මීතොටමුල්ල කුණුකන්දේ නායයෑම [ Safe Guard - Article 06 ]

 

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

දශක තුනකට වැඩි අතීත කතාවකට උරුමකම් කියන මේ මහා සුවිසල් කුණු කන්ද අප රටේජන ජීවිත වලට මහත් සේ පීඩාකාරි මෙන්ම දුක්ක දායක මතක ගොන්නක් ඉතිරි කිරීමට සමත් වූ ස්තානය කි..

මීතොටමුල්ල යනු කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ කොළඹ නගර මායිමේ ම පිහිටි ග්‍රාමයකි. මෙම ගම කොලොන්නාව නගර සභාවට අයත් වන අතර කොලොන්නාව ඡන්ද කොට්ඨාසය තුළ පිහිටා තිබේ. දෙමටගොඩ කොලොන්නාව මාර්ගයේ කොලොන්නාව තෙල් සංස්ථා දොරටුව ඉදිරිපසින් හා ඔරුගොඩවත්ත වැල්ලම්පිටිය පරණ අවිස්සාවේල්ල මාර්ගයේ ප්‍රධාන දුම්රිය මාර්ගයට නුදුරින් මීතොටමුල්ලට ඇතුළු වන ප්‍රධාන මාර්ග දෙකකි.

මිනිස් ජීවිත , දේපල වලට පමණක් නොව සත්ව හා ස්වාභාවික පරිසර පද්දතියටද මහත් පිළිලයක් ලෙස වු මෙම කුණු කන්ද 2016 දී  නායයෑමට ලක් විය.නාය යෑමට පැය කීපයකට පෙර කුණු කන්දේ ගින්නක් හට ගෙන ඇති නමුත් ඒ අවට පදිංචිකරුවන් නිවාසවලින් ඉවත් නොවීම හේතුවෙන් මරණ සංඛ්‍යාව තවත් ඉහළ යාමට ඉඩකඩ ඇතිබව හදිසි ආපදා බලධාරීන් AFP පුවත් සේවයට පවසා තිබේ. මෙය අන්කිසිදු ස්වාභාවික සංසිදියක ප්‍රතිඵල යක් ලෙසින් බිහි වූවක් නොව දශක ගනනාවක  මානව බලපෑම මතම බිහි වූවකි.

අඩි තුන්සීයක් උස මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද නාය යෑමෙන් විනාශයට පත් නිවාස සංඛ්‍යාව අවම වශයෙන් හතළිහකි.කුණු කන්ද හේතුවෙන් සෞඛ්‍ය ගැටලු පැන නැගී ඇති බවට මැසිවිලි නගන ප්‍රදේශවාසීහු එය වෙනත් ස්ථානයක් කරා රැගෙන යන ලෙස අවස්ථා ගණනාවකදීම බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියහ.වාර්තාවලට අනුව මීතොටමුල්ලට දිනකට බැහැර කරනු ලබන කසල ප්‍රමාණය ටොන් අටසීයකි.මීතොටමුල්ලට කසල බැහැර කිරීම ආරම්භ වන්නේ 2008 වසරේ දී කොළඹ 'බ්ලූමැන්ඩල්' කුණු කන්දට කසල බැහැර කිරීම නවතා දැමීමත් සමගය.

Ø මරණ දාසයයි, මීතොටමුල්ලට අදත් කුණු

මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද හා සම්බන්ධ සමාජීය ගැටලු පිළිබඳ දීර්ඝ කාලයක සිට වාර්තාකරණයේ යෙදෙන මාධ්‍යවේදී කසුන් පුස්සෙවෙල බීබීසී සිංහල සේවයට කියා සිටියේ කුණු කන්ද පිහිටි භූමිය පැරණි කුඹුරක් බවය.

"ගම්වාසීන්ට අනුව 1989 වසර වනතෙක් පොතුවිල් කුඹුර ලෙස හඳුන්වපු කුඹුරු යායක් මෙතෙන තිබිලා තියෙන්නේ. නමුත් එම වසරේ කොළඹ නගරයට ආපු විශාල ගංවතුරෙන් මේ කුඹුරු යාය විනාශ වී තිබෙනවා" යනුවෙන් ඔහු කියා සිටියේය.

"ඒ කාලේදී තමයි මුල්ලේරියාව නගර සභාව විසින් මේ කුඹුර ගොඩ කරලා කොලොන්නාව කොටිකාවත්ත මුල්ලේරියාව නගර සභා සහ ප්‍රාදේශීය සභා තුනට අදාළ කසල බැහැර කිරීම ආරම්භ වෙන්නේ"

එවකට එම බල ප්‍රදේශවලට අයත් කැළිකසල පමණක් මීතොටමුල්ලට බැහැර කළ බව කී මාධ්‍යවේදී කසුන් පුස්සෙවෙල කුණු තට්ටු මත පස් තට්ටු අතුරමින් එවකට කසල ගොඩ කිරීම් සිදු වූ බව කියා සිටියේය.

Ø ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නියෝග

මාධ්‍යවේදී කසුන් පුස්සෙවෙල පවසන ආකාරයට ආරම්භයේ අක්කර දෙකක් පමණ වූ මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද අද වනවිට අක්කර විස්සක් පමණ දක්වා වු භූමි ප්‍රදේශයක පැතිර තිබේ.ග්‍රාම සේවා වසම්අටකට අයත් මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද අවට තිස්දහසකට ආසන්න පිරිසක් ජීවත්වන බවත් ඔහු කියා සිටියේය.

මීතොටමුල්ලට කුණු නොදමන ලෙස ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පසුගිය පාලන සමයේ නියෝගයක් දුන් නමුත් එවකට සිටි බලධාරීන් එම අධිකරණ නියෝගය නොතකා දිගටම කුණු බැහැර කළ බවත් මාධ්‍යවේදී කසුන් පුස්සෙවෙලවැඩිදුරටත් කියා සිටියේය.කොලොන්නාව මීතොටමුල්ල නායගිය කුණු කන්දට යට වීමෙන් මරණයට පත් සංඛ්‍යාව දහනවය දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බව ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදාව පවසයි.

හමුදා මාධ්‍ය ප්‍රකාශක බ්‍රිගේඩියර් රොෂාන් සෙනවිරත්න බීබීසී සිංහල සේවය වෙත අදහස් දක්වමින් කියා සිටියේ විනාශයට පත් නිවාසවල සුන්බුන් අතර සිර වී සිටින පුද්ගලයන් බේරා ගැනීමට උපරිම උත්සහ දරන බවයි. මේ අතර කුණු කන්දට යට වීමෙන් පුද්ගලයන් ගණනාවක් මරණයට පත් වී ඇතත් අදත් (2017 අප්‍රේල්15) එතැනට කුණු දමමින් පැවති බව ප්‍රදේශවාසියෙක් බීබීසී සිංහල සේවයට ප්‍රකාශ කළේය.

කුණු කන්ද වෙනත් ප්‍රදේශයකට ගෙන යනමෙන් කොතෙක් ඉල්ලීම් කළත් ඒ සඳහා බලධාරීන් කිසිදු පියවරක් නොගත් බවට චෝදනා කරන ප්‍රදේශවාසීහු ඒ සම්බන්ධයෙන් ඔවුන්ගේ කෝපය පළ කරති.

Ø බේරා ගැනීමේ දිවා රෑ මෙහෙයුම්

ඒවන විටද( 2017 අප්‍රේල්15) නාය යාමට ලක් වූ කොළොන්නාව, මීතොටමුල්ල කුණු කන්දට යට බොහෝ දෙනෙකු සිර වී සිටින බව ප්‍රදේශවාසීහු පවසති.

ජීවිත හානි හෝ තුවාල ලැබූවන් පිළිබඳව මෙතෙක් සනාථ වූ තොරතුරැ ලැබී නැති බව පවසන ආපදා කළමනාකරණ මධ්‍යස්ථානය, ත්‍රිවිධ හමුදාව, පොලිසිය සහ විශේෂ කාර්ය බලකාය එක්ව මෙහෙයුම්වල යෙදී සිටින බව කියා සිටියි.

එම ස්ථානයට සෙනග රැස්වීම සහන මෙහෙයුම්වලට බාධාවක් බව බීබීසී සිංහල සේවය කළ විමසීමකදී සඳහන් කළ ආපදා කළමනාකරණ මධ්‍යස්ථානයේ නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්ෂ ප්‍රදීප් කොඩිප්පිලි, එබැවින් එහි රැස්වීමෙන් වලකින මෙන් ජනතාවගෙන් ඉල්ලීමක් කරයි.

අනතුරට ලක්වූවන් පිළිබඳව තොරතුරු සොයා බැලීම සහ සහන සේවා ඇතුළු ආපදා කළමනාකරණ කටයුතු පිළිබඳව විමසීම පිණිස 117 දුරකථන අංකය  ක්‍රියාත්මක වේ.

