පස්‌ කන්දක් නිවසට කඩා වැටීම නිසා පුංචි මල් කැකුලු දෙකක් දැයෙන් සමුගනී.....

ස්වභාවික ආපදා යනු මිනිස් ජීවිතයට හා පරිසරයට දැඩි බලපෑම් ඇති කරන සිදුවීම් වෙයි.නාය  යාම එවන් ආපදාවන් අතර ඉහළ ස්ථානයක් ගනියි.නාය යම් යනු පස් සහ ගල් භූමියෙන් වෙන් වී ගලායාමකි.

මෙම සාකච්ඡාව සඳහා ඌව පළාතේ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ වැලිමඩ ප්‍රදේශයේ වෙසෙන නායයාම් ආපදාවකට මුහුණ දී තම දියණිවරුන්ගෙන් වෙන් වූ මවක් ලැබූ සංවේදී අත්දැකීම් ලබා ගැනීමක් සිදුවුණි.

නිවේදකයා :- ආයුබෝවන් මහත්මිය මේ ඇත්තටම ඔබට  දරා ගත නොහැකි සංවේදී සිදුවීමක් බව මා දන්නවා ඔබතුමියට පුළුවන්ද මාත් එක්ක එකතුවෙලා ඒ ගැන අත්දැකීම් බෙදාගන්න ..

දත්‍ත දායකයා :- ඔව් මට ඒ ගැන පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්.

නිවේදකයා :-  ඔබට මෙම ආපදාව හේතුවෙන් ඇති වූ  අහිමිවීම් මොනවාද? 

දත්ත දායකයා :මේ නාය යාම හින්දා මට ඇතිවෙච්ච ලොකුම අහිමිවීම මගේ නිවුන් දරුවන් දෙදෙනා.. ඔවුන් දෙදෙනාම පස්කනදට යට වෙලා නැති උනා ඒ වගේම මගේ නිවසටත් ගොඩක් හානි ඇතිවුණා.

නිවේදකයා :ඔබේ නිවසේ හිටපු අනිත් අයට හානියක් වුණේ නැද්ද ඒ මොහොතේ ඔබට දැනුණු හැඟීම් මොන වගේද?

දත්ත දායකයා :-අපිටත් කායික වශයෙන් ආබාධ ඇති වුණා දරුවන් දෙදෙනා බේරා ගැනීමට ගොස් මට ඇතිවුන තුවාල කැලැල් තාමත් තියෙනවා .එතකොට මට දැනුණු හැඟීම් විස්තර කරන්න බැරි තරම් දරුවන් දෙදෙනාගේ අහිමිවීම නිසාම මානසික රෝගී තත්ත්වයකට  පවා වැටෙන මොහොතකයි මම හිටියේ.. මම එයට ප්‍රතිකාර පවා ලබා ගත්තා..

නිවේදකයා :ඔබට ඒ දවස්වල ආර්ථිකමය වශයෙන් ගැටලු මතු වෙන්නට ඇති ඒ අත්දැකීම් මොන වගේද?

දත්ත දායකයා :- ඔව් ඇතවුන ලොකුම ගැටලුව තමයි අපි ජීවත් වුණ නිවස අපිට අහිමි වුණා.එය නැවත සකස් කර ගැනීමේදී විශාල මුදලක් ඊට දරන්න වුණා. ඒ වගේ මේ දවස් වල ආහාර වගේ මූලික අවශ්‍යතා සපුරා ගැනීමද. ඒ වගේ මේ දවස් වල ආහාර වගේ මූලික අවශයතා  සපුරා ගැනීමේදි ගොඩක් ගැටළුවලට මුහුණපාන්න සිද්ධ වුණා අපේ රැකියා කටයුතු.   අපේ රැකියා කටයුතුත් මේ නිසා මගහැරුණා.

නිවේදකයා :- මේ ආපදාව නිසා ඔබට සෞඛ්‍යමය ගැටලුත් මතුවෙන්න ඇති ඒ අත්දැකීම් මොන වගේද?

දත්ත දායකයා :- ඔව් මං කලින් කිව්වා වගේ මානසික වශයෙන් සෞඛ්‍ය බිද වැටීමක් තමයි අපේ පවුලේ අයට ගොඩක් ඇතිවුණේ ඒ මගේ දරුවන් දෙදෙනාගේ අහිමිවීම හින්දමයි ඒ වගේම මේ දවස්වල නිවසින් බැහැර වෙලා හිටපු හින්දා ආහාර වලදී ගැටලු මතු වුණා. ඒ වගේම වාසස්ථාන අසීරුතා නිසා  වෙනත් රෝගාබාධ වලට ලක් වීමද සිදුවුනා.

 නිවේදකයා :-  ඔව් මං ඔබගෙන් තව දෙයක් දැනගන්න කැමතියි නායයාමෙන් පස්සේ ඔබට යථා තත්ත්වයට පත්වීමට කෙතරම් කාලයක් ගත වුනාද ?ඒ වගේම ඔබට එහිදී රාජ්‍ය අංශයෙන් හෝ පෞද්ගලික අංශයෙන් ආපදාව වෙනුවෙන් සහනාධාරයක් ලැබුණද?

දත්‍ත දායකයා :- ම්ම් මගේ නිවසට ඇති වුන හානිය යළි සකස් කරගෙන එහි පදිංචි වීමට මට මාස තුනක් වගේ කාලයක්ගතවුණා.එතකන්  මමත් මගේ පවුලෙ අයත් රැඳිල හිටියේ ඥාති නිවසක.මේ දවස්වල අපිට රජයෙන් මූල්‍යමය ආධාර  හම්බුනා නිවස  යළිත් සකස් කර ගැනීමට ,ඒ වගේම වියලි සලාක බඩු මලුත් මේ මාස තුන ඇතුලට මට ලබා දුන්නා..

නිවේදකයා:- මෙච්චර වෙලා මාත් එක්ක රැඳිලා ඉඳලා ඔබතුමියගේ සංවේදී තොරතුරු මාත් එක්ක බෙදා හදා ගත්තට බොහොම ස්තුතියි! අවසාන වශයෙන් මං ඔබතුමියගෙන් අහන්න කැමතියි නැවත මෙවැනි ආපදාවක් ඇති නොවීමට ඔබ යම් ක්‍රියාමාර්ගයක් ගත්තාද?

දත්ත දායකයා :- ඔව් මේ අපදාව හින්දා මට ඇති වෙච්ච ලොකුම අහිමිවීම මගේ දරුවන් දෙදෙනාගේ ජීවිතය... නැවත මෙවැනි ජීවිත හිමිවීමක් සිදු නොවීමට ආපදා කළමනාකරණ අංශය ද සහාය ඇතිවෙයි මගේ ගේ  පිටිපස  තිබෙන පස් කන්ද අසල ශක්තිමත් ගල් බැම්මක් ඉදිකර තිබෙනව . මං හිතනවා මේ හින්දා ආයෙත්   විපතක් සිදු නොවෙයි කියලා.මේ ඉඩමෙන් ගිහිල්ලා වෙනත් තැනක පදිංචි වීමට තරම් මට ආර්ථිකමය වශයෙන් හැකියාවක් නැහැ.ඒ නිසා නැවත මෙවැනි ආපදාවක් ඇති නොවන පරිදි මගේ නිවස ආරක්ෂිත කිරීමට මම පියවර ගන්න එක තමයි මගෙ බලාපොරොත්තුව.

නිවේදකයා :- නැවත මෙවැනි ආපදාවක් ඔබට හෝ කිසිම කෙනෙකුට ඇති නොවේවා කියා  මාත් ප්‍රාර්ථනා කරනවා ඔබගේ වටිනා කාලය කැප කරමින් අදහස් බෙදාගත්තාට ඔබට නැවත වරක් ස්තූති වන්ත  වෙනවා....  

(2020 වර්ශයේ වැලිමඩ ප්‍රදේශයෙ සිදූ වූ සත්‍ය සිදුවිමක් ඇසුරින් මෙම සංවාදය ගොඩ නගා ඇත.)

