තිරසාර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය සඳහා ද අප සැවොම වගකීමෙන් කටයුතු කළ යුතුය.

 අනාගත පර්යේෂණ මගින් කොතලහිඹුටු වල සැබෑ ඖෂධීය වටිනාකම සහ මානව සෞඛ්‍යය සඳහා එහි ඇති විභවය තවදුරටත් අනාවරණය කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරමු.

චාමිණී මාවතගේ 

පළමු වසර

දියවැඩියාව නසන කොතලහිඹුටු

 ....දියවැඩියාව නසන කොතලහිඹුටු ....

දියවැඩියාව යනු වර්තමානයේ ලෝකය පුරා ශීඝ්‍රයෙන් පැතිර යන නිදන්ගත රෝගී තත්ත්වයකි. ශ්‍රී ලංකාව ද මෙයින් බැහැර නොවන අතර, මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් මෙම රෝගයෙන් පීඩා විඳිති. දියවැඩියාවට විවිධ ප්‍රතිකාර ක්‍රම පවතින අතර, බොහෝ දෙනා ස්වභාවික ඖෂධ සහ දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රම කෙරෙහි ද අවධානය යොමු කරති. ඒ අතරින් විශේෂ අවධානයක් දිනාගත් ශාකයක් වන්නේ "කොතලහිඹුටු "(Salacia reticulata) ය. මෙම ශාකය දියවැඩියාව නසන බවට ප්‍රචලිත ය.

1."කොතලහිඹුටු "යනු කුමක්ද?

"කොතලහිඹුටු (Salacia reticulata) " යනු ,  පඳුරු සහිත වැල් විශේෂයකි. එය ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, මැලේසියාව සහ තායිලන්තය වැනි දකුණු ආසියානු රටවල තෙත් කලාපීය වනාන්තරවල ස්වභාවිකව වැඩෙයි. මෙම ශාකයේ කොළ, මල්, ගෙඩි සහ විශේෂයෙන්ම මුල් සහ කඳ කොටස් ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ දීර්ඝ කාලයක සිට විවිධ රෝග සඳහා ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා කර ඇත.

ආයුර්වේද ග්‍රන්ථවල කොතලහිඹුටු "ඒකරාසනය" යන නමින් හඳුන්වනු ලබන අතර, එය ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රමේහ (දියවැඩියාව) රෝගයට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා යොදාගෙන ඇති බව සඳහන් වේ. මීට අමතරව, තරබාරුකම, සමේ රෝග, ආතරයිටිස් සහ ආහාර ජීර්ණ ගැටළු සඳහා ද කොතලහිඹුටු ඖෂධීය ගුණයක් ඇති බව පැරණි වෛද්‍ය පොත්වල දැක්වේ.

කොතලහිඹුටු වල වගාව සහ සුලබතාවය

කොතලහිඹුටු ශාකය ප්‍රධාන වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, මැලේසියාව සහ තායිලන්තය වැනි දකුණු ආසියානු රටවල තෙත් කලාපීය වනාන්තරවල ස්වභාවිකව වැඩෙන වැල් විශේෂයකි. ශ්‍රී ලංකාවේ පහතරට තෙත් කලාපයේ මෙම ශාකය බහුලව දක්නට ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, එහි ඖෂධීය ගුණය නිසා අධික ලෙස කැපීම සහ වන විනාශය හේතුවෙන් ස්වභාවික පරිසරයේ මෙම ශාකයේ ව්‍යාප්තියට යම් බලපෑමක් එල්ල වී තිබිය හැකිය.

මෑත කාලයේ කොතලහිඹුටු වල ඇති ඉල්ලුම වැඩිවීමත් සමඟ වාණිජ මට්ටමින් මෙම ශාකය වගා කිරීම සඳහා ඇතැම් උත්සාහයන් ද දියත් කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, එය තවමත් පුළුල් ලෙස ව්‍යාප්ත වී ඇති කර්මාන්තයක් නොවේ. ස්වභාවික වනාන්තරවලින් ලබාගන්නා කොතලහිඹුටු ප්‍රමාණය තවමත් වෙළඳපොළේ ප්‍රධාන සැපයුම් මාර්ගය ලෙස පවතී.

කොතලහිඹුටු වගා කිරීම පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාවලියක් විය හැකි අතර, එමගින් ස්වභාවික වනාන්තරවලට සිදුවන පීඩනය අඩු කර ගැනීමටත්, අඛණ්ඩව සැපයුමක් සහතික කිරීමටත් හැකියාව ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, වාණිජ මට්ටමේ වගාව සඳහා සුදුසු ක්‍රමවේදයන් සහ ප්‍රශස්ත වර්ධන තත්ත්වයන් පිළිබඳව තවදුරටත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වේ.

2.දියවැඩියාව යනු කුමක්ද?

"දියවැඩියාව "යනු රුධිරයේ ග්ලූකෝස් (සීනි) මට්ටම සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි වීම නිසා ඇතිවන නිදන්ගත පරිවෘත්තීය රෝගයකි. මෙයට ප්‍රධාන හේතු දෙකකි.

    ✔️අග්න්‍යාශය මගින් ප්‍රමාණවත් ඉන්සියුලින් නිපදවීමට නොහැකි වීම .

මෙය බොහෝ විට ස්වයං ප්‍රතිශක්තිකරණ ක්‍රියාවලියක් නිසා සිදුවන අතර, ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය අග්න්‍යාසයේ ඉන්සියුලින් නිපදවන සෛල විනාශ කරයි.

