....දියවැඩියාව නසන කොතලහිඹුටු ....
දියවැඩියාව යනු වර්තමානයේ ලෝකය පුරා ශීඝ්‍රයෙන් පැතිර යන නිදන්ගත රෝගී තත්ත්වයකි. ශ්‍රී ලංකාව ද මෙයින් බැහැර නොවන අතර, මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් මෙම රෝගයෙන් පීඩා විඳිති. දියවැඩියාවට විවිධ ප්‍රතිකාර ක්‍රම පවතින අතර, බොහෝ දෙනා ස්වභාවික ඖෂධ සහ දේශීය වෛද්‍ය ක්‍රම කෙරෙහි ද අවධානය යොමු කරති. ඒ අතරින් විශේෂ අවධානයක් දිනාගත් ශාකයක් වන්නේ "කොතලහිඹුටු "(Salacia reticulata) ය. මෙම ශාකය දියවැඩියාව නසන බවට ප්‍රචලිත ය.
1."කොතලහිඹුටු "යනු කුමක්ද?
"කොතලහිඹුටු (Salacia reticulata) " යනු , පඳුරු සහිත වැල් විශේෂයකි. එය ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, මැලේසියාව සහ තායිලන්තය වැනි දකුණු ආසියානු රටවල තෙත් කලාපීය වනාන්තරවල ස්වභාවිකව වැඩෙයි. මෙම ශාකයේ කොළ, මල්, ගෙඩි සහ විශේෂයෙන්ම මුල් සහ කඳ කොටස් ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ දීර්ඝ කාලයක සිට විවිධ රෝග සඳහා ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා කර ඇත.
ආයුර්වේද ග්‍රන්ථවල කොතලහිඹුටු "ඒකරාසනය" යන නමින් හඳුන්වනු ලබන අතර, එය ප්‍රධාන වශයෙන් ප්‍රමේහ (දියවැඩියාව) රෝගයට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා යොදාගෙන ඇති බව සඳහන් වේ. මීට අමතරව, තරබාරුකම, සමේ රෝග, ආතරයිටිස් සහ ආහාර ජීර්ණ ගැටළු සඳහා ද කොතලහිඹුටු ඖෂධීය ගුණයක් ඇති බව පැරණි වෛද්‍ය පොත්වල දැක්වේ.
කොතලහිඹුටු වල වගාව සහ සුලබතාවය
කොතලහිඹුටු ශාකය ප්‍රධාන වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව, මැලේසියාව සහ තායිලන්තය වැනි දකුණු ආසියානු රටවල තෙත් කලාපීය වනාන්තරවල ස්වභාවිකව වැඩෙන වැල් විශේෂයකි. ශ්‍රී ලංකාවේ පහතරට තෙත් කලාපයේ මෙම ශාකය බහුලව දක්නට ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, එහි ඖෂධීය ගුණය නිසා අධික ලෙස කැපීම සහ වන විනාශය හේතුවෙන් ස්වභාවික පරිසරයේ මෙම ශාකයේ ව්‍යාප්තියට යම් බලපෑමක් එල්ල වී තිබිය හැකිය.
මෑත කාලයේ කොතලහිඹුටු වල ඇති ඉල්ලුම වැඩිවීමත් සමඟ වාණිජ මට්ටමින් මෙම ශාකය වගා කිරීම සඳහා ඇතැම් උත්සාහයන් ද දියත් කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, එය තවමත් පුළුල් ලෙස ව්‍යාප්ත වී ඇති කර්මාන්තයක් නොවේ. ස්වභාවික වනාන්තරවලින් ලබාගන්නා කොතලහිඹුටු ප්‍රමාණය තවමත් වෙළඳපොළේ ප්‍රධාන සැපයුම් මාර්ගය ලෙස පවතී.
