රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන් සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර දිනය

“කාන්තාවන්ගේ හඬ ඇසෙන්නේ නැත්නම් සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් තිබිය නොහැක.කාන්තාවන්ට තම ජීවිතය පිළිබඳ වගකීම භාර ගැනීමට අවස්ථාව ලබා නොදෙන්නේ නම් සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් තිබිය නොහැක. සියලුම පුරවැසියන්ට තම රටේ ජීවිතයට පූර්ණ ලෙස සහභාගී වීමට හැකි නම් මිස සැබෑ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් තිබිය නොහැක.''

              හිලරි ක්ලින්ටන් 

⭕රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවලදී කාන්තාවන් වැදගත් වන්නේ ඇයි?

1945 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්තිය කෙටුම්පත් කිරීම සහ අත්සන් කිරීමත් සමඟ කාන්තාවන් ගෝලීය පාලනයේ තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් ලෝක ජනගහනයෙන් අඩක් නියෝජනය කරන අතර, එබැවින් එහි විභවයෙන් අඩක් ද නියෝජනය කරයි. කාන්තාවන් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවලට ඉමහත් ප්‍රතිලාභ ගෙන දෙයි. ඔවුන්ගේ නායකත්ව ශෛලීන්, විශේෂඥභාවය සහ ප්‍රමුඛතා සලකා බලනු ලබන ගැටළු වල විෂය පථය සහ ප්‍රතිඵලවල ගුණාත්මක භාවය පුළුල් කරයි.

කාන්තාවන් කැබිනට් මණ්ඩලයේ සහ පාර්ලිමේන්තුවල සේවය කරන විට සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට, පරිසරයට සහ සමාජ ඒකාබද්ධතාවයට වඩා හොඳ නීති සහ ප්‍රතිපත්ති සම්මත කරන බව පර්යේෂණවලින් පෙනී යයි. සාමය සහ දේශපාලන ක්‍රියාවලීන්හි කාන්තා සහභාගිත්වය ඉහළ නැංවීමේ ක්‍රියාමාර්ග ඉදිරියට ගෙන යාම, මුල් බැසගත් වෙනස්කම් කිරීමේ සන්දර්භය තුළ කාන්තාවන්ගේ තථ්‍ය සමානාත්මතාවය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වේ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජික රටවල් 193 න් තේරී පත් වූ රාජ්‍ය හෝ රජයේ ප්‍රධානීන් ලෙස කටයුතු කරන්නේ කාන්තාවන් 34 ක් පමණි. බොහෝ රටවල ප්‍රගතියක් ලබා ඇතත්, ලොව පුරා දේශපාලන නිලතලවල වෙනත් මට්ටම්වල කාන්තා ගෝලීය අනුපාතය තවමත් බොහෝ දුර යා යුතුව ඇත: ලෝකයේ ඇමතිවරුන්ගෙන් 21%, ජාතික පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් 26% සහ පළාත් පාලන ආයතනවල තේරී පත් වූ ආසනවලින් 34%. එක්සත් ජාතීන්ගේ නව වාර්තාවකට අනුව, වර්තමාන ප්‍රගතියේ වේගය අනුව, 2062 දක්වා පාර්ලිමේන්තුවේ සමාන නියෝජනයක් ලබා ගත නොහැක.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය (UNGA) යනු ලෝක නායකයින්ගේ ලොව විශාලතම වාර්ෂික රැස්වීමයි. UNGA ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සඳහා ඓතිහාසික අවස්ථා කිහිපයක් සඳහා පසුබිම් වී ඇතත්, කාන්තා නියෝජනය සහ සහභාගීත්වය සම්බන්ධයෙන් බොහෝ දේ තවමත් සාක්ෂාත් කර ගෙන නොමැත. එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයේ වසර 77 ක කාලය තුළ එහි සභාපති ධූරයට තේරී පත්ව ඇත්තේ කාන්තාවන් හතර දෙනෙකු පමණි.

සාමාජිකයින් 15 දෙනෙකුගෙන් යුත් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයට ජාත්‍යන්තර සාමය සහ ආරක්ෂාව පවත්වා ගැනීමේ මූලික වගකීම ඇත. කාන්තාවන් දැනට ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ සාමාජිකයින්ගෙන් තුනෙන් එකකට වඩා මඳක් නියෝජනය කරන අතර - එය සාමාන්‍යයට වඩා බෙහෙවින් වැඩිය.

⭕පසුබිම

ඓතිහාසික වශයෙන්, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වය මිනිසුන්ගේ සංරක්ෂණය වී ඇත. ශතවර්ෂ ගණනාවක් තිස්සේ කාන්තාවන් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවල තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇති නමුත් ඔවුන්ගේ දායකත්වය බොහෝ විට නොසලකා හැර ඇත. කාන්තාවන් බාධක බිඳ දමමින් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්ෂේත්‍රයේ වෙනසක් ඇති කරන ආකාරය හඳුනාගෙන සැමරීමට කාලයයි.