   ✔️ශරීරයේ සෛල ඉන්සියුලින් වලට නිසි ලෙස ප්‍රතිචාර නොදැක්වීම .

 මෙය වඩාත් සුලභ දියවැඩියා වර්ගය වන අතර, බොහෝ විට තරබාරුකම, ව්‍යායාම නොමැතිකම සහ ජානමය නැඹුරුතාව වැනි සාධක නිසා ඇතිවේ.

දියවැඩියාව නිසි ලෙස පාලනය නොකළහොත් හෘද රෝග, වකුගඩු රෝග, අන්ධභාවය, ස්නායු හානි සහ පාදවල තුවාල වැනි බරපතල සංකූලතා ඇතිවිය හැකිය.

3.කොතලහිඹුටු වල අඩංගු රසායනික සංඝටක            සහ ඒවායේ ක්‍රියාකාරීත්වය

කොතලහිඹුටු ශාකයේ විවිධ කොටස්වල විවිධ රසායනික සංඝටක අඩංගු වන අතර, ඒවායේ ඖෂධීය ගුණාංග සඳහා දායක වේ. විශේෂයෙන්ම මුල් සහ කඳ කොටස්වල පහත සඳහන් ප්‍රධාන සංයෝග හඳුනාගෙන ඇත:

   1) Salacinol :  

මෙය කොතලහිඹුටු වල ඇති වඩාත්ම වැදගත් සංයෝගය ලෙස සැලකේ. එය ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් (alpha-glucosidase) නම් එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වළක්වන බව පර්යේෂණවලින් පෙනී ගොස් ඇත. ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් එන්සයිමය කුඩා අන්ත්‍රයේදී සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්‍රේට සරල සීනි බවට බිඳ දැමීමට උපකාරී වේ. මෙම එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය අවහිර කිරීමෙන් ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියෙන් රුධිරයට සීනි අවශෝෂණය වීම මන්දගාමී වන අතර එමගින් ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යාම පාලනය වේ.

  2) Kotalanol : 

මෙම සංයෝගය ද ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වළක්වන අතර රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට දායක වේ. Salacinolමෙන්ම Kotalanol ද දියවැඩියා ප්‍රතිකාර සඳහා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව පර්යේෂණවලින් සනාථ වේ.

3)Mangiferin :

 මෙය ප්‍රතිඔක්සිකාරක සහ ප්‍රති-ගිනි අවුලුවන ගුණ ඇති ස්වාභාවික පොලිෆෙනොලික් සංයෝගයකි. දියවැඩියාවේදී ඇතිවන ඔක්සිකාරක ආතතිය සහ ගිනි අවුලුවන තත්ත්වයන් අඩු කිරීමට මැන්ගිෆෙරින් උපකාරී විය හැකිය. මීට අමතරව, එය රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට සහ ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි කිරීමට දායක වන බව ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් පෙනී යයි.

වෙනත් සංයෝග: මීට අමතරව, කොතලහිඹුටු වල  Tannins,  Flavonoids,Triterpenoids වැනි අනෙකුත් ජෛව ක්‍රියාකාරී සංයෝග ද අඩංගු වන අතර, ඒවායේ ද ඖෂධීය ගුණාංග සඳහා දායක විය හැකිය.

4.දියවැඩියාව සහ කොතලහිඹුටු පිළිබඳව පවතින      විශ්වාසය.

බොහෝ අය විශ්වාස කරන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් රුධිරයේ සීනි මට්ටම ස්ථාවර කළ හැකි බවත්, කාලයාත් සමඟ දියවැඩියා රෝගය සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකි බවත්ය. කොතලහිඹුටු තම්බා පානය කිරීම, එහි සාරය අඩංගු කරල් හෝ වෙනත් නිෂ්පාදන භාවිත කිරීම දියවැඩියා රෝගීන්ට සුලභ ක්‍රමයකි.

5.කොතලහිඹුටු සහ දියවැඩියාව පිළිබඳව සිදුකර ඇති විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ

පසුගිය දශක කිහිපය තුළ කොතලහිඹුටු වල දියවැඩියා නාශක ගුණ පිළිබඳව විවිධ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සිදු කර ඇත. මෙම පර්යේෂණ මූලිකවම සත්ව අධ්‍යයන සහ කුඩා පරිමාණයේ මානව අධ්‍යයන ලෙස වර්ග කළ හැකිය.

1 )සත්ව අධ්‍යයන:

මීයන් සහ වෙනත් සතුන් යොදාගෙන සිදුකරන ලද පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වන බවයි. තවද, මෙම සාරය ඉන්සියුලින් ප්‍රතිරෝධය අඩු කිරීමට සහ අග්න්‍යාසයේ බීටා සෛලවල ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට ද උපකාරී වන බව සොයාගෙන ඇත. මෙම අධ්‍යයනවලින් කොතලහිඹුටු වල දියවැඩියා නාශක ගුණ ඇති බවට මූලික විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සපයයි.

2 )මානව අධ්‍යයන:

මිනිසුන් යොදාගෙන සිදුකරන ලද පර්යේෂණ සත්ව අධ්‍යයනවලට වඩා සීමිත සංඛ්‍යාවකින් යුක්ත වේ. කෙසේ වෙතත්, සිදුකර ඇති ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් ද ධනාත්මක ප්‍රතිඵල පෙන්නුම් කරයි.