Ø මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද නාය යාමෙන් 'නිවාස 60 ක් විනාශයි'

කුණු කන්දේ හටගත් ගින්න නිවා දැමීම පිණිස ශ්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදාවේ හෙලිකොප්ටර් යානා යොදාගෙන තිබේ.කොළොන්නාව මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද නාය යාම හේතුවෙන් ඒ අසල පිහිටි නිවාස 60 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් යට වී ඇති අතර ජීවිත හානි ද සිදු වී ඇතැයි ද වාර්තා ලැබී තිබෙන බව එස්එම් මරික්කාර් මන්ත්‍රීවරයා පවසයි.

කුණු කන්ද නාය යාම හේතුවෙන් සියයකට අධික පිරිසක් පීඩාවට පත් වී සිටින්නේ යයි අනුමාන කළ හැකි බවත් මන්ත්‍රීවරයා බීබීසී සිංහල සේවය කළ විමසීමකදී සඳහන් කළේය.දහම්පුර ප්‍රදේශයේ හටගත් නාය යාමෙන් අවතැන් වූ ජනතාවට සහන සැලසීම පිණිස හමුදාව සහ විශේෂ කාර්ය සාධක බලකාය කැඳවා තිබෙන බව ද ඔහු පැවසීය.කුණු කන්ද නාය යාම හේතුවෙන් ජීවිත හානි සිදු වී ඇති බව ස්වාධීන මාර්ගවලින් මෙතෙක් තහවුරු වී නැත.එය ඉවත්කරගන්නා ලෙසත්, තවදුරටත් එහි කසල බැහැර නොකරන ලෙසත් තමන් ඇතුළු ප්‍රදේශවාසීන් දිගින් දිගටම කළ ඉල්ලීමට ආණ්ඩුව සවන් නොදුන් බව පවසන එස්එම් මරික්කාර් මන්ත්‍රීවරයා, එම ඉල්ලීමට කන්දුන්නේ නම් මෙවැනි අනතුරක් වලක්වාගත හැකිව තිබුණු බවත් බීබීසී යට පැවසීය.

"මේක තමයි අපි පහුගිය කාලේ කිවුවේ. නියං කාලේ ආවහම කුණු කන්ද පුපුරනවා, වැස්ස ආවහම කඩන් වැටෙනවා කියල," ඔහු පැවසීය"පසුගිය දවස් ටිකේ කුණු ගේන එක නතර කළා නම් මේ ක වෙන්නේ නෑ.”  යැයි බොහො දෙනාගෙ මතයයි. කොළඹ නගර සීමාවට අයත් කොලොන්නාව, මීතොටමුල්ල කුණු කන්ද ජාඇල රජයේ ඉඩමකට බැහැර කිරීමේ සැලසුමට විරෝධය පා ජාඇල ඒකල ප්‍රදේශයේ ජනතාව විරෝධතාවක නිරත වූහ.

කුණු කන්ද සිය ප්‍රදේශයට බැහැර කිරීමේ සැලසුමට එරෙහිව පෙළ ගැසෙන බවයි මහජනයාට එක්ව සිටි ආගමික නායකයන් අවධාරණය කළේ. ඒකල මඩම මංසන්ධියේ පැවති විරෝධතා ව්‍යාපාරය සඳහා ප්‍රදේශයේ ආගමික නායකයන්, දේශපාලනඥයන් ඇතුළු විශාල පිරිසක් එක් වී සිටියහ. එම විරෝධතාව හේතුවෙන් පැය දෙකක පමණ කාලයක් ගමනාගමනයට බාධා එල්ල වූ බවයි ප්‍රසාද් පූර්ණමාල් ජයමාන්න බීබීසී සිංහල සේවයට වාර්තා කළේ.

Ø මෙවන් ඛේදවාචක වලක්වා ගැනීමට අපට කල හැක්කේ මොනවාද?

    මූලිකවම කසල ප්‍රතිචක්‍රීකරණය , නිසි පරිදි බැහැර කිරීම , නොදිරන අපද්‍රව්‍ය භාවිතය හැකි උපරිමෙන්ම අවම කොට පරිසර හිතකාමි දිරාපත් වන නිශ්පාදන භාවිතය ආදිය  මානව ප්‍රජාවට සිදු කල හැක .මීට අමතරව මෙවැනි ගැටලු සම්බන්දව නීතිමය පියවර ගැනීම අත්‍යාවශ්‍ය කටයුත්තකි. මතු අනාගතයට මෙවැනි මානවයා විසින්ම ජනිත කරන්නා වූ ආපදා වලක්වා ගැනීමට මෙම මීතොටමුල්ල ඛේදවාචකය අප සැමට තරයේ අවධාරණය කරයි.

l

l

Food waste and food insecurity [ Safe Guard - Article 05 ]

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

“Food waste is a global tragedy. Millions will go hungry today as food is wasted across the world.”

                                                         -Inger Anderson, Executive director of UNEP

Everyday food could disappear without any plants, insects, birds and mammals will have nothing to eat. Entire food chain could die out. But wasted food is not just a social or humanitarian concern, it is an environmental one. 

Reducing food waste is a big part of our climate strategy. A recent report from WWF has estimated that 2.5 billion tones food is wasted globally. That means 40% of the global food supply is never eaten. 1.2 billion tones food never makes it off the farms.

When we waste food, we waste the land, water and energy used to grow, harvest, transport and package it. It takes 4.4 million km of farm land to grow food which is wasted. 

If the wasted food goes to the land fill and rots, it produces methane- a greenhouse gas even more potent than CO2. It produces 8%-10% of global GHG emissions. 

For instance, In the US alone, the production of lost or wasted food generates more emissions than the entire airline industry.

While a third of humanity faces food insecurity, an equivalent of one billion tones meals go to waste every day, a new report by the UN environment agency revealed.

 The UN environment food waste index report 2024 highlights that latest data from 2022 shows 1.05 billion tones food went to waste. 

Some 19% of food available to consumers was lost overall at retail, food service and house hold levels. Most of the world’s food waste comes from households, totaling 631 million tones or up to 60% of the total food squandered.

 The food service and retail sectors were responsible for 290 and 131 million tones accordingly. That is in addition to around 13%of food lost in the supply chain, as estimated by the UN food and agriculture organization from post-harvest up to the point of sale. 

Around 8 343 700 000 tones food lost or wasted this year globally. On average, each person wastes 79Kg food annually. This is the equivalent of 1.3 meals every day for everyone in the world impacted by hunger.For instance, In the US alone, Americans waste 145 billion meals every year- making it challenging to sale imperfect produce, excess produce, feed hungry people and avoid the environmental impacts and improve postharvest handling. 

Around a million people die every year of hunger-related diseases. This more than from AIDS, Malaria and Tuberculosis combined. Around 5 776 350 people died from hunger this year. A child dies from hunger every 10 second globally. 1 in 9 people go to bed hungry.Besides this, 822 million people suffer from undernourishment. 

For instance, in 2017, over 20 million people in the African countries of Ethiopia, Malawi, Zimbabwe and Kenya experienced acute food insecurity. 

In my point of view, instead of wasting food, we can distribute them among hungry poor people. There are many families across the world living without food. Think about them and start feeding them whenever it is possible.

Leo Karishni Pulenthiran

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සෑම වසරකම සැප්තැම්බර් 8 වන දිනට යෙදී ඇත්තේ අපගේම ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවන් තුළ මෙන්ම ගෝලීය වශයෙන් පවතින සාක්ෂරතා ගැටලු පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම සහ සැලකිල්ල දැක්වීම සඳහා ය.ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය 1966 දී එක්සත් ජාතීන්ගේ අධ්‍යාපනික, විද්‍යාත්මක හා සංස්කෘතික සංවිධානය හෝ යුනෙස්කෝව ප්‍රකාශ කිරීම මගින් ආරම්භ කරන ලද්දේ "ගෞරවය සහ මානව හිමිකම් පිළිබඳ කාරණයක් ලෙස සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම මහජනතාවට මතක් කර දීම සඳහාය." ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සාක්ෂරතාවයේ අභියෝගවල හිමිකාරිත්වය සාක්ෂරතාවය ආරම්භ වන ප්‍රාදේශීය ප්‍රජාවන්ට, වරකට එක් අයෙකු ගෙන එයි.

⭕ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පිළිබඳ ඉතිහාසය

පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයේ සිට වසර පනහකට වැඩි කාලයක් තුළ සාක්ෂරතා අනුපාත වැඩිදියුණු කිරීමේ ප්‍රගතියක් ලබා ඇතත්, නූගත්කම

ගෝලීය ගැටලුවක් ලෙස පවතී.ලොව පුරා කියවීමට නොහැකි වැඩිහිටියන් මිලියන 750කට වඩා සිටින බව සැලකේ. නූගත්කමේ ව්‍යසනය එක්සත් ජනපදය ඇතුළු පෘථිවියේ කිසිදු ජාතියක් හෝ සංස්කෘතියක් ඉතිරි නොකරයි, ඇස්තමේන්තුගත ඇමරිකානු වැඩිහිටියන් මිලියන 32 ක් නූගත් අයයි.