අනාගතයේදී මෙවැනි ආපදාවලට මුහුණ දීම සඳහා ගොඩනැගිලි ආරක්ෂිතව ඉදිකිරීම, ජාතිකආපදා කළමනාකරන ක්‍රමවේද ශක්තිමත් කිරීම,හා ජනතාවට අවශ්‍ය උපදේශන හා පුහුණු වැඩසටහන් සිදුකිරීම කළ හැකිය .මේ හරහා ස්වභාවික ආපදා  කලමනාකරණය කිරීමට අපට පියවර ගත හැකිය.

International Day Of Clean Enegry

 🛑අප ජීවත් වන්නා වූ ලෝකය කාර්මිකරණයත් ගෝලීයකරණයත් සමඟ ශීඝ්‍රයෙන් දියුණු වන්නකි.නූතන කාර්මිකත්වය සහ පුද්ගලයන්ගේ අක්‍රමිකතා හේතු කොට ගෙන පරිසරය තුළ දූෂක කාරකයන් ඉහල යමින් තිබේ.මෙම පරිසර දූෂක පිළිබඳවත් ඒ සඳහා විකල්පයක් ලෙස පිරිසිදු බල ශක්තියේ වැදගත්කමත් මෙම ලිපිය තුළින් ඔබට අවබෝධ කරගත හැක.🛑

අන්තර්ජාතික පිරිසිදු බලශක්තිය දිනය ජනවාරි 26 දිනට යෙදී තිබේ.එය එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දකි. මෙම දිනයේ මූලිකම අරමුණ බවට පත්ව තිබෙනුයේ පිරිසිදු බලශක්ති ප්‍රභවයන් ව්‍යාප්ත කරලීමත් 2030 වන විට පිරිසිදු  බලශක්තින් සියලුම ප්‍රජාව වෙත ලබාදීමත්ය.  මෙම දිනයේ තවත් අරමුණු කිහිපයක් මෙසේ පෙළ ගැස්විය හැක.

    ✅පරිසර හිතකාමී ශක්ති ප්‍රභව හඳුන්වාදීම.

    ✅බලශක්ති හිඟතාවය අවම කර ගැනීමට

   ✅වායුගෝලයේ කාබන් උත්සර්ජනය අඩු කිරීම

   ✅නව රැකියා අවස්ථා ඇතිකිරීම හා ආර්ථිකය නගා සිටුවීම

   ✅රටවල් අතර මෙම ශක්ති ප්‍රභව තාක්ෂණය හුවමාරු කර ගනිමින් ජාත්‍යන්තර සහයෝගය ඇතිකරලීමට

  ✅ප්‍රජාව බලගැන්වීම සඳහා

පිරිසිදු බලශක්තියක අවශ්‍යතාවය පැන නැගෙන්නේ ලෝකයේ පවත්නා බොහෝ ශක්ති ප්‍රභව සමාජයට මෙන්ම ජීව අජීව පරිසරයට හානිදායක ලෙස පවතින නිසාය. බොහෝ විට පුනර්ජනනීය නොවන ශක්ති ප්‍රභව මෙහි ප්‍රධාන මූල කාරකයන් වියහැක.

 

✅ගල් අගුරු

✅ඛනිජ තෙල් 

✅නිවර්තන වායු 

✅න්‍යෂ්ටික ශක්තිය  

✅ඉන්ධන ද්‍රව  යනාදී පුනර්ජනනීය නොවන ශක්ති ප්‍රභව හේතුකොටගෙන පරිසරයට සිදුවන්නා වූ හානිය ඉහළ යමින් පවතී.

මෙම ශක්ති මූලයන් අධිපරිභෝජනය හේතුකොට ගෙන බොහෝ රට වල් විවිධ අභියෝගයන්ට මුහුණ පාමින් සිටි. එබැවින් පිරිසිදු බලශක්තියක අවශ්‍යතාවය මෙහිදී පැන නගී.

පිරිසිදු බලශක්ති ප්‍රභව ලෙස මූලික වශයෙන්ම හඳුනාගෙන තිබෙනුයේ පුනර්ජනනීය ශක්ති ප්‍රභවයයි. මේවා ස්වභාවික ශක්ති ප්‍රභව වන අතර කාලයක් සමඟ ක්ෂය වීමකට ලක් නොවන බැවින් බලශක්ති හිඟයට ඉතාමත් උචිත විකල්පයකි.එම පුනර්ජනනීය බල ශක්ති ප්‍රභවයන් මෙසේ පෙළ ගැස්විය හැක.

   ✅සූර්ය ශක්තිය

            සූර්ය බලශක්තිය යනු සූර්යාලෝකය විද්‍යුතය බවට පරිවර්තනය කිරීමයි. වර්තමානයේ ප්‍රමුඛ ලෙසම භාවිතයට ගැනෙන ප්‍රධාන බලශක්ති ප්‍රභවයක් ලෙස මෙය හඳුනාගත හැක.

    ✅ජල විදුලිය

             ජලය පවත්නා ශක්තිය උපයෝගී කරගෙන ජල විදුලි බලාගාරවල විදුලිය නිපදවයි. මෙය පරිසර හිතකාමී මෙන්ම ලාභදායක ශක්ති ප්‍රභවයකි.

   ✅ජෛව ස්කන්ධ 

           පෘථිවිය මත ඇති ශාක හා සත්ත්වමය ද්‍රව්‍ය

 ජෛව ස්කන්ධ වේ. ශාක, සත්ත්ව අපද්‍රව්‍ය, කෘෂිකාර්මික අපද්‍රව්‍ය, ගෘහස්ථ අපද්‍රව්‍ය බලශක්තින් ලෙස නිර්මාණය කර ගත හැක. ජෛව ගෑස්,ජෛව ද්‍රව, ජෛව උෂ්ණ විදුලිය ,ජෛව කාබන් වායු නිපදවන්නේ මෙම ජෛව ස්කන්ධ තුළින්ය.

  ✅සුළඟ

           අතීතයේ පටන්ම මිනිසා විසින් සුළගේ ශක්තිය උපයෝගී කරගත් අවස්ථා තිබේ. සුළං ශක්තිය මගින්ද විදුලිය නිපදවිය හැක. මෙමගින් කිසිදු වායු දුෂණයක් නොවන අතර ඉතාමත් පහසුවෙන් ලබා ලබාගත හැකිය.

   ✅භූ තාපය

           පෘතුවියේ අභ්‍යන්තරයේ ඇති උණුසුම මගින් ලබාගත හැකි ශක්තියකි. භූතාපය මගින් ජලය රත් කරවන අවස්ථාවකට නිදසුනක් ලෙස උණු දිය උල්පත් ගත හැක.

මේ අන්දමට ගෝලීය බලශක්ති අභියෝගයන් වලට මුහුණ දීමටත් පාරිසරික හානිවලට විසඳුමක් ලෙසටත් තිරසාර සංවර්ධනයක් ඇති කිරීමටත් පිරිසිදු බල ශක්තිය බෙහෙවින් ප්‍රයෝජනවත් වේ.පිරිසිදු බලශක්ති මාර්ග වෙත යොමුවීම මෙන්ම පරිසර හිතකාමි අනාගතයක් උදෙසා කටයුතු කිරීම අපගේ වගකීමක් බව තහවුරු කරගත යුතුය.

 ජන ජීවිතය උඩුයටිකුරු කළ කොරෝනා

අපගේ එදිනෙදා ජීවන රටාවට සෘජුවම බලපෑම් එල්ල කිරීමට ආපදාවලට හැකියාවක් පවතී. ස්වභාවික ආපදා ලෙසට දක්වනු ලබනුයේ ස්වභාවික ක්‍රියාවලි හේතුවෙන් මිනිස් ප්‍රජාවට හෝ දේපළවලට මෙන්ම පරිසරයට හානි සිදුවන ක්‍රියාදාමයකි. වයඹ පළාතේ කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයේ මහව ප්‍රදේශයේ,මෑතකාලීනව ලෝකය පුරාම ප්‍රබලව ව්‍යාප්ත වූ කොරෝනා වෛරසයට ගොදුරු වූ පවුල් සාමාජිකයකු හා සිදුකරන ලද කතාබහ  මෙම සාකච්ඡාවට පදනම වේ.