එක් අධ්‍යයනයකදී, ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ මට්ටමක පවතින පුද්ගලයින්ට කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් එම මට්ටම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වූ බව නිරීක්ෂණය විය.

තවත් අධ්‍යයනයකදී, දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන රෝගීන්ට සාම්ප්‍රදායික දියවැඩියා ඖෂධ සමඟ කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් ඔවුන්ගේ රුධිරයේ සීනි පාලනය වඩාත් හොඳින් සිදුවන බව සොයාගෙන ඇත.

සමහර පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් HbA1c මට්ටම (පසුගිය මාස කිහිපය තුළ රුධිරයේ සාමාන්‍ය සීනි මට්ටම පිළිබිඹු කරන පරීක්ෂණයක්) අඩු කිරීමට දායක වන බවයි.

කෙසේ වෙතත්, මෙම මානව අධ්‍යයන බොහොමයක් කුඩා පරිමාණයෙන් සිදුකර ඇති අතර, විවිධ අධ්‍යයනවල භාවිතා කර ඇති කොතලහිඹුටු සාරයේ මාත්‍රාවන් සහ සංයුතියේ වෙනස්කම් ද දක්නට ලැබේ. එබැවින්, කොතලහිඹුටු වල දිගු කාලීන බලපෑම් සහ විවිධ ජනගහන කණ්ඩායම් මත එහි කාර්යක්ෂමතාව තහවුරු කිරීම සඳහා තවදුරටත් පුළුල් පරාසයක පර්යේෂණ සිදුකිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.

6. කොතලහිඹුටු භාවිතයේ ඇති විය හැකි වාසි

පවතින විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සහ සාම්ප්‍රදායික භාවිතයන් මත පදනම්ව, කොතලහිඹුටු භාවිතය දියවැඩියා රෝගීන්ට පහත සඳහන් වාසි ලබා දිය හැකිය:

1)රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීම:

 කොතලහිඹුටු වල අඩංගු Salacinol සහ Kotalanol වැනි සංයෝග ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යාම මන්දගාමී කිරීමට උපකාරී වේ.

2)ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි දියුණු කිරීම: ඇතැම් පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය ශරීරයේ සෛල ඉන්සියුලින් වලට දක්වන ප්‍රතිචාරය වැඩි දියුණු කළ හැකි බවයි.

3)අතුරු ආබාධ අවම වීම: 

සාම්ප්‍රදායික දියවැඩියා ඖෂධ හා සසඳන විට කොතලහිඹුටු භාවිතයෙන් ඇතිවන අතුරු ආබාධ සාපේක්ෂව අඩු බවක් පෙනෙන්නට තිබේ. කෙසේ වෙතත්, අධික මාත්‍රාවලින් හෝ නුසුදුසු භාවිතයෙන් අතුරු ආබාධ ඇතිවිය හැකිය.

4)ස්වාභාවික ප්‍රවේශයක්: බොහෝ දියවැඩියා රෝගීන් ස්වාභාවික සහ ශාකසාර ඖෂධ කෙරෙහි වැඩි කැමැත්තක් දක්වන අතර, කොතලහිඹුටු ඔවුන්ට සුදුසු විකල්පයක් විය හැකිය.

7.කොතලහිඹුටු භාවිතයේදී සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු සහ ඇති විය හැකි අතුරු ආබාධ

කොතලහිඹුටු ස්වාභාවික ඖෂධයක් වුවද, එහි භාවිතයේදී ඇතැම් කරුණු පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම වැදගත් වේ:

1)වෛද්‍ය උපදෙස් අත්‍යවශ්‍යයි: 

දියවැඩියා රෝගයෙන් පෙළෙන ඕනෑම අයෙකු කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට පෙර අනිවාර්යයෙන්ම සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයෙකුගේ හෝ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් ලබාගත යුතුය. විශේෂයෙන් ඔබ දැනටමත් වෙනත් ඖෂධ ලබාගන්නේ නම්, කොතලහිඹුටු එම ඖෂධ සමඟ අන්තර්ක්‍රියා කළ හැකි බැවින් වෛද්‍ය උපදෙස් අතිශයින් වැදගත් වේ.

2)මාත්‍රාව සහ භාවිත ක්‍රමය:

 කොතලහිඹුටු වල ඵලදායී මාත්‍රාව සහ නිවැරදි භාවිත ක්‍රමය පිළිබඳව නිශ්චිත විද්‍යාත්මක නිර්දේශ නොමැත. සාමාන්‍යයෙන් කොතලහිඹුටු තම්බා පානය කිරීම හෝ එහි සාරය අඩංගු කරල් සහ පෙති භාවිත කිරීම සිදු කෙරේ. වෛද්‍ය උපදෙස් මත නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කිරීම වැදගත් වේ.

3)අතුරු ආබාධ:

 ඇතැම් පුද්ගලයින්ට කොතලහිඹුටු භාවිතයෙන් සුළු අතුරු ආබාධ ඇතිවිය හැකිය. මීට මලබද්ධය, පාචනය හෝ බඩේ අපහසුතා ඇතුළත් විය හැකිය. අධික මාත්‍රාවලින් භාවිත කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම අධික ලෙස පහත වැටීමට ද ඉඩ ඇත.

