ලෝක පරිසර දිනය
ප්ලාස්ටික් දූශණය අවම කරමු
ලෝක පරිසර දිනය සැමරෙන්නේ ජුනි මස 5 වන දිනයි.මෙම දිනය 1972 දී ජිනීවා හි පැවති ජාත්‍යන්තර පරිසර සමුළුවේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් පිහිටුවන ලදී.එය පසුකාලීනව වසරකට වරක් විවිධ රටවල සංවිධානය වන පරිසර සන්ධාන වැඩසටහන් සහ පුනරුත්ථාපන වැඩසටහන් සදහා ප්‍රමුඛ අවස්තාවක් වී ඇත.
ඔබ දන්නවාද?
පෘතුවි තලයේ තවත් එක් ජීවියෙකු පමණක් වන මිනිසා මහපොළවේ සාරය සූරාකෑම සහ පරිසරය් විනාශ කරමින් සිටින්නේ අදක් ඊයෙක සිට නොවේ.ගැනිය නොහැකි කාලයක් මුළුල්ලේ පරිසරය හායනය කරනු ලබන පිරිසක් අප හා සිටී.නමුත් තවත් පිරිසක් එය වැළැක්වීමට පියවර ගත්තද, පරිසර විනාශය අතින් අප තවමත් අන්තරායක අඩවියක සිටින් බැව් සෑම තත්පර තුනකට වරක් පාපන්දු පිටියක ප්‍රමාණයේ වන වැස්මක් ලොවෙන් ඉවත් වෙමින් අපට පසක් කරවයි.
මිනිසාගේ අහිතකර ක්‍රියා හේතුවෙන් 50% ක් පමණ ලෝකයේ තෙත් බිම් අපට මේ වන විට අහිමි වී තිබෙනවා.කොරල් පර පද්ධතීන් ද මේ වන විට 50% ක් පමණ විනාශ වී ඇත.මේ ආකාරයට තවත් ඉදිරියට මේ දූශිත ක්‍රියාවන ගලාගෙන ගියහොත් 2050 පමණ වන විට 90% ක් පමණ ඉතිරි කොරල් පර විනාශ වීමට බොහෝ ඉඩකඩ ඇත.එසේම අමතක නොකළ යුතු කරුණක් වන්නේ පසුගිය වසර සියය තුල ආසන්න වශයෙන් 1.5*C° ඉහළ ගොස් ඇති ගෝලීය උෂ්ණත්වය තව දුරටත් ඉහළ යාම අපට සිහිනයක් නොවේ.
එමෙන්ම දකුණු ඇමෙරිකාවේ ඇමේසන් වනාන්තරය ලෝකයාගේ අසාධූ ක්‍රියාවන් හේතුවෙන් විනාශ මුඛයට පාත්‍ර වන අන්දම අපට සියැසින් දැක බලා ගත හැක.ඔබ දන්නවාද?, ලොවා විශාලතම කොරල්පරය වන ඕස්ට්‍රේලියාවේ 'මහා බාධක පරය' 50% ක්ට වඩා අහිමි වී ඇත්තේ මිනිසාගේ අනිසි ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙනි.ලෝක පරිසර දිනය තුල අප ඒ ගෝලීය තොරතුරු පිළිබදව දැනුවත් වීම නිසැකයෙන්ම අත්‍යවශ්‍ය වනවා නේද?
මෙසේ අධිකව ලෝකය නැවතත් හරිත පැහැයෙන් ජීවයක් ලබා දීමට අත්වැල් බැදගෙන ඇති බව සතුටට කරුණකි.ඒ පිළිබදව නියමිත අවධානයක් ලබා දෙමින් නැවත වතාවක් පෘථිවියේ නිසි ජීවී ගුණය ලබා දී නැවත් ප්‍රතිශ්ථාපනය කිරීමට මූලික පියවර තබා ඇති බව සදහන් කල යුතුම කරුණකි.ඕසෝන් වියන රැක ගැනීමට මුල පුරා ඇති අතර , හෙක්ටයාර් දහස් ගණනකින් නැවතත් වනාන්තර සිටුවීමට අරඹා ඇත.කිලෝමීටර් සියගණනක කොරල්පර පද්ධතීන් නැවත පිළිසකර කිරීමට මුල පුරා ඇත.එසේම වද වී යාමට ආසන්නයේ සිටි ජීවී විශේශ විශාල සංඛ්‍යාවක් එම අනතුරෙන් මුදවා ගැනීමට කටයුතු කර ඇත.අධික සම්පත් පරිභෝජනය, පොසිල ඉන්ධන දහනය,ගෝලීය උණුසුම ඉහළ යාම වැළකීම වැනි ක්‍රියාවන් සදහා මුලිකව හඩ අවධි කොට ඇත.
2025 වසරේ ලෝක පරිසර දිනයේ ප්‍රධාන තේමාව වූයේ *ගෝලීය* *ප්ලාස්ටික්* *දූශණය* *අවසන්* **කිරීමයි* . ප්ලාස්ටික් දූශණය ජල මාර්ග,මිනිසුන්ගේ සෞඛ්‍යය සදහා දැඩි බලපෑම් ඇති කරවයි.මෙම තේමාව මගින් ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කිරීම,නැවත භාවිතා කිරීම සහ පරිසර හිතකාමී විකල්ප භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ අවශ්‍යතාවය මතු කරයි.මෙම වසරේ පරිසර දිනයේ ආයෝජක රට වන්නේ දකුණු කොරියාවයි.ආයෝජක ස්ථානය ජේජු දූපත,දකුණු කොරියාව.
මේ සදහා ඔබට කල හැකි දේ මොනවාද?
☘️ප්ලාස්ටික් භාවිතය අඩු කිරීම.
එනම් එක් වරක් පාවිච්චි කරන ප්ලාස්ටික් භාණඩ නැවත භාවිතය හැකි තරම් අඩු කරන්න.
☘️සමෘද්ධිමත් පරිසරයක් සදහා කටයුතු කිරීම.
පරිසර හිතකාමී ක්‍රියාමාර්ග තව දුරටත් ගැනීම.
පොදුවේ සෑම වසරකම සමරනු ලබන ලෝක පරිසර දිනයේ අරමුණු මොනවාද?
🍃පරිසරය රැක ගැනීම පිළිබද ජනතාව තුල අවබෝධය වැඩිදියුණු කිරීම.
🍃දූෂණය,වනාන්තර විනාශය,දූපත් ආපදා වැනි ගැටළු පිළිබද අවධානය යොමු කිරීම
🍃තිරසාර සංවර්ධනය උදෙසා ක්‍රියාමාර්ග ගන්නා ලෙස ආණුඩුව සහ ආයතන අවධානය යොමු කිරීම.
ඒ සදහා ජනතාව වන අපගේ වගකීම වනුයේ,
🌳 කසළ නිසි පරිදි නියමිත ස්ථානයන්ට බැහැර කිරීම.
🌳 දැව විනාශය වැළැක්වීම.
🌳 නව ආරක්ශිත තාක්ශණය භාවිතා කිරීම.
🌳 ජලය හා විදුලිය ඉතිරි කිරීම.
මේ ආකාරයට අප කොතරම් කරුණු පිලිබදව දැනුවත් වුවත් ලොක පරිසර දිනය සදහා අප වටිනා එක් ක්‍රියාවක් වත් කිරීම අගනේය.ඒ සදහා ලෝක වාසී අප සියලුම දෙනා එම දිනයට වටිනාකමක් එක් කල යුතුම වේ.
