ලෝක කාන්තා සමානාත්මතා දිනය

1920 දී එක්සත් ජනපද ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනය සම්මත කිරීම සිහිපත් කරමින් අගෝස්තු 26 එක්සත් ජනපදයේ කාන්තා සමානාත්මතා දිනය ලෙස සමරනු ලැබේ. මෙම සුවිශේෂී සිදුවීම ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සඳහා වූ දිගු අරගලයේ සැලකිය යුතු ජයග්‍රහණයක් සනිටුහන් කරමින් කාන්තාවන්ට ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය ලබා දුන්නේය.  කාන්තා සමානාත්මතා දිනය මෙම අයිතිය සඳහා වෙහෙස නොබලා සටන් කළ ඡන්දදායකයින්ගේ උත්සාහයට ගෞරව කරනවා පමණක් නොව, ජීවිතයේ සෑම අංශයකම ස්ත්‍රී පුරුෂ සමානාත්මතාවය සඳහා අඛණ්ඩ අරගලය සිහිපත් කිරීමක් ලෙසද හැදින්විය කරයි.

19 වැනි සංශෝධනය, රැලි, විරෝධතා සහ පෙත්සම් සංවිධානය කළ සුසාන් බී. ඇන්තනි, එලිසබෙත් කැඩි ස්ටැන්ටන් සහ සොජෝර්නර් ටෘත් වැනි පුද්ගලයින් විසින් මෙහෙයවන ලද දශක ගනනාවක ක්‍රියාකාරීත්වයේ ප්‍රතිඵලයකි.  ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ක්‍රියාවලියට සහභාගී වීමට කාන්තාවන්ට නීත්‍යානුකූලව බලය ලබා දුන් ඓතිහාසික ජයග්‍රහණයකින් ඔවුන්ගේ කාර්යය අවසන් විය.  කෙසේ වෙතත්, ඡන්ද අයිතිය සඳහා වන අරගලය සියලුම කාන්තාවන් ඇතුළත් නොවන බව හඳුනා ගැනීම ඉතා වැදගත් වේ.   විශේෂයෙන්ම කළු කාන්තාවන්, සංශෝධන අනුමත කිරීමෙන් බොහෝ කලකට පසුව පැවති අතිරේක බාධකවලට මුහුණ දුන් අතර, ඡන්ද අයිතිය ව්‍යාපාරයට ඔවුන්ගේ දායකත්වය ප්‍රධාන ධාරාවේ ඉතිහාසය තුළ බොහෝ විට කොන් කර ඇත.

කාන්තා සමානතා දිනය 1973 දී කොන්ග්‍රසය විසින් නිල වශයෙන් නම් කරන ලද්දේ කාන්තා අයිතිවාසිකම් සඳහා ප්‍රමුඛ පෙළේ උපදේශකයෙකු වන නියෝජිත බෙලා අබ්සුග්ගේ ඉල්ලීම පරිදි ය.  මෙම දිනය අතීතයේ ජයග්‍රහණ සමරනවා පමණක් නොව සැබෑ සමානාත්මතාවය ළඟා කර ගැනීමට අවශ්‍ය අඛණ්ඩ උත්සාහයන් කෙරෙහි ද අවධානය යොමු කරයි.  ස්ත්‍රී පුරුෂ වැටුප් පරතරය, ප්‍රජනන අයිතීන් සහ නායකත්ව භූමිකාවන්හි නියෝජනය වැනි ගැටළු ස්ත්‍රී පුරුෂ සමාජභාවයේ විෂමතා පවතින ක්ෂේත්‍රවලින් කිහිපයක් පමණි.

කාන්තා සමානාත්මතා දිනය ගැන අප මෙනෙහි කරන විට, තවමත් ඉදිරියෙහි ඇති කාර්යය හඳුනා ගනිමින් සිදු වූ ප්‍රගතිය පිළිගැනීම වැදගත් වේ.  මෙම දිනය සැමරීමක් මෙන්ම ක්‍රියාවට කැඳවීමක් ලෙසද ක්‍රියා කරයි, සමානාත්මතාවය හුදෙක් ඉලක්කයක් නොවන නමුත් සියලුම කාන්තාවන් සඳහා යථාර්ථයක් වන ලෝකයක් සඳහා දිගටම උත්සාහ කරන ලෙස සමාජයෙන් ඉල්ලා සිටී.