ඇත්තටම සාක්ෂරතාවය යනු කුමක්ද? Miriam- Webster ශබ්දකෝෂය සාක්ෂරතාවය නිර්වචනය කරන්නේ "සාක්ෂරතාවයේ ගුණාත්මක භාවය හෝ තත්වය: උගත්...කියවීමට සහ ලිවීමට හැකි" ලෙසය.

කියවීමට සහ ලිවීමට මූලික හැකියාවක් නොමැතිව නූතන ජීවිතයේ සැරිසැරීම ඔබට සිතාගත හැකිද? ලොව පුරා සෑම දේශීය ප්‍රජාවකම නූගත්කම අතුගා දැමීම ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයයි.

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රථම වරට සංකල්පනය කරන ලද්දේ 1965 දී ඉරානයේ ටෙහෙරාන් නුවර පැවති "අක්ෂරතාවය තුරන් කිරීම පිළිබඳ අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරුන්ගේ ලෝක සමුළුවේදී" ය. ඊළඟ වසරේ යුනෙස්කෝව මූලිකත්වය ගෙන සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. "...

පුද්ගලයන්, ප්‍රජාවන් සහ සමාජයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කර දීම සහ වඩාත් සාක්ෂරතා සමාජයන් සඳහා තීව්‍ර ප්‍රයත්නවල අවශ්‍යතාවය." වසරකට පසුව, පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයට සහභාගී වීමෙන් ගෝලීය ප්‍රජාව නූගත්කම අවසන් කිරීමේ අභියෝගය භාර ගත්හ. 

📌1965

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය සංකල්පනය වේ.

ඉරානයේ ටෙහෙරාන් නුවර පැවැත්වෙන නූගත්කම තුරන් කිරීම පිළිබඳ අධ්‍යාපන අමාත්‍යවරුන්ගේ ලෝක සමුළුවේදී ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතාව පිළිබඳව සාකච්ඡා කෙරේ.

📌1966

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පැමිණේ.

යුනෙස්කෝව සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරයි

"... පුද්ගලයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කිරීමට,

📌1966

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය පැමිණේ.

යුනෙස්කෝව සැප්තැම්බර් 8 ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරයි "... පුද්ගලයන්, ප්‍රජාවන් සහ සමාජයන් සඳහා සාක්ෂරතාවයේ වැදගත්කම ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවට මතක් කිරීම සහ වඩාත් සාක්ෂරතා සමාජයන් සඳහා තීව්‍ර උත්සාහයක අවශ්‍යතාවය සිහිපත් කිරීම."

📌1967

පළමු ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය.

ලොව පුරා සිටින රජයන්, පාසල් සහ ප්‍රජාවන් අවසන් කිරීමට ඵලදායී ක්‍රම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වේ.

📌1967

ලොව පුරා සිටින රජයන්, පාසල් සහ ප්‍රජාවන් ප්‍රාදේශීය මට්ටමින් නූගත්කම අවසන් කිරීමට ඵලදායී ක්‍රම කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමට සැලසුම් කර ඇති ක්‍රියාකාරකම්වලට සහභාගී වේ.

📌1990

සාක්ෂරතාවයේ තීරණාත්මක කාර්යභාරය තායිලන්තයේ ජොම්ටියන් හි සැමට අධ්‍යාපනය පිළිබඳ ලෝක සමුළුවේදී අවධාරණය කෙරේ.

📌2015

SLTM මොබිටෙල්

ඉන්චියොන් ප්‍රකාශය

කොරියානු ජනරජයේ ඉන්චියොන් හි පැවති ලෝක අධ්‍යාපන සංසදයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක ලෝක නායකයින් විසින් සම්මත කරනු ලැබේ.

📌2017

ඩිජිටල් ලෝකයක සාක්ෂරතාව

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය ඩිජිටල් මාධ්‍ය සමාජයන්හි සැරිසැරීමට අවශ්‍ය සාක්ෂරතා කුසලතා කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.

⭕ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දින ක්‍රියාකාරකම්

1.දේශීය පන්ති කාමර සඳහා පොත් පරිත්‍යාග කරන්න

ප්‍රාථමික පාසල් පන්තිකාමර පුස්තකාලවලට සෑම විටම තරුණ සිසුන් කියවීමට උනන්දු කරවීමට නැවුම් කියවීම් ද්‍රව්‍ය අවශ්‍ය වේ. සිසුන් රසවිඳින බව ඔවුන් දන්නා පොත්වල කැමති ලැයිස්තුවක් ඔබේ දරුවාගේ ගුරුවරුන්ගෙන් ඉල්ලා ඒවා පන්තියට පරිත්‍යාග කරන්න. ඔබට පාසලේ දරුවෙකු නොමැති නම්, ඔවුන්ගේ දරුවන්ගේ පන්තිකාමර පුස්තකාලවලට පරිත්‍යාග කිරීම ගැන සගයන්ගෙන්, ඥාතීන්ගෙන් හෝ අසල්වාසීන්ගෙන් විමසන්න. ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනයේ ඔබ ඔවුන්ගේ වීරයා වනු ඇත.

2.පොතක් තෑගි කරන්න

ළමයින් තමන් අවට ලෝකය ගැන කුතුහලයෙන් සිටිති. කියවීම ඔවුන්ගේ ඉගෙනීමට ඇති ආශාව තෘප්තිමත් කරන අතර පරිකල්පනය අවුස්සයි.

⭕සාක්ෂරතාවය සෑම කෙනෙකුටම වැදගත් වන හේතු පහකි

1. මොළයේ සෞඛ්යය

අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ මොළයට දිනපතා ව්‍යායාම කියවීම, ලිවීම සහ අංක සමඟ වැඩ කිරීම අප වයසට යන විට මොළයේ සෛල නිරෝගීව තබා ගන්නා අතර පසුව ජීවිතයේ ඇල්සයිමර් සහ ඩිමෙන්ශියාව වර්ධනය වීමේ සම්භාවිතාව අඩු කරන බවයි.

2. ප්‍රජා සහභාගීත්වය

සාහිත්‍ය කුසලතා නොමැතිකම සියලු වයස් මට්ටම්වල සමාජ නියැලීම සීමා කරන අතර වැඩිහිටියන්ට සහ ළමයින්ට සම්පූර්ණයෙන් සහභාගී වී සමාජයේ අභිවෘද්ධියට දායක වීමට නොහැකි වේ.

3. ඵලදායී සන්නිවේදනය

කියවීමට සහ ලිවීමට ඉගෙනීම වාචික භාෂාව වැඩිදියුණු කිරීම මගින් අන් අය සමඟ ඵලදායී ලෙස සන්නිවේදනය කිරීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කරයි, අපගේ හැඟීම්, සිතුවිලි සහ අදහස් අන් අය සමඟ වඩාත් පැහැදිලිව ප්රකාශ කිරීමට ඉඩ සලසයි.

4. රැකියා උසස්වීම්

අංක කියවීමට, ලිවීමට සහ වැඩ කිරීමට දැන ගැනීම සමාජ-ආර්ථික ඉණිමඟ ඉහළ නැංවීමට අවස්ථා සහිත රැකියා සඳහා තීරණාත්මක කුසලතා වේ. සාක්ෂරතාව දිළිඳුකමේ චක්‍රය බිඳ දමයි, වරකට එක ජීවිතයක්.

5. දැනුම යනු බලයයි

සාක්ෂරතාවය පුද්ගලික සවිබල ගැන්වීමේ යතුර වන අතර අපට පුද්ගලික ගෞරවය සහ ආත්ම-වටිනාකම ලබා දෙයි.

ජාත්‍යන්තර සාක්ෂරතා දිනය අපට මතක් කර දෙන්නේ නූගත්කම තුන්වන ලෝකයේ රටවල පමණක් නොව ධනවත් සමාජවල පවතින බවයි. එය විසඳිය යුතු ගැටලුවක් වන අතර අපගේ අවධානය සහ සහභාගීත්වය ලැබිය යුතුය.