4)ගුණාත්මකභාවය: 

වෙළඳපොලේ ඇති කොතලහිඹුටු නිෂ්පාදනවල ගුණාත්මකභාවය සහ සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය වෙනස් විය හැකිය. එබැවින් විශ්වාසදායක නිෂ්පාදකයින්ගෙන් සහ සහතික කළ නිෂ්පාදන තෝරා ගැනීම වැදගත් වේ.

5)ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන්: ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන් කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමෙන් වැළකී සිටිය යුතුය, මන්ද ඔවුන් සඳහා එහි ආරක්ෂාව පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් දත්ත නොමැති බැවිනි.

6)ශල්‍යකර්ම: ශල්‍යකර්මයකට පෙර කොතලහිඹුටු භාවිතය නතර කළ යුතුය, මන්ද එය රුධිරයේ සීනි මට්ටමට බලපෑම් කළ හැකි බැවිනි.

8.කොතලහිඹුටු "දියවැඩියාව නසන" ඖෂධයක්ද?

 දැනට පවතින විද්‍යාත්මක සාක්ෂි අනුව කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් දියවැඩියා රෝගය සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකි බවට කිසිදු තහවුරු කිරීමක් නොමැත. දියවැඩියාව යනු නිදන්ගත රෝගී තත්ත්වයක් වන අතර, එය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා දිගුකාලීන ප්‍රතිකාර සහ ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් අවශ්‍ය වේ.

කෙසේ වෙතත්, කොතලහිඹුටු රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට සහ ඉන්සියුලින් ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වන බවට සාක්ෂි පවතින බැවින්, එය දියවැඩියා කළමනාකරණය සඳහා අතිරේක ප්‍රතිකාරයක් ලෙස ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය. එය කිසිවිටෙක වෛද්‍ය උපදෙස් මත ලබාදෙන සාම්ප්‍රදායික ඖෂධ සඳහා ආදේශකයක් ලෙස සැලකිය නොහැකිය.

9.දියවැඩියාව කළමනාකරණය සඳහා කොතලහිඹුටු භාවිතය පිළිබඳ නිර්දේශ

දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින් කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට අදහස් කරන්නේ නම්, පහත සඳහන් නිර්දේශ සැලකිල්ලට ගත යුතුය:

1)වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගන්න: 

කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට පෙර ඔබේ වෛද්‍යවරයා හෝ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයා සමඟ සාකච්ඡා කරන්න.

2)ප්‍රධාන ප්‍රතිකාර අත් නොහරින්න: 

කොතලහිඹුටු කිසිවිටෙක ඔබ දැනට ගන්නා දියවැඩියා ඖෂධ සඳහා ආදේශකයක් ලෙස භාවිතා නොකරන්න. එය අතිරේක ප්‍රතිකාරයක් ලෙස පමණක් සලකන්න.

3)රුධිරයේ සීනි මට්ටම නිරීක්ෂණය කරන්න: 

ඔබ කොතලහිඹුටු භාවිත කරන අතරතුර ඔබේ රුධිරයේ සීනි මට්ටම නිතිපතා පරීක්ෂා කර බලන්න.

4)නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කරන්න: 

වෛද්‍ය උපදෙස් මත හෝ නිෂ්පාදකයාගේ නිර්දේශ අනුව නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කරන්න.

5)ගුණාත්මක නිෂ්පාදන තෝරාගන්න: 

විශ්වාසදායක නිෂ්පාදකයින්ගෙන් සහතික කළ කොතලහිඹුටු නිෂ්පාදන තෝරාගන්න.

10.කොතලහිඹුටු ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන වෙළඳපොළ

කොතලහිඹුටු වල ඇති ඖෂධීය ගුණය හේතුවෙන් වෙළඳපොළේ විවිධ නිෂ්පාදන දැකගත හැකිය. මේවා ප්‍රධාන වශයෙන් පහත දැක්වෙන ආකාරවලින් ලබාගත හැකිය.

✔️වියළි කොතලහිඹුටු කැබලි: 

කොතලහිඹුටු මුල් සහ කඳ කොටස් වියළා කුඩා කැබලිවලට කපා ඇසුරුම් කර අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය නිවසේදී තම්බා පානය කිරීම සඳහා භාවිතා වේ.

✔️කොතලහිඹුටු කුඩු (පොඩි):

වියළි කොතලහිඹුටු කුඩු කර ඇසුරුම් කර අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය උණු වතුරට මිශ්‍ර කර පානය කළ හැකිය.

✔️කොතලහිඹුටු සාරය අඩංගු කරල් සහ පෙති: කොතලහිඹුටු වලින් ලබාගත් සාරය සාන්ද්‍රණය කර කරල් හෝ පෙති ආකාරයෙන් නිෂ්පාදනය කරනු ලැබේ. මෙහිදී සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය සහ ගුණාත්මකභාවය නිෂ්පාදකයා අනුව වෙනස් විය හැකිය.

✔️කොතලහිඹුටු අඩංගු තේ බෑග්: 

කොතලහිඹුටු කුඩු හෝ වියළි කැබලි තේ බෑග්වල අසුරා අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය භාවිතයට පහසු වේ.

✔️ආයුර්වේද ඖෂධීය නිෂ්පාදන: 

කොතලහිඹුටු ප්‍රධාන අමුද්‍රව්‍යයක් ලෙස යොදාගෙන නිෂ්පාදනය කරන ලද විවිධ ආයුර්වේද ඖෂධීය සූත්‍ර වෙළඳපොළේ ඇත.