 Leo Nadeesha Mayomi Ekanayake

ලෝක ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය

යහපත් වර්තමානයක් ගොඩනැගෙන්නේ අතීතය තුළ සිදු වූ අසීමිත කැපකිරීම් සහ පරාර්ථකාමී අත්දැකීම්වල ප්‍රතිඵලයන් මගිනි.එම නිසා සෑම වසරකම අගෝස්තු මස 21 වන දිනය අන්තර්ජාතික වශයෙන් ලෝක ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය වශයෙන් නම් කර තිබේ.ඉතිහාසය තුළ ප්‍රථම වරට මෙම ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය සමරා තිබෙන්නේ 1991 වර්ෂය තුළය.මෙම දිනය ජේෂ්ඨයින් ඇගයීම සඳහා සහ ඔවුන්ගේ අසීමිත කැපකිරීම් සිහිපත් කිරීම සඳහා එවකට  ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ  ජනාධිපතිව සිටි රෝනල්ඩ් රේගන් මහතා විසින් සෑම වසරකම අගෝස්තු මස  21 වන දිනය ලෝක ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය වශයෙන් නම්කර තිබේ. 

සමාජයේ ජීවත්වන කුඩා දරුවන් හා තරුණ තරුණියන් සේම සමාජයට අයිතිවාසිකම් සපයන පිරිසක් වශයෙන් ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසියන් හඳුනා ගත හැකිවේ.මොවුන් මානව ජීවිතය තුළ හොඳ සහ නරක කියා දී දෙපයින් නැගී සිටිය හැකි නව පුරවැසියන් නිර්මාණය කරනු ලබනවා සේම සමාජ දායකත්වය උදෙසා තමන්ගේ ජීවිතය කැප කරනු ලබයි. එසේම ඇතැම් ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසියන් තවමත් රටේ ක්‍රියාශීලී ශ්‍රම බලකාය නියෝජනය කරමින් රටේ ආර්ථිකය ගොඩනැංවීම සඳහා අවශ්‍ය කරන කායික ශ්‍රමය මෙන්ම මානසික ශ්‍රමයද සපයනු ලබයි.

මෙම ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය සැමරීමේ අරමුණු වශයෙන්,

ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි හිංසනය වැළැක්වීම.

ඔවුන්ගේ සෞඛ්‍ය තත්ත්වය නගා සිටුවීම.

දැනුම සහ කුසලතාවයන්  ප්‍රවර්ධනය කිරීමට අනුග්‍රහය දැක්වීම.

යහපැවැත්ම ප්‍රවර්ධනය කිරීම.

ඔවුන් අගය කිරීම මෙන්ම ගෞරව දැක්වීම.

යන කාරණයන් දැක්විය හැකි අතර සමාජයේ සෑම කෙනෙකුගේම යහපත සඳහා බලපෑම කල හැකි ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසියන් සඳහා අපගේ කෘතවේදීත්වය විදහා දැක්වීමට ලෝක ජ්‍යෙෂ්ඨ පුරවැසි දිනය ඉවහල් වේ.

Leo Supun Dilshan

Second Year

Faculty of Arts

නිකිණිපුන් පොහෝ දිනය

 

ලංකාවාසී මෙන්ම සකල විධ බොදුනුවන්ට අතිශයින්ම වැදගත් පුන් පොහොය දිනයක් ලෙස නිකිණිපුන් පොහෝ දිනය හඳුන්වා දිය හැකි ය.කිනිපුන් පොහෝ දිනය වැදගත්කම් රාශියකි.

⭕හිමාලය සහ දඹදිව් තලය ආශ්‍රිතව වර්ෂා කාලය ආරම්භ වන්නේ මේ සමයේදී ය.එනම් වස්සාන සමයේ ආරම්භය යි.භික්‍ෂූන් වහන්සේලා වස් කාලය ගත කිරීම ආරම්භ කරන්නේ අදවන් පොහොය දිනකදී ය.