Leo Poornima Nethmini

Second Year

Faculty of Arts

2017 ශ්‍රී ලංකාවේ ගංවතුර තත්ත්වය [ Safe Guard - Article 04 ]

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

2017 ශ්‍රී ලංකාවේ ගංවතුර තත්ත්වය ඇති වූයේ මැයි 18,19 පමණ සිට ආරම්භ වූ නිරිතදිග මෝසම හේතුවෙනි.    ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු දකුණු ආසියානු කලාපයේ කෘෂි ආර්ථිකය රඳා පවතින හා ජල විදුලිබලාගාර ආශ්‍රිත ජලපෝෂක ප්‍රදේශවලට වැඩි වර්ෂාපතනයක් ලැබෙන, දිවයිනේ බටහිර කලාපයට බලපාන්නාවූ නිරිතදිග මෝසමේ උච්චතම අවස්ථාව මැයි අග සිට ජූනි මස මුල දක්වා ය.මැයි 27 දින බෙංගාල බොක්කෙහි සංවහන ගිගුරුම් සහිත ප්‍රදේශයක් අභිසාරී වීමට පටන් ගෙන ඊසාන දෙසට ගමන් කර මැයි 28 දින මෝරා සුළි කුණාටුව බවට පත් වීම සමඟ උග්‍ර ගංවතුර තත්වයක් බස්නාහිර, සබරගමුව, දකුණු සහ මධ්‍යම පළාතේ ප්‍රදේශවලට දැඩිව බලපෑවේය.

මැයි 25 වන විට පැය 24ක කාලයක් තුළ 300 mm – 500 mm අධික මෝසම් වර්ෂාවක් ලැබී ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස පුළුල් ගංවතුර තත්ත්වයක් ඇති විය. වාර්තාගත වැඩිම වර්ෂාපතනය කුකුළේගඟේ 533mmකි. මැයි 25 වැනි දින දිවයිනේ නිරිතදිග ජල පෝෂක ප්‍රදේශවලට අධික වර්ෂාපතනයක් ලැබිණි. කළු, නිල්වලා, ගිං ගංඟාවල නමුනුතැන්න (මි.මී. 619), බුලත්සිංහල (මි.මී. 419), මොරවක සහ වලස්මුල්ල ඇතුළු ගංඟා ප්‍රධාන ගංවතුර ප්‍රදේශවලට පැය 12 ක් ඇතුළත විශාල වර්ෂාපතනයක් ලැබිණි. ගාල්ලට 223mm  සහ රත්නපුරයට මැයි 27 සිට 30 දක්වා කාලය තුළ 453mm වර්ෂාපතනයක් ලැබී ඇති අතර කැලණි ගඟ මැයි 27, 28 වන විට උපරිම මට්ටමට ළඟා විය.එය දැඩි අභ්‍යන්තර ගංවතුරකට තුඩු දුන්නේය. කොළඹ-මාතර දක්ෂිණ අධිවේගී මාර්ගයේ කොටසක් ගංවතුර හේතුවෙන් කොටසක් වසා දැමේ.  

ශ්‍රී ලංකාවේ දිස්ත්‍රික්ක 25 න් 15 ක්ම බලපෑමට ලක්ව ඇති බව වාර්තා වී ඇත. Al Jazeera පුවත් සේවයට අනුව ගංවතුර හේතුවෙන් පුද්ගලයින් 600,000ක් පමණ අවතැන් වී ඇත. වඩාත්ම බලපෑමට ලක්වූ දිස්ත්‍රික්ක වූයේ කළුතර, මාතර සහ රත්නපුර ය. කළුතර දිස්ත්‍රික් අගලවත්ත ප්‍රදේශයේ මැයි 29 වන විට මරණ 47 ක් සහ පුද්ගලයින් 62 ක් අතුරුදහන් වී ඇත.රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කයේ මැයි 30 වන විට මරණ 79ක් වාර්තා වුණි. පුද්ගලයින් 717,622 ක් පමණ පීඩාවට පත්ව ඇත. 2017-06-04 පැය 1800 DMC විසින් නිකුත් කළ තත්ව වාර්තාවට අනුව මරණ 212 ක් වාර්තා විය. නිවාස 2,313 කට වැඩි ප්‍රමාණයක් සම්පූර්ණයෙන්ම විනාශ වී ඇති අතර නිවාස 12,529 ක් පමණ අර්ධ වශයෙන් හානි විණ. මියගිය සංඛ්‍යාවට අවම වශයෙන් පාසල් සිසුන් 45 ක් ඇතුළත් වේ. ජූනි 1 වනදා වන විට පුද්ගලයින් 95ක් පමණ අතුරුදන්ව සිටියහ. 

මෝසම් වර්ෂාව හේතුවෙන් දරුණු ගංවතුර සහ මඩ කඩා වැටීම් හේතුවෙන් මිලියන භාගයකට වඩා පීඩාවට පත් විය.මිනිසුන් වින්ද දුක්ගැහැට අපමණය.මන්ද, ජුනි මාසයේදී ගංවතුර බැස ගිය අතර විපතට පත් ජනතාව තම ගම්බිම් වෙත ආපසු ගිය ද ඔවුන්ගේ නිවාස මාස ගණන් පුරා ජලයෙන් පිරී තිබීම හා ජලපහරින් නිවාස බොහොමයක් විනාශ වීම නිසා තවදුරටත් අපහසුතාවයට ලක්විය. ප්‍රවාහනය, අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍ය, පාරිසරික ආදී සියලුම ක්ෂේත්‍ර ඇනහිටියේය. කුඹුරු විනාශ වීම සහ පශු සම්පත් මිය යාම නිසා කෘෂිකර්මාන්තය අඩාල විය. මේ වසරේ ශ්‍රී ලංකාවේ ඩෙංගු රෝගීන් සංඛ්‍යාවේ වැඩි වීම පුද්ගලයින් 600 000කට බලපෑවේය. (WHO, 11 ජූලි 2017) මිනිසුන් මෙන්ම සතුන් ද අසරණ විය.මෙරට නාවික හමුදාව සහ සහාය වූ ඉන්දීය නාව්ක හමුදාව ගංවතුරට හසුවූ සුනඛයන් බේරාගත් මොහොතකි.

 මෙතෙක් ආපදා තත්ත්වයක විශාලතම හමුදා යෙදවීම ලෙස විපතට පත් ප්‍රදේශවල හදිසි සහන සැලසීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා නාවික හමුදාව සහ ගුවන් හමුදාවත් විපතට පත් වූවන්ට ස්වේච්ඡාවෙන් ආධාර සපයන පුණ්‍යායතන සහ සහන සංවිධානත් එකට එක්විය. ශ්‍රී ලංකා ත්‍රිවිධ හමුදාව සහන උපකාර සහ ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුම් සඳහා 10,000කට ආසන්න පිරිසක් සහ උපකරණ යෙදවීය. කමාන්ඩෝ, විශේෂ බළකා, යාන්ත්‍රික පාබල හා යුද හමුදා වෛද්‍ය නිලධාරීන් ඇතුළු බලඇණි 17කට අයත් යුද හමුදා සාමාජිකයින් 1700කට අධික සංඛ්‍යාවක් ශ්‍රී ලංකා යුද හමුදාව විසින් යොදවයි. ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුමට යුද හමුදාව විසින් BTRs, WMZs troop carriers සහ යුධ හමුදා බෝට්ටු 30 ක් සහ අනෙකුත් යන්ත්‍රෝපකරණ යොදවා ආරක්‍ෂාව සඳහා යුද හමුදාව වැලි කොට්ට යෙදවීය. නාවික හමුදාව සහන යාත්‍රා 116ක් සමඟ නාවික භටයින් 776කින් සමන්විත සෝදිසි සහ මුදවාගැනීමේ කණ්ඩායම් 110කට අධික සංඛ්‍යාවක් යොදවා ඇත. ගුවන් හමුදාව B200 Beechcraft සම්බන්ධ ගුවන් යානා විපතට පත් ප්‍රදේශවල අඛණ්ඩ නිරීක්‍ෂණ සඳහා යෙදවීය. ඒ අනුව, අවම වශයෙන් පුද්ගලයින් 77,000 ක් ගංවතුරෙන් ඉවත් කර ආරක්ෂිත ස්ථාන වෙත යොමු කර ඇත (Wikipedia contributors, 2024). UNICEF විසින් සුරක්ෂිත ජලය හා සනීපාරක්ෂක පහසුකම් ලබාදිණ. ජලය බැසයාමෙන් පසු පිරිසිදු කිරීමේ කටයුතුවලට Red Cross ආයතන සහාය හිමිවිය.