කොතලහිඹුටු වගා කිරීම පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාවලියක් විය හැකි අතර, එමගින් ස්වභාවික වනාන්තරවලට සිදුවන පීඩනය අඩු කර ගැනීමටත්, අඛණ්ඩව සැපයුමක් සහතික කිරීමටත් හැකියාව ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, වාණිජ මට්ටමේ වගාව සඳහා සුදුසු ක්‍රමවේදයන් සහ ප්‍රශස්ත වර්ධන තත්ත්වයන් පිළිබඳව තවදුරටත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වේ.
2.දියවැඩියාව යනු කුමක්ද?
"දියවැඩියාව "යනු රුධිරයේ ග්ලූකෝස් (සීනි) මට්ටම සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා වැඩි වීම නිසා ඇතිවන නිදන්ගත පරිවෘත්තීය රෝගයකි. මෙයට ප්‍රධාන හේතු දෙකකි.
✔️අග්න්‍යාශය මගින් ප්‍රමාණවත් ඉන්සියුලින් නිපදවීමට නොහැකි වීම .
මෙය බොහෝ විට ස්වයං ප්‍රතිශක්තිකරණ ක්‍රියාවලියක් නිසා සිදුවන අතර, ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය අග්න්‍යාසයේ ඉන්සියුලින් නිපදවන සෛල විනාශ කරයි.
✔️ශරීරයේ සෛල ඉන්සියුලින් වලට නිසි ලෙස ප්‍රතිචාර නොදැක්වීම .
මෙය වඩාත් සුලභ දියවැඩියා වර්ගය වන අතර, බොහෝ විට තරබාරුකම, ව්‍යායාම නොමැතිකම සහ ජානමය නැඹුරුතාව වැනි සාධක නිසා ඇතිවේ.
දියවැඩියාව නිසි ලෙස පාලනය නොකළහොත් හෘද රෝග, වකුගඩු රෝග, අන්ධභාවය, ස්නායු හානි සහ පාදවල තුවාල වැනි බරපතල සංකූලතා ඇතිවිය හැකිය.
3.කොතලහිඹුටු වල අඩංගු රසායනික සංඝටක සහ ඒවායේ ක්‍රියාකාරීත්වය
කොතලහිඹුටු ශාකයේ විවිධ කොටස්වල විවිධ රසායනික සංඝටක අඩංගු වන අතර, ඒවායේ ඖෂධීය ගුණාංග සඳහා දායක වේ. විශේෂයෙන්ම මුල් සහ කඳ කොටස්වල පහත සඳහන් ප්‍රධාන සංයෝග හඳුනාගෙන ඇත:
1) Salacinol :
මෙය කොතලහිඹුටු වල ඇති වඩාත්ම වැදගත් සංයෝගය ලෙස සැලකේ. එය ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් (alpha-glucosidase) නම් එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වළක්වන බව පර්යේෂණවලින් පෙනී ගොස් ඇත. ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් එන්සයිමය කුඩා අන්ත්‍රයේදී සංකීර්ණ කාබෝහයිඩ්‍රේට සරල සීනි බවට බිඳ දැමීමට උපකාරී වේ. මෙම එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය අවහිර කිරීමෙන් ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියෙන් රුධිරයට සීනි අවශෝෂණය වීම මන්දගාමී වන අතර එමගින් ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යාම පාලනය වේ.
2) Kotalanol :
මෙම සංයෝගය ද ඇල්ෆා-ග්ලූකොසිඩේස් එන්සයිමයේ ක්‍රියාකාරිත්වය වළක්වන අතර රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට දායක වේ. Salacinolමෙන්ම Kotalanol ද දියවැඩියා ප්‍රතිකාර සඳහා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව පර්යේෂණවලින් සනාථ වේ.
3)Mangiferin :
මෙය ප්‍රතිඔක්සිකාරක සහ ප්‍රති-ගිනි අවුලුවන ගුණ ඇති ස්වාභාවික පොලිෆෙනොලික් සංයෝගයකි. දියවැඩියාවේදී ඇතිවන ඔක්සිකාරක ආතතිය සහ ගිනි අවුලුවන තත්ත්වයන් අඩු කිරීමට මැන්ගිෆෙරින් උපකාරී විය හැකිය. මීට අමතරව, එය රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට සහ ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි කිරීමට දායක වන බව ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් පෙනී යයි.