මෙම නිෂ්පාදන මිලදී ගැනීමේදී ඒවායේ ගුණාත්මකභාවය, නිෂ්පාදකයාගේ විශ්වසනීයත්වය සහ අඩංගු සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම වැදගත් වේ. සහතික කළ නිෂ්පාදන තෝරා ගැනීමෙන් අපේක්ෂිත ප්‍රතිඵල ලබාගැනීමට සහ අතුරු ආබාධ අවම කර ගැනීමට හැකියාව ලැබේ.

11.කොතලහිඹුටු වල අනෙකුත් ඖෂධීය ගුණාංග

දියවැඩියාවට අමතරව, කොතලහිඹුටු වල තවත් විවිධ ඖෂධීය ගුණාංග ඇති බව සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රමවල සහ මූලික පර්යේෂණවලින් පෙනී යයි:

✔️තරබාරුකම පාලනය: කොතලහිඹුටු ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ මේදය අවශෝෂණය වීම අඩු කිරීමට උපකාරී වන බව ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් පෙනී යයි. එමගින් ශරීරයේ බර පාලනය කිරීමට සහ තරබාරුකම වළක්වා ගැනීමට දායක විය හැකිය.

✔️රුධිරයේ කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම අඩු කිරීම: සමහර පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය රුධිරයේ නරක කොලෙස්ටරෝල් (LDL) මට්ටම අඩු කිරීමට සහ හොඳ කොලෙස්ටරෝල් (HDL) මට්ටම වැඩි කිරීමට උපකාරී වන බවයි.

✔️ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණ:

කොතලහිඹුටු වල මැන්ගිෆෙරින් වැනි ප්‍රතිඔක්සිකාරක සංයෝග අඩංගු වන අතර, ඒවා ශරීරයේ නිදහස් රැඩිකලුන් නිසා සිදුවන හානිවලින් ආරක්ෂා කිරීමට උපකාරී වේ.

✔️ප්‍රති-ගිනි අවුලුවන ගුණ: 

කොතලහිඹුටු වල ඇති ඇතැම් සංයෝග ශරීරයේ ඇතිවන ගිනි අවුලුවන ප්‍රතික්‍රියා අඩු කිරීමට දායක වන බව පර්යේෂණවලින් සොයාගෙන ඇත.

✔️ප්‍රතිබැක්ටීරීය සහ ප්‍රතිවෛරස ගුණ:

 මූලික පර්යේෂණවලින් කොතලහිඹුටු සාරය ඇතැම් බැක්ටීරියා සහ වෛරස් වලට එරෙහිව ක්‍රියාකාරී බව පෙන්නුම් කරයි.

කෙසේ වෙතත්, මෙම ගුණාංග පිළිබඳව තවදුරටත් පුළුල් පරාසයක විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සිදුකිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.

12.ජානමය සාධක සහ කොතලහිඹුටු වල බලපෑම

දියවැඩියාව ඇතිවීමේදී ජානමය සාධක වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ඇතැම් ජානමය නැඹුරුතාවයන් පුද්ගලයෙකු දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාවට ගොදුරු වීමේ අවදානම වැඩි කළ හැකිය. කොතලහිඹුටු භාවිතය මෙම ජානමය නැඹුරුතාවයන්ට කෙතරම් දුරට බලපාන්නේද යන්න පිළිබඳව තවමත් පුළුල් පර්යේෂණ සිදුකර නොමැත.

කෙසේ වෙතත්, කොතලහිඹුටු වල රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමේ සහ ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි දියුණු කිරීමේ හැකියාව නිසා, ජානමය අවදානමක් ඇති පුද්ගලයින්ගේ දියවැඩියාව ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය අඩු කිරීමට හෝ එහි ප්‍රගතිය මන්දගාමී කිරීමට එය උපකාරී විය හැකි යැයි උපකල්පනය කළ හැකිය. මේ පිළිබඳව නිශ්චිත නිගමනවලට එළඹීම සඳහා ජානමය සාධක සැලකිල්ලට ගනිමින් සිදුකරන ලද දීර්ඝ කාලීන අධ්‍යයන අවශ්‍ය වේ.

13.කොතලහිඹුටු සහ ආහාර වේල අතර අන්තර්ක්‍රියා

දියවැඩියාව කළමනාකරණය කිරීමේදී ආහාර වේල අතිශයින් වැදගත් වේ. කොතලහිඹුටු භාවිතය ආහාර වේල සමඟ කෙසේ අන්තර්ක්‍රියා කරන්නේද යන්න අවබෝධ කර ගැනීම වැදගත් වේ. කොතලහිඹුටු ප්‍රධාන වශයෙන් ක්‍රියා කරන්නේ ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ කාබෝහයිඩ්‍රේට් බිඳවැටීම මන්දගාමී කිරීමෙනි. එබැවින්, අධික කාබෝහයිඩ්‍රේට් සහිත ආහාර වේලක් ගන්නා විට කොතලහිඹුටු වල රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමේ බලපෑම වඩාත් කැපී පෙනෙනු ඇත.