⭕ නිකිණි පුන් පොහෝ දිනය තවත් සුවිශේෂී වන්නේ ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව පැවැත්වීම නිසා ය.අදවන් පොහෝ දිනක අජාසත්ත රජතුමාගේ අනුග්‍රහය ඇතිව මහා කාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේගේ ප්‍රධානත්වයෙන් ආනන්ද,අනුරුද්ධ ,උපාලි යන මහරහතන් වහන්සේලා  සහ තවත් මහරහතන් වහන්සේලා පන්සියයකගේ සහභාගිත්වයෙන් ප්‍රථම ධර්ම සංගායනාව ආරම්භ කරන ලදී.

⭕බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අග්‍ර උපස්ථායක ආනන්ද හිමියන් සහ රාහුල හිමියන් පැවිදි වීමෙන් පසු රහත් භාවය ලබා ගත්තේ අදවන් පුන් පොහෝ දිනකදී ය.

⭕පෙර වස් සමාදන්වීම මඟ හැරී ගිය භික්ෂූන් වහන්සේලා පසු වස් සමාදන් වීම ආරම්භ කරනුයේද නිකිණිපුන් පසළොස්වක පොහෝ දිනයදී ය.

⭕බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ලලාට ධාතු නිධන් කරමින් සේරුවාවිල දාගැබ නිර්මාණය කිරීම ආරම්භ කර ඇත්තේද ද නිකිණි පුන් පොහෝදාක ය.

⭕ශ්‍රී ලංකාවේ මුදුන් මල් කඩ කඩ බඳු දළදා මාලිගාවේ වාර්ෂිකව පවත්වනු ලබන දළදා පෙරහැරේ අවසාන රන්දෝලි පෙරහර පවත්වන්නේ ද අදවන් පොහෝ දිනකදී ය.

මෙලෙස සිදුවූ වැදගත්කම් රාශියක් ගැබ්ව පවතින සකල බුදුනුවන්ට ඉමහත් වැදගත්කමක් පවතින බොහෝ දිනයක් ලෙස නිකිණි පුණු පසළොස්වක පොහෝ දිනය පෙන්වා දිය හැකි ය.ඔබ සැමට පින්බර නිකිණි පුන් පසළොස්වක පොහෝ දිනයක් වේවා!!.

INTERNATIONAL YOUTH DAY

International Youth Day, celebrated on August 12th each year, is an initiative by the United Nations to highlight the importance of young people in global development. It was established in 1999 by the UN General Assembly to draw attention to youth issues worldwide and to celebrate the potential of youth as partners in today’s global society.

Objectives of International Youth Day:

1. Raise Awareness: To draw attention to the cultural and legal issues surrounding youth.

2. Promote Engagement: Encourage governments and organizations to recognize and address youth issues.

3. Empower Youth: Provide a platform for young people to voice their concerns and engage in discussions about their future.

Themes and Activities:

Each year, International Youth Day has a specific theme to address various aspects of youth development. Themes have included education, employment, poverty reduction, and mental health. Activities often include:

- Conferences and Workshops: Sessions focusing on the chosen theme, offering youth the opportunity to learn and share their ideas.

- Public Events: Concerts, sports events, and cultural activities to celebrate youth achievements and creativity.

- Advocacy Campaigns: Initiatives aimed at influencing policy and promoting the needs and rights of young people.

Importance:

- Highlight Challenges: Draws attention to issues such as unemployment, lack of education, and health problems that affect young people.

- Policy Influence: Encourages the creation and implementation of policies that support youth development and participation.

- Global Participation: Fosters international cooperation and solidarity in addressing youth issues.

International Youth Day serves as a reminder of the crucial role young people play in shaping our future and the importance of investing in their potential.

Leo Sanjana Pathiraja

First Year

Faculty of Arts

ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය

ලෝක ජනගහනයෙන් තාරුණ්‍යය වෙනුවෙන් වෙන්වූ දිනය ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය වේ..වාර්ශිකව අගෝස්තු 12 වන දින ලොව පුරා සියලු තාරුණ්‍යයන් ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය සමරති. එක්සත් ජාතීන්ගේ නිර්වචනයට අනුව වයස අවුරුදු 15-24 ත් අතර වයස් ඛාණ්ඩය තාරුණ්‍යය සේ සළකනු ලබයි.එක ප්‍රමාණය ලොව පුරා වෙසෙන මිනිස් ජනගහනයෙන් හයෙන් එකක් වේ.මෙම තරුණ තරුණියන් බහුතරය සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් වල වන බවත් ඔවුන් සීඝ්‍ර ලෙස සංවර්ධනය වන බවත් අපේක්ෂා කරයි.

ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය පිළිබදව අදහස 1991 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ ලෝකන්තරුණ සංසදයේ පළමු සැසිවාරය සදහා ඔස්ට්‍රියාවේ වියානා නුවරට රැස්ව සිටි තරුණයන් විසින් යෝජනා කරන ලදී.විශේශයෙන්ම අරමුදල් රැස්කීරීම සහ ප්‍රවර්ධන අරමුණු සදහා තරුණ සංවිධාන සමග එක්ව එක්සත් ජාතීන්ගේ තරුණ අරමුදලට සහයෝගය දැක්වීම සදහා ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනයක් ප්‍රකාශට පත් කළ යුතු බව සංසදය නිර්දේශ කළේය.එසේ අනතුරුව 1998 දී තරුණයන්ට වගකිව යුතු අමාත්‍යවරුන්ගේ ලෝක සමුළුවේදී අගෝස්තු 12 ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කිරීමේ   යෝජනාවක් සම්මත වීමත් සමගම 1999 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය විසින් එක අනුමත කරන ලදී.ප්‍රථම වරට 2000 වර්ශයේදී ජාත්‍යන්තර තරුණ දිනය සැමරීමට ලොවපුරා තරුණ ප්‍රජාවට අවකාශය සැළසිණි.

වර්තමානය වන විට ලොව පුරා වෙසෙන තරුණයින්ගේ ආර්තික,සමාජ,දේශපාලන හා සංස්කෘතිය දියුණු කිරීමෙහි ලා ජාතික හා ජාත්‍යන්තර වශයෙන් ක්‍රියා කරන ආයතන රැසක් බිහිවී තිබීම තරුණ පිරිස වශයෙන්න් සතුටට කාරණාවකි.ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික තරුණ සභාව,වෘත්තීය පුහුණු අදිකාරිය ආදී ආයතන මගින් තරුණ ප්‍රජාව බලමුලුගැන්වීමේ කාර්‍ය අඛණ්ඩව සිදුකරනු ලබයි.රටක ආර්ථිකය කෙරෙහි තරුණ ප්‍රජාවේ දායකත්වය ප්‍රදාන ලෙස බලපෑම් කරයි.මෙසේ සමස්ත ලෝකයේම තාරුණ්‍ය වෙනුවෙන් වර්ශිකව විවිද තේමාවන් යටතේ සමරන ලෝක තරුණ දිනය මෙවරද අභිමානයෙන් සමරමු.

Leo Kaveesha Hansani

First Year

Faculty of Arts

ජාතික පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය.

ඔබ හදවතින්ම පොත් ගුල්ලෙක්ද? එසේනම් අගෝස්තු 9 වෙනිදා වෙන්වන්නේ ඔබ වැනි අයටමයි.ජාතික පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය වාර්ෂිකව අගෝස්තු 9 වන දින සමරනු ලැබේ.ජාතික පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය පිළිබඳ නිශ්චිත මූලාරම්භය තරමක් අභිරහසක් වන නමුත් එය වසර ගණනාවක් තිස්සේ සමරනු ලැබේ.එය පොහොසත් සාහිත්‍ය  සම්ප්‍රදායක් ඇති රටක් වන එක්සත් ජනපදයේ ආරම්භ වූ බව විශ්වාස කෙරේ.විශේෂයෙන් බොහෝ දෙනෙකුට අමතර විවේක කාලයක් ලැබෙන ගිම්හාන මාසවලදී කියවීම ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ දිරිගැන්වීම සඳහා  මෙම නිවාඩුව ස්ථාපිත කර ඇත.

පොත් අපට මේ තරම් වැදගත් වන්නේ ඇයි?

විවිධ දෘෂ්ටිකෝණවලින් ලෝකය අත්විඳීමට අපට ඉඩ සලසමින් විවිධ කාලයන් සහ ස්ථාන වෙත අපව ගමන් කරවීමට පොත්වලට අද්විතීය හැකියාවක් ඇත.අපට රාත්‍රීයේ මන්දාකිණිවල සැරිසරන්නත්,ඊජිප්තුවේ පිරමීඩවල සංචාරය කරන්නත් මිනිත්තුවකින් හැකියාව ලැබේ.පොත් අපව එවන් මනෝලෝක තුළ ගිල්වයි.

