W3 Article 03

 

W3

Waste | Wise | Waves

Phase I

 

Article 3

 

ආහාර සහ ජලය මිනිසාගේ යහ පැවැත්මට මෙන්ම සෞඛ්‍ය සම්පන්න දිවියට අත්‍යවශ්‍යම සාධක දෙකකි. ඒවා ක්‍රමවත්ව හා අරපිරිමැස්මෙන් භාවිතා කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳව අප දැනුවත් වූවද, අප ඒවා සැබවින්ම ක්‍රියාත්මක කරනවාද?

 

කෑම මේසයකදී ආහාර බෙදා ගත් පසු, “මට තව කන්න බෑ, මේක රහ නෑ, මට ඇති” ලෙස සිතා හෝ පවසා කෙතරම් ආහාර ප්‍රමාණයක්  විසිකර ඇත් ද?

 

එක්සත් ජාතීන්ගේ පරිසර වැඩසටහනේ 2021 ආහාර අපද්‍රව්‍ය දර්ශකයට අනුව, ලෝකයේ සෑම වසරකම ආහාර අපද්‍රව්‍ය ටොන් මිලියන 931ක් නිෂ්පාදනය කරන අතර එයින් ටොන් 569ක් පැමිණෙන්නේ කුටුම්භවලිනි.

 

පොදු ජල නළයක හෝ නිවසේ ජල කරාමයක ඉඳුල් සේදීමේදී, රෙදි සේදීමේදී අපි නොදැනුවත්වම ජල කරාමය අධික ලෙස විවෘත කිරීම, අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා දෙවතාවක් තෙවතාවක් සේදීම සහ ජල කරාමය නිසිලෙස නොවැසීම අනන්ත වතාවක් සිදු වෙයි.

 

පාරිසරික ආරක්ෂණ ඒජන්සිය (EPA) ඇස්තමේන්තුවට අනුව සාමාන්‍ය නිවසක දිනකට ජලය ගැලුම් 90ක් අපතේ යන බව දක්වයි.

 

මෙම නාස්තිය වළක්වා ගැනීමට අපට කළ හැකි සරල දේවල් ,

 

දිනකට හෝ වේලකට සරිලන  පරිභෝජනයට ප්‍රමාණයවත් ආහාර පිස ගන්න.

 

ආහාර අවශ්‍ය ප්‍රමාණයට පමණක් බෙදා ගන්න.

 

ජලය පුරවා ගැනීමෙන් පසු ජල කරාමය හොඳින් වසා ඇද්දැයි පරික්ෂා කරන්න.

 

පෞද්ගලික ජල පරිභෝජනයේදී, නාස්තිය අවම කිරීම.

 

මෙවැනි කුඩා පියවර කිහිපයක් තුළින් අත් කර ගත හැකි ප්‍රතිඵල බොහොමයකි.

 

අපගේ මීළග ලිපිය හරහා “ආහාර කල්තබා ගන්නා ඉපැරැණි ක්‍රම” යන මාතෘකාව ඔස්සේ වැඩි දුරටත් කතා කිරීමට සුදානම් වන බව දන්වමින් සමුගනිමු.

 

ස්තූතියි!

 

By ,

Leo Fathima  Nehala

 

#leo_uoc_foa

#LeosofUOCFOA

#leodistrict306A1

#LeoMD306

#leosOfSriLankaMaldives

W3 Article 02

 

W3

Waste | Wise | Waves

Phase I

 

Article 2

 

අද අපි කතා කරන්නේ “පරිභෝජනයෙන් පසු ඉවතලන ප්ලාස්ටික්  නැවත භාවිතයට ගත හැකිද?” යන මාතෘකාව ඔස්සේ යි.

 

ඒ සදහා අපි කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයීය ZeroPlastic Colombo Communityහි සාමාජිකාවක් වන කවීෂා හංසි සොයුරියව සම්බන්ධ කරගත්තා.

 

ආයුබෝවන් කවීෂා  - ආයුබෝවන් ශානි

 

ඇත්තටම කවීෂා  අපි එක්වරක් භාවිතා කරලා ඉවත් කරන දේවල් නැවත භාවිතයකට ගන්න පුලුවන් කියන කතාව ඇත්තක් ද?

 

ඔව් අනිවාර්යයෙන් , හැම දෙයක් ම නෙමෙයි නමුත් බොහෝ ද්‍රව්‍ය එක් වරකට වඩා භාවිත කරන්න පුළුවන්.

 

එවැනි අවස්ථාවන්ට උදාහරණ කිහිපයක් කිව්වොත්?

