පාපයේ නගරය

🌋පුරාණ රෝමානු නගරයක් වන පොම්පෙයි    පාපයේ නගරය ලෙස හදින්වයි .මෙය  පිහිටා තිබුණේ නේපල්ස් නගරයට ගිනිකොන දෙසින්, දැන් ඉතාලියේ කැම්පානියා ප්‍රදේශයේ ය. එය වෙසුවියස් කන්දේ ගිනිකොන දෙසින් වූ අතර සර්නස් (නූතන සර්නෝ) නදියේ මුඛයෙන් උතුරට වන්නට ඇති ප්‍රාග් ඓතිහාසික ලාවා ප්‍රවාහයකින් සෑදුණු ස්තරයක් මත ඉදිකරන ලද්දකි.

🌋පොම්පෙයි නගරය ප්‍රසිද්ධ වන්නේ ක්‍රි.ව. 79 දී අසල පිහිටි ගිනි කන්දක් වන විසුවියස් ගිනි කන්දක් පුපුරා යාමෙන් එය විනාශ වී අවම වශයෙන් අඩි 19 (මීටර් 6) පමණ අළු සහ අනෙකුත් ගිනිකඳු සුන්බුන් වලින් වැසී ගිය බැවිනි. 16 වන ශතවර්ෂයේ අගභාගයේදී එහි නටබුන් සොයා ගැනීමට කටයුතු කර ඇති අතර මෙම නගරය සංරක්ෂණ යටද පියවර ගෙන ඇත . 

💀පුරාණ රෝමයට දකුණින් පිහිටි සමෘධිමත් නිවාඩු නිකේතනයක් වන පොම්පෙයි, ක්‍රියාකාරී ගිනි කන්දක් වන වෙසුවියස් කන්දේ සෙවණෙහි ඉතාලියේ වෙරළ තීරයේ පිහිටා තිබුණි. එහි වඩාත් ප්‍රසිද්ධ පිපිරීම සිදු වූයේ ක්‍රිස්තු වර්ෂ 79 දී පොම්පෙයි නගරය ගිනිකඳු අළුවලින් යුත් ඝන ස්තරයක් යට වැළලූ අවස්ථාවේදීය. 

🌋පොම්පෙයිහිදී අරුම පුදුම දේවල් 5 කි.

• ක්‍රිස්තු වර්ෂ 79දී විසුවියස් කන්ද පිපිරී පොම්පෙයි නගරය අඩි 20ක් පමණ අළු සහ ලාව වලින් යටවී වැළලී ගියේය.

• මිනිස් සිරුරු වල ප්ලාස්ටර් වලින් ඔතා තිබීම.

• පුරාණ ග්‍රැනයිට් පාශාන බහුලය.

• කල් තබා ගත් පාන් හමුවීම.

• පෞරාණික ආපනශාලා කාණුවකින් සෙයා ගත් ජිරාෆ් ඇට සැකිල්ල.

🌋පොම්පෙයි නගරය හැදුවේ කවුද?🤔

පොම්පෙයි, බොහෝ දුරට ග්‍රීක යටත් විජිතවාදීන් විසින් ආරම්භ කරන ලද කැම්පානියාවේ අනෙකුත් නගර මෙන් නොව, ඔස්කන්වරුන් විසින් ගොඩනගා ඇත, බොහෝ විට ක්‍රි.පූ. 9-8 වැනි සියවසේදී පමණ, දැනට පවතින සාක්ෂි 6 වැනි සියවසෙන් ඔබ්බට නොගියද. ලාවා තට්ටු මත නගරය සංවර්ධනය වූයේ සියවස් ගණනාවකට පෙරය. 

🌋පොම්පෙයි පාප නගරය ලෙස හඳුන්වන්නේ ඇයි? 🤷

එය ප්‍රචණ්ඩ තෘෂ්ණාවෙන් ප්‍රබෝධමත් වූ සහ තමන්ටම ආවේණික වූ පන්තියකට අයත් වූ පුද්ගලයින් ට පමනක් බලය පැවති  නගරයකි. බල ක්‍රීඩා, ලිංගික ආශාවන්, අසීමිත අභිලාෂය සහ නිර්මාණාත්මක ප්‍රතිභාව වීදිවල දැනෙන්නට විය, පල්ලි වල තරමක නිදහසක් පැවති අතර  ක්‍රිස්තු වර්ෂ 79 ඛේදජනක පිපිරීමෙන් ඉතිරි වු බිතුසිතුවම් වලින් නිර්නය  කළ හැකිය.