නිවේදකයා-ආයුබෝවන් මහත්මයා..! ඔබතුමා මුහුණ දුන් ආපදාව පිළිබඳව පැහැදිලි කිරීමක් අපට දැනගැනීමට අවශ්‍යයි. ඔබට ඒ පිළිබඳව අපට පැහැදිලි කර දීමට පුළුවන්ද..?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-ආයුබෝවන් මහත්මයා..! ඔව් පුළුවන්. ඔබතුමා ආපදාවක් පිළිබඳව අහද්දී ම මට මතක් වෙන්නේ මෑත කාලීනව, 2020 වසරේ පමණ මුළු ලෝකයටම පිළිලයක් වුණ කොරෝනා වසංගතය. චීනයේ  වූහාන් නගරයෙන් ආරම්භ වෙලා ලංකාව පුරාම පැතිරුණු මේ වසංගතය  මෑත කාලීන විශාල ආපදාවක් බවට පත්වෙලා තිබුණා.

නිවේදකයා-මේ  ආපදාව පිළිබඳව ඔබතුමා ඉතාම කලකිරීමකින් කතා කළේ. මම හිතන්නේ ඔබතුමාට මේ ආපදාව නිසා බොහොමයක් හානි සිදු වෙන්න ඇති ඒ පිළිබඳව ඔබතුමාගේ අදහස මොකක්ද.?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-මම වෘත්තියෙන් පෞද්ගලික අංශයේ සේවය කරන පුද්ගලයෙක්. මගේ බිරිඳ සේවය කරන්නේ සෞඛ්‍ය අංශයේ හෙද නිලධාරිණියක් ලෙසට. මගේ එක් දියණියක්   අධ්‍යාපනය ලබන අතර අනෙක් දියණිය  ආපදාවට ලක් වෙන කාලය තුළ  අවුරුද්දක පමණ දරුවෙක්. බිරිඳ හෙද නිලධාරියක් ලෙස සේවය කිරීමත් සමඟ අපිට කොරෝනා වෛරසය වැළඳුනා. මෙහිදී බිරිඳගේ රැකියා කටයුතු සමග ආපදා කාලය තුළ බොහෝ ම පීඩාවන්ට මුහුණ දීමට සිද්ධ වුණා. ආපදාව නිසා ජීවිත හානියක් සිදු නොවුණත් මානසික වශයෙන් නිදහසක්  නැතිවීම වගේම ශාරීරික වශයෙන්  ඇතිවුණු විවිධ අපහසුතා හානි ලෙසට දක්වන්න පුළුවන්.

නිවේදකයා-මෙම ආපදාව නිසා ඔබතුමාට ඇතිවුණු බලපෑම පැහැදිලි  කළොත්.?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-විශේෂයන්ම අවුරුද්දක පමණ දියණිය ආපදාවට ලක් වීම සමග ඇතිවුණු බිය වගේ ම රැකියාවට යාමට නොහැකි වීම සමඟ ආර්ථිකමය වශයෙන් ඇතිවුණු කඩා වැටීමත් ආපදාව නිසා ඇතිවුණු බලපෑම් විදිහට දක්වන්න පුළුවන්.

නිවේදකයා-ආපදාව සමඟ ඔබතුමාට ඇතිවුණු  කායික හා මානසික ආබාධ පිළිබඳව පැහැදිලි කළොත්..?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-කොරෝනා වසංගතයේ රෝග ලක්ෂණ විදිහට හිසරදය,සෙම්ප්‍රතිෂ්‍යාව, කැස්ස,උගුරේ වේදනාව දක්වන්න පුළුවන්. කායික වශයෙන් ඇතිවුණු ආබාධ ලෙසට ඒවා දක්වන්න පුළුවන්.ඒ වගේම දරුවන් හා බිරිඳ අසනීප වීම සමග ඇතිවුණු බිය,රැකියාවට යාමට නොහැකි වීම සමඟ ඇතිවුණු  ආර්ථික ගැටලු, නිවසේ ගෘහ මූලිකයා වශයෙන් ඇතිවූ මානසික පීඩනය ආපදාව  සමග ඇතිවූ මානසික ආබාධ ලෙසට දක්වන්න  පුළුවන්.

නිවේදකයා-ඔබතුමා මීට පෙර මේ වගේ ආපදාවක් පිළිබඳව අත්දැකීමක් ලබලා තියෙනවද..?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-නැහැ. මේ ආපදාව ලංකාවට විතරක් නෙවෙයි ලෝකයටම අලුත් අත්දැකීමක් වුණා. ආපදා පිළිබඳව අත්දැකීම් ලබලා තිබුණට මේ වගේ වසංගතයක් පිළිබඳව මීට පෙර අත්දැකීමක් ලබලා තිබුණේ නැහැ. නමුත්  ආපදාවට පෙර සමාජ මාධ්‍යය වගේම රූපවාහිනිය ඔස්සේ ඒ පිළිබඳව දැනුවත්වීමක් සිදුවෙලා තිබුණා.

නිවේදකයා-ඔබතුමා මෙම ආපදාව සමඟ නිශ්චිත ආරක්ෂිත ස්ථානයකට රැගෙන යාම සිදුවුණාද.?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-ඔව් රැගෙන යාමක් සිදුවුණා. ඒ පිළිබඳව පැහැදිලි කළොත් මුල් දින කිහිපය තුළදී නිවසේ සිට නිරෝධායන කාල සීමාවක් තමයි තිබුණේ. නමුත් රෝගය උත්සන්න වීම සමග නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානවලට රැගෙන ගොස් ප්‍රතිකාර ලබාදීමක් සිදුවුණා. නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානවලට රැගෙන යාම සමග නිවසේදී  ඇතිවුණාට වඩා කායික මෙන්ම මානසික වශයෙන් බලපෑමක් ඇතිවුණා.නිවසේදී නිරෝධායනය වූ කාලසීමාව තුළදී අසල්වැසියෝ වගේම නෑදෑයොත් ඔවුන්ට හැකි ආකාරයට ආහාර වලින්, බෙහෙත් වලින් අපේ සනිපාරක්ෂක පහසුකම් සපුරාලීමට කටයුතු කළා. මෙහිදී සිදුවුණේ නිවසේ ගේට්ටු අසලට ආහාර වගේම අනෙක් ද්‍රව්‍ය රැගෙන ඔවුන් තබා යෑමත් ඉන් පසුව අප විසින් ඒවා රැගෙන ඒමයි.

නිවේදකයා-ඔබතුමා පැවසු ආකාරයට නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානවලදී නිවසේදී තිබූ මානසික පීඩාවට වඩා මානසික පීඩාව වැඩිවීමට හේතුව කුමක් ද.?

සංවාදයේ නියැලෙන්නා-පවුලේ සාමාජිකයන්ගෙන් වෙන්  වෙලා නිරෝධායනය වීම වගේම එහි තිබූ සනීපාරක්ෂක ගැටලු මානසික බලපෑමකට හේතුවුණා. ඒ වගේම ඇතැම් රෝගීන් මියයාම දැකීමත් සමග ඇතිවන බියත් නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානයේදී මුහුණ පෑ  ගැටළු විදිහට දක්වන්න පුළුවන්.

නිවේදකයා-මෙම ආපදාව දරුවන්ගේ පාසල් අධ්‍යාපනයට කුමන ආකාරයේ බලපෑමක් ද එල්ල  කලේ.?