 

ප්ලාස්ටික් , රෙදි , ලී ,වීදුරු වගේ අමුද්‍රව්‍යවලින් නිපදවන  භාණ්ඩ නැවත භාවිතයට ගන්න පුළුවන් සහ ඒවා ප්‍රතිචක්‍රිකරණය කරලා නව නිෂ්පාදන කරන්න පුළුවන්.  විශේෂයෙන් ප්ලාස්ටික් ආශ්‍රිත නිෂ්පාදන බොහොමයක් ප්‍රතිචක්‍රීකරණය හරහා නව නිෂ්පාදන හදලා නැවත භාවිත කරන්න පුළුවන්.

 

අපේ රට තුළත් එවැනි ආයතන, සංවිධාන හෝ පුද්ගලයන් දැකගන්න පුලුවන් ද?

 

ඔව් , රාජ්‍ය හා පෞද්ගලික ආයතන කිහිපයක් ම මේ ප්ලාස්ටික්  ප්‍රතිචක්‍රීකරණ ක්‍රියාවලිය හරහා නව නිෂ්පාදන කරන්න පටන් අරන් තියෙනවා. නමුත් තවම ඒක ප්‍රමාණවත් මට්ටමකින් සිද්ධ වෙනවා අඩුයි.

 

ඔබ කිව්වත් වගේ සළකා බැලිය හැකි මට්ටමකින් එවැනි අවස්ථා මෙරට තුළ නොතිබෙන නිසාම මම කැමැතියි ඔබගෙන් විමසන්න, සංවිධානයක් විදියට ඔබලා සතුව පවතින රට තුළ පවතින මෙකී තත්ත්වය වෙනස් කිරීමට සුදුසු යෝජනා අදහස් මොනවාද යන්න?

 

අනිවාර්යයෙන් ශානි, ZeroPlastic Colombo Community විදියට අපි උත්සාහ කරනව ශ්‍රී ලංකාව තුළ මේ ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය නිසා සිදුවන විනාශය පිළිබඳ නිර්මාණශීලී ප්‍රවේශවලින් ප්‍රජාව දැනුවත් කරන්න සහ මේ ප්ලාස්ටික් දූෂණයට එරෙහි විසඳුම් යෝජනා කරන්න.

 

එතනදි අපි කතා කරන්න කැමති 3R සංකල්පය ගැන. අපිට පුළුවන් ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කරන්න ,Reduce. ඊළඟට ප්ලාස්ටික් නැවත භාවිත කරන්න , Reuse. ඒවගේ ප්‍රතිචක්‍රිකරණය කරන්න , Recycle. මේ විදියට භාවිතය අඩු කිරීම , නැවත භාවිතය හා ප්‍රතිචක්‍රිකරණය තුළින් අපට පුළුවන් මේ ගැටළුවට යම්කිසි තිරසාර විසඳුමක් හොයාගන්න. ඉතින් ප්‍රමාණවත් තරම් විධිමත් ආයතනික යාන්ත්‍රණයක් තවමත් රට තුළ නිර්මාණය වෙන මොහොතක තනි පුද්ගල ක්‍රියාකාරීත්ව ඉහළ නැංවීම ගොඩක් වැදගත්. මේවා ඒ තරම් අපහසු දේවල් නෙමෙයි. අවශ්‍ය වෙන්නෙ ජීවන රටාවෙ පොඩි වෙනසක්.

 

තනි තනි පුද්ගලයන්ට පවා මෙහෙදී සුවිශේෂි කාර්යභාරයක් හිමිවෙන බවද ඔබ අදහස් කරන්නේ?

 

ඔව් ඇත්තටම. ශ්‍රී ලංකාව තුළ පමණක් ගත්තත් ඒක පුද්ගල ප්ලාස්ටික් භාවිතය ඉතා ඉහළයි. ශානි අහල තියෙනවා නෙ කතාවක් “මම හැදුනොත් අපි හැදේවි “  කියල . අපි තනි තනිව තිරසර ජීවන රටාවක් වෙත යොමු වෙනවා නම් අවසානයේ මුළු සමාජයම මේ තිරසර ඉලක්ක වෙත ළඟා වෙලා තියේවි.

 

ඔව් ඔබ හරි. මම හිතනවා මෙය කියවන පාඨකයන්ට පවා මේ හරහා ඉතා වටිනා පණිවුඩයක් සම්ප්‍රේෂණය වෙන්න ඇති කියලා. ඉතින් කවීෂා අවසාන වශයෙන් ඔයාට අපිත් එක්ක බෙදාගන්න සුවිශේෂි පණිවිඩයක්  තියෙනවද?

 

මං කැමතියි මෙහෙම කියන්න.

 

මේ අපි ඉපදුණු පොළව. අපට සියල්ල ලබා දුන් පොළව. ඉතින් අපේ අත්වලින් ම ඒ මව් පොළව විනාශ කරන්නෙ ඇයි? අපි අපේ ජීවන රටාව පොඩ්ඩක් වෙනස් කරමු. 3R සංකල්පය සමඟ එකතු වෙමු.

