.jpeg)
දේශීය හා ගෝලීය මට්ටමින් එහි ඉහළ ව්‍යාප්තිය හේතුවෙන් බොහෝ විට සාකච්ඡාවට ලක්වන වෛද්‍ය තත්ත්වයක් වන දියවැඩියාව, දැන් වසංගතයක් ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇත. ජාත්‍යන්තර දියවැඩියා සම්මේලනයට අනුව, ශ්‍රී ලංකාවේ වැඩිහිටියන් අතර 8.7% ක දියවැඩියා ව්‍යාප්තියක් ඇති අතර, එයින් අදහස් කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ සෑම වැඩිහිටියන් 12 දෙනෙකුගෙන් එක් අයෙකු දියවැඩියාවෙන් පෙළෙන බවයි.
ගෝලීය පරිමාණයෙන්, දියවැඩියාව ප්‍රධාන බෝ නොවන රෝග (NCD) හතරෙන් එකක් වන අතර, 2030 වන විට ලෝක ජනගහනය තුල සිදුවන මරණ සඳහා පස්වන ප්‍රධාන හේතුව ලෙස ගණන් බලා ඇත. අඩු සහ මධ්‍යම ආදායම් ලබන රටවල මෙම වර්ධනය වීමේ අවදානම ඉහළ මට්ටමක පවතින බවත්, මේ තත්ත්වය හේතුවෙන් පසුව දියවැඩියාව ආශ්‍රිත මරණවලට මුහුණ දීමට සිදුවන බවත් වැඩිදුරටත් අධ්‍යනය කර ඇත.
සරලව කිවහොත්, දියවැඩියාව යනු අග්න්‍යාශය ප්‍රමාණවත් ඉන්සියුලින් නිපදවන්නේ නැති විට හෝ ශරීරයට තවදුරටත් අග්න්‍යාශය මඟින් නිපදවන ඉන්සියුලින් ඵලදායී ලෙස භාවිතා කළ නොහැකි වූ විට වර්ධනය වන නිදන්ගත රෝගයකි. අධි රුධිර සීනි ලෙසද හැඳින්වෙන හයිපර්ග්ලයිසිමියා රෝගය, ප්‍රතිකාර නොකළ දියවැඩියාව හේතුවෙන් ඇතිවන සුලභ තත්ත්වයකි. පසුකාලීනව මෙය පුද්ගලයෙකුගේ පද්ධති, ස්නායු සහ රුධිර වාහිණී දැඩි ලෙස පිරිහීමට හේතු විය හැකිය.
දියවැඩියාව වර්ග හතරක් ඇත:
1 වර්ගයේ දියවැඩියාව:
ප්‍රතිශක්තිකරණ පද්ධතිය අග්න්‍යාශයේ සෛල විනාශ කරන අතර ඉන්සියුලින් නිපදවීමේ හැකියාවට බාධා කරයි.
2 වර්ගයේ දියවැඩියා රෝගය:
මෙය සිදුවන්නේ පුද්ගලයෙකුගේ පද්ධතිය ඉන්සියුලින්-ප්‍රතිරෝධී වන විට වන අතර, එමඟින් ඔබේ රුධිරයේ ඉහළ සීනි මට්ටමක් එකතු වීමට ඉඩ සලසනු ලබයි.
3 .ගර්භණී දියවැඩියාව:
මෙම තත්ත්වය හේතුවෙන් බොහෝ විට මවගේ රුධිරයේ සීනි මට්ටම ගර්භණී සමයේදී සාමාන්‍ය මට්ටමට වඩා වැඩි. වන අතර ගර්භණීබව හා බැදුණු විවිධ සංකූලතා ඇතිවීමටත් බලපානු ඇත.
පුද්ගලයෙකුගේ රුධිරයේ සීනි මට්ටම, සාමාන්‍ය මට්ටමට වඩා වැඩි වූ විට දුර්වල වූ ග්ලූකෝස් මට්ටමක් දරා සිටීම සිදු වේ. මෙම තත්ත්වය, 02 වර්ගයේ දියවැඩියාවට මඟ පෑදීමේ සම්භාවිතාවක් ඇති, අතරමැදි අවධියක් ලෙස බොහෝ විට මෙය හඳුනාගෙන ඇත.