සංවාදයෙහි නියැලෙන්නා-ආපදා කාලය තුළ රට තුල පනවා තිබූ ලොක්ඩවුන් නීතියත් සමග අධ්‍යාපනයත් මාර්ගගත ක්‍රමය ඔස්සේ පැවැත්වුණේ. නමුත් මෙහිදී දරුවන්ට එම ඔන්ලයින් පන්තිවලටවත් සහභාගිවීමට හැකියාවක් තිබුණේ නැහැ.

නිවේදකයා-මෙම කාලසීමාව තුළදී ඔබට බාහිර පාර්ශ්වයන්ගෙන් ලැබුණු උපකාර සිහිපත් කළොත්.?

සංවාදයෙහි නියැලෙන්නා-මුලින්ම නිවසේදී නිරෝධායනය වන කාලසීමාව තුළදී අසල්වැසියන්ගෙන් මෙන්ම නෑදෑයන්ගෙන් ලැබුණු උපකාරය දක්වන්න පුළුවන්. නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානවලට රැගෙන යෑමට රජය මඟින් ලබා දුන්නු සහයෝගය වගේම නොමිලේ ප්‍රතිකාර කිරීමත් ඇතැම් අවස්ථාවල නිරෝධායන මධ්‍යස්ථානවල උපදේශන සේවාවන් ක්‍රියාත්මක වීම ආදියත් දක්වන්න පුළුවන්. ඊට අමතරව විවිධ බාහිර පාර්ශවකරුවන් සහනාධාර ලබාදීම් සමෘද්ධිය මගින් ආහාර මලු ලබාදීම ආදිය මඟින් විශාල දායකත්වයක් ලැබුණා. විවිධ පෞද්ගලික ආයතන මගිනුත් විවිධ සහනාධාර ලබාදීම් සිදුවුණා.

නිවේදකයා-මේ  ආපදාව අවස්ථාවේදී රජය මගින් ආපදාව වැළැක්වීමට කුමන 

ආකාරයේ පියවරක් ද අනුගමනය කළේ.?

සංවාදයෙහි නියැලෙන්නා-ඇත්ත වශයෙන්ම කිව්වොත් මේ අපදාව ලෝක වසංගතයක්. මේ අවස්ථාවේ රජයක් විදිහට විශාල වගකීමක් ඉටුවුණා. සෞඛ්‍ය අංශය වගේම සෑම අංශයක්ම ආපදාව වළක්වා ගන්න විශාල මෙහෙයක් ඉටු කළා කියලා කියන්න පුළුවන්. ආපදාව වළක්වා ගන්න විතරක් නෙවෙයි ආපදාවෙන් පසුවත් විවිධ වැඩසටහන් හා ක්‍රමවේද ඔස්සේ  ආපදාකරුවන්ගේ මානසික මෙන්ම කායික සෞඛ්‍ය යහපත් කිරීමට පැසසිය යුතු වගකීමක් ඉටුකළා.

නිවේදකයා-මෑත කාලීනව ඔබතුමා මුහුණ දුන්නු ආපදාවක් පිළිබඳව අපිත් සමග  තොරතුරු බෙදා හදා ගනිමින් ඔබතුමාගේ වටිනා කාලය අප වෙනුවෙන් වෙන් කිරීම වෙනුවෙන් මාගේ හද පිරි ස්තුතිය පුද කරනවා. ආයුබෝවන්..!

සංවාදයෙහි නියැලෙන්නා-බොහොම ස්තූතියි. ආයුබෝවන්..!

සොබාදහම් මාතාව වුවද විටෙක කුරිරු වී ස්වභාවික ආපදා ලෙසට අප වෙත පැමිණියද, දැනුවත්භාවය හා පෙර සූදානම තුළින් එවැනි ආපදා ජය ගැනීමට හැකිවනු ඇත.

 

අදෝනා නගන රළ පහර               

                                                    

                                                  මේ 2004 දී සිදු වූ සුනාමි ඛේදවාචකයේ අමිහිරි මතකාවර්ජනයකි.මෙම සිදු වීම බේරුවල ප්‍රදේශයේ අනතුරට ලක් වූ පුංචි කැදැල්ලක ආන්දෝලනාත්මක කතා බහක් පාදක කර ගනී.. (සත්‍ය සිදුවීමක් ආශ්‍රයෙන් නිර්මාණය වූවකි.මෙහි යෙදී ඇති නම් ගම් මනංකල්පිත වේ.)    

නිවේදකයා : ආයුබෝවන් මහත්මයා! ඔබ මීට වසර ගණනාවකට පෙර මුහුණ දුන් ආපදාව පිළිබදව දැනගන්න පුලුවන්ද?

කුමාර මහතා : ඔව්.අපි 2004 සිදු වූ සුනාමියට තමා මුහුණ පෑවේ.                 

නිවේදකයා : මෑතකාලීනව පසුගිය වසර 5 යන කාලය තුල ඔබ මුහුණ පෑ ස්භාවික ආපදා තිබේද?                        

කුමාර මහතා : ඔව් අපි 2024 වර්ශයේත් ගංවතුර ආපදාවකට ලක් වුනා.ඒ වන විට අපි කැලණියේ දලුගම අපේම 

 නිවාසයක තමා පදිංචි වී සිටියේ.                                     

නිවේදකයා: ඔබ පෙර මුහුණ දුන් සුනාමි ආපදාව හේතුවෙන් ඔබට අහිමි වීම් සිදු වූයේද? ඒ මොනවාද?                              

කුමාර මහතා : ඔව් මගේ පොඩි පුතාට වයස අවුරුදු 5 දී මෙම සිද්ධියෙන් පසුව මතකය නැති වුනා.ඒ වගේම මගේ සහෝදරියගේ දරුවා අහිමි වුනා.දරුවට ඒ වන විය අවු.3 යි.                  

දේපළ ගැන කිව්වොත් අපි බේරුවල හිටියේ.අපේ ඒ ලයින් එකේම නිවාස විනාශ වුනා.                                          

නිවේදකයා : එම ආපදාවට ලක් වූ අවස්ථාවේ ඔබට දැනුණු හැහීම ගැන අපිට කියන්න පුලුවන්ද ?                  

කුමාර මහතා : අපිට අපේ කියලා තිබුණු වටිනම දේවල් අපිට අහිමි වුනා..ඒ වගේම ගොඩාක් අසරණ වුනා.               

නිවේදකයා : ආපදාව තුලින් කුමනාකාරයේ බලපෑමක් සිදු වූයේද?                  

කුමාර මහතා : මම සහ මගේ පවුලේ පිරිස ගොඩාක් මානසිකව පහතටම වැටුණා.අපේම සමීපතමයන් අපෙන් සදහටම ඈත් වෙද්දී,අපේ නිවාස විනාශ වෙද්දී ගොඩාක් ලොකු දරාගන්න බැරි තත්වයක් උරුම වුනා මේ සිදුවීමෙන්..                        

නිවේදකයා: ඔබ කුමන ආකාරයේ ආබාධයන්ට ගොදුරු වූයේද?   එනම් කායිකව හෝ මානසිකව,                             

කුමාර මහතා : කායිකව ගත්තොත් මට වගේම මගේ දරුවන්ටත් සමේ ආසාධන ඇති වුනා. එම විශබීජ හේතුවෙන්. මගේ පුතා මේ අවස්තාවට මුහුණ දෙද්දී ඔහුට වයස අවු.5 යි. එයාට ගොඩාක් මේක බලපෑවා. ඒයයි මමයි මේ අවස්තාවට මහමගම මුහුණ දුන් නිසා පුතා ගොඩක් කම්පනයකට ලක් වුනා. ඒ තත්වෙන් දරුවව මුදවා ගන්න අපිට අවු.4 ක් ගත වුනා.                

නිවේදකයා : ඔබ මුහුණ පෑ මෙම ආපදා අවස්තාවෙන් ලබා ගත් අත්දැකීම කවරාකාරයේද? 

කුමාර මහතා : මේක ඇත්තටම ගොඩක් අප්‍රසන්න අත්දැකීමක්. නමුත් මේ වගේ අවස්තාවක ජීවිතේ නැවත තිබූ තත්වයට ගොඩනගා ගන්න ගොඩක් කැපකිරීම් කරා. මහන්සි වුනා. අපි හැමෝටම වගේ ඒක ලොකු අත්දැකීමක්...                         