🌋පොම්පෙයි කී දෙනෙක් මැරුණාද?🤔

ක්‍රිස්තු වර්ෂ 79 දී විසුවියස් කන්ද පිපිරී ගිය විට එය සිදු කළ විනාශය පෙර නොවූ විරූ තරම්ය. පොම්පෙයි හි 2,000 ක් පමණ මිය ගිය අතර හර්කියුලේනියම් හි 300 ක් මිය ගිය බව දන්නා නමුත්, සමස්ත මරණ සංඛ්‍යාව 16,000 ක් පමණ විය හැකිය.

🌋පොම්පෙයි පාලනය කළේ කවුද?🤷

සැම්නයිට්වරුන් විසින් පාලනය කරනු ලැබුවද, පොම්පෙයි රෝම සීමාවට ඇතුළු වූ අතර, එය තුන්වන සැම්නයිට් යුද්ධයේදී සහ පිරස්ට එරෙහි යුද්ධයේදී පවා විනාශ නොවිනි. 

🌋පොම්පෙයි සොයාගත්තේ කවුද? 🧐

ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පී ඩොමිනිකෝ ෆොන්ටානා විසිනි.

පොම්පෙයි හි නටබුන් මුලින්ම සොයාගනු ලැබුවේ 16 වන සියවසේ අගභාගයේදී ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පී ඩොමිනිකෝ ෆොන්ටානා විසිනි.

හර්කියුලේනියම් 1709 දී සොයා ගන්නා ලද අතර, 1738 දී එහි ක්රමානුකූල කැණීම් ආරම්භ විය.

🌋පොම්පෙයිහි මළ සිරුරු කීයක් සොයා ගත්තාද?⚰️⚰️🧟

සිරුරු 1,150 ක්

එය සම්පූර්ණයෙන්ම සංරක්ෂණය කරන ලද පුරාණ නගරයක් වන අතර, සුන්බුන් තුළ ගොඩනැගිලි, පුරාවස්තු සහ මිනිස් සිරුරු දක්නට ලැබේ. පුරාවිද්‍යාඥයන් විසින් පොම්පෙයිගේ සුන්බුන්වලින් සිරුරු 2,000 න් 1,150 ක් සොයාගෙන ඇති අතර, Vesuvius ගිනි කන්දෙ ගොදුරු බවට පත් වූවන්ගේ අතීත ජීවිත සහ අවසාන අවස්ථාවන් පෙන්වයි. 

🌋පොම්පෙයි ඇතුළත ඇත්තේ මොනාද ? 🧐🤷

සියවස් ගණනාවක් පුරා කැල්සිකරණය වූ අළු වල මීටර් 6 ක් ගැඹුරට වළලනු ලැබූ අතර, විසුවියස් කන්දේ ගොදුරු වූවන්ගේ සිරුරු අළු ආරක්ෂිත කවචයක සංරක්ෂණය කර ඇත. මෙම සිරුරුවල සම සහ පටක අවසානයේ දිරාපත් වූ විට, ඔවුන් ඔවුන්ගේ අවසාන මොහොතේ නිශ්චිත හැඩයෙන් ඔවුන් වටා අළු තට්ටුවේ ආකාරයටම  තැන්පත් ව  තිබේ.

🌋අවම වශයෙන් අවුරුදු 55 ක් පමණ පැරණි පිරිමින් යැයි විශ්වාස කෙරෙන මෙම ඇටසැකිලි දෙක සොයාගෙන ඇත්තේ කැස්ටි අමන්ටි නොහොත් නිර්මල පෙම්වතුන්ගේ නිවසෙනි - එහිදී වර්ණවත් බිතුසිතුවම් සහ ධාන්‍ය සඳහා ඇඹරුම් ගල් වැඩ කළ කොටළුවන්ගේ ඇටසැකිලි අතීතයේ දී අනාවරණය වී ඇත. ප්‍රදේශය ගිනිකඳු ද්‍රව්‍යවලින් වැසී යාමට පෙර කඩා වැටුණු බිත්තිය වලිං සමන්විතය.

🌋පොම්පෙයිහිදී මියගිය ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයින් කවුද?🤷

මෙම විනාශකාරී ස්වභාවික ව්‍යසනය පොම්පෙයි, හර්කියුලේනියම් සහ ඔප්ලොන්ටිස් නගරවල එළිදරව් විනාශයට තුඩු දුන් අතර එය දහස් ගණනකගේ මරණයට හේතු විය. මෙම පුද්ගල යින්  අතර රෝම කතුවරයක වන ප්ලැනියස්  සහ නාවික හමුදාපති ප්ලිනි ද විය.

Leo Nadeesha Mayomi

First year

Faculty of Arts