ඉන්දීය නාවික හමුදාවේ සිය වරින්වර නෞකා 3ක් යොදවා සහන ද්‍රව්‍ය, විශේෂිත ගලවාගැනීම්, කිමිදුම් සහ වෛද්‍ය කණ්ඩායම් සහ අමතර සහන ද්‍රව්‍ය මෙරටට එවීය. චීනය US$ මිලියන 2.2ක සහනාධාර එවීය.  මානුෂීය ආධාර මෙහෙයුම් වලදී එක්සත් ජනපද නාවික හමුදාවේ නාවිකයින් මාතර ශ්‍රී ලාංකික නාවිකයින් සමඟ වැඩ කරති.  සිංගප්පූරු රතු කුරුස සංවිධානය හරහා US$ 100,000ක් පරිත්‍යාග කර විපතට පත් ප්‍රජාවන් වෙත US$ 50,000ක් වටිනා සහන ද්‍රව්‍ය බෙදා හැරියේය.  පකිස්ථානය වෛද්‍යවරුන් සමඟ භාණ්ඩ ප්‍රවාහන ගුවන් ගමන් දෙකක් හරහා රෝහල් සහ සහන ද්‍රව්‍ය යවා ඇත. ඔස්ට්‍රේලියාව විසින් හදිසි අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා AUD $500,000 හා  සෙවීම් සහ ගලවා ගැනීමේ මෙහෙයුම් සඳහා ඉහළ ශ්‍රේණියේ පිම්බෙන බෝට්ටු ලබාදිණ. මාලදිවයින් රජය US$250,000 හා කොරියානු රජය US$250,000 සහ ගංවතුර සහනාධාර පරිත්‍යාග කළේය.  

2017 ගංවතුර සහ නායයෑම් සඳහා වැය වූ මුදල ආසන්න වශයෙන් එ.ජ. ඩොලර් මිලියන 415.5 කි. 2017 වැනි පසුගිය වසරවල නිරිත දිග මෝසම් තත්ත්වය යටතේ වූ ආපදා තත්ත්වයන් හා හානි පිළිබඳව අවධානය යොමු කරමින් 2024 මැයි මස 15 වන දින ආපදා කළමනාකරණ රාජ්‍ය අමාත්‍යාංශය යටතේ ඇති ආපදා කළමනාකරණ මධ්‍යස්ථානය (DMC) විසින් නිරිතදිග මෝසම් පුර්ව සුදානම වෙනුවෙන් පාර්ශවකාර ආයතන දැනුවත් කිරීම වැනි අවශ්‍ය සැලසුම් සකස් විය. ජාතික ආපදා සහනසේවා මධ්‍යස්ථානය විසින් 2024 වර්ෂය තුළ රුපියල් මිලියන 61 ක් පමණ දිස්ත්‍රික් ලේකම්වරු වෙත යොමු කිරීමේ තීරණය ඒ බව පැහැදිලි කරයි.

ශ්‍රී ලංකාවේ ආපදා අවදානම හා උපද්‍රව බලපෑම වැඩි කරන ජනගහන ගතිකත්වය නිසා නාගරික හා ග්‍රාමීය ජනාවාස ව්‍යාප්ත කිරීම සහ අවදානම් සහිත ප්‍රදේශවල ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් ව්‍යාප්තිය වැලැක්වීමට වූ ක්‍රියාමාර්ගවල අවශ්‍යතාවය ආපදාවට ලක් වූ සෑම ස්ථානයකම පාහේ පැහැදිලිව පෙනේ.  2017 ගංවතුර බැසයාමට ගතවූ කාලයෙන්ම ඒ බව තවදුරටත් පසක් වේ. මාස ගණන් වැසි ඇදහැලුන ද විධිමත් කාණු පද්ධතියේ සිට ක්‍රමවත් නාගරික සැලැස්ම දක්වා වූ ජාතික ක්‍රියාවලියක් ක්‍රියාත්මක කිරීම හරහා මේ සා විශාල බලපෑම් වලකාගත හැක. සරලවම කිවහොත් මිනිසා යටතේ සොබාදහම නොව සොබාදහම යටතේ මිනිසා ජීවත්වන බව මිනිසා විසින්ම තේරුම්ගත යුතුව ඇත.                                               

 Leo Harindi Maheesha 

The Fukushima nuclear disaster [ Safe Guard - Article 03]

  

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

The Fukushima nuclear disaster was one of the most tragic events in modern history, affecting Japan and raising global concerns about the safety of nuclear energy. On March 11, 2011, a powerful earthquake and tsunami struck Japan, leading to a disaster at the Fukushima Daiichi Nuclear Power Plant. This event shocked the world and left a lasting impact on people, the environment, animals, and society. In this article, we will explore where and how the disaster happened, it’s devastating effects, and the lessons we can learn from it.

The Fukushima Daiichi Nuclear Power Plant is located in Okuma, a town in Fukushima Prefecture, Japan. It is situated on Japan’s eastern coast, close to the Pacific Ocean. This location made the plant particularly vulnerable to natural disasters like earthquakes and tsunamis. The plant had six nuclear reactors designed to produce electricity, but their location made them susceptible to the powerful forces of nature.

How the Disaster Happened

On March 11, 2011, a massive earthquake struck off the northeastern coast of Japan. This earthquake, known as the Tōhoku earthquake, was one of the strongest ever recorded, with a magnitude of 9.0. The earthquake triggered a giant tsunami, with waves reaching up to 15 meters in height.

When the earthquake hit, the Fukushima plant automatically shut down its reactors as a safety measure. However, the tsunami that followed overwhelmed the plant’s defenses. The giant waves flooded the reactor buildings and disabled the emergency generators that were needed to keep the reactors cool. Without cooling, the reactors began to overheat. This led to explosions in three of the reactors, releasing dangerous radioactive materials into the air. Thousands of people had to evacuate their homes as radiation spread across the region.

Effects on Humans, Environment, Animals, and Society

The Fukushima disaster had a wide range of effects on people, the environment, animals, and society

Human Impact

The immediate human impact included injuries and deaths caused by the earthquake and tsunami. Although the radiation exposure was limited by evacuation efforts, many people were forced to leave their homes, losing their livelihoods and communities. The fear of radiation also caused significant psychological stress, leading to anxiety, depression, and other mental health issues.

Environmental Impact

The environment around the Fukushima plant was severely affected by the disaster. Large areas of land were contaminated with radioactive materials, making them unsafe for human habitation. Soil, water, and vegetation were poisoned, and it will take many years before these areas can be fully restored. Additionally, radioactive water was released into the Pacific Ocean, raising concerns about the health of marine life and the broader ecosystem.

Animal Impact

Animals in the Fukushima region were also affected by the disaster. Many pets and livestock were abandoned during the evacuation and suffered as a result. Wildlife in the area faced increased radiation exposure, which has led to health problems and even genetic mutations in some species. The long-term effects on the animal population are still being studied, but the disaster has undoubtedly caused significant harm to the region’s wildlife.

Societal Impact

The Fukushima disaster had a profound impact on society, both in Japan and around the world. In Japan, the disaster led to a loss of trust in nuclear energy and the government’s ability to protect its citizens. Globally, the disaster sparked a debate about the safety of nuclear power, with some countries deciding to phase out their nuclear programs, while others implemented stricter safety measures.

Conclusion

The Fukushima nuclear disaster was a tragic event that deeply affected Japan and the world. It showed how dangerous nuclear energy can be, especially in areas at risk of natural disasters. The disaster impacted people, the environment, animals, and society. Although steps have been taken to prevent something like this from happening again, Fukushima is a strong reminder of the risks of nuclear power. The lessons learned should help us make safer and more sustainable energy choices in the future.

Leo Nimanthi Apsara

காஸா மீதான தாக்குதல் [ Safe Guard - Article 02]

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

காஸா மீதான தாக்குதல் காட்டுமிராண்டித்தனமான அடக்குமுறையை வெளிக்காட்டி நிற்கும் தேசிய இனப்பிரச்சினையாகவும்,பூகோளமயமாதல் தொடர்பான அரசியல்தீர்வற்ற உரிமைமீறல்களாகவும் உலகப்பார்வையில் வலம்வருகின்றன.காஸாவின் தாக்குதலுக்கு இஸ்ரேலின் அடக்குமுறை காரணமெனவும்,ஹமாஸ் இயக்கம் காரணமெனவும் பக்கச்சார்புடன் கூடிய சில கருத்துக்கள் தென்படுகின்றன. வடக்கு,கிழக்கே இஸ்ரேல்,தென்மேற்கில் எகிப்து என எல்லைகளைக் கொண்ட நடுநிலக்கீற்றே காஸாவாகும்.கிட்டத்தட்ட 100 வருடங்களுக்கு முன் ஒட்டொமன் அம்பயர் காலத்தில் ஆளப்பட்ட காஸா இஸ்லாம், கிறிஸ்தவம்,யூதம் என மூவின மக்களும் ஒன்றாக வாழ்ந்தஇடம்.இதில் யூதம் சிறுபான்மை.1,2 ம் உலகப்போர்களில் அதிகமான யூதர்கள் கொள்ளப்பட்டதால் எஞ்சிய சிறுபாண்மையான அவர்களுக்கு தனி நாடோ,சுதந்திர அரசோ வழங்கப்படவில்லை.எனினும் ஜெருசலத்தில் வசிப்பது அவர்களுக்கு முக்கியமாகியது.வரலாற்றுரீதீயாக இயேசு சிலுவையில் அறையப்பட்ட இடம் என நம்பப்பட்டதால் புனிதமாக கருதுகிறனர்.இதனாலே இவர்கள் ஜெரூசலத்தில் தஞ்சம்புகுந்தனர்.இதனை தொடர்ந்து அவர்கள் தற்காலிக புகலிடமாக வழங்கப்பட்ட பகுதியை நிரந்தர நாடாவும்,இஸ்ரேல் என்ற அரசாகவும் அமைத்தனர்.இருப்பினும் பலஸ்தீன மக்களும்,சூழவுள்ள பெரும்பாண்மை முஸ்லிம்களைக் கொண்ட நாடுகளும் இதனை காலப்போக்கில் விரும்பவில்லை.1967ல் இஸ்ரேலால் வெற்றிகொள்ளப்பட்ட இப்பகுதி45% பலஸ்தீன் மற்றும் 55% இஸ்ரேல் எனவேறுபிரிக்கப்பட்டது.பலஸ்தீனை பூர்விகமாக கொண்ட மக்களுக்கு ஆயுதவசதிகள் இல்லாத காரணத்தால்  அன்றிலிருந்து உருவான சண்டைகள் எகிப்து,கட்டார்,ஐ.நா தலையீட்டால் நிறுத்தப்படுவதாக அரசியல் பார்வையில் அமைகிறது.15ம் நூற்றாண்டில் உருவானதாக கருதப்படும் காஸா1967 ல் எகிப்தால் ஆக்கிரமிக்கப்பட்ட நிலையில் இஸ்ரேலால் கைப்பற்றப்பட்டது.