නිවේදකයා  : ආපදාවෙන් පසු ආර්ථිකමය වශයෙන් ඔබට කවරාකාරයේ බලපෑමක් සිදු වූයේද? 

කුමාර මහතා: ඇත්තටම මගේ පුතාගේ තත්වෙත් එක්ක රැකියාව මට සුපුරුදු පරිදි ඉදිරියට රැගෙන යාමට නොහැකි වුනා. ගොඩක් තැන් වල දරුවට බෙහෙත් කරා. ඒ වෙනුවෙන් රැකියා ස්ථානයෙන් පවා ණය මුදල් ලබා ගන්න සිද්ද වුනා.                                           

නිවේදකයා : ආපදා අවස්ථාවෙන් පසු ඔබ මුහුණ දුන් සෞඛ්‍ය ගැටලු තිබේද? ඒ මොනවාද?                             

කුමාර මහතා : ඔව් සමේ ආසාදන ඇති වුනා. ඒ වගේම මට  මුකුත් කන්න බැරුව පාචනය වගේ තත්වෙකටත් ලක් වුනා. එයට දියර ආහාර මාසයක් පමණ කල් ලබා ගත්තා.                          

නිවේදකයා  : ඔබට තාවකාලික නැවතුම් ස්ථානයන්හි සනීපාරක්ෂක ගැටලු පැවතුනේද?                           

කුමාර මහතා : ඔව්. අපි පන්සලක තමා මාස 1 ක් පමණ නැවතී සිටියේ.එහිදී පිරිසත් සමග වැසිකිළි භාවිතයේ ගැටලු ඇති වුනා. ස්නානයේදී , රෙදි සෝදා ඒවා වියළා ගැනීමේදී ද ඉඩකඩ පහසුකම් ප්‍රමාණවත් නොවුනා.                                

නිවේදකයා : ආපදාව සිදු වූ අවස්තාවේ ඔබ ආරක්ෂා වූයේ කෙසේද? 

කුමාර මහතා : ඒ වෙලාවේ මම සහ මගේ පුතාව උපකාරක නර්ථන පන්තියෙන් රැගෙන නිවස බලා එන විට රළ පහර ප්‍රථමයෙන්ම සෙමින් මාර්ගයට ගැසුවා. ඒ විගසම මම මුහුදු සීමාවෙන් ඈතට ගමන් කරා. ඉන්පසු රලු රළපහරත් සමගම අපි කඩ වීදියක තුන් වෙනි මහලට අමාරුවෙන් හෝ ගමන් කර දිවි බේරා ගන්න සමත් වුනා.              

නිවේදකයා : ආපදාවෙන් පසු නැවත පදිංචි වීම් ඇති වූයේද?                           

කුමාර මහතා : ඔව් අපේ නිවාස අහිමි වීම් එම කුරිරු සිදුවීමෙන් පසු මමත් මගේ බිරිදත් පදිංචිය වෙනස් කිරීමට තීරණය කරා. අපි මාසෙකින් පසු කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ කැස්බෑව ප්‍රදේශයේ කුලී නිවාසයක පදිංචියට ආවා.                                       

නිවේදකයා : එම ස්ථානයන්හි දී ඔබ මුහුණ දුන් ගැටලු මොනවාද?                             

කුමාර මහතා : ඇත්තටම කුලී නිවාසයක ජීවිතය ගෙවද්දී තමන් ගෙදර කියන හැගීම අපෙන් ඈත් උනා. ඒකත් මානසිකව වදයක් වුනා. මාසික කුලී මුදල 30000 ක් වුනා ඒ වගේම විදුලි බිල්, රැකියා ප්‍රශ්න, බෙහෙත් වියදම් සමග ජීවත් වෙන්න අසීරු උනා.                            

නිවේදකයා : ආපදා අවස්තාවෙන් පසු නැවත යථා තත්වයට පත් වීමට කොපමණ කාලයක් ගත වුණිද?            

කුමාර මහතා  : මාසෙකින් පසු අපි කුලී නිවාසයක පදිංචියට යොමු වූවාට හිටපු තත්වෙත් සමග අපේම කියලා නිවාසයක් තනාගන්න අවු  4 ක් ගත වුනා.                               

නිවේදකයා : මෙවැනි ආපදාවක් සිදු වන බව ඔබ පූර්වයෙහි(පෙර) දැනුවත් වී සිටියාද?              

කුමාර මහතා : ඔව් රූපවාහිනී පුවත් විකාශනයෙන් එවැනි ආපදා අනතුරු ඇගවීමක් නිතරම සිදු කරා.                                       

නිවේදකයා: ඔබ එම තොරතුරු පිළිබදව දැනුවත් වූ ආකාරයක් ක්‍රමෝපායන් මොනවාද?    

කුමාර මහතා  : රූපවාහිනිය, ගුවන්විදුලිය වගේම ජංගම දුරකථන කෙටි පණිවිඩ සේවා තුලින්ද,සමාජ මාධ්‍ය තුලත් සංසරණය වී තිබුණා.                                   

නිවේදකයා : පූර්ව දැනුවත් වීමකදී  ඔබ ඒ සදහා ක්‍රියා කලේද? නැත්ද?             

                                                            

කුමාර මහතා :  ඇත්තටම කොතරම් දැනුවත් කරත් අපිට ඒ මුහුද ගොඩ ගැලීම පිළිබදව එතරම් විමසිලිමත් වුනේ නෑ. එම නිසාම අපි පෙර සූදානමක්ද වුනේ නෑ.        

නිවේදකයා : ආපදාව තුලින් පාසල් ශිෂ්‍යන්ට සිදු වූ බලපෑම කුමනාකාරයේද?                  

කුමාර මහතා  : ඒ වන විට මගේ ලොකු දුවට වයස අවු 12 යි. එයාගේ පාසල් පොත් පත් වටිනා සහතික ,කුසලාන  රාශියක්ම නොසිතූ ආකාරයට විනාශ වුනා. ඒ වගේ පාසලත් රල පහරින් ආපදාවට ලක් වී තිබුණා. දරුවන්ට ප්‍රවාහනයේ දීද විශාල ගැටලු රැසකට මුහුණ පෑමට සිදු වුනා.                    

නිවේදකයා : ආපදා අවස්තාවේදී රාජ්‍ය අංශයෙන් ආධාර හිමි වූයේද? ඒ මොනවාද?         

කුමාර මහතා  : ඔව් අපිට මුදල් සහනත් ලැබුණා. නමුත් එය ප්‍රමාණවත් වූයේ නම් නෑ. නමුත් වියළි ආහාර මළු, පානීය ජල පහසුකම්, දරුවන්ට පාසල් උපකරණත් ලැබුනා.                                        

නිවේදකයා : ඊට අමතරව පෞද්ගලික අංශයෙනුත් ඔබට උපකාර කලේද?                        

කුමාර මහතා : ඔව් නොයෙක් ආකාරයේන් අපිට භාහිර පාර්ශවයන් ගෙනුත් ලැබුනා. එම ප්‍රදේශයේ සිටි ධානපතියන්ගෙන් ඒ වගේම මාධය නාලිකා රැසකින් ද වියළි ආහාර පහසුකම් ලබා දීමට කටයුතු කරා.                         

නිවේදකයා : අපි මේ සම්බන්ධව වටිනා කතාබහක ඔබතුමා සමග යෙදුණා. මේ අවස්තාවට සම්බන්ද වූවාට ගොඩාක් ස්තූතියි.