කියවීම අපගේ සංවේදනය වැඩි කරයි, අපගේ දෘෂ්ටිය පුළුල් කරන අතර අපගේ පරිකල්පනය උත්තේජනය කරයි.එය අපේ ජීවිතයේ දුෂ්කර කාලවලදී සැනසීම ලබා දෙයි, අවිනිශ්චිත අවස්ථාවන්හිදී ප්‍රඥාව ලබා දෙයි.බොහෝ දෙනෙකුට, පොත් යනු පිටුවක ඇති කතන්දර වලට වඩා වැඩි යමක් වේ.පොත් යනු මිනිස් අත්දැකීම්වලට කවුළු වේ.

පොත් අපිව විශ්වයට සම්බන්ධ කරයි.සෑම පොතකටම ගැඹුරු ආකාරයෙන් අපව වෙනස් කිරීමට හැකියාව ඇත.

ජාතික පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය සැමරීමට විවිධ ක්‍රම තිබේ.මේ මම ඔබට යෝජනා කරන අදහස් කිහිපයක්:

1. පුස්තකාලයකට හෝ පොත් සාප්පුවකට පිවිසෙන්න: 

ඔබේ නිවස ආසන්නයේ පුස්තකාලයේ පොත් රාක්ක පිරික්සීමෙන් ඔබට නවතම මාතෘකාවක පොතක් තෝරාගෙන සුවපහසු කොනක නිදහසේ පොත් කියවීමට හැකියාව ලැබේ.

2. පොත් හුවමාරුවක් පවත්වන්න: 

පොත් හුවමාරුවක් සඳහා මිතුරන් සහ පවුලේ අය එක්රැස් කරන්න.එය ඔබගේ ප්‍රියතම පොත් බෙදා ගැනීමට සහ නවතම මාතෘකාවල පොත් සොයා ගැනීමට කදිම ක්‍රමයකි.පොත නැවත භාර දීමට පෙර එම පොත පිළිබඳ ඔබේ අදහස මිතුරන් සමග බෙදාගන්න.

3. පොත් සමාජයකට සම්බන්ධ වන්න: 

ඔබ දැනටමත් පොත් සමාජයක සමාජිකයෙක් නොවේ නම්, එවැන්නකට සම්බන්ධ වීම ගැන සළකා බලන්න. අන් අය සමඟ පොත් සාකච්ඡා කිරීමෙන් ඔබ ප්‍රිය කරන කතා පිළිබඳ ඔබේ අවබෝධය වැඩි කරගත හැකිය.

4. ශබ්ද නඟා කියවන්න: දරුවෙකු, මිතුරෙකු හෝ සුරතල් සතෙකු සමඟ කතාවක් බෙදා ගන්න.ශබ්ද නඟා කියවීම තුළින් අනපේක්ෂිත ආකාරයෙන් පොත්වලට ජීවය ලබා දිය හැකිය.

5. සුවපහසු කියවීමේ ස්ථානයක්  සාදන්න: කියවීම සඳහා ඔබේ නිවසේ ඉඩක් වෙන් කරන්න.සුවපහසු ආසන,දීප්තිමත් ආලෝකයක් සහ පොත්පත්වලින් එම ස්ථානය සකස් කරන්න.

6. පොත් පරිත්‍යාග කරන්න: 

ප්‍රාදේශීය පුණ්‍යායතනයකට, පාසලකට හෝ ප්‍රජා මධ්‍යස්ථානයකට පොත් පරිත්‍යාග කිරීමෙන් කියවීමේ සතුට අන්අය සමග බෙදා ගන්න.

7. ලිවීම අරඹන්න: ඔබේ ප්‍රියතම කතුවරුන්ගෙන් ආභාෂය ඔබට දැනටම ලැබෙන්නට ඇත.ඔබේම කතාවක් හෝ කවියක් ලිවීමට උත්සාහ කරන්න.