காஸா மீதான தாக்குதலில் புனிதத்தலங்களான பள்ளிவாயல்கள் தாக்கப்பட்டமையே மூலக்காரணங்களாகும்.இதில் 39800 க்கு மேற்பட்ட பலஸ்தீனர்கள் கொல்லப்பட்டனர்.907kg கொண்ட 3குண்டுகள் போடப்பட்டதாக சர்வதேச ஊடகங்கள் தெரிவிக்கின்றன.முன்னதாகவே ஆகஸ்ட் முக்ராபி பள்ளிவாயல் தாக்குதலில் 15 பேரும்,ஹமாமா தாக்குதலில் 17 பேரும்,காஸாவின் பள்ளிவாயலில் 30 பேர் என மொத்தமாக 4 பள்ளிவாயல்கள் தாக்கப்பட்டன.இது இஸ்ரேல் திட்டமிட்டு உருவாக்கிய ஒன்றாகும்.இதற்கு முன் 1996ல் இஸ்ரேல் மீது விமானமூலமாக ஹமாஸ் நடத்திய தற்கொலைத்தாக்குதலில் 60க்கும் மேற்பட்ட இஸ்ரேலர்கள் கொல்லப்பட்டமையே,தாம் காஸாவைத்தாக்க காரணமென இஸ்ரேலிய ஊடகங்கள் குறிப்பிடுகின்றன.இதற்காகவே காஸாமீது தாக்குதல் நடத்தப்பட்டது.அத்தோடு,காஸாவுக்கு சார்பான முறையில் கருத்துவெளியிட்ட யமன்,லெபனான் நாடுகளைக் கூட குறிவைத்து தாக்குதல் நடத்தப்பட்டிருந்தது.1995ல் ஹமாஸின் யாயா அயாஷை கூட இஸ்ரேல் கொன்றதாக கூறப்பட்டது.காஸா விவகாரம் தொடர்பாக மேற்கொண்ட ஒஸ்லோ உடன்பாட்டில் ஏற்பட்ட தோல்வியால் இரண்டாவது ஹமாஸின் எழுச்சியும் உருவானது.அமெரிக்காவைத்தளமாகக் கொண்ட Human Rights Watch அமைப்பு இஸ்ரேலை அப்பாவி மக்களைக் குறிவைத்துத்தாக்கும் ஒன்றாகப்பார்க்கிறது.

இதற்கிடையில் எல்லைப்பகுதியில் 49 கூடாரங்களை அமைத்து,63000க்கும் மேற்பட்ட மக்கள் தங்குவதற்காக ஐ.நா.விடம் அனுமதி கோரியதாகவும்,அதனைத்தொட்ர்ந்து காஸாவின் அண்டைப்பகுதியான ஷியையாவில் இஸ்ரேலிய குண்டு பீரங்கித் தாக்குதலால் 62பேர் இறந்ததோடு,300 பேர் காயப்பட்டனர்.எனவும்,பலஸ்தீன அகதிகளுக்கான அமைப்பு UNRWA குறிப்பிடுகிறது.

காஸாவின் தாக்குதலை இனப்பிரச்சினையாகவும்,அரசியல் மோதலாகவும் பார்க்கும் பார்வைக்கு அப்பால் சமூகப்பார்வை கொண்டு எகிப்திய அதிபர் கூறுகையில் பொதுமக்களை எகிப்துக்கு தஞ்சம் புகச் செய்யும் முயற்சி என்கிறார்.அதுமட்டுமல்ல,காஸாவில் வசிக்கும்பகுதியிலிருந்து வெளியாகும் கழிவுநீரைப் பரிசோதித்தலில் போலியோவைரசு கண்டுபிடிக்கப்பட்டது.அப்பகுதியிலிருந்து 14000 பேர் வெளியேற்றப்படவேண்டுமென ஐ.நா குறிப்பிட்டிருந்தது.இப்பகுதியில் 90% குடிநீர்த்தேவை கூட பூர்த்தியாக்கப்பட்டிருக்கவில்லை.எனவே,சுகாதாரசீர்கேடான நிலைமை ஊடாக தாக்குதலில் கொல்லப்பட்டதாக அறியப்படும் மக்களைவிட தொற்றுக்களால் இறந்தமக்களே அதிகமாகும் என்பது தெளிவாகிறது.காஸாத்தாக்குதலால் மக்களின் சுகாதாரம் மட்டுமல்ல சூழலியல் தரமிழப்புக்களும் எற்பட்டது என்றால் ஏற்கத்தக்கது.இதற்கு எடுத்துக்காட்டக உள்ள விடயம் இஸ்ரேலிய இராணுவங்கள்  மூலம் பிலிக்ஸ் குண்டு வீசுவதையும்,அதனை அவர்கள் நியாயப்படுத்துவதையும் குறிப்பிடலாம்.

அப்போதிருந்து இஸ்ரேல்,எகிப்து ஆகியவை பாதுகாப்புக்காக காஸாவிற்கு உள்ளேயும்,வெளியேயும் மக்களுக்கு பொருட்கள் கொண்டு செல்வதைக் கட்டுப்படுத்தியுள்ளனர்.சுமார் 22 இலட்சம் வசிக்கும் காஸா மக்களுக்கு தேவையான அத்தி யவசியப்பொருட்களை இஸ்ரேல் முற்றிலுமாக துண்டித்துள்ளது.ஹமாஸ்ஆயுதக்குழு இஸ்ரேல் மீது பல்வேறு ராக்கெட்டுகளை ஏவியும்,பிற ஆயுதக்குழுக்களை சுடஅனுமதித்தும்,பல்வேறு தாக்குதல்களை நடத்தியுமுள்ளதாகவும் குறிப்பிடப்படுகிறன.2007 வன்முறைக்குப்பின் அப்போதைய ஆளும் பலஸ்தீன ஆணையப்படைகளை  வெளியேற்றிய இஸ்லாமிய ஆயுதக்குழுவான ஹமாஸ் காஸவை தனது கட்டுப்பாட்டுக்குள் கொண்டுவந்தது.ஹமாஸ் ஆயுதக்குழுவை ஒரு பயங்கரவாதக்குழுவென அமெரிக்கா,ஐரோப்பிய ஒன்றியம்,பிரிட்டன் உட்பட நாடுகள் அறிவித்துள்ளன.ஹமாஸ் ஆயுதக்குழு காஸாவில் அதிகாரத்தை கைப்பற்றியதிலிருந்து இஸ்ரேலுடன் பலபோர்களை நடத்தியுள்ளன.

அரசியல் மற்றும் பொருளாதாரத்தடைகளை இஸ்ரேலும்,ஏனைய நாடுகளும் விதித்துள்ளன.இதற்கு ஹமாஸ் இயக்கம் தாக்குதலை நடத்த பதிலடியாக இஸ்ரேல் வான்வழித் தாக்குதல்களை பயன்படுத்தியது.கிழக்கு காஸாவின் ஒருபகுதி பலஸ்தீன மக்களில் அகதிகளாக்கப்பட்ட சிலரின் புகலிடமாக பள்ளிவாயல் இருந்ததனால் அங்கு நடத்தப்பட்ட தாக்குதலால் மதவழிபாட்டில் ஈடுபட்ட மக்கள் கொல்லப்பட்டனர்.இது மத சுதந்திரத்தை பறிக்கும் ஒன்றாகப்பார்க்கப்பட்டது.