සුනු විසුනුව යන හීන

 සුනු විසුනුව යන  හීන

ස්වාභාවික  ආපදා  සේම මානුෂීය  ආපදා ද ජීවිතයේ  නොසිතන මොහොතක   සිදුවන  සිදුවීමකි.මානුෂීය  ආපදාවක්  වන රිය අනතුර පිලිබඳව  මම මෙහිදී  මාතෘකාව කරගත් අතර පැලවත්ත  ප්‍රදේශයේ   මීට  වසරකට පමණ   පෙර  අලුයම  තම මෝටර්සයිකලෙන් රැකියාවට  යන  අතර තුර ලංගම  බස් රථයක ගැටී සිදු වූ  දරුණු  රිය  අනතුර පිලිබඳව  ඵම අනතුර සිදු වූ  පුද්ගලයා  හා සිදුකල සාකච්ඡාව මෙහිදී  ලියමි. ( මෙය සත්‍ය සිදුවීමක් ඇසුරෙන්  ලියන ලද්දකි. එනමුත්  පෞද්ගලිකතත්වය ආරක්ෂා  කිරීම වෙනුවෙන්  යොදාගන්නා  නම,ගම    මනංකල්පිත  වේ.)

 නිවේදකයා: සුභ උදෑසනක්  මහත්මයා ! ඔබට ඇති  වු ආපදා පිලිබඳව විස්තර  දැනගන්න  පුළුවන්ද?                               

නිමල් මහතා  :  සුභ  උදෑසනක්  පුතා !  මීට  වසරකට පමණ  පෙර අලුයම මම රැකියාවට යන අතර තුර ලංගම බස් රථයකට ගැටී  එයින්  මාගේ හිස  දරුණු  ලෙස  වැදීම නිසා ලේ වහනය  වීමත් පපු ප්‍රදේශයේ  සීරීමට ලක් වීම  හා දකුණු  අත හා පාදය කැඩීමට  ලක් වු අතර මාගේ  මෝටර්සයිකලය ද කැඩී තිබුනා. 

නිවේදකයා: එම අඅවස්ථාවේ  ඔබට ඇති වු  හැගීම  කොහොමද?                            

නිමල් මහතා :  ජීවිතය  ගැන  බිය දැනිණි. අත  හා පාද අහිමි  ව අබ්බගාත  තත්වයට  පත්වෙයැයි කියා සිතුනා.

නිවේදකයා: එයින්  ඔබට වු අහිමි  වීම කුමක්ද?                

නිමල්  මහතා :  ජීවිත  හානි;  ඔලුව  දරුණු  ලෙස  වැදීම නිසා ලේ වහනය වීමත්  අත් හා පාද ආබාධ  වලට ලක්වුනා..

දේපල හානි; මෝටර්සයිකලය කැඩීම  

නිවේදකයා: ඔබට මානසික  ආබාධ සිදුවූවා ද?   

 

        නිමල් මහතා   :    ඔව් , මානසිකව ඉතා පහතට වැටුනා,   මතකය නැති වී  යාමට ලක් වුනා ,   වාහනවලට හා  වාහන ශබ්දයට පවා බය වුනා..

නිවේදකයා: එය කොපමණ  කලක්  පැවතියාද?                 

නිමල් මහතා :  අවුරුදු දෙකක්  පමණ  තිබුනා  මානසික වෛද්‍ය   ප්‍රතිකාර  ලබා  ගත්තා..

නිවේදකයා:  සැත්කම්  වලට භාජනය  වූවාද?

නිමල් මහතා:   ඔව් ,              මාගේ    ශරීරයම සැත්කම්  වලට භාජනය  කිරීම. 

නිවේදකයා: ආර්ථික තත්වය  කෙසේ වීද? එයට මුහුණ  දීමට   හැකි වීද?   

නිමල් මහතා :    අවුරුදු  දෙකක් පමණ  රැකියාවට යාමට  නොහැකි  වුනා. රැකියාව  කරන  ස්ථානයෙන්  ජීවිතය  රක්ෂණයක් තිබීම  නිසා ඉන්  මුදල් ලබා ගැනීමට  හැකි වුනා. 

නිවේදකයා: රාජ්‍ය   අංශයේ  හෝ නීතියෙන්  සහනයක්  ලැබුනා ද?  

නිමල් මහතා :   ඔව්,  බස් රථයේ රියදුරු  අපරීක්ෂාකාරී ව රිය  ධාවනය  කල හෙයින්  හා මාර්ග  නීති  කඩ කල හෙයින්   මා  හට  නීතිය  ඉදිරියේ  වන්දි  මුදලක්  ලබා දීමට  කටයුතු  කිරීමට විරුද්ධ පාර්ශවයට සිදුවීය. 

නිවේදකයා: එහිදී  ඔබට ගැටලු  මතුවීද?               

නිමල් මහතා :   ඔව් , වන්දි  මුදල  එකවර නොලැබීම එය වාර 3  කට ලැබීම හා මෝටර්සයිකලය අලුත්වැඩියාවට යන මුලු වියදමෙන්  භාගයක්  පමණක් ලැබුනා. 

නිවේදකයා:  ඔබට දැන්  ජීවිතය  ගැන  කුමක්  හැගේද?             

නිමල් මහතා :   සතුටුදායකයි!    නැවත පෙර  පරිදි  ජීවිතය  ගත කිරීමට  හැකි වුනා. 

නිවේදකයා: මා  සමග ඔබගේ  අදහස්  ගනුදෙනු  කරාට ඔබට  ස්තුතියි!! 

 

අවසාන වශයෙන්  මට හැගීගියේ අපගේ ජීවිතය  වලට  පැමිණෙන   මෙවන් ආපදා   වලින්  අපිත් අන් අයත් ආරක්ෂා  කරගෙන අපට  ජිවිතයේ එන මෙවන්  ආපදා  තත්වයට  නොබියව  ශක්තිමත් ව මුහුණ  දී නැවත නැගී සිටීමයි.

H.Nimesha  kavindi

කැළඹුණු කාලගුණයෙන් බිලිගත් ජීවිත

 කැළඹුණු කාලගුණයෙන් බිලිගත් ජීවිත

සොදුරු දසුන් මවමින් ඇස හා මනස සුවපත් කරන සොබාදහම පෙරළිකාර ලෙස වෙනස් වෙමින් රුදුරු දසුන් මවන්නට ගත වන්නෙ ඇසිපිය හෙලන නිමේශයකි.සොබාදහමේ එවැනි කුරිරු ක්‍රියාකලාපයෙන් අවුරුදු 07ක් පමණ පීඩා විදින දත්ත දායකයෙකුගේ ඛේදනීය කතා පුවත අප හා බෙදාගත්තෙ මහත් සංවේගයෙනි.

නිවේදක : ඔබතුමා මුහුණ දුන් ස්වාභාවික ආපදාව පිලිබද පැරණි මතකය මොහොතකට මතක් කළොත්?

දත්ත දායකයා:විශාල නායයෑම් තත්වයක් තමයි ඇතිවුණේ.එක දිගට දවස් තුනක් විතර වැස්ස තිබ්බා.ඒජි ඔෆිස් එකේ මහත්තුරු ඇවිත් අපිට අයින් වෙන්න කිව්වා.ඔයාලගේ ගෙදර නායයෑම් තර්ජනයකට ලක්වෙලා තියෙනවා.එක පාරටම ඉතින් කිව්වට අපිට යන්න එහෙම තැනක් තිබ්බෙ නෑ.පස්සේ කොහොමහරි වයිෆ්ගේ මල්ලිගේ ගෙදරට තමා අපි අයින් වුනේ.

නිවේදක:නායයෑම් හේතුවෙන් ඔබට අහිමි වුනේ මොනවාද 

දත්ත දායකයා:අපේ ගෙදර.වයිෆ් අවුරුදු ගානක් රට ඉදලා ලෝන් ගහලා තමයි ගේ හැදුවේ.තට්ටු දෙකට තිබුණු ගෙදර සාලෙයි ලොකු දුවගේ කාමරේයි ඉතුරු වෙලා ඉතුරු ඔක්කොම බිත්ති පුපුරලා සම්පූර්ණයෙන් පස් කණ්ඩියට යටවෙලා තිබ්බෙ.