සමබල ආහාර වේලක් සමඟ කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම වඩාත් ස්ථායීව පවත්වා ගැනීමට සහ ඉන්සියුලින් වල කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීමට හැකියාව ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, ආහාර වේලෙහි ඇති අනෙකුත් සංඝටක (මේද, ප්‍රෝටීන්) කොතලහිඹුටු වල ක්‍රියාකාරිත්වයට බලපාන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව තවදුරටත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වේ.

දියවැඩියා රෝගීන් ඔවුන්ගේ ආහාර වේල පිළිබඳව වෛද්‍යවරයාගේ හෝ පෝෂණවේදියාගේ උපදෙස් නිසි ලෙස පිළිපැදිය යුතු අතර, කොතලහිඹුටු භාවිතය ආහාර වේලට අනුපූරකයක් ලෙස පමණක් සැලකිය යුතුය.

14.කොතලහිඹුටු වල තිරසාර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය

කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය පිළිබඳව දැනුවත් වීමත් සමඟ එහි ඉල්ලුම වැඩිවී ඇති අතර, එම නිසා ස්වභාවික පරිසරයෙන් අධික ලෙස මෙම ශාකය ලබාගැනීමේ ප්‍රවණතාවක් දක්නට ලැබේ. මෙය කොතලහිඹුටු ශාකයේ පැවැත්මට තර්ජනයක් විය හැකිය.

එබැවින්, කොතලහිඹුටු වල තිරසාර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මේ සඳහා, 

✔️තිරසාර වගා ක්‍රම ප්‍රවර්ධනය කිරීම:

 වාණිජ මට්ටමින් කොතලහිඹුටු වගා කිරීම දිරිමත් කිරීම මගින් ස්වභාවික වනාන්තරවලින් ශාකය ලබාගැනීම අවම කළ හැකිය.

✔️නීති රෙගුලාසි පැනවීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම: කොතලහිඹුටු නීති විරෝධී ලෙස කැපීම සහ වෙළඳාම් කිරීම වැළැක්වීම සඳහා දැඩි නීති රෙගුලාසි පැනවිය යුතු අතර ඒවා ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය.

✔️ජනතාව දැනුවත් කිරීම: 

කොතලහිඹුටු වල වැදගත්කම සහ එය සංරක්ෂණය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම මගින් වගකීම් සහගත පරිභෝජනයක් සහතික කළ හැකිය.

✔️සංරක්ෂණ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම: කොතලහිඹුටු ව්‍යාප්තිය අඩුවී ඇති ප්‍රදේශවල නැවත වගා කිරීමේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම මගින් එහි සංරක්ෂණයට දායක විය හැකිය.

මෙම ක්‍රියාමාර්ග මගින් අනාගත පරම්පරාව සඳහා ද කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය ලබාගැනීමට අවස්ථාව සැලසේ.

15.සාම්ප්‍රදායික දැනුම සහ නවීන විද්‍යාව අතර සම්බන්ධය

කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය පිළිබඳව පවතින සාම්ප්‍රදායික දැනුම සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට පැවත එන්නකි. නවීන විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ මෙම සාම්ප්‍රදායික දැනුම සනාථ කිරීමට සහ එහි ක්‍රියාකාරී යාන්ත්‍රණ හඳුනා ගැනීමට උත්සාහ කරයි.

විස නසන අගනා ඔසුව සප්සඳ

 විස නසන අගනා ඔසුව සප්සඳ

සප්සද , සස්සද / Aristolochia indica / Sapsadha ආදී නම් වලින්ද මෙය හැදින්වේ.

ඉංග්‍රීසි  භාෂාවෙන් Indian Birthwort හා සංස්කෘතයෙන් ඊෂ්වරී [ Eishwarie] යන නමින් හැදින්වෙන සිප්සඳ ශාකයට  සර්ප විකර්ෂනීය හැකියාවක් ඇතැයි පැවසේ. වසරකට වරක් මල් හටගන්නා අතර දුර්ගන්ධයකින් යුතුය. වියලි කලාපීය හා මධ්‍ය ප්‍රදේශවල ඇති කැලෑවලදී විශේෂයෙන්ම දැකිය හැකි අතර අතීතයේදී ඉතා සුලභව දක්නට ලැබුනද දැනට තරමක් විරල ගණයේ වැලකි. ලංකාව , ඉන්දියාව හා බංග්ලාදේශය  ආදී රටවල ව්‍යංප්තිය  දැකිය හැකිවෙයි. දේශීය ශාකයක් සේ සප්සඳ ලතාව ඒ අනුව හදුන්වනු ලැබෙයි .

