Mind Pulse
Phase - 1
Session - 1
ඔබත් ඔබගේ රැකියාව නිසා වෙහෙසට පත් වූ අයෙක්ද? රැකියාව ඔලුවට බරක්ද ? වෙනත් විකල්පයක් නොමැති නිසා රැකියාව කරන අයෙක්ද? රැකියාවේ පීඩනය නිසා එදිනෙදා ජීවිතය කාර්යයන් මනා ලෙස කරගත නොහැකිද ?එසේනම් ඔබගේ රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍යය යහපත් නොවන්නට පුළුවන්.
රැකියා ස්ථානයේ මානසික සෞඛ්‍යය යනු
"සේවකයන්ගේ මනෝ විද්‍යාත්මක යහපැවැත්ම සහ ඔවුන්ගේ කාර්ය ඵලදායි ලෙස ඉටු කිරීමට ඇති හැකියාව ඇතුළත් තීරණාත්මක මාතෘකාවකි."
ලෝක ජනගහනයෙන් 60% පමණ රැකියාවේ යෙදී සිටිති. සියලුම සේවකයන් සඳහා ආරක්ෂිත මෙන්ම සෞඛ්‍ය සම්පන්න පරිසරයක් සඳහා අයිතියක් ඇත. එය ඔවුන්ගේ රැකියාවේ යහපත් මානසික සෞඛ්‍යයට අත්වැලක් වනු නොඅනුමානය.රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍යය හිතකර නොවීමට බලපානු ලබන එකම හේතුව ඔබගේ ක්‍රියා කලාපයම පමණක් නොවේ. ඒ සඳහා ආයතනික සාධක මෙන්ම ආර්ථික සමාජ සාධකද බලපානු ලබයි.වර්තමාන තරගකාරී සංකීර්ණ සමාජ රටාව තුළ මිනිසාට මිනිසා පිළිබඳව දැනෙන හැඟීම් ද යටපත් වෙමින් පවතී. මිනිසුන් රැකියාව නිසා අනවශ්‍ය ලෙස කාර්යබහුලත්වයට පත්වී තිබේ.පරීක්ෂකයින් පෙන්වා දෙන ආකාරයට රැකියාවේ කටයුතු නිසා ඇතිවන මානසික ආතතියට වසර 15ක් අඛණ්ඩව මුහුණ දුනහොත් එම පුද්ගලයා බරපතළ රෝගී තත්ත්වයන් පහකට ගොදුරු වන්නට ඉඩ ඇත. එම බරපතල රෝග අතර පිළිකා රෝගයද ඇති බව තහවුරු වේ.
🔶රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍ය අයහපත් වීමට බලපානු ලබන හේතූන් ලෙස ,
🔅වැඩ තදවීම හා අධික වැඩ
රැකියා ස්ථානයේ වැඩ කෝටියක් තම හිස මතට පතිත වූවහොත් එහි නොසෑහෙන බරක් අපිට දැනෙනු ඇත. නමුත් වැඩ ගොඩක් තිබුනට දිවා රාත්‍රී නොබලා කාර්යාලයේ සිට වැඩ ඉවර කිරීම ඔබ තවත් ආතතියට පත් කිරීමට හේතුවක් වෙයි. එම නිසා එම වැඩ කළමනාකරණය කර සිදු කිරීම එසේ කිරීමට අපහසු නම් ඉහළ අංශය ද දැනුවත් කිරීම වැදගත් වේ.
🔅පුද්ගලික ප්‍රශ්න රැකියා ස්ථානයට ගෙනයාම.
🔅ගෙදර යන විටදී පවා රැකියාවේ වැඩ රැගෙන යාම.
🔅හැකි අවස්ථාවන්වලදී පවා අනවශ්‍ය ලෙස රැකියාව ගැන වද වීම නිසා නිවාඩු නොගැනීම.
🔅අන් අය සමඟ තරගකාරීව වැඩ කිරීම.
🔅 අනවශ්‍ය ලෙස රැකියාවේ බලාපොරොත්තු මත ජීවත්වීම නිසා තමන්ගේ රාජකාරි ගැන ඉතා ඉක්මනින් කලකිරීම.
🔅රැකියා ස්ථානයේ නිලධාරීන් සමග ඇතිකර ගන්නා සම්බන්ධතාවය සෘණාත්මක වීම.
🔅තම ඉහළ නිලධාරින් ගැන වැරදි අවබෝධ දැරීම.
🔅සුදුස්සන්ට සුදුසු තැන නොදී නුසුදුසන්ට නිලතල ලැබීම.
🔅ශ්‍රමයට සරිලන වැටුපක් නොලැබීම.
🔅කොපමණ හොඳින් වැඩ කළද නිතරම ආයතනය මගින් ගුණ නොව අගුණ දැකීම.