නිවේදක:මේ ඉඩම පාරම්පරික උරුමයක්ද මිලදී ගත් ඉඩමක්ද?

දත්ත දායකයා:මිලදී ගත්ත ඉඩමක්.මගේ යාලුවෙක් මාර්ගයෙන් ගත්තෙ අපේ මහගෙදර ප්‍රශ්න ඇතිවෙලා කුලී ගෙදරක ඉන්න ගමන් තමා ඉඩම ගත්තෙ.මීට අවුරුදු ගානකට කලින් එකම එක පාරක් පස්කණ්ඩිය කඩන් වැටුනට මෙහෙම නායයෑමක් ගැන අපිට දැනීමක් තිබ්බේ නෑ.

නිවේදක:එම ආපදාවට ලක් වූ අවස්ථාවේදී ඔබට දැණුනු හැගීම කෙබඳුද?

දත්ත දායකයා:කන්ද නාය යනවා ගෙදරින් අයින් වෙන්න කියද්දි මුලින්ම හිතුවෙ දෙයියනේ කොහෙටද යන්නෙ කියලා වෙලාවට වයිෆ්ගේ මල්ලිගේ ගෙදරට යන්න පුලුවන් වුනේ.ගෙදර තිබුණු බඩු නම් ඔක්කොම වගේ බේරගත්තා.නාය ගිහින් ආයේ ගෙදරට යද්දි සාලෙයි කාමර කෑල්ලකුයි විතරයි ඉතුරු.වයිෆ්ට ඒක දරාගන්න බැරිවුනා.සති දෙක තුනක් යනකල් එයා කෑවෙත් නෑ.හරියට කල්පනා කරනවා.ගමේ මිනිස්සු කට්ටිය කියලා කියලා තමා හිත හදාගත්තේ.අපිට හිතුනේ ඩොක්ටර් කෙනෙක්ට පෙන්නන්න වෙයි කියලා.ඒ තරම් වයිෆ් මානසික වැටුණා.අවුරුදු ගානක මහන්සිය දවස් තුනක වැස්සයි තත්පර ගානක නායකිනුයි විනාස වෙලා ගියා.

නිවේදක:ආපදාවෙන් පසු ආර්ථිකමය වශයෙන් ඔබට කවරාකාරයේ බලපෑමක් සිදු වූයේද?

දත්ත දායකයා:මම ගාමන්ට් එකක ක්ලීනීන් තමා කලේ.සතියක් විතර තමා ජොබ් එක නැතුව හිටියේ ගංවතුර,නායයෑම් එක්ක.ලොකුම ප්‍රශ්නෙ වුනේ කනබොන එකටත් වඩා අපි ආයේ කොහෙටද යන්නෙ.මල්ලිගේ ගෙදර වුනත් හැමදාම ඉන්න බෑ.

නිවේදක:නැවත ආරක්ෂිත ස්ථානයක ආපදාවෙන් පසු පදිංචි වූයේද?

දත්ත දායකත්වය:ගාමන්ට් එකෙන් පොඩි ආධාරයක් ලැබුණා.රජයෙනුත් පර්චස් දහයක ඉඩම් කෑල්ලක් ලැබුණා.හැබැයි කලින් වගේ තට්ටු දෙකකට ගේ හදන්න තරම් බැරිවුණා.නාය යන්න කලින් යට තට්ටුවේ වැඩ ඉවර කරලා තිබ්බෙ.උඩ තට්ටුවේ බිත්ති බැදලා තිබ්බෙ.වහල ගහලා කපරාරු කරලා තිබුනේ නම් නෑ.දැන් අලුතින් හදපු ගෙදර තාම ඉතින් සාලෙයි,කුස්සියකුයි,කාමරේකුයි විතරයි හදාගත්තේ.සල්ලි ලැබෙන විදිහට ඉතුරු ටික හදනවා.අපේ ජීවිත හරි බේරුනු එක ලොකු දෙයක් ඉතින්.

නිවේදක:ඔබට ස්තූතියි.

Leo M.D.Maleesha Manodya

මූලික රුධිර පරීක්ෂණ

 මූලික රුධිර පරීක්ෂණ

Random Blood Sugar පරීක්ෂණය

 ඔබ වෛද්‍යවරයෙකු හමුවට යන විට ඔබට දියවැඩියාව තිබේදැයි වෛද්‍යවරයා සැක කරන කල්හී ඒ වෙලාවෙම රුධිර සාම්පලයක් ලබා ගත හැකියි. සාමාන්‍යයෙන් දියවැඩියාවට නිර්දිෂ්ඨ සම්මත රුධිර පරීක්ෂණය FBS නොහොත් නිරාහාර රුධිර පරීක්ෂණය වූවත් ඔබ වෛද්‍යවරයා හමුවට යන්නෙ ඊට සූදානම් වෙලා නොවෙයිනෙ. ඒත් දළ අදහසක් ගන්න ඔබ ඉන්න ආකාරයෙන්ම වෛද්‍යවරයා රුධිර පරීක්ෂණයක් කළොත් එය Random Blood Sugar  පරීක්ෂණය ලෙස හඳුන්වනවා. ඔබ ලබාගෙන තිබෙන ආහාර වර්ගය, කොපමන වෙලාවක් ආහාර ගැනීමෙන් පසුව ගතවී තිබේද ආදී කරුණූ මත අගයන් වෙනස් විය හැකියි. ඒත් දළ වශයෙන් මෙහි අගය 180 මි.ග‍්‍රෑ./ඩෙ.ලී ට වඩා වැඩි නම් නිරාහාර රුධිර පරීක්ෂාවක් කළ යුතුයි.

Fasting blood sugar නිරාහාර රුධිර පරීක්ෂාව 

 වචනයෙන් ප‍්‍රකට වන ආකාරයටම මෙහිදී සිදු කරණුයේ රෝගියා පැය 10-12 කාලයක් නිරාහාරව ඉන්නට සලස්වා රුධිර නියැදියක් ගෙන එහි ඇති ග්ලූකෝස් මට්ටම පරීක්ෂා කිරීමයි. මෙහිදී පහසුව තකා රාත‍්‍රී ආහාරයෙන් පසු නිරාහාරව සිට පසුදා උදෑසන රුධිරය ගැනීමක් සිදු කෙරේ.

මෙහිදී ලැබෙන අගය 70-100 milligrams per deciliter (mg/dL) නම් ඉතා හොඳය.

100-125 mg/dL අතර අගයක් ගැනීමෙන් ග්ලූකෝස් යාමනයේ අසමතුළිතතාවයක් ඉගි කරයි. මෙය පූර්ව දියවැඩියා තත්ත්වය ප‍්‍රකට කරයි.

ග්ලූකෝස් අගය 126 mg/dL හෝ ඊට වැඩි වීම දියවැඩියාව ලෙස සළකා ප‍්‍රතිකාර කිරීමට හේතු වෙයි.

දියවැඩියාව මූත‍්‍රා පරීක්ෂණ - දැන් එතරම් භාවිතයක් නෑ

මුත‍්‍රා වල සීනි මට්ටම වැඩිවීම මත දියවැඩියා රෝගය පිළිබඳව අවබෝධයක් ලැබීම අමාරුයි. දියවැඩියාව විමසීමේ මුත‍්‍රා පරීක්ෂණය දෝෂ වැඩියි. ඊට හේතුවක් තිබෙනවා. වකුගඩු වල ග්ලූකෝස් දරාගැනීමේ මට්ටමක් තිබෙනවා. Renal Threshold යනුවෙන් හඳුන්වන එම මට්ටම ඉකුත් වුණාම විතරයි මූත‍්‍රා වලට ග්ලූකෝස් කාන්දු වෙන්නෙ. ඇතැම් අයගේ මේ දරා ගැනීමේ මට්ටම අඩුයි. ගර්භිණී අවධියේදී මේ Renal Threshold මට්ටම අඩුයි. වකුගඩු රෝගයක් තිබෙන විටත් මේ Renal Threshold මට්ටම අඩු විය හැකියි. එවිට මුත‍්‍රා වල සීනි නෑ. ඒත් ඔහුගේ රුධිර සීනි මට්ටම ඉහළ අගයක් ගන්න පුළුවනි. මුත‍්‍රා වලින් නියම ස්වභාවය පෙන්නුම් කරන්නෙ නෑ.