2014 වන විට, රටවල් 143 ක් ඔවුන්ගේ ව්‍යවස්ථාවෙන් පිරිමි සහ ගැහැණු අතර සමානාත්මතාවය සහතික කර ඇත; තවත් රටවල් 52ක් තවමත් මෙම වැදගත් කාර්‍යභාරය ඉටුකර නොමැත.

ප්‍රධාන තීරණ ගැනීමේ තනතුරුවල කාන්තා නියෝජනය වැඩි කිරීම සඳහා පෙනී සිටීම බහුපාර්ශ්වික න්‍යාය පත්‍ර විශාල වශයෙන් හැඩගස්වා ක්‍රියාත්මක කරනු ඇත.

1992 සහ 2019 අතර, කාන්තාවන් ලොව පුරා සාම ක්‍රියාවලීන්හි සාකච්ඡා කරන්නන්ගෙන් සියයට 13 ක්, මැදිහත්කරුවන්ගෙන් සියයට 6 ක් සහ අත්සන් කළ අයගෙන් සියයට 6 ක් නියෝජනය කළහ. ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සහ සියලුම කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් සවිබල ගැන්වීම සියලු තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක (SDGs) සහ ඉලක්ක හරහා ප්‍රගතිය සඳහා තීරණාත්මක දායකත්වයක් සපයනු ඇත. 2030 න්‍යාය පත්‍රය ක්‍රියාත්මක කිරීමේදී ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ ඉදිරිදර්ශනයක් ක්‍රමානුකූලව ප්‍රධාන ප්‍රවාහය ඉතා වැදගත් වේ.

UNGA හි 76 වන සැසිවාරයේදී, මහා සභා සම්මුතියෙන් සෑම වසරකම ජුනි 24 වන දින රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. යෝජනාව (A/RES/76/269) මගින් සභාව විසින් සියලුම සාමාජික රාජ්‍යයන්ට, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානවලට, රාජ්‍ය නොවන කණ්ඩායම්වලට, අධ්‍යයන ආයතනවලට සහ කාන්තා රාජ්‍යතාන්ත්‍රික නිලධාරීන්ගේ සංගම්වලට - ඔවුන් සිටින තැනට - එක් එක් කෙනා සලකන ආකාරයට දිනය සැමරීමට ආරාධනා කරන ලදී. අධ්‍යාපනය සහ මහජනතාව දැනුවත් කිරීම ඇතුළුව වඩාත් සුදුසුය.

⭕ඔබ දැන සිටියා ද?

*2023 ජනවාරි වන විට කාන්තාවන් 34ක් රාජ්‍ය සහ/හෝ රජයේ ප්‍රධානීන් ලෙස සේවය කරන රටවල් 31ක් ඇත.

*2021 දී එක්සත් ජාතීන් විසින් මෙහෙයවනු ලබන හෝ සම-ප්‍රමුඛ සාම ක්‍රියාදාමයන් පහෙන්, දෙකක් කාන්තා මැදිහත්කරුවන් විසින් මෙහෙයවන ලද අතර, පස් දෙනාම සිවිල් සමාජය සමඟ සාකච්ඡා කර ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ විශේෂඥ දැනුම ලබා දෙන ලදී.

*2022 දී, ආරක්ෂක කවුන්සිලය සාමය සහ ආරක්ෂක ක්‍රියාවලීන්ට සහභාගී වන කාන්තාවන්ට එරෙහි පළිගැනීම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් එහි පළමු විධිමත් රැස්වීම පැවැත්වීය.

*බහුපාර්ශ්වික නිරායුධකරණ සංසදවලදී, කාන්තා සහභාගීත්වයේ පුළුල් හිඩැස් පවතින අතර තාක්ෂණික අවි පාලනය ඇතුළු බොහෝ ආයුධ ආශ්‍රිත ක්ෂේත්‍රවල කාන්තාවන් ඉතා අඩුවෙන් නියෝජනය වේ.

⭕අරමුණ:

 1992 සහ 2019 අතර, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන් ලොව පුරා සාම ක්‍රියාවලීන්හි සාකච්ඡාකරුවන්ගෙන් 13%ක්, මැදිහත්කරුවන්ගෙන් 6%ක් සහ අත්සන් කළ අයගෙන් 6%ක් නියෝජනය කළහ. ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සහ සියලුම කාන්තාවන් සහ ගැහැණු ළමයින් සවිබල ගැන්වීම සියලු තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක (SDGs) සහ ඉලක්ක හරහා ප්‍රගතිය සඳහා තීරණාත්මක දායකත්වයක් සපයනු ඇත. තිරසාර සංවර්ධනය සඳහා වන 2030 න්‍යාය පත්‍රය ක්‍රියාවට නැංවීමේදී ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවය පිළිබඳ ඉදිරිදර්ශනයක් ක්‍රමානුකූලව ප්‍රධාන ප්‍රවාහය ඉතා වැදගත් වේ, විශේෂයෙන් තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්කය 5 තීරණ ගැනීමේදී කාන්තාවන්ගේ සමාන සහභාගීත්වය ඉල්ලා සිටින බැවින්. එහි 76 වැනි සැසිවාරයේදී, එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය සම්මුතියකින් ජුනි 24 වැනි දින රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තා ජාත්‍යන්තර දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය. ප්‍රධාන තීරණ ගැනීමේ තනතුරුවල කාන්තා නියෝජනය වැඩි කිරීම සඳහා පෙනී සිටීම බහුපාර්ශ්වික න්‍යාය පත්‍ර විශාල වශයෙන් හැඩගස්වා ක්‍රියාත්මක කරනු ඇත.