වෙනත් සංයෝග: මීට අමතරව, කොතලහිඹුටු වල Tannins, Flavonoids,Triterpenoids වැනි අනෙකුත් ජෛව ක්‍රියාකාරී සංයෝග ද අඩංගු වන අතර, ඒවායේ ද ඖෂධීය ගුණාංග සඳහා දායක විය හැකිය.
4.දියවැඩියාව සහ කොතලහිඹුටු පිළිබඳව පවතින විශ්වාසය.
බොහෝ අය විශ්වාස කරන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් රුධිරයේ සීනි මට්ටම ස්ථාවර කළ හැකි බවත්, කාලයාත් සමඟ දියවැඩියා රෝගය සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකි බවත්ය. කොතලහිඹුටු තම්බා පානය කිරීම, එහි සාරය අඩංගු කරල් හෝ වෙනත් නිෂ්පාදන භාවිත කිරීම දියවැඩියා රෝගීන්ට සුලභ ක්‍රමයකි.
5.කොතලහිඹුටු සහ දියවැඩියාව පිළිබඳව සිදුකර ඇති විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ
පසුගිය දශක කිහිපය තුළ කොතලහිඹුටු වල දියවැඩියා නාශක ගුණ පිළිබඳව විවිධ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සිදු කර ඇත. මෙම පර්යේෂණ මූලිකවම සත්ව අධ්‍යයන සහ කුඩා පරිමාණයේ මානව අධ්‍යයන ලෙස වර්ග කළ හැකිය.
1 )සත්ව අධ්‍යයන:
මීයන් සහ වෙනත් සතුන් යොදාගෙන සිදුකරන ලද පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වන බවයි. තවද, මෙම සාරය ඉන්සියුලින් ප්‍රතිරෝධය අඩු කිරීමට සහ අග්න්‍යාසයේ බීටා සෛලවල ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට ද උපකාරී වන බව සොයාගෙන ඇත. මෙම අධ්‍යයනවලින් කොතලහිඹුටු වල දියවැඩියා නාශක ගුණ ඇති බවට මූලික විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සපයයි.
2 )මානව අධ්‍යයන:
මිනිසුන් යොදාගෙන සිදුකරන ලද පර්යේෂණ සත්ව අධ්‍යයනවලට වඩා සීමිත සංඛ්‍යාවකින් යුක්ත වේ. කෙසේ වෙතත්, සිදුකර ඇති ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් ද ධනාත්මක ප්‍රතිඵල පෙන්නුම් කරයි.
එක් අධ්‍යයනයකදී, ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ මට්ටමක පවතින පුද්ගලයින්ට කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් එම මට්ටම සැලකිය යුතු ලෙස අඩු වූ බව නිරීක්ෂණය විය.
තවත් අධ්‍යයනයකදී, දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන රෝගීන්ට සාම්ප්‍රදායික දියවැඩියා ඖෂධ සමඟ කොතලහිඹුටු සාරය ලබාදීමෙන් ඔවුන්ගේ රුධිරයේ සීනි පාලනය වඩාත් හොඳින් සිදුවන බව සොයාගෙන ඇත.
සමහර පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් HbA1c මට්ටම (පසුගිය මාස කිහිපය තුළ රුධිරයේ සාමාන්‍ය සීනි මට්ටම පිළිබිඹු කරන පරීක්ෂණයක්) අඩු කිරීමට දායක වන බවයි.