ජාතික පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය අපට සදාකාලික බලපෑමක් ඇති කළ පොත් ගැන මෙනෙහි කිරීමට කාලයකි.J.K.Rowling ගේ Harry Potter කතා මාලාව අපව අත්භූතජනක,පුදුමාකාරී වික්‍රමයන් තුළ ගිල්වු ආකාරය කොතරම් අපූරුද?ඇතැම් පොත් පරම්පරා ගණනාවක් පුරා පාඨකයන් සමඟ රැදී තිබේ.මෙම කතා විනෝදාස්වාදය ගෙන එනවා පමණක් නොව අප ලෝකය දෙස බලන ආකාරයද වෙනස් කරයි.

පොත් ලෝලීන්ගේ දිනය සැබැවින්ම  පොත් අපගේ ජීවිතයට ගෙන එන අසීමිත සතුට හා ප්‍රඥාව සැමරීමකි.පොත් ලෝලීන්ගේ දිනයේදී අපට අපගේ ප්‍රියතම පොතක පිටු තුළ තිබූ මායාව සිහිපත් කළ හැකිය.

Leo Nikeshala Kulawansha

First Year

Faculty of Arts

ලෝක ආදිවාසී ජනතාවගේ ජාත්‍යන්තර දිනය

 

2024 අගෝස්තු 9 වන දින ලෝක ආදිවාසී ජනතාවගේ මෙම ජාත්‍යන්තර දිනය 'ස්වේච්ඡාවෙන් හුදකලාව සහ මූලික සම්බන්ධතා තුළ ආදිවාසීන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම' කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.අගෝස්තු 9 වන දින ලෝක ආදිවාසී ජනතාවගේ ජාත්‍යන්තර දිනය ආදිවාසී ජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් ප්‍රවර්ධනය කිරීම සහ ආක්ටික් කවයේ ඉනුයිට් සිට උතුරු අප්‍රිකාවේ කාන්තාරවල ටුවාරෙග් දක්වා ආදිවාසී ප්‍රජාවන් සැමරීමේ දිනයකි.

1994 සිට UN විසින් ලෝක ආදිවාසීන්ගේ ජාත්‍යන්තර දිනය අගෝස්තු 9 වන දින ලොව පුරා විශේෂ සිදුවීම්, සම්මන්ත්‍රණ සහ රැස්වීම් සමඟ සමරනු ලැබීය.

⭕ලෝකයේ ආදිවාසී ජනතාව කවුද?

ආදිවාසීන් යනු යම් ස්ථානයක ජීවත් වන පළමු පුද්ගලයින් වේ - වෙනත් පුද්ගලයින් එම ප්‍රදේශය යටත් කර ගැනීමට හෝ යටත් විජිත කිරීමට පෙර එම භූමියේ ප්‍රජාවක් නිර්මාණය කළ මුල් ජනගහනය. මිනිසුන් ස්වදේශිකයින් ලෙස හඳුනා ගනී. ඒ කියන්නේ ඔවුන් තමන් ආදිවාසී ලෙස සලකනවාද යන්න ඔවුන්ම තීරණය කරයි.

රටවල් 90 ක ආදිවාසී ජනතාව මිලියන 350 කට වඩා ජීවත් වෙති. ඔවුන් විවිධ සංස්කෘතීන් 5,000ක් නියෝජනය කරන අතර අද ලොව පුරා කතා කරන භාෂා දහස් ගණනින් බහුතරයක් කථා කරයි. ආදිවාසී ප්‍රජාවන්ට බොහෝ විට වෙනස් විශ්වාසයන්, සංස්කෘතිය සහ සිරිත් විරිත් ඇත. බොහෝ ආදිවාසී ජනතාව තවමත් තම ස්වභාවික වටපිටාවට ගෞරවයෙන් හා අවබෝධයෙන් භූමිය සමඟ ඉතා සමීප සබඳතාවයකින් ජීවත් වෙති.

⭕ඔවුන් මුහුණ දෙන අභියෝග මොනවාද?

ආදිවාසී ජනතාව ඔවුන් ජීවත් වන සමාජවල ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම් නොවේ. ප්‍රමුඛ කණ්ඩායම් යනු පසුව පැමිණි මිනිසුන් ය. මෙයින් අදහස් කරන්නේ ආදිවාසී ජනතාව ආර්ථික බලය, සමාජ ආරක්ෂණය සහ දේශපාලන නියෝජනය නොමැතිකම සම්බන්ධ ගැටළු රාශියකට ගොදුරු වී ඇති බවයි.