⭕සිදුවීම්: 

ජූනි 24 වැනි දින නිව් යෝර්ක්හි UNHQ හිදී, 2023 රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය සැමරීම සඳහා, එක්සත් ජාතීන්ගේ භාරකාර මණ්ඩලයේ කුටියේදී සම-සංවිධානය කරන ලද ඉහළ මට්ටමේ උත්සවයක්

බහමාස්, එල් සැල්වදෝරය, එරිත්‍රියාව, ග්‍රෙනාඩා, ගයනා සමුපකාර ජනරජය, ලැට්වියා ජනරජය, මෝල්ටා ජනරජය, මලාවි ජනරජය, මාලදිවයින ජනරජය, කෙන්යා ජනරජය, දකුණු අප්‍රිකානු ජනරජය, ශාන්ත ලුසියා යන පොදු රාජ්‍ය මණ්ඩලයේ ස්ථිර දූත මණ්ඩල , සහ කටාර් රාජ්‍යය, මහා මණ්ඩලයේ සභාපති කාර්යාලය සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ කාන්තා සහයෝගීතාවයෙන් පැවැත්වේ. මෙම උත්සවය රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සාකච්ඡා වලදී විශේෂඥ සහ වෘත්තීය කාන්තාවන්ගේ වැදගත්කම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් තීරණ ගැනීමේදී රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ තීරණාත්මක කාර්යභාරය ඉස්මතු කරනු ඇත. එම

පූර්ණ සැසිය වඩාත් නිශ්චිතව සිදු කරනු ඇත.

⭕රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ කාන්තාවන්ගේ තීරණාත්මක කාර්යභාරය ඉස්මතු කිරීමට කල හැකි දේවල් 

✅රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික සාකච්ඡාවලදී විශේෂඥ සහ වෘත්තීය කාන්තාවන්ගේ වැදගත්කම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් තීරණ ගැනීම. 

✅අනාගත නායකයින් සඳහා වඩාත් අදාළ විසඳුම් ඉස්මතු කිරීම සඳහා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවල නියැලී සිටින කාන්තාවන්ට, විශේෂයෙන් තරුණ කාන්තාවන්ට අත්විඳින අභියෝග සහ බාධා පිළිබඳව පූර්ණ සැසිවාරය වඩාත් නිශ්චිතව ආමන්ත්‍රණය කරනු ඇත. -

✅ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කටයුතුවල නියැලෙන කාන්තාවන් විශාලනය කර ධාරිතාව ගොඩනැගීම ගැන සාකච්ඡා කරන්න. - 

✅විද්‍යාව, තාක්‍ෂණය සහ රාජ්‍යතාන්ත්‍රිකත්වය අතර අන්තර් ක්‍රියාකාරිත්වය සහ අන්තර් රඳා පැවැත්ම හඳුනා ගැනීම.

✅විද්‍යාව, තාක්‍ෂණය සහ නවෝත්පාදන රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වයේ හදවතෙහි තැබීමට කොන්දේසි හඳුනාගෙන මෙවලම් යෝජනා කරන්න. -

 ✅රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකත්වය තුළ සමාජීය අංශ සහ සංස්කෘතික මානයන් පිළිබඳ අවබෝධය විශේෂයෙන්ම ධාරිතා සංවර්ධනය සමඟ ඒකාබද්ධ කිරීමේ අවශ්‍යතාවය ප්‍රදර්ශනය කරන්න.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල යෝජනාව A/RES/76/269 සම්මත කිරීම අනුව ජූනි 24 රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය (IDWID) ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කිරීම සහ සමාජ-ආර්ථික සමානාත්මතාවය සහ සියලු දෙනා ඇතුළත් තිරසාර සංවර්ධනය සඳහා වැදගත් නියෝජිතයන් ලෙස රාජ්‍යතාන්ත්‍රික කාන්තාවන් පිළිගැනීම , මෙම සැමරුම මගින් තරුණ තරුණියන්ට කාන්තා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික නිලධාරිනියන් ආදර්ශමත් ලෙස සම්බන්ධ කර ගැනීමට අවස්ථාව සැලසේ. සෑම වසරකම ජූනි 24 වැනි දින රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික කාන්තාවන්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය සැමරීම සඳහා ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව කාන්තා රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකයන්ගේ අමිල දායකත්වයට ගෞරව කරයි. ඔවුන්ගේ විශේෂඥභාවය, ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ දැක්ම වඩාත් ඇතුළත් සහ සාධාරණ සමාජයක් සඳහා වැඩ කිරීමට අපව පොළඹවයි.

Leo Poornima Nethmini

First Year

Faculty of Arts