මෙහි ආවේනික රෝග ලක්ෂණයක් වන්නේ රුධිර ග්ලුකොස් මට්ටම ඉහළයාම නිසා ඇතිවන අධික ලෙස මුත්‍රා පිටවීම, එයට පිළියමක් ලෙස අධිකව ඇතිවන පිපාසය, එසේ ග්ලුකෝස් මට්ටම ඉහළයාම නිසා ඇතිවන ඇස්පෙනීම බොදවීම, පැහැදිලි කළ නොහැකි ආකාරයට සිදුවන බර අඩුවීම හා කම්මැලිකමයි. රුධිර ග්ලුකොස් මට්ටම සුළු ප්‍රමාණයකින් ඉහළගොස් ඇති අවස්ථාවන්හිදී ඉහත කී රෝග ලක්ෂණ හොදින් පැහැදිලිව දක්නට නොලැබිය හැකිය. දියවැඩියාවට ප්‍රතිකාර නොලද හොත් නොයෙකුත් සංකුලතා ඇති විය හැකිය. කීටොඇසිඩොසිස් ( ketoacidosis) සහ කීටෝටික නොවන හයිපර්සොමලර් කෝමාව (nonketotic hyperosmolar coma) එසේ ඇතිවිය හැකි දරුණු ඝනයේ සංකුලතා වේ. හෘදයාබාධ, ආඝාතය, වකුගඩු අකර්මන්‍යතාව, පාදයේ ඇතිවන වණ සහ ඇස්වලට ඇතිවන ආබාධ යන ඒවා දියවැඩියාව නිසා ඇති වියහැකි දිගු-කාලීන බරපතළ සංකුලතාවයන් වෙයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ ළමුන් අතර දියවැඩියා රෝගය ඉහළ මට්ටමක පවතින්නේ ඇයි?
ජාතික දියවැඩියා මධ්‍යස්ථානයේ ගෞරවනීය අධ්‍යක්ෂ වෛද්‍ය මහේන් විජේසූරිය මහතා සමඟ සංවාදයක් අතරතුරදී,
ළමුන් අතර දියවැඩියා රෝගය වර්ධනය වීමේ ප්‍රධානතම හේතුව වන්නේ ජීවන රටාව වෙනස් කිරීමයි. දරුවන් දැන් නිශ්චල ජීවිත රටාවන් ගත කරන අතර එහිදී ඔවුන් ශාරීරිකව ක්‍රියාශීලීවන ක්‍රීඩාවක යෙදීමට වඩා පරිගණක සහ ලැප්ටොප් සමඟ වැඩි කාලයක් ගත කරති. විද්‍යුත් මාධ්‍ය තුල කා වැද සිටීම, ක්ෂණික ආහාර, විභාග ආතතිය වැනි දේ දරුවන්ට දියවැඩියා තත්ත්වයන් වර්ධනය වීමට බලපාන දැඩි සාධක වේ.
දියවැඩියාව තවදුරටත් වැඩිහිටියන්ට පමණක් ඇති සෞඛ්‍ය සංකූලතාවයක් නොවන බැවින්, දරුවන් ඔවුන්ගේ කාලය ගත කරන ආකාරය, ඔවුන් ගන්නා ආහාරවල පෝෂ්‍යදායී වටිනාකම සහ ඔවුන්ගේ මානසික යහපැවැත්ම පිළිබඳව දෙමාපියන් විසින් වඩාත් දැනුවත් විය යුතුය.
වේගයෙන් වෙනස් වන ලෝකයක ජීවත් වන විට, අපගේ ප්‍රමුඛතා බොහෝ විට අස්ථානගත විය හැක. විශේෂයෙන් අපගේ මනස සහ ශරීරය සලකා බැලීමේදී, අපගේ ජීවන රටාවේ සරල වෙනස්කම්, දිගු කාලීන ප්‍රතිලාභවලට හේතු විය හැකි බව අප මතක තබා ගත යුතුය. මෙම ධනාත්මක පුරුදු සහ වෙනස්කම් අප සුවපත්, සැපවත්, දිගුකල් ජීවිතයක් ගත කිරීම සහතික කිරීම සඳහා ආයෝජනයක් ලෙස සලකන්න.
Leo Rashmi Shasikala
Faculty of art
University of colombo