සප්සඳ වැලේ ස්වරූපය නම් ඉතා දිග සිහින් කඳකින් යුතු බහු වාර්ෂික වල්ලිමය පැළෑටියකි. එනම් ගස්වල එතෙමින් වැඩෙන වැලකි. පත්‍ර සරලයි . ඒකාන්තරයි. පත්‍ර ප්‍රමාණයෙන් විවිධත්වයක් දරයි. පලල් පත්‍ර 10 cmක් පමණ දිගින්ද 7.5 cmක් පමණ පළලින්ද යුතු වන අතර සිහින් පත්‍ර 3 - 10 cm  ක් පමණ දිගින්ද 1.3 - 2.5 cm ක් පමණ පළලින්ද යුතුය. පත්‍ර හැඩයෙන් රේඛීය අණ්ඩාකාර හැඩය දක්වා වෙනස් විය හැකිය. පත්‍ර දාරය සම්පුර්ණ වන අතර කෙලවර උල්වී පිහිටයි . පත්‍ර මතුපිට තද කොළ පැහැතිය වන අතර  යටිපැත්ත ලා කොළ පැහැති. මෙහි හටගනු ලබන මල් කුඩාවන අතර කොල පැහැයට හුරු සුදුපාටය. ඒවා කක්ෂීය අතුවල පිහිටා ඇත.මල් පෙති දම් පැහැ වන අතර හොරණෑකාරව තාරාවෙකුගේ හැඩයට සමවෙයි. මෙහි අණ්ඩාකාර ගෙඩි හටගන්නා අතර ඒවා සෙ.මී. 2 - 4 පමණ දිගින් යුතු කපාට 5 කින් යුතු ස්පොටිකාවකි. යට සිට උඩට පැලෙන ගෙඩියක් තුල පියාපත් සහිත බීජ රාශියක් පිහිටන අතර බීජ පැතලි බැවින් යුතුය. මෙම ලතාවේ මල් හටගනු ලබනුයේ සැප්තැම්බර් , ජනවාරි කාලා සීමාවේදීය. මෙම උද්භිද ගණයටම අයත් Aristolochia bracteolata යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වන තවත් දේශීය සස්සඳ විශේෂයක් ඇති අතර වෙදකමට සම්බන්ධ මූලාශ්‍ර වල එය "කීටමාරී" යනුවෙන් හඳුන්වා ඇත. සාපේක්ෂව තරමක් විශාල පත්‍ර සහිත එය, වැලක් ලෙස බිම දිගේ වර්ධනය වෙයි. සස්සඳ සොයා ගැනීමට නොමැති විට ඒ වෙනුවට ඖෂධ සඳහා මෙම කීටමාරී ශාකය භාවිතා කිරීමට සුදුසු බව පොතපතෙහි දක්වා ඇත. සස්සඳ විශේෂ Aristolochiaceae උද්භිද කුලයට අයත් ශාක විශේෂයන්ය.

සර්ප විෂ, වණ නිසා හටගත් ඉදිමුම්, සන්ධිවාත, ආමවාත, කුසගිනි මදිකම, උදර වේදනා,කෘමි රෝග, විසූචිකා, ළදරු දන්ත රෝග, ළදරු ප්‍රතිශ්‍යාව සහ කැස්ස, වේදනාකාරී දරු ප්රසූති, සූතිකා උණ ඇතුළු උණ රෝග, හෘද දුර්වලත්වය, කුෂ්ඨ ඇතුළු චර්ම රෝග, පිස්සු බලු විෂ, මී විෂ, මුත්‍ර අඩස්සිය ආදී රෝගාබාධ රැසක් සඳහා ප්‍රතිකාර කිරිමට සස්සඳ ශාකයේ කොළ සහ මුල් භාවිතා කරයි. සස්සඳ රුධිරය පිරිසිදු කරන, හෘදය උත්තේජනය කරන, ඉදිමුම් නසන, ගර්භාෂය සංකොචනය කරන, මුත්‍රකාරක, ස්වේදජනක, විශබීජ නාශක ආදී ගුණයන් සහිතයි.

 උණ, ආමවාත, සන්ධි ඉදිමීම ආදියට සස්සඳ මුල් චූර්ණය යොදා ප්‍රතිකාර කරයි. 

 සුදු කබර රෝගයට මුල් චූර්ණය මී පැණියෙන් අඹරා ආලේප කරයි. 

ළදරු මලබද්ධයට කොළ අඹරා යටි බඩේ ගෑ යුතුය. 

වේදනාකාරී දරු ප්‍රසූතියෙන් පසුව ගර්භාෂය හැකිලවීම සඳහා තිප්පි සමඟ යොදා ප්රතිකාර කරයි. 

සර්ප, ගෝනුසු මී ආදී විෂ සඳහා මෙම මුල් මිරිස් සමඟ අඹරා කොළ යුෂින් පොවනු ලැබේ.

 මෙම මුල් කැබැල්ලක් ලඟ තබාගෙන සිටීමෙන් වසංගත රෝග අවස්ථාවන් හිදී බෝවන රෝග වැලඳීමෙන් වැලකී සිටීමට හැකි බවත්, සර්පයින් අසලට ඒමෙන් වැලකෙන බවත් සඳහන්ව ඇත.

මෙම ශාකයෙහි ප්‍රධාන ක්‍රියාකාරී රසායනික සංඝටකයක් ලෙස පවතින අරිස්ටෝලෝචික් අම්ලය (Aristolochic acid) අධිමාත්‍රව  වකුගඩු ආශ්‍රතව අහිතකර ලෙස ක්‍රියාකරන බව අන්තර්ජාල මූලාශ්රවල සඳහන්ව ඇත. පසුගිය කාලයේ ඇතමුන් එම කරුණ හුවා දක්වමින් ලංකාවේ රජරට ප්‍රදේශයේ පැතිර යන වකුගඩු අකර්මණ්‍ය  වීමේ රෝගයට දේශීය වෛද්‍ය  ප්‍රතිකාර සඳහා යොදා ගන්නා සස්සඳ හේතුවන බව කියමින් කෘෂි රසායන සමාගම් ගලවා ගැනීමට අසාර්ථක උත්සාහයක යෙදෙනු දක්නට ලැබුනි. කෙසේ වෙතත් එම රෝගය සඳහා සස්සඳ ශාකය වගකිවයුත්තෙක් නොවන බව පසුව හෙලි විය. විෂ සහිත ශාක හඳුනාගෙන ඒවා ඖෂධ සඳහා භාවිතා කරන විට සම්මත ක්‍රමයන්ට අනුව විෂ මරා හෝ වෙනත් ඖෂධ සමඟ සංයෝග කර විෂ ස්වභාවය දුර්වල කිරීමට දේශීය වෛද්‍යවරු පුරාණයේ සිටම දැන සිට ඇත. දේශීය ශාකයක් වන සස්සඳ බොහො කලක සිට මෙරට වෛද්යවරු ඖෂධ සඳහා භාවිතා කර ඇති අතර රජරට වකුගඩු රෝගය කෘෂි රසායන භාවිතය ඉහලට යෑමට සමාන්තරව දශක දෙකකට ආසන්න කාලයක සිට මෙරට ව්‍යප්ත වන්නකි.