 

එහෙනම් කවීෂා ඔබටත් ZeroPlastic Colombo Community එකටත් බොහොම ස්තූතියි අද අපිත් එක්ක එකතුවීම සම්බන්ධව.

 

අපට ආරාධනා කිරීම වෙනුවෙන් ස්තූතියි !

 

අපගේ මීළග ලිපිය හරහා “ආහාර හා ජලය ක්‍රමවත්ව හා අරපිරිමැස්මෙන් භාවිතය” යන මාතෘකාව ඔස්සේ වැඩි දුරටත් කතා කිරීමට සුදානම් වන බව දන්වමින් සමුගනිමු.

 

ස්තූතියි!

 

By ,

Leo Shani Batuwanthudawa

 

#leo_uoc_foa

#LeosofUOCFOA

#leodistrict306A1

#LeoMD306

#leosOfSriLankaMaldives

 

W3 Article 01

W3

Waste | Wise | Waves

Phase I

 

Article 1

 

මොකක්ද මේ,

Responsible Consumption  එහෙමත් නැත්තන් වගකිවයුතු පරිභෝජනය කියන්නෙ

 

මෙය පාරිසරික, සමාජීය සහ දේශපාලන සංවිධාන විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද සංකල්පයක් වන අතරම එමගින් මිනිසා තම පරිභෝජන පුරුදු වෙනස් කර, තම සැබෑ අවශ්‍යතාවලට ගැලපෙන පරිදි පරිසර සංරක්ෂණය සහ සමාජ සමානාත්මතාවය ප්‍රවර්ධනය කරන වෙළඳපොලේ ඇති විකල්ප සඳහා යොමුවීම පිළිබඳව අදහසක් විදිහට අපට හදුනාගන්නට පුළුවන්.

 

නමුත් මෙහි සරලම අදහස වන්නෙ,

 

ඔබ යම් දෙයක් පරිභෝජනය කරන්නේ නම් එය වඩාත් පරිසර හිතකාමී විය යුතු බවත්, එසේම එමගින් සිදුවන සමාජ හා ආර්ථික බලපෑම් පිලිබඳවද මනා සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතු බවත්ය…

 

අපට වගකිවයුතු පරිභෝජනය සිදුකිරීමට හැකිද ❔

 

සැබවින්ම ඔබට කිරීමට ඇත්තේ ඉතාමත් කුඩා කාර්යයන් කිහිපයක් පමණයි

 

 ඔබ යමක් මිල දී ගන්නා විට එය නිෂ්පාදනය කරන අමුද්‍රව්‍ය මොනවාද, එහි නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලිය පරිසරයට බලපාන්නේ කෙසේද සහ එයින් සමාජය (සමාජ සම්මතයන්ට) කෙරෙහි අහිතකර බලපෑමක් සිදුවන්නේ දැයි හොඳින් බලන්න.

 

අළුතින් මිලදී ගැනීමට පෙර, ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරන ලද, නැවත නැවත භාවිතා කළ හැකි භාණ්ඩ පරිභෝජනය කරන්න.

 

ඇසුරුමට වඩා අන්තර්ගත ද්‍රව්‍ය පිලිබඳ අවධානයක් දෙන්න.

 

ඔබ යමක් මිල දී ගන්නා සෑම අවස්ථාවකම අපද්‍රව්‍ය හා කසළ නිසා ඇතිවන බලපෑම ද සලකා බලන්න.

 

නිෂ්පාදන ආපසු ලබා දිය හැකි හෝ නැවත භාවිත කළ හැකි බහාලුම්වලට ප්‍රමුඛත්වය දෙන්න.

 

නොමිලේ භාවිත කල හැකි දේවල් සඳහා නිතරම යොමුවන්න.

 

ඔබ පරිභෝජනය කරන සියලු දේ සඳහා මෙම ප්‍රමුඛතාවයන් ලබා දෙන්න (ආහාර, ඇදුම්, උපාංග, ...)

 

ඉතින් තවත් කල් නොයවන්න ඔබෙන් පටන් ගන්න වගකීමෙන් භාණ්ඩ පරිභෝජනය කරන්නට හුරු වන්න එවිට ඔබද මුළු මහත් සමාජයද රැකෙන බව මතකයෙහි තබාගන්න

 

අපගේ මීළග ලිපිය හරහා “පරිභෝජනයෙන් පසු ඉවතලන දෑ නැවත භාවිතයට ගත හැකිද?” යන මාතෘකාව ඔස්සේ වැඩි දුරටත් කතා කිරීමට සුදානම් වන බව දන්වමින් සමුගනිමු.

 

ස්තූතියි!

 

By ,

Leo Malshan Fernando

 

#leo_uoc_foa

#LeosofUOCFOA

#leodistrict306A1

#LeoMD306

#leosOfSriLankaMaldives