මේ නිසා දැන් මුත‍්‍රා සීනි පරීක්ෂණ වෙනුවට ග්ලූකොමීටරයෙන් රුධිර සීනි මට්ටම බැලීමෙන් ඔබට දළ අදහසක් ලබාගන්න පුළුවනි. ග්ලූකොමීටරයෙන් රුධිර සීනි මට්ටම මැනීමේදී පිළිගත් නිරවද්‍ය ග්ලූකොමීටරයකින් එම පරීක්ෂණය සිදුකර ගැනීම වගේම නියම කර ඇති පිළිවෙලට එම පරීක්ෂණය සිදු කිරීමත් වැදගත්.

Hemoglobin A1c පරීක්ෂණය නොහොත් HbA1c

 දියවැඩියා රෝගීන්ගේ පසුගිය මාස තුනක කාලයක් ඇතුළත රුධිර සීනි මට්ටම ගැන පෙරයීමක් කරන වටිනා රුධිර පරීක්ෂණයකි HbA1c

ඔබේ රුධිරයේ රතු රුධිරාණූ තුළ ඔක්සිජන් නොහොත් අම්ලකර වායුව පරිවහනය කරන හිමොග්ලොබින් පවතී. මේ සෛල වියපත් වන විට කෙමෙන් ඒ තුළ ග්ලූකෝස් අණු තැන්පත් වේ. මේ ක‍්‍රියාවලිය Glycation නමින් හැඳින්වෙයි. රුධිරයේ වැඩියෙන් ග්ලූකෝස් පැවතීම යනු Glycated hemoglobin වැඩි වීමක්ය. එය මෙම පරීක්ෂණයේදී HbA1c  අගය වැඩි වීමෙන් ප‍්‍රකට වේ.

Ÿ නිරෝගී අගයක HbA1c  පැවතීම යනු HbA1c   ප‍්‍රතිශතය 5 ට වඩා අඩු වීමකි.

Ÿ HbA1c   අගය 7% ට වැඩි නම් ඉන් අදහස් කෙරෙන්නේ පසුගිය කාලය තුළ රුධිර සීනි මට්ටම එතරම් හොඳින් පාලනය වී නොමැති බවයි.

HbA1c   පරීක්ෂණයක් සිදු කිරීම සඳහා පූර්ව පිළියෙළ වීමක් අවශ්‍ය නොවේ.

අක්ෂි පරීක්ෂණය  Dilated Eye Examination

 ඔබ දියවැඩියා රෝගියෙක් නම් කලින් කලට අක්ෂි පරීක්ෂණයක් සිදු කිරීම අනිවාර්යය. එමගින් දියවැඩියා අක්ෂි රෝගය නම් තත්ත්වය ඇති වී ඇසේ පෙනීම නැති වෙනවාද යන්න කල්යල් ඇතිව හඳුනාගත හැකිය. එසේ නොමැති වූවහොත් ඇස් වලට කල් ගිය පසු ප‍්‍රතිකාර කිරීම පහසු නොවේ.

මෙහිදී ඔබේ අක්ෂි වෛද්‍යවරයා විසින් ඇසට යම් රසායනයක් දමා ඇසේ කළු ඉංගිරියාව විස්තාරනය කිරීමක් මුලින්ම සිදු කර ඉන් පසුව ඇස පරීක්ෂා කරණූ ලබයි. මෙසේ පරීක්ෂා කිරීමෙන් ඔබේ වෛද්‍යවරයා ඔබට දියවැඩියා දෘෂ්ඨි ආබාධයේ මූලික ලක්ෂණ තිබේදැයි හඳුනාගන්නවා ඇත. මේ අවස්ථාවේදී එම තත්ත්වය හඳුනාගතහොත් ඔබ බෙහෙවින් වාසනාවන්තය. එයට යෙදිය හැකි පිළියම් තිබේ. යම් හෙයකින් ඔබත් නොදැනීම දියවැඩියා දෘෂ්ඨි ආබාධය මෝරා ඔබේ පෙණූම නැතිවන අවස්ථාවේදී ඔබ අක්ෂි වෛද්‍යවරයා හමු වුණොත් ඔහුට ඔබ වෙනුවෙන් කිරීමට යමක් ඉතිරි නොවනු ඇත.

දියවැඩියා දෘෂ්ඨි ආබාධය අද වයස අවු. 65 ඉකුත් වූ පුද්ගලයන්ගේ අන්ධභාවයට ප‍්‍රධාන හේතුවකි. 

මෙවන් ඉරණමක් ඔබටත් අත් නොවීමට නම් දියවැඩියා රෝගියෙකු වන ඔබ වසරකට වරක්වත් අක්ෂි පරීක්ෂණයකට ලක් විය යුතුය.

දියවැඩියාව පාද පරීක්ෂණය

 දියවැඩියා රෝගීන් පාද මුහුණ සේ පිරිසිදුව තබාගත යුතු යයි කියමනක් තිබේ. දියවැඩියා රෝගියෙකුගේ ස්නායු පහසුවෙන් දුර්වල විය හැකිය. පාදවල රුධිරගමනාගමනය දුර්වල විය හැකිය. පාදයේ තුවාලයක් සිදු වුණොත් එය සුව කිරීම පහසු නොවේ. ඒ ආසන්නයට රුධිර ගමනාගමනය නොමැති වෙයි. ඒ නිසා ආසන්න පටක මැරී යයි. අවසානයේ එය නතර වන්නේ ඇගිල්ලක්, සමහර විට පාදයේ කොටසක්ම කපා ඉවත් කිරීමෙනි.

දියවැඩියා රෝගියෙකු වශයෙන් ඔබ වෛද්‍යවරයා මුණගැහෙන හැම අවස්ථාවකම ඔබේ වෛද්‍යවරයා ඔබේ පාද සුවසෙත ගැනද විමසිළිමත් වන්නේ එහෙයිනි.

දියවැඩියා රෝගියෙකු සෑම දිනෙකම පාද සුවසෙත පිළිබඳව විමසිළිමත් විය යුත්තේය. හැකි පමණ පිරිසිදුව පාද පවත්වා ගත යුත්තේය. පාද ආපදාවලට ලක්විය හැකි අවස්ථා මග හැරවිය යුත්තේය. සම බිඳීම්, තුවාල, ආසාදන වලින් ආරක්ෂා විය යුත්තේය. නිය කැපීමේදී අගටම නොකපා සුළු ඉඩක් පවතින සේ කොන් තුවාල නොවන සේ නියපොතු කැපිය යුත්තේය.

පාද ආරක්ෂාවට වැඩිදුර උපදෙස්

ඔබේ පාදයට හරියටම සරිලන පාවහන් යුවලක් පළඳින්න.

සපත්තු පැළඳීමේදී වැලිකැට හා වෙනත් බාධක ද්‍රව්‍ය පාවහන් තුළ නොමැති බවට සැක හැරගන්න.

පාද සැමදා සබන් ගා දෝවනය කර හැකිතාක් පිරිසිදුව තබාගන්න. 

ඒවා සෑම විටම වියළිව තබාගන්න. තෙත මාත්තු කරගන්න.

පාද වලට සැර රසායන ද්‍රව්‍ය ගල්වන්න එපා

කරගැට හා වෙනත් තුවාලයක් වෙතොත් වෛද්‍යවරයා ලවාම නොපමාව ප‍්‍රතිකාර ලබාගන්න

දුම් පානයෙන් වළකින්න. ව්‍යායාම වල යෙදෙන්න. ඉන් පාද වලට යහපත් රුධිර ගමනාගමනයක් සැලසේ.

පාවහන් නැතිව ඇවිදීමෙන් වළකින්න