Thursday, January 25, 2024

විල් මුවා (Nature Eye - Article 21)

 

·         


කුලය: Cervidae

·         විද්‍යාත්මක නාමය: Axis Porcinus

·         ඉංග්‍රිසි නම්: Hog Deer, Ceylon Hog Deer, Paddy Field Deer, Swamp Deer

            ශ්‍රී ලංකාවේ දැක ගත හැකි මුව පවුල් වර්ග 04කි. ඉන් ඉතා දුර්ලභම මුව විශේෂය වන්නේ විල් මුවාය. ජන සමාජයේ මෙම මුවා ගෝන මුවා ලෙසින්ද හඳුන්වනු ලබයි.

          විල් මුවා 60cm-65cm අතර උසකින් යුතු අතර ශරීර වර්ණය ඒකාකාර ළා  දුඹුරු පැහැති වේ. ශරීර ප්‍රමාණයෙන් තිත් මුවාට වඩා කුඩා වන අතර ඕලු මුවාට වඩා තරමක් විශාල වේ. රතු දුඹුරු වර්ණයක් ගන්නා නිසා ඕලු මුවාගෙන්ද සුදු තිත් දක්නට නොලැබෙන නිසා තිත් මුවාගෙන්ද විල් මුවා වෙන් කර හඳුනාගත හැකිය. පිරිමි සතුන්ට කොටස් තුනකට බෙදුනු අං යුගලක් දැක ගත හැකිය. තරමක් දික් වූ වලිගයක් ඇති මේ සතුන්ගේ පාද තරමක් කෙටිය. ඇස් පැහැදිලිව නෙරා පෙනෙන අතර කළු පැහැයෙන් යුක්තය.

           ශ්‍රී ලංකාවේ සීමිත ව්‍යාප්තියක් ඇති මෙම සතුන් තෙත් කලාපයේ කළුතර හා ගාල්ල දිස්ත්‍රික්ක දෙකෙහි රට තුළට වන්නට ස්ථාන කිහිපයක හා වෙරළබඩ කලාපය ආශිත පහත් බිම් ප්‍රදේශ වල පමණක් වාර්තා වේ. මතුගම, බුලත්සිංහල, අම්බලන්ගොඩ, ගෝනපීනුවල, ඇත්කඳුර, කරන්දෙණිය, තෙල්වත්ත, බටපොළ, ඌරගස්මංහන්දිය හා මාදු ගඟ ආශිත දූපත් වල සුළු වශයෙන් ජීවත් වේ.

           දැනට විල් මුවා වාර්තා වන බොහෝ ස්ථාන එළිපෙහෙළි වීම හේතුවෙන් මෙම සත්ත්ව ගහණය ශීඝ්‍රයෙන් පහළ  යමින් පවතී. එසේම ගොවි ජනතාව විල් මුවා බෝග වගා ආහාරයට ගන්නා සතුරෙකු ලෙස සලකයි. කිරිවදින ගොයම්, කුරුඳු දලු, එළවළු බෝගවල දලු ආහාරයට ගැනීමට මෙම සතුන් රාත්‍රී කාලයේ වගා බිම් වෙත පැමිණෙන අතර විදුලිසැර යෙදීමෙන් හා මළපුඩු වැනි උගුල් ඇටවීමෙන් මෙම සත්ත්වයා මරණයට පත් කෙරේ. මෙම සතුන් මස් කර විකිණීමක් බහුලව දැක ගත හැකිය. විල් මුවා ලංකාවට හඳුන්වා දුන් විශේෂයක් ලෙස ඇතමුන් සැලකුවත් අතීතයේ සිටම විල් මුවා ලංකාවේ ජීවත් වූ බවට සාක්ෂි වසර 14 000ක් පමණ පැරණි අලවල පොතුගල් ලෙනෙන් හමුවී ඇත.

         මෙම සතුන් ආරක්ෂා කර ගැනීමට වාසස්ථාන ආරක්ෂා කළ යුතු අතර ඒ සඳහා පුළුල් වැඩ පිළිවෙලක් ක්‍රියාත්මක කළ යුතුව ඇත. මීට අමතරව මෙම සතුන් විවිධ ආකාරයෙන් මරණයට පත් කිරීමට එරෙහිව නීතිය ක්‍රියාත්මක කළ යුතුව ඇත. 2009 අංක 22 දරන පනතින් අවසන් වරට සංශෝධිත වන සත්ත්ව හා වෘක්ෂලතා ආරක්ෂක ආඥා පනතේ 30 වන වගන්තිය තුළින් මෙම සතුන්ට තුවාල සිදුකිරීම, මැරීම, අල්ලා ගැනීම, අල්ලා ගැනීම සඳහා මළ පුඩුවක්,උගුලක්,තුවක්කුවක් පොල්ලක් හෝ වෙනත් උපකරණයක් භාවිතා කිරීම, මරණ ලද හෝ අල්ලා ගන්නා ලද සතෙක් හෝ කොටස් ළඟ තබා ගැනීම, මස් විකිණීම හෝ විකිණීමට ප්‍රදර්ශනය කිරීම, සම් හෝ අං තට්ටු ළඟ තබා ගැනීම දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදකි. මෙවැනි වරදකට වරදකරු වුවහොත් රුපියල් 20 000ට නොඅඩු හා රුපියල් 50 000කට නොවැඩි දඩ මුදලක් හෝ  අවුරුදු දෙකකට නොඅඩු අවුරුදු පහකට නොවැඩි කාලයකට බන්ධනාගාර ගත කිරීම හෝ දෙකටම යටත් විය යුතුය.

Leo Achini Madhumali

First Year

Faculty of Arts

වප් පුන් පොහෝ දිනය

  වප් පුන් පොහෝ දිනය අසිරිමත් බෞද්ධාගමික සිදුවීම් රැසක් සිදුවුනු වැදගත් පොහෝ දිනයකි. මහා පවාරණය, දේවාවරෝහණය, සාරිපුත්ත තෙරණුවෝ ප්‍රඥාවෙන් අග...