ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සෑම වසරකම සැප්තැම්බර් 8 වන දිනට යෙදී ඇත්තේ අපගේම ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවන් තුළ මෙන්ම ගෝලීය වශයෙන් පවතින සාක්ෂරතා ගැටලු පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම සහ සැලකිල්ල දැක්වීම සඳහා ය.ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය 1966 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ අධ්‍යාපනික, විද්‍යාත්මක හා සංස්කෘතික සංවිධානය හෝ යුනෙස්කෝව ප්රකාශ කිරීම මගින් ආරම්භ කරන ලද්දේ "ගෞරවය සහ මානව හිමිකම් පිළිබඳ කාරණයක් ලෙස සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම මහජනතාවට මතක් කර දීම සඳහාය." ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සාක්ෂරතාවයේ අභියෝගවල හිමිකාරිත්වය සාක්ෂරතාවය ආරම්භ වන ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවන්ට, වරකට එක් අයෙකු ගෙන එයි.
⭕ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පිළිබඳ ඉතිහාසය
පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයේ සිට වසර පනහකට වැඩි කාලයක් තුළ සාක්ෂරතා අනුපාත වැඩිදියුණු කිරීමේ ප්‍රගතියක් ලබා ඇතත්, නූගත්කම
ගෝලීය ගැටලුවක් ලෙස පවතී.ලොව පුරා කියවීමට නොහැකි වැඩිහිටියන් මිලියන 750කට වඩා සිටින බව සැලකේ. නූගත්කමේ ව්‍යසනය එක්සත් ජනපදය ඇතුළු පෘථිවියේ කිසිදු ජාතියක් හෝ සංස්කෘතියක් ඉතිරි නොකරයි, ඇස්තමේන්තුගත ඇමරිකානු වැඩිහිටියන් මිලියන 32 ක් නූගත් අයයි.
ඇත්තටම සාක්ෂරතාවය යනු කුමක්ද? Miriam- Webster ශබ්දකෝෂය සාක්ෂරතාවය නිර්වචනය කරන්නේ "සාක්ෂරතාවයේ ගුණාත්මක භාවය හෝ තත්වය: උගත්...කියවීමට සහ ලිවීමට හැකි" ලෙසය.
කියවීමට සහ ලිවීමට මූලික හැකියාවක් නොමැතිව නූතන ජීවිතයේ සැරිසැරීම ඔබට සිතාගත හැකිද? ලොව පුරා සෑම දේශීය ප්‍රජාවකම නූගත්කම අතුගා දැමීම ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයයි.
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රථම වරට සංකල්පනය කරන ලද්දේ 1965 දී ඉරානයේ ටෙහෙරාන් නුවර පැවති "අක්ෂරතාවය තුරන් කිරීම පිළිබඳ අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරුන්ගේ ලෝක සමුළුවේදී" ය. ඊළඟ වසරේ යුනෙස්කෝව මූලිකත්වය ගෙන සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. "...
පුද්ගලයන්, ප්‍රජාවන් සහ සමාජයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කර දීම සහ වඩාත් සාක්ෂරතා සමාජයන් සඳහා තීව්‍ර ප්‍රයත්නවල අවශ්‍යතාවය." වසරකට පසුව, පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයට සහභාගී වීමෙන් ගෝලීය ප්‍රජාව නූගත්කම අවසන් කිරීමේ අභියෝගය භාර ගත්හ.
📌1965
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සංකල්පනය වේ.
ඉරානයේ ටෙහෙරාන් නුවර පැවැත්වෙන නූගත්කම තුරන් කිරීම පිළිබඳ අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරුන්ගේ ලෝක සමුළුවේදී ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතාව පිළිබඳව සාකච්ඡා කෙරේ.
📌1966
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පැමිණේ.
යුනෙස්කෝව සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරයි
"... පුද්ගලයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කිරීමට,
📌1966
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පැමිණේ.
යුනෙස්කෝව සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරයි "... පුද්ගලයන්, ප්‍රජාවන් සහ සමාජයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කිරීම සහ වඩාත් සාක්ෂරතා සමාජයන් සඳහා තීව්‍ර උත්සාහයක අවශ්‍යතාවය සිහිපත් කිරීම."
📌1967
පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය.
ලොව පුරා සිටින රජයන්, පාසල් සහ ප්‍රජාවන් අවසන් කිරීමට ඵලදායී ක්‍රම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වේ.
📌1967
ලොව පුරා සිටින රජයන්, පාසල් සහ ප්‍රජාවන් ප්‍රාදේශීය මට්ටමින් නූගත්කම අවසන් කිරීමට ඵලදායී ක්‍රම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වේ.
📌1990
සාක්ෂරතාවයේ තීරණාත්මක කාර්යභාරය තායිලන්තයේ ජොම්ටියන් හි සැමට අධ්‍යාපනය පිළිබඳ ලෝක සමුළුවේදී අවධාරණය කෙරේ.