எனவே, காஸாத் தாக்குதல் என்பது அன்றிலிருந்த் இன்றுவரை தொடர்ந்துக் கொண்டிருக்கும் உலகலாவிய ரீதியில் தீர்க்கப்படாத ஒரு மோதலாகவும்,சிக்கல்த்தன்மை கொண்ட புரிந்துணர்வற்ற மனிதசெயற்பாடாகவும் தொடர்ந்துக் கொண்டெ இருக்கிறது இது நிதர்சனமான உண்மை என்பதை மறுக்கமுடியாது.

Leo Fathima Sasna

ආපදා පිළිබඳ හැඳින්වීමක් [ Safe Guard - Article 01]

Safe Guard

Phase - 1

Session - 1

ස්වාභාවධර්මය විටක සන්සුන් අතර තවත් විටක සැහැසිය ඇත්තෙන්ම මෙම විනාශකාරී බව අප අත්දකින්නේ ආපදාවක් වශයෙනි. මේ විනාශකාරී බව සමහර විටක දිගුකාලීන වන අතර තවත් විටක ක්ෂණික සහ අනපේක්ෂිත වෙයි. මේ ආකාරයට හඳුනාගත හැකි ආපදා පිළිබඳ ගැඹුරු සහ දීර්ඝ සාකච්ඡාවක් අප කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ භූගෝල විද්‍යා අධ්‍යනාංශයේ කතිකාචාර්යවරුන් වන ආචාර්ය පත්කුමාර ජයතිලක මහතා සහ ආචාර්ය V.P.I. සඳමාලි විජේරත්න මහත්මිය සමඟ සිදු කරන ලදී.

නිවේදකයා : ආයුබෝවන් ආචාර්ය  සඳමාලි මහත්මිය. පළමුව මම ඔබතුමියගෙන් මේ ආපදා යන්න පිළිබඳ ඔබතුමියගේ අදහස කවරේද යන්න පිළිබඳ දැනගන්න කැමතියි .

ආචාර්ය සඳමාලී: ආයුබෝවන්! ඇත්තටම ආපදාවක් කියලා අපි කියන්නේ හදිසි ව්‍යසනකාරී සිදුවීමක් මෙහිදී සැලකිය යුතු බාධාවක් හානියක් සිදුවෙනවා නම් එය ආපදාවක් ලෙස හඳුනා ගන්නවා උදාහරණයක් විදිහට මෙවැනි තත්ත්වයක් තුලින්   දේපල හානි, ජීවිත හානි, පරිසරක හානි ආදිය දකින්න පුළුවන්. 

නිවේදකයා :  සමහර අවස්ථාවලදී අපි ආපදාවලට උපද්‍රව කියලත් කියනවා. ඇත්තටම ආපදා සහ උපද්‍රව කියන්නේ එක් තේරුමක් සහිත දෙයක්ද එසේත් නොමැති නම් මෙහි අර්ථයන් දෙකක් පවතීද?

ආචාර්ය සඳමාලි:  ඇත්තටම ආපදා සහ උපද්‍රව කියන්නේ අර්ථයන් දෙකක් සහිත වචන දෙකකි. කලින් සඳහන් කළා වගේම ආපදා යන්න පැහැදිලියි. උපද්‍රව යන්න යම්කිසි හානියක් අහිතකර බලපෑමක් ඇති කළ හැකි එවැනි විභවතාවයක් ඇති සිදුවීමක් ලෙස අපට හඳුනා ගන්න පුළුවන්. උදාහරණයක් ලෙස ස්වභාවික සිදුවීම් යන සංදර්භය තුළ කතා කළහොත් මේ ස්වභාවික සිදුවීම් සාමාන්‍යයෙන් දක්නට ලැබෙන දෙයකි. ගංවතුරක් හෝ ගිනිකඳු පිපිරීමක් හෝ භූමිකම්පාවක් ඕනෑම අවස්ථාවකදී සිදුවිය හැකි නමුත් මෙම ස්වභාවික තත්ත්වයන්ගෙන් යම්කිසි හානියක් ඇති කිරීමේ විභවතාවයක් පවතිනවා නම් එවැනි තත්ත්වයක් අප උපද්‍රවයක් ලෙස හඳුනා ගන්නවා. ආපදා මීට වඩා වෙනස් යම්කිසි සිදුවීමක් මිනිසුන්ට, ස්වභාවික සම්පත් වලට, දේපළවලට අනතුරුදායක තත්ත්වයක් ඇති කිරීමක් හෝ ඒ තුළින් ජීවිත, දේපළ හා ස්වභාවික සම්පත් විනාශයට පත්වෙනවා නම් එය ආපදාවක් ලෙස හඳුනා ගන්නවා. එවැනි බලපෑමක් සිදු නොකරන තාක් විභවතාවයක් පවතින විට උපද්‍රවයක් වේ. තවදුරටත් පැහැදිලි කළහොත් ගංවතුර යන්න පිටාර තැනිවල හෝ වර්ෂා කාලයේදී හෝ ඇතිවිය හැකි නමුත් මේ කියන තත්ත්වය නිසා මිනිසුන්ගේ නිවාස ජලයෙන් යටවෙනවා නම් එම යටවීම නිසා දෛනික ජීවිතයට බාධාවක් ඇති කර තිබේ නම් එය ආපදා තත්ත්වයක් ලෙස හඳුනාගන්න පුළුවන්.

නිවේදකයා : ස්තුතියි ඔබතුමියට. ඇත්තටම අප ස්වාභාවික සහ මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද ලෙස සරලව ආපදා වර්ගීකරණයක් හඳුනා ගන්නවා. මේ වර්ගීකරණය තවදුරටත් පුළුල් ලෙස අර්ථ දැක්වීමක් කළ හැකිද? 

ආචාර්ය සඳමාලී: පොදුවේ අපි ආපදා වර්ගීකරණය තුළ ප්‍රධාන කොටස් දෙකක් හඳුනාගන්නවා. ඒ තමයි ස්වාභාවික ආපදාව සහ මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද ආපදා ලෙස. පළමුව ස්වාභාවික ආපදා දෙස අවධානය යොමු කළ හොත් ස්වභාවික ආපදා තත්ත්වයන් ස්වභාවික තත්ත්වයන් කේන්ද්‍ර කොටගෙන සිදුවේ. මෙයද පොතපතේ විවිධ ලෙස වර්ගීකරණය කර ඇති නමුත් සරලව හඳුනාගතහොත් එක අවස්ථාවක් ලෙස භූ භෞතික ආපදා ගත හැකිය. මෙය භූ විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලිය පදනම් කරගෙන සිදුවේ. උදාහරණ ලෙස ගිනිකඳු පිපිරීම, සුනාමි, නායයෑම මේ ගණයෙලා සැලකිය හැකිය. මේවා ඉතා විනාශකාරී තත්ත්වයන් ඇති කිරීම සිදුකරනු ලබනවා. ඊළඟ ආපදාව වර්ගය ලෙස ජල විද්‍යාත්මක ආපදා තත්ත්වය පිළිබඳ කතා කළ හැකිය. මේ සාමාන්‍යයෙන් හැමෝම දකින සහ ආසියාතිකකරයේ දක්නට ලැබෙන ශ්‍රී ලාංකිකයන්ට හුරුපුරුදු ආකාරයේ ආපදාව වර්ගයකි. මෙයට වඩාත් යෝග්‍යම උදාහරණය වන්නේ ගංවතුර තත්ත්වයන්ය. මීළඟට කාලගුණ විද්‍යාත්මක උපද්‍රව දෙස අවධානය යොමු කළහොත් මෙය කාලගුණික තත්ත්වයන්ගේ වෙනස් විම සහ වායුගෝලයේ පවතින තත්ත්වයන් හේතු කරගෙන ඇතිවේ. විශේෂයෙන්ම හරිකේන්, ටොනාඩෝ, නියග මේ යටතේ පෙන්වා දිය හැකිය. තවද දේශගුණ විද්‍යාත්මක ව්‍යසන මේ වර්ගයට අයත් ආපදාවක් ලෙස හඳුනාගත හැකිය. දීර්ඝ කාලයක් තුළ පවතින කාලගුණික  රටාවන් හෝ දේශගුණික තත්ත්වයන් හේතු කරගෙන මෙම ආපදා තත්ත්වයන් ඇතිවේ. මෙයට උදාහරණ ලෙස උණුසුම් රටාවන් හෝ  ලැව්ගිනි  තත්ත්වයන් හඳුනාගන්න පුළුවන් අවසාන වශයෙන් ජෛවවිද්‍යාත්මක උපද්‍රව ගතහොත් මෙය වසංගත තත්ත්වයන් හෝ සතුන්ගේ සිදුවන හානි හදුනාගත හැකිය.

දෙවන ප්‍රධාන වර්ගය ලෙස මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරනු ලබන උපද්‍රව   දෙස  අවධානය යොමු කළහොත් මේ තුළද ප්‍රධාන අවස්ථා කිහිපයක් හඳුනාගන්න පුළුවන්. පලමු වර්ගය ලෙස කාර්මිකරණය නිසා ඇතිවන උපද්‍රව එනම් හදිසි අනතුරු තත්ත්ව, න්‍යශ්ටික හදිසි අනතුරු, පරිසර දූෂණය (වායු දුෂණය, ජල දූෂණය)  තෙල් කාන්දු වීම මේ යටතේ හඳුනාගන්න පුළුවන්. දෙවන වර්ගය ලෙස ප්‍රවාහනය ආශ්‍රිත ආපදා ගතහොත් එහි ප්‍රවාහන පද්ධති නිසා සිදුවන අනතුරු තත්ත්වයන් ගත හැකිය. ඊළඟ වර්ගය ලෙස ත්‍රස්තවාදය හේතුවෙන්  සිදුවන යුධමය තත්ත්වයන්, ගැටුම් හෝ ත්‍රස්තවාදී ප්‍රහාර ගත හැකිය. මේවාට අමතරව සාහිත්‍ය මූලාශ්‍ර දෙස බැලූ විට තවත් ආපදාවර්ග ගණනාවක් හඳුනාගත හැකිය. එය තුළ ඇති සංකීර්ණ ආපදා යන්න ගතහොත් උදාහරණ ලෙස නියගය  නිසා සාගත තත්ත්වයන් හෝ මිනිසුන් අතර ගැටුම් හේතුවෙන් විශාල වශයෙන් සහ අනවශ්‍ය ලෙස නරක ප්‍රතිඵල ඇතිවීම හෝ මේ ආකාරයට ආපදාවන් ආන්තික තත්ත්වයක් කරා යනවා නම් ඒවා සංකීර්ණ ආපදා  ලෙස හඳුනාගත හැකියි.  තවද සමහර අවස්ථාවේදී එක් අපදාවක් හේතුවෙන් තවත් ආපදාවක් ඇතිවනවා නම් නම් මේවා ද්විතීයික  ආපදා ලෙස හඳුන්වයි. වනහරණය මිනිසුන් විසින් සිදු කරන ක්‍රියාවලියක් වන අතර මේ නිසා ගංවතුර තත්ත්වයන් ඇතිවිය හැකිය. තවද දේශගුණ වෙනස්වීම් ( මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන්)  නිසා ස්වභාවික තත්ත්වයක් වැඩිදියුණු වීම හෝ තිව්‍රරතාවය හෝ සංඛ්‍යාතය වැඩිවීමක් සිදුවීමේ හැකියාවක් පවතිනවා.

නිවේදකයා: ඔබතුමියට උදාහරණයක් සමඟ අපට මෙම ආපදා පිළිබඳ සරල හඳුන්වා දීමක් සිදුකළ හැකිද? 

ආචාර්ය සඳමාලී: ඔව් ඇත්තටම මම මුලින් සඳහන් කළා වගේම ආපදා කියන දේ මිනිස්සුන්ට, දේපළවලට සහ පරිසරයට විශාල වශයෙන් හානියක් සිදු කරනවා. එතකොට අපිට මේකෙදි ගන්න පුළුවන් හොඳම උදාහරණය විදියට 2004 සිදුවූ ඉන්දියානු සාගර ආශ්‍රිත සුනාමිය සාකච්ඡාවට  බඳුන් කරන්න  පුළුවන්. 2004 දොළොස් වැනි මස 26 වන දින සුමාත්‍රාවලට ඔබ්බෙන් රික්ටරමාපක 9.1 ක පරිමාණයෙන් යුතු ප්‍රබල භූමිකම්පාවක් සිදුවූ අතර මෙය ආසියාතික රටවල් වන ඉන්දුනීසියාව, තායිලන්තය, ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දියාව මාලදිවයින ආදියට සුනාමි ව්‍යසනයක් ලෙස බලපෑ අතර සමහර ප්‍රදේශවලට සුනාමි රල මීටර් තිහක් පමණ උසට ළඟා විය. එනම් වෙරළ තීරයේ විශාල විනාශයක් ඇති කිරීමටත් මෙයින් ආසන්න වශයෙන් දෙලක්ෂ අසූදාහක පමණ ජීවිත අහිමි වූ අතර මෙය ඉතිහාසයේ වාර්තාගත ඉතාමත් ව්‍යසනකාරී විපත්වලින් එකක් බවටද පත්විය. විශේෂයෙන් මිනිසුන් අතර සාකච්ඡාවට බඳුන් වූ මෙය මිනිස් ජීවිතවලට හානි කලා පමණක් නොව විශාල වශයෙන් සැලකිය යුතු ආර්ථික හානියක් සිදු කරන ලදී. ආසියාතික රටවල් සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල් නිසා විශාල මුදලක් ප්‍රතිසංස්කරණ සඳහා වැය කිරීමට සිදුවීම ආර්ථික තත්ත්වය තවදුරටත් පහළ වැටීමට හේතුවේ. එමෙන්ම වෙරළබඩ ජනතාව වැඩි වශයෙන් මේ සුනාමි තත්ත්වයෙහි සෘණාත්මක බලපෑම්වලට මුහුණ දුනි. ස්වභාවික සිදුවීමක් වන භූමිකම්පා සහ ඒ ඔස්සේ ඇතිවන සුනාමි තත්ත්වය සාමාන්‍ය ස්වභාවික  සිදුවීමක් වුවද ඒ තුලෙන් අති විශාල දේපල සහ ජීවිත හානියක් සිදු කරනවා නම් මෙය ආපදාවක් බවට පත්වේ. මේ නිදසුන් තුළින් ආපදාවල බලපෑම් පැහැදිලි කරගන්න පුළුවන් කියලා මම හිතනවා.

නිවේදකයා : ඔබතුමියගේ වටිනා කාලය අප වෙනුවෙන් වෙන්කර ආපදා පිළිබඳ අර්ථවත් හඳුනා ගැනීමත් සිදුකිරිම  පිළිබඳව ඔබතුමියට බෙහෙමින් ස්තුතියි.

මේ ආකාරයට අපට ආපදා යන්න පිළිබඳව මනා හඳුනාගැනීමක් ආචාර්ය සඳමාලි මහත්මිය සමඟ සිදුකර ගත හැකි විය. ඇත්තෙන්ම ආපදා යන්න අපට පුළුල් පැතිකඩයන් ගණනාවක් ඔස්සේ සාකච්ඡාවට බඳුන් කළ හැකි පුළුල් සහ ගැඹුරු මාතෘකාවක් බවට පෙනී යයි. තවදුරටත් තවත් පැතිකඩයන් ගණනාවක් ඔස්සේ අපදා සහ එහි බලපෑම් පිළිබඳ සාකච්ඡාවක් අපට ආචාර්ය පත්මකුමාර මහතා සමග සිදු කිරීමට අවස්ථාව ලැබුණි.

නිවේදකයා : ආයුබෝවන් ආචාර්ය පත්මකුමාර මහතා. ඔබතුමාට අනුව ආපදාවක් නිර්මාණය වීමට බලපානු ලබන ක්‍රියාවලිය හා සංසිද්ධිය කවරේද?

ආචාර්ය පත්මකුමාර: ආයුබෝවන් ස්වාභාවික සහ මිනිසා විසින් සිදුකරන විවිධ ක්‍රියාවලි හා සංසිද්ධි හේතු කරගෙන ආපදාවක් සිදුවීමේ හැකියාව පවතිනවා. මුලින්ම අපි යම්කිසි කන්ඩියක් දෙස අවධානය යොමු කළහොත් ඒ කණ්ඩිය කපා ස්ථාවර කර නැත්නම් ඊළඟ වැස්ස එනකොට ඒක කඩාගෙන යන්න පුළුවන්. ඒ වගේම යම්කිසි කර්මාන්ශාලාවක් නියමිත තත්ත්ව…

නිවේදකයා : ඔබතුමාට කාලගුණික  විපර්යාසක් මෙවැනි ආපදාවක් කෙරෙහි බලපානු ලබන්නේ කවර ආකාරයටදැයි කෙටි පැහැදිලි කිරීමක් සිදුකළ හැකිද ?

ආචාර්ය පත්මකුමාර : කාලගුණ විපර්යාසය හේතු කොටගෙන උපද්‍රවයෙන් නැවත නැවත සිදුවීමේ හැකියාව පවතිනවා ඒ වගේම මේ සිදුවීම් වල තීව්‍රතාවය සහ බලපෑම වැඩිවීමේ හැකියාව  පවති. මෙහිදී වහින කාලයේදී වර්ෂාපතන ඉහළ යාමටත් පාලන