ආදී මෙකී නොකී තවත් ගැටලු රැසක් මත රැකියාවේ තෘප්තිමත්භාවය වියැකී ගොස් මනස නිරවුල්ව තම රැකියාවේ නියැළීමට නොහැකියාව හටගනී. මෙම තත්ත්වයන් මනා ලෙස කළමනාකරණය කර ගනිමින් රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍ය යහපත් කරගැනීමේ හැකියාව තමා තුළින්ම නිර්මාණය කරගත යුතුය.
🔶රැකියාවේදී මානසික සෞඛ්‍ය යහපත්ව තබා ගැනීමට නම්,
🔅රැකියා ස්ථානයේ ඵලදායි සබදතා ගොඩනගා ගන්න.
ඔබ දවසේ වැඩි කාලයක් ගත කරන්නේ රැකියා ස්ථානයේ ය. ඔබගේ දවස හොඳින් ගත කිරීමට අවශ්‍ය නම් ඔබගේ වටපිටාව ද ධනාත්මක පරිසරයක් විය යුතුය. ඒ සඳහා ඔබ රැකියා කරන ස්ථානය තුළ ධනාත්මක අදහස් සහිත ඔබව දිරිමත් කරන පුද්ගලයින් සැම විටම ඇසුරු කරන්න. ඔවුන් සමග ඵලදායී සබඳතා ගොඩනඟා ගන්න. එවිට රැකියා ජීවිතය ඔබට වෙහෙසකර නොවනු ඇත.
🔅රැකියාවේ එකම තැන ඉන්න එපා.
බොහෝ පුද්ගලයන් තරුණ කාලයේ සිට එකම රැකියාවක මුළු ජීවිත කාලය පුරාවටම නිරත වී විශ්‍රාම ලබයි. නමුත් ඔබ රැකියාවක නියැලෙන අතරතුර ඔබට කළ හැකි දේ ගැන සිතන්න. ඔබේ හැකියාවන් ගැන සිතන්න. එම හැකියාවන් ඔප්නන්වා ගන්න. ඔබගේ සුදුසුකම් කුසලතා සපුරා ගනිමින් දිනෙන් දින යාවත්කාලීන වන්න.
🔅සංවිධානය වූ ජීවන රටාවකට හුරු වෙන්න.
පසු දිනයේ රැකියා ස්ථානයේ වැඩ කොටස පෙර දිනයේම සංවිධානය කරන්න. මෙමගින් එදිනෙදා කාරයන් පහසු කර ගැනීමට, අතපසුවීම්, අමතක වීම් අවම කර ගැනීමට මනා රුකුලක් වනු ඇත .
🔅පවුලේ සාමාජිකයන් සමඟ සබඳතා ශක්තිමත් කරගන්න.
වෙහෙසකර දිනයක් ගත කිරීමෙන් අනතුරුව තමන්ට හොඳින් ඇහුම්කන් දිය හැකි විශ්වාසනීය අයෙකු සිටී නම් එය දිව ඔසුවකට හා සමානයි. ඒ සඳහා වඩා විශ්වාසදායී පුද්ගලයන් වන්නේ ද ඔබගේ පවුලේ සාමාජිකයින් වේ. බිරිද, සැමියා, මව ,පියා, දරුවන් සමඟ වඩාත් සමීප වන්න. එය ඔබට රැකියාවේ ආතතිය සමනයට විසල් මානසික සහනයක් වනු ඇත.
🔅කයින් මෙන්ම සිතින්ද ගෙදර එන්න.
රැකියාවේ තිබෙන ප්‍රශ්න අර්බුදකාරී පරිසරය නිවස තුළට නොගන්න. නිවසට ආපසු කයින් මෙන්ම සිතින්ද ගෘහස්ථ ජීවිතය තුළ සක්‍රීයව සිටින්න.එසේ නොවුනහොත් ඔබට රැකියාවේ ආතතියෙන් නිදහස් වීමට බාධා වේ.
🔅එක දිගට වැඩ නොකර මඳ විවේකද ලබා ගන්න.
ඔබ රැකියාව තුළ නිරතව සිටින අතරතුර අධික වෙහෙසකාරී බවක් දැනේනම් ඔබේ මනස හා ගතට කෙටි විවේකයක් ලබාදීමට හුරුවන්න. ආයතනයේ නිදහස් පරිසරයකට යන්න. වැඩ කරන අතරතුර තේ පානය කිරීම, තමා සිටින තැන වෙනස් කිරීම, සංගීතයට සවන් දීම මගින් නව ප්‍රබෝධයකින් මනස මෙන්ම ගත ද සැහැල්ලු කර නැවත වැඩ කටයුතුවල නියැළීමට හැකිය.
🔅ආයතනගතව සිදු කරන වැරදි පුරුදු වලින් ඈත් වන්න.