📌2015
SLTM මොබිටෙල්
ඉන්චියොන් ප්‍රකාශය
කොරියානු ජනරජයේ ඉන්චියොන් හි පැවති ලෝක අධ්‍යාපන සංසදයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක ලෝක නායකයින් විසින් සම්මත කරනු ලැබේ.
📌2017
ඩිජිටල් ලෝකයක සාක්ෂරතාව
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ඩිජිටල් මාධ්‍ය සමාජයන්හි සැරිසැරීමට අවශ්‍ය සාක්ෂරතා කුසලතා කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.
⭕ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දින ක්‍රියාකාරකම්
1.දේශීය පන්ති කාමර සඳහා පොත් පරිත්‍යාග කරන්න
ප්‍රාථමික පාසල් පන්තිකාමර පුස්තකාලවලට සෑම විටම තරුණ සිසුන් කියවීමට උනන්දු කරවීමට නැවුම් කියවීම් ද්‍රව්‍ය අවශ්‍ය වේ. සිසුන් රසවිඳින බව ඔවුන් දන්නා පොත්වල කැමති ලැයිස්තුවක් ඔබේ දරුවාගේ ගුරුවරුන්ගෙන් ඉල්ලා ඒවා පන්තියට පරිත්‍යාග කරන්න. ඔබට පාසලේ දරුවෙකු නොමැති නම්, ඔවුන්ගේ දරුවන්ගේ පන්තිකාමර පුස්තකාලවලට පරිත්‍යාග කිරීම ගැන සගයන්ගෙන්, ඥාතීන්ගෙන් හෝ අසල්වාසීන්ගෙන් විමසන්න. ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයේ ඔබ ඔවුන්ගේ වීරයා වනු ඇත.
2.පොතක් තෑගි කරන්න
ළමයින් තමන් අවට ලෝකය ගැන කුතුහලයෙන් සිටිති. කියවීම ඔවුන්ගේ ඉගෙනීමට ඇති ආශාව තෘප්තිමත් කරන අතර පරිකල්පනය අවුස්සයි.
⭕සාක්ෂරතාවය සෑම කෙනෙකුටම වැදගත් වන හේතු පහකි
1. මොළයේ සෞඛ්යය
අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ මොළයට දිනපතා ව්‍යායාම කියවීම, ලිවීම සහ අංක සමඟ වැඩ කිරීම අප වයසට යන විට මොළයේ සෛල නිරෝගීව තබා ගන්නා අතර පසුව ජීවිතයේ ඇල්සයිමර් සහ ඩිමෙන්ශියාව වර්ධනය වීමේ සම්භාවිතාව අඩු කරන බවයි.
2. ප්‍රජා සහභාගීත්වය
සාහිත්‍ය කුසලතා නොමැතිකම සියලු වයස් මට්ටම්වල සමාජ නියැලීම සීමා කරන අතර වැඩිහිටියන්ට සහ ළමයින්ට සම්පූර්ණයෙන් සහභාගී වී සමාජයේ අභිවෘද්ධියට දායක වීමට නොහැකි වේ.
3. ඵලදායී සන්නිවේදනය
කියවීමට සහ ලිවීමට ඉගෙනීම වාචික භාෂාව වැඩිදියුණු කිරීම මගින් අන් අය සමඟ ඵලදායී ලෙස සන්නිවේදනය කිරීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කරයි, අපගේ හැඟීම්, සිතුවිලි සහ අදහස් අන් අය සමඟ වඩාත් පැහැදිලිව ප්රකාශ කිරීමට ඉඩ සලසයි.
4. රැකියා උසස්වීම්
අංක කියවීමට, ලිවීමට සහ වැඩ කිරීමට දැන ගැනීම සමාජ-ආර්ථික ඉණිමඟ ඉහළ නැංවීමට අවස්ථා සහිත රැකියා සඳහා තීරණාත්මක කුසලතා වේ. සාක්ෂරතාව දිළිඳුකමේ චක්‍රය බිඳ දමයි, වරකට එක ජීවිතයක්.
5. දැනුම යනු බලයයි
සාක්ෂරතාවය පුද්ගලික සවිබල ගැන්වීමේ යතුර වන අතර අපට පුද්ගලික ගෞරවය සහ ආත්ම-වටිනාකම ලබා දෙයි.
ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය අපට මතක් කර දෙන්නේ නූගත්කම තුන්වන ලෝකයේ රටවල පමණක් නොව ධනවත් සමාජවල පවතින බවයි. එය විසඳිය යුතු ගැටලුවක් වන අතර අපගේ අවධානය සහ සහභාගීත්වය ලැබිය යුතුය.
Leo Poornima Nethmini
Second Year
Faculty of Arts