දේශීය සමනල් විශේෂ ( Crimson rose ,  Common rose , Sri Lanka birdwing butterflies ) කිහිපයක යැපුම් ශාකයක්ද වන අලංකාර මලක් හට ගන්නා හෙයින් විසිතුරු ශාකයක් ලෙසද වැවිය හැකි ඖෂධීය සස්සඳ වැලක් ගෙමිදුලෙහි වවා ගැනීම අතිශයින්ම වැදගත් වෙයි.

Natural Foods and Nutrition: Agricultural Methods and Health Development.

 Natural Foods and Nutrition: Agricultural Methods and Health Development.

A Return to Nature

In a fast-paced world where processed foods dominate supermarket aisles, a quiet revolution is taking place—a return to natural foods. More people are seeking fresh, chemical-free produce, whole grains, and naturally grown ingredients, not just for their taste but for their immense health benefits. But what makes natural foods superior? The answer lies not only in their nutritional richness but also in the way they are cultivated.

The way we grow food matters. Imagine a farm where fruits ripen under the sun without being sprayed with artificial chemicals, where the soil is alive with nutrients, and where nature’s rhythms are respected rather than disrupted. This is the essence of sustainable agriculture, an approach that ensures food remains wholesome and nourishing.

The Magic of Sustainable Farming

Sustainable agriculture is more than a farming method—it’s a philosophy that works with nature rather than against it. Unlike industrial farming, which depletes the soil and relies heavily on chemical fertilizers, sustainable methods preserve the land for future generations.

One of the most well-known approaches is organic farming, where artificial pesticides and fertilizers are replaced with natural alternatives like compost and crop rotation. This ensures that food retains its nutritional integrity while protecting the environment. Similarly, agroforestry integrates trees with crops, enriching the soil and creating a more resilient ecosystem. Hydroponics, a modern innovation, allows vegetables and herbs to grow without soil, producing fresh, pesticide-free food even in urban settings.

Each of these methods plays a crucial role in ensuring that natural foods are not only healthier but also more sustainable. They offer an alternative to mass-produced, nutrient-depleted food, giving consumers the chance to choose nourishment over convenience.

The Power of Pure, Natural Foods

Natural foods are more than just fuel for the body—they are a source of vitality. Unlike processed foods, which lose much of their nutritional value during refining, whole and unprocessed foods retain essential vitamins, minerals, and antioxidants.

A single serving of fresh spinach, for example, is loaded with iron and vitamin C, nutrients that boost energy and immune function. Whole grains like quinoa and brown rice provide fiber that aids digestion and keeps blood sugar levels stable. Nuts and seeds deliver healthy fats that support brain function and heart health.

Beyond physical health, natural foods also influence mental well-being. Diets rich in whole foods have been linked to lower rates of depression and anxiety. Omega-3 fatty acids, found in foods like salmon and flaxseeds, play a crucial role in brain function, while dark leafy greens provide folate, a key nutrient for mood regulation.

A Shield Against Modern Health Issues

The rise of chronic diseases such as obesity, diabetes, and heart disease is closely tied to modern diets high in processed foods, refined sugars, and artificial additives. Natural foods, on the other hand, offer protection against these health risks.

Fruits and vegetables are rich in antioxidants, compounds that combat inflammation and slow down aging. Whole foods help regulate cholesterol levels, reduce the risk of high blood pressure, and promote overall cardiovascular health. The Mediterranean diet—famous for its emphasis on olive oil, fresh produce, whole grains, and lean proteins—has long been associated with longer life expectancy and lower rates of heart disease.

Even traditional diets from different cultures emphasize natural, unprocessed foods. In Japan, people from Okinawa are known for their longevity, thanks to a diet centered around sweet potatoes, seaweed, and green tea. Similarly, in parts of Africa where people rely on whole grains, legumes, and fresh vegetables, the prevalence of diet-related illnesses is significantly lower.

The Future of Food: Making the Right Choice

As awareness about food and health grows, the demand for natural and sustainably grown foods is on the rise. Farmers’ markets are becoming more popular, urban gardens are thriving, and people are paying closer attention to food labels. Choosing natural foods isn’t just a personal decision—it’s a step towards a healthier society and a healthier planet.

Opting for natural foods means supporting farming practices that nurture the land instead of depleting it. It means reducing exposure to harmful chemicals and prioritizing long-term health over short-term convenience. Whether it’s swapping processed snacks for fresh fruit, replacing white bread with whole grains, or choosing organic vegetables over conventionally grown ones, every small change makes a difference.