ආදිවාසී ජනතාව ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට පහකට වඩා අඩු වුවද, ඔවුන් නියෝජනය කරන්නේ ලෝකයේ දුප්පත්ම ජනතාවගෙන් සියයට 15කි. ඔවුන්ට සෞඛ්‍ය සේවා සහ අධ්‍යාපනය සඳහා සීමිත ප්‍රවේශයක් ලැබීමට වැඩි ඉඩක් ඇති අතර, ආදිවාසී ප්‍රජාවන්ගේ සාමාජිකයින් ආදිවාසී නොවන කණ්ඩායම්වලට වඩා කෙටි ජීවිත ගත කරති. ඔවුන්ගේ භාෂා සාමාන්‍යයෙන් පාසල්වල උගන්වන්නේ නැති අතර, මෙම භාෂා බොහොමයක් අතුරුදහන් වීමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත. සෑම සති දෙකකට වරක් එක් දේශීය භාෂාවක් අහිමි වන බව ගණන් බලා ඇත.

බොහෝ ආදිවාසීන්ට ඔවුන්ගේ ඉඩම්වල පාලනය නැත. රජයන් සහ සමාගම් ඔවුන්ගේ ඉඩම් ගස් කැපීමට, ගවයන් ගොවිතැන් කිරීමට හෝ මෙම ස්වභාවික සම්පත් භාවිතා කර පරිසරයට හානි කරන වෙනත් කටයුතු සඳහා ලබා ගනී. මෙය බොහෝ විට ආදිවාසීන්ට ඔවුන්ගේ පාරම්පරික නිවාස සහ ඔවුන්ගේ ධනය හා ආහාර මූලාශ්‍ර අහිමි කරමින් තම භූමිය හැර යාමට බල කරයි.

⭕මොනවද ඔවුන් කරලා තියෙන්නේ?

මෑතකදී, නවසීලන්තයේ, ප්‍රාදේශීය මඕරි ගෝත්‍රිකයන්ගෙන් එකක් තම භූමිය හරහා ගලා යන ගංගාව ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා නීතිමය සටනකින් ජයග්‍රහණය කළේය. නව නීතියෙන් ගංගාව ආරක්ෂා කරන්නේ එය පුද්ගලයෙකු, මඕරි මුතුන් මිත්තෙකු හෝ ගෝත්‍රිකයෙකු ලෙස ය. තෙල් සමාගම් විසින් ඇමසන් වැසි වනාන්තර අක්කර 500,000ක් කැණීම සාර්ථක ලෙස නතර කිරීමත් සමඟ ඉක්වදෝරයේ Waorani ජනතාව තවත් ඓතිහාසික නීතිමය සටනක් ජයග්‍රහණය කළහ.

ආදිවාසීන්ට ඔවුන්ගේ ඉඩම් සහ සම්පත් පිළිබඳ නීත්‍යානුකූල අයිතිය ඇති බවට වග බලා ගැනීම මානව හිමිකම් පිළිබඳ කාරණයකි. එය පෘථිවියට පාරිසරික වාසි ද ගෙන එයි. බොලිවියාව, බ්‍රසීලය සහ කොලොම්බියාවේ වන විනාශය නිල වශයෙන් ස්වදේශික ප්‍රජාවන්ට අයත් වනාන්තරවල දෙතුන් ගුණයකින් අඩු විය.

ස්වදේශික ප්‍රජාවන් විසින් සිදු කරන ලද ප්‍රගතියට රටවල් 148 ක් විසින් එකඟ වී ඇති ලේඛනයක් වන 2007 ආදිවාසී ජනතාවගේ අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රකාශනය මගින් සහාය දක්වයි.

වැදගත් කරුණක් නම්, ප්‍රකාශය ආදිවාසීන්ට ඔවුන්ගේ පාරම්පරික ඉඩම් පරිහරණය සහ ආරක්ෂාව පිළිබඳ තීරණ ගැනීමට ඇති අයිතිය ආරක්ෂා කිරීමයි. අධ්‍යාපනය සහ සෞඛ්‍ය සේවා සඳහා ආදිවාසීන්ගේ අයිතිවාසිකම්, දේශපාලන හා නීතිමය ක්‍රියාවලීන් සඳහා සහභාගී වීම සහ දේශීය භාෂා ආරක්ෂා කිරීම ඇතුළු බොහෝ අයිතීන් ද එය ඉදිරිපත් කරයි.