රැකියාවේ මානසික යහපැවැත්මට හානි කිරීමට බොහෝ දුරට බලපානු ලබන්නේ වටපිටාවේ සිටින මිනිසුන් ය. නිදසුන් ලෙස ආයතන තුළ සිදුවන කේලම් කීම, පුද්ගල විවේචනය කිරීම්, අනවශ්‍ය ලෙස කල්ලි ගැසී සිටීම ,කැපී පෙනීමට උත්සාහ දැරීම මෙවැනි ආතතිකාරී ක්‍රියාවන් දරා ගැනීමේ අවසානය මිනිසුන් හිතා ගත නොහැකි තරම් දරුණු මානසික ප්‍රපාතයකට ඇද වැටීමයි. තවත් පුද්ගලයකුට කරදරයක් නොවී සහයෝගයෙන් ජීවත්වීම වඩාත් වටින ක්‍රියවකි.
🔅සුබවාදී ආකල්ප වෙත නැඹුරු වීම.
ආයතනගත බොහෝ පුද්ගලයින්ට ලද දෙයින් සතුටු වීමට කටයුතු නොකරයි. එසේ වන්නේ සුබවාදී ආකල්ප නොමැති හෙයිනි. රැකියා ජීවිතය මානසික යහපැවැත්මට මෙන්ම සමස්ත ජීවිතයටම සුබවාදී චින්තනයෙන් ජීවිතය දෙස බැලීම පුරුද්ද ප්‍රගුණ කර ගත යුතුය.
🔅රැකියාවේ නව සාධනීය අංශ කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම.
රැකියාවේ ද එක තැන පල් වන ස්වභාවය නිසා රැකියා තෘප්තියද ක්‍රමයෙන් අඩු විය හැකිය. එබැවින් රැකියාවේ නව සාදනීය අංශ කෙරෙහි ඔබගේ අවධානය යොමු කරවීමට කටයුතු කරන්න.
🔅ලිහිලන අභ්‍යාස වල නියැලෙන්න.
තරගකාරී සංකීර්ණ සමාජය තුළ තමා වෙනුවෙන් ද කාලය කැපකිරීමට අමතක නොකරන්න. ස්වසන අභ්‍යාස ,මාංශ පේශී ලිහිලන අභ්‍යාස, රිද්මයානුකූල චලන අභ්‍යාස, සංගීත අභ්‍යාසවල ඉතා සුළු කාලයක් නියැලෙමින් මානසික සැලසුම ලබා ගන්න. එය ඔබගේ රැකියාවේ පීඩනකාරී වාතාවරණයෙන් මිදී තෘප්තියක් ගෙන ඒමට නිසකවම මෙහෙයවනු ලබයි.
🔅සමබර ජීවිතයකට හුරුවන්න.
නිවැරදි ආහාර ,නින්ද, ව්‍යායාම මෙම අවශ්‍යතා ඔබගේ මූලික අවශ්‍යතා වේ. මෙමගින් ඔබගේ මානසික යහපැවැත්ම තහවුරු කරනු ඇත. මෙය එන්ඩොෆීන් වර්ධනය කිරීම ඩොපමයින් නියාමනය කර ඔබ වඩා සතුටින් තියන්න උපකාර කරයි.
🔅තමන් කළ වැඩ වෙනුවෙන් තමන්ට ප්‍රශංසා කරන්න.
රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍ය යහපත් කර ගැනීමට තමන්ට කළ හැකි හොඳම විසඳුම නම් තමන්ට හොඳින් සැළකීමයි. තමාව අගය කරන්න.තමාට ස්තූතිවන්ත වෙන්න .මෙම අගය කිරීම් ලබා ගැනීමට තමා සුදුස්සකු බව සිතන්න.
රැකියා ස්ථානයේ මානසික සෞඛ්‍ය අයහපත් වූ විට එය කළමනාකරණය කරගත යුතුම වේ. එසේ නොවුනහොත් සේවකයන් මධ්‍යසාර භාවිතය, දුම්පානයට ,අධික ලෙස ආහාර ගැනීම වැනි ඇබ්බැහැවීම් වලට ගොදුරු වේ. මෙහි අවසානය මිනිසා ලෙඩ ඇඳකට රැගෙන යාම යි. එම නිසා රැකියාවක නිරත වන ඔබ රැකියාවේ මානසික සෞඛ්‍ය යහපත්ව පවත්වාගෙන යාමට කටයුතු කළ යුතුමය.ජීවිතේ වැඩිම කාලයක් ගත කරන රැකියා ස්ථානය අපායක් කර නොගනිමින් එය දිව්‍ය ලෝකයක් සේ සුන්දර විදියට ගත කරන්න පුළුවන් නම් මනසට පමණක් නොව එය ගතටද ලබා දෙන වටිනා සත්කාරයකි.
Leo Janithri Rameshi
Faculty of Arts
First Year