කෙසේ වෙතත්, මෙම මානව අධ්‍යයන බොහොමයක් කුඩා පරිමාණයෙන් සිදුකර ඇති අතර, විවිධ අධ්‍යයනවල භාවිතා කර ඇති කොතලහිඹුටු සාරයේ මාත්‍රාවන් සහ සංයුතියේ වෙනස්කම් ද දක්නට ලැබේ. එබැවින්, කොතලහිඹුටු වල දිගු කාලීන බලපෑම් සහ විවිධ ජනගහන කණ්ඩායම් මත එහි කාර්යක්ෂමතාව තහවුරු කිරීම සඳහා තවදුරටත් පුළුල් පරාසයක පර්යේෂණ සිදුකිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
6. කොතලහිඹුටු භාවිතයේ ඇති විය හැකි වාසි
පවතින විද්‍යාත්මක සාක්ෂි සහ සාම්ප්‍රදායික භාවිතයන් මත පදනම්ව, කොතලහිඹුටු භාවිතය දියවැඩියා රෝගීන්ට පහත සඳහන් වාසි ලබා දිය හැකිය:
1)රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීම:
කොතලහිඹුටු වල අඩංගු Salacinol සහ Kotalanol වැනි සංයෝග ආහාර ගැනීමෙන් පසු රුධිරයේ සීනි මට්ටම ඉහළ යාම මන්දගාමී කිරීමට උපකාරී වේ.
2)ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි දියුණු කිරීම: ඇතැම් පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය ශරීරයේ සෛල ඉන්සියුලින් වලට දක්වන ප්‍රතිචාරය වැඩි දියුණු කළ හැකි බවයි.
3)අතුරු ආබාධ අවම වීම:
සාම්ප්‍රදායික දියවැඩියා ඖෂධ හා සසඳන විට කොතලහිඹුටු භාවිතයෙන් ඇතිවන අතුරු ආබාධ සාපේක්ෂව අඩු බවක් පෙනෙන්නට තිබේ. කෙසේ වෙතත්, අධික මාත්‍රාවලින් හෝ නුසුදුසු භාවිතයෙන් අතුරු ආබාධ ඇතිවිය හැකිය.
4)ස්වාභාවික ප්‍රවේශයක්: බොහෝ දියවැඩියා රෝගීන් ස්වාභාවික සහ ශාකසාර ඖෂධ කෙරෙහි වැඩි කැමැත්තක් දක්වන අතර, කොතලහිඹුටු ඔවුන්ට සුදුසු විකල්පයක් විය හැකිය.
7.කොතලහිඹුටු භාවිතයේදී සැලකිලිමත් විය යුතු කරුණු සහ ඇති විය හැකි අතුරු ආබාධ
කොතලහිඹුටු ස්වාභාවික ඖෂධයක් වුවද, එහි භාවිතයේදී ඇතැම් කරුණු පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම වැදගත් වේ:
1)වෛද්‍ය උපදෙස් අත්‍යවශ්‍යයි:
දියවැඩියා රෝගයෙන් පෙළෙන ඕනෑම අයෙකු කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට පෙර අනිවාර්යයෙන්ම සුදුසුකම් ලත් වෛද්‍යවරයෙකුගේ හෝ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයෙකුගේ උපදෙස් ලබාගත යුතුය. විශේෂයෙන් ඔබ දැනටමත් වෙනත් ඖෂධ ලබාගන්නේ නම්, කොතලහිඹුටු එම ඖෂධ සමඟ අන්තර්ක්‍රියා කළ හැකි බැවින් වෛද්‍ය උපදෙස් අතිශයින් වැදගත් වේ.
2)මාත්‍රාව සහ භාවිත ක්‍රමය:
කොතලහිඹුටු වල ඵලදායී මාත්‍රාව සහ නිවැරදි භාවිත ක්‍රමය පිළිබඳව නිශ්චිත විද්‍යාත්මක නිර්දේශ නොමැත. සාමාන්‍යයෙන් කොතලහිඹුටු තම්බා පානය කිරීම හෝ එහි සාරය අඩංගු කරල් සහ පෙති භාවිත කිරීම සිදු කෙරේ. වෛද්‍ය උපදෙස් මත නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කිරීම වැදගත් වේ.