⭕ඔවුන් වෙනුවෙන් තව මොනවද කරන්න ඕන?

ප්‍රගතිය කෙසේ වෙතත්, ආදිවාසී ප්‍රජාවන්ට තවමත් නීත්‍යානුකූලව හිමිවන්නේ ගෝලීය වශයෙන් ඔවුන්ගේ ඉඩම්වලින් ඉතා කුඩා ප්‍රතිශතයක් පමණි. එක්සත් ජාතීන්ගේ ලේඛනය වැදගත් පියවරකි, නමුත් තවත් රටවල් එයට කැපවිය යුතු අතර අත්සන් කර ඇති රටවල් අවශ්‍ය වේ.

ලොව පුරා ආදිවාසීන් ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් සටන් කරන අතරම වනාන්තර විනාශයට සහ දේශගුණික විපර්යාසවලට එරෙහිව විරෝධතා පවත්වයි. ඔවුන්ට සහාය දැක්වීමේ ව්‍යාපාරයේ කොටසක් වන්නේ අගෝස්තු 9 වන දින ලෝක ආදිවාසී ජනතාවගේ ජාත්‍යන්තර දිනය සැමරීමයි.

Leo Poornima Nethmini

Second Year

Faculty of Arts

MZ පරම්පරාව යනු කවුද?

 

MZ පරම්පරාව යනු කවුද?

පරම්පරාව MZ හෝ Gen MZ ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. මෙම MZ පරම්පරාව කණ්ඩායම් දෙකක බෙදාදැක්විය හැකිය. Millennials (උපත 1981-1995) සහ Z Generation (උපත 1996-2005). දකුණු කොරියාවේ බහුලවම මෙම සංකල්පය භාවිතා වේ. දකුණු කොරියාවේ ආර්ථික සංවර්ධනය සහ සමාජ වෙනසක් වේගවත් කිරීමට සහාය වීම සඳහා ඔවුන් නිතර පිළිගැනේ.

මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස MZ පරම්පරාව හුදු ප්‍රවණතාවකින් ඔබ්බට ගොස් ආර්ථික හා සංස්කෘතික කටයුතු සඳහා නව ක්ෂේත්‍ර විවෘත කරන අතරම ඔවුන්ගේ බලපෑම ද වැඩි කරයි. එය නව යුගයක ආරම්භය මෙන්ම විවිධ විලාසිතාවන් සහ ප්‍රවණතා සඳහා ආශ්වාදයක් ලෙස ද දැකිය හැකිය. කොරියාව මේ වන විට MZ පරම්පරාව සමඟ කුතුහලයෙන් සිටී.

M පරම්පරාව

1980 ගණන්වල සහ 90 ගණන්වල (1981-1996) උපන් අය මෙම කාණ්ඩයට අයත් වේ. මෙය "M පරම්පරාව" හෝ "Y පරම්පරාව"ලෙසද හඳුවනු ලබයි. නමුත් බහුලවම "Millennials" යන නමින් හඳුවනු ලබයි.

Z පරම්පරාව

ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් 1990 දශකයේ අගභාගයේ සහ 2000 දශකයේ මුල් භාගයේ (1996-2005) උපත ලැබූ අයයි. "Gen Z" ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. Gen Zers යනු තාක්‍ෂණ යුගයක හැදී වැඩුණු සහ පෙර පරම්පරාවන්ට වඩා ස්වයංපෝෂිත වූ ඩිජිටල් ස්වදේශිකයන් ලෙස සැලකිය හැකිය.

MZ පරම්පරාවේ ලක්ෂණ

1. ඩිජිටල් ස්වදේශිකයන්

2. පුද්ගලවාදී

3. විවෘත මනසක් ඇති 

4. ධනාත්මකයි

5. අනුවර්තනය කළ හැකි 

6. ගෝලීයකරණය වූ 

7. පරිසර හිතකාමීත්වය

 

Leo Pamudi Gunawardhana

Third Year

Faculty of Arts