3)අතුරු ආබාධ:
ඇතැම් පුද්ගලයින්ට කොතලහිඹුටු භාවිතයෙන් සුළු අතුරු ආබාධ ඇතිවිය හැකිය. මීට මලබද්ධය, පාචනය හෝ බඩේ අපහසුතා ඇතුළත් විය හැකිය. අධික මාත්‍රාවලින් භාවිත කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම අධික ලෙස පහත වැටීමට ද ඉඩ ඇත.
4)ගුණාත්මකභාවය:
වෙළඳපොලේ ඇති කොතලහිඹුටු නිෂ්පාදනවල ගුණාත්මකභාවය සහ සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය වෙනස් විය හැකිය. එබැවින් විශ්වාසදායක නිෂ්පාදකයින්ගෙන් සහ සහතික කළ නිෂ්පාදන තෝරා ගැනීම වැදගත් වේ.
5)ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන්: ගර්භනී සහ කිරි දෙන මව්වරුන් කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමෙන් වැළකී සිටිය යුතුය, මන්ද ඔවුන් සඳහා එහි ආරක්ෂාව පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් දත්ත නොමැති බැවිනි.
6)ශල්‍යකර්ම: ශල්‍යකර්මයකට පෙර කොතලහිඹුටු භාවිතය නතර කළ යුතුය, මන්ද එය රුධිරයේ සීනි මට්ටමට බලපෑම් කළ හැකි බැවිනි.
8.කොතලහිඹුටු "දියවැඩියාව නසන" ඖෂධයක්ද?
දැනට පවතින විද්‍යාත්මක සාක්ෂි අනුව කොතලහිඹුටු භාවිතය මගින් දියවැඩියා රෝගය සම්පූර්ණයෙන්ම සුව කළ හැකි බවට කිසිදු තහවුරු කිරීමක් නොමැත. දියවැඩියාව යනු නිදන්ගත රෝගී තත්ත්වයක් වන අතර, එය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා දිගුකාලීන ප්‍රතිකාර සහ ජීවන රටාවේ වෙනස්කම් අවශ්‍ය වේ.
කෙසේ වෙතත්, කොතලහිඹුටු රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමට සහ ඉන්සියුලින් ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි දියුණු කිරීමට උපකාරී වන බවට සාක්ෂි පවතින බැවින්, එය දියවැඩියා කළමනාකරණය සඳහා අතිරේක ප්‍රතිකාරයක් ලෙස ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය. එය කිසිවිටෙක වෛද්‍ය උපදෙස් මත ලබාදෙන සාම්ප්‍රදායික ඖෂධ සඳහා ආදේශකයක් ලෙස සැලකිය නොහැකිය.
9.දියවැඩියාව කළමනාකරණය සඳහා කොතලහිඹුටු භාවිතය පිළිබඳ නිර්දේශ
දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන පුද්ගලයින් කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට අදහස් කරන්නේ නම්, පහත සඳහන් නිර්දේශ සැලකිල්ලට ගත යුතුය:
1)වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගන්න:
කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමට පෙර ඔබේ වෛද්‍යවරයා හෝ ආයුර්වේද වෛද්‍යවරයා සමඟ සාකච්ඡා කරන්න.
2)ප්‍රධාන ප්‍රතිකාර අත් නොහරින්න:
කොතලහිඹුටු කිසිවිටෙක ඔබ දැනට ගන්නා දියවැඩියා ඖෂධ සඳහා ආදේශකයක් ලෙස භාවිතා නොකරන්න. එය අතිරේක ප්‍රතිකාරයක් ලෙස පමණක් සලකන්න.
3)රුධිරයේ සීනි මට්ටම නිරීක්ෂණය කරන්න:
ඔබ කොතලහිඹුටු භාවිත කරන අතරතුර ඔබේ රුධිරයේ සීනි මට්ටම නිතිපතා පරීක්ෂා කර බලන්න.
4)නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කරන්න:
වෛද්‍ය උපදෙස් මත හෝ නිෂ්පාදකයාගේ නිර්දේශ අනුව නිවැරදි මාත්‍රාව අනුගමනය කරන්න.
5)ගුණාත්මක නිෂ්පාදන තෝරාගන්න:
විශ්වාසදායක නිෂ්පාදකයින්ගෙන් සහතික කළ කොතලහිඹුටු නිෂ්පාදන තෝරාගන්න.
10.කොතලහිඹුටු ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන වෙළඳපොළ
කොතලහිඹුටු වල ඇති ඖෂධීය ගුණය හේතුවෙන් වෙළඳපොළේ විවිධ නිෂ්පාදන දැකගත හැකිය. මේවා ප්‍රධාන වශයෙන් පහත දැක්වෙන ආකාරවලින් ලබාගත හැකිය.
✔️වියළි කොතලහිඹුටු කැබලි:
කොතලහිඹුටු මුල් සහ කඳ කොටස් වියළා කුඩා කැබලිවලට කපා ඇසුරුම් කර අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය නිවසේදී තම්බා පානය කිරීම සඳහා භාවිතා වේ.
✔️කොතලහිඹුටු කුඩු (පොඩි):
වියළි කොතලහිඹුටු කුඩු කර ඇසුරුම් කර අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය උණු වතුරට මිශ්‍ර කර පානය කළ හැකිය.
✔️කොතලහිඹුටු සාරය අඩංගු කරල් සහ පෙති: කොතලහිඹුටු වලින් ලබාගත් සාරය සාන්ද්‍රණය කර කරල් හෝ පෙති ආකාරයෙන් නිෂ්පාදනය කරනු ලැබේ. මෙහිදී සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය සහ ගුණාත්මකභාවය නිෂ්පාදකයා අනුව වෙනස් විය හැකිය.
✔️කොතලහිඹුටු අඩංගු තේ බෑග්:
කොතලහිඹුටු කුඩු හෝ වියළි කැබලි තේ බෑග්වල අසුරා අලෙවි කරනු ලැබේ. මෙය භාවිතයට පහසු වේ.
✔️ආයුර්වේද ඖෂධීය නිෂ්පාදන:
කොතලහිඹුටු ප්‍රධාන අමුද්‍රව්‍යයක් ලෙස යොදාගෙන නිෂ්පාදනය කරන ලද විවිධ ආයුර්වේද ඖෂධීය සූත්‍ර වෙළඳපොළේ ඇත.
මෙම නිෂ්පාදන මිලදී ගැනීමේදී ඒවායේ ගුණාත්මකභාවය, නිෂ්පාදකයාගේ විශ්වසනීයත්වය සහ අඩංගු සක්‍රීය සංයෝගවල ප්‍රමාණය පිළිබඳව සැලකිලිමත් වීම වැදගත් වේ. සහතික කළ නිෂ්පාදන තෝරා ගැනීමෙන් අපේක්ෂිත ප්‍රතිඵල ලබාගැනීමට සහ අතුරු ආබාධ අවම කර ගැනීමට හැකියාව ලැබේ.
11.කොතලහිඹුටු වල අනෙකුත් ඖෂධීය ගුණාංග
දියවැඩියාවට අමතරව, කොතලහිඹුටු වල තවත් විවිධ ඖෂධීය ගුණාංග ඇති බව සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රමවල සහ මූලික පර්යේෂණවලින් පෙනී යයි:
✔️තරබාරුකම පාලනය: කොතලහිඹුටු ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ මේදය අවශෝෂණය වීම අඩු කිරීමට උපකාරී වන බව ඇතැම් අධ්‍යයනවලින් පෙනී යයි. එමගින් ශරීරයේ බර පාලනය කිරීමට සහ තරබාරුකම වළක්වා ගැනීමට දායක විය හැකිය.
✔️රුධිරයේ කොලෙස්ටරෝල් මට්ටම අඩු කිරීම: සමහර පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ කොතලහිඹුටු භාවිතය රුධිරයේ නරක කොලෙස්ටරෝල් (LDL) මට්ටම අඩු කිරීමට සහ හොඳ කොලෙස්ටරෝල් (HDL) මට්ටම වැඩි කිරීමට උපකාරී වන බවයි.
✔️ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණ:
කොතලහිඹුටු වල මැන්ගිෆෙරින් වැනි ප්‍රතිඔක්සිකාරක සංයෝග අඩංගු වන අතර, ඒවා ශරීරයේ නිදහස් රැඩිකලුන් නිසා සිදුවන හානිවලින් ආරක්ෂා කිරීමට උපකාරී වේ.
✔️ප්‍රති-ගිනි අවුලුවන ගුණ:
කොතලහිඹුටු වල ඇති ඇතැම් සංයෝග ශරීරයේ ඇතිවන ගිනි අවුලුවන ප්‍රතික්‍රියා අඩු කිරීමට දායක වන බව පර්යේෂණවලින් සොයාගෙන ඇත.
✔️ප්‍රතිබැක්ටීරීය සහ ප්‍රතිවෛරස ගුණ:
මූලික පර්යේෂණවලින් කොතලහිඹුටු සාරය ඇතැම් බැක්ටීරියා සහ වෛරස් වලට එරෙහිව ක්‍රියාකාරී බව පෙන්නුම් කරයි.
කෙසේ වෙතත්, මෙම ගුණාංග පිළිබඳව තවදුරටත් පුළුල් පරාසයක විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සිදුකිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.
12.ජානමය සාධක සහ කොතලහිඹුටු වල බලපෑම
දියවැඩියාව ඇතිවීමේදී ජානමය සාධක වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ඇතැම් ජානමය නැඹුරුතාවයන් පුද්ගලයෙකු දෙවන වර්ගයේ දියවැඩියාවට ගොදුරු වීමේ අවදානම වැඩි කළ හැකිය. කොතලහිඹුටු භාවිතය මෙම ජානමය නැඹුරුතාවයන්ට කෙතරම් දුරට බලපාන්නේද යන්න පිළිබඳව තවමත් පුළුල් පර්යේෂණ සිදුකර නොමැත.
කෙසේ වෙතත්, කොතලහිඹුටු වල රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමේ සහ ඉන්සියුලින් සංවේදීතාව වැඩි දියුණු කිරීමේ හැකියාව නිසා, ජානමය අවදානමක් ඇති පුද්ගලයින්ගේ දියවැඩියාව ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය අඩු කිරීමට හෝ එහි ප්‍රගතිය මන්දගාමී කිරීමට එය උපකාරී විය හැකි යැයි උපකල්පනය කළ හැකිය. මේ පිළිබඳව නිශ්චිත නිගමනවලට එළඹීම සඳහා ජානමය සාධක සැලකිල්ලට ගනිමින් සිදුකරන ලද දීර්ඝ කාලීන අධ්‍යයන අවශ්‍ය වේ.
13.කොතලහිඹුටු සහ ආහාර වේල අතර අන්තර්ක්‍රියා
දියවැඩියාව කළමනාකරණය කිරීමේදී ආහාර වේල අතිශයින් වැදගත් වේ. කොතලහිඹුටු භාවිතය ආහාර වේල සමඟ කෙසේ අන්තර්ක්‍රියා කරන්නේද යන්න අවබෝධ කර ගැනීම වැදගත් වේ. කොතලහිඹුටු ප්‍රධාන වශයෙන් ක්‍රියා කරන්නේ ආහාර ජීර්ණ පද්ධතියේ කාබෝහයිඩ්‍රේට් බිඳවැටීම මන්දගාමී කිරීමෙනි. එබැවින්, අධික කාබෝහයිඩ්‍රේට් සහිත ආහාර වේලක් ගන්නා විට කොතලහිඹුටු වල රුධිරයේ සීනි මට්ටම පාලනය කිරීමේ බලපෑම වඩාත් කැපී පෙනෙනු ඇත.
සමබල ආහාර වේලක් සමඟ කොතලහිඹුටු භාවිත කිරීමෙන් රුධිරයේ සීනි මට්ටම වඩාත් ස්ථායීව පවත්වා ගැනීමට සහ ඉන්සියුලින් වල කාර්යක්ෂමතාව වැඩි දියුණු කිරීමට හැකියාව ලැබේ. කෙසේ වෙතත්, ආහාර වේලෙහි ඇති අනෙකුත් සංඝටක (මේද, ප්‍රෝටීන්) කොතලහිඹුටු වල ක්‍රියාකාරිත්වයට බලපාන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව තවදුරටත් පර්යේෂණ අවශ්‍ය වේ.
දියවැඩියා රෝගීන් ඔවුන්ගේ ආහාර වේල පිළිබඳව වෛද්‍යවරයාගේ හෝ පෝෂණවේදියාගේ උපදෙස් නිසි ලෙස පිළිපැදිය යුතු අතර, කොතලහිඹුටු භාවිතය ආහාර වේලට අනුපූරකයක් ලෙස පමණක් සැලකිය යුතුය.
14.කොතලහිඹුටු වල තිරසාර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය
කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය පිළිබඳව දැනුවත් වීමත් සමඟ එහි ඉල්ලුම වැඩිවී ඇති අතර, එම නිසා ස්වභාවික පරිසරයෙන් අධික ලෙස මෙම ශාකය ලබාගැනීමේ ප්‍රවණතාවක් දක්නට ලැබේ. මෙය කොතලහිඹුටු ශාකයේ පැවැත්මට තර්ජනයක් විය හැකිය.
එබැවින්, කොතලහිඹුටු වල තිරසාර භාවිතය සහ සංරක්ෂණය පිළිබඳව අවධානය යොමු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මේ සඳහා,
✔️තිරසාර වගා ක්‍රම ප්‍රවර්ධනය කිරීම:
වාණිජ මට්ටමින් කොතලහිඹුටු වගා කිරීම දිරිමත් කිරීම මගින් ස්වභාවික වනාන්තරවලින් ශාකය ලබාගැනීම අවම කළ හැකිය.
✔️නීති රෙගුලාසි පැනවීම සහ ක්‍රියාත්මක කිරීම: කොතලහිඹුටු නීති විරෝධී ලෙස කැපීම සහ වෙළඳාම් කිරීම වැළැක්වීම සඳහා දැඩි නීති රෙගුලාසි පැනවිය යුතු අතර ඒවා ක්‍රියාත්මක කළ යුතුය.
✔️ජනතාව දැනුවත් කිරීම:
කොතලහිඹුටු වල වැදගත්කම සහ එය සංරක්ෂණය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම මගින් වගකීම් සහගත පරිභෝජනයක් සහතික කළ හැකිය.
✔️සංරක්ෂණ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම: කොතලහිඹුටු ව්‍යාප්තිය අඩුවී ඇති ප්‍රදේශවල නැවත වගා කිරීමේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කිරීම මගින් එහි සංරක්ෂණයට දායක විය හැකිය.
මෙම ක්‍රියාමාර්ග මගින් අනාගත පරම්පරාව සඳහා ද කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය ලබාගැනීමට අවස්ථාව සැලසේ.
15.සාම්ප්‍රදායික දැනුම සහ නවීන විද්‍යාව අතර සම්බන්ධය
කොතලහිඹුටු වල ඖෂධීය ගුණය පිළිබඳව පවතින සාම්ප්‍රදායික දැනුම සියවස් ගණනාවක් තිස්සේ පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට පැවත එන්නකි. නවීන විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ මෙම සාම්ප්‍රදායික දැනුම සනාථ කිරීමට සහ එහි ක්‍රියාකාරී යාන්ත්‍රණ හඳුනා ගැනීමට උත්සාහ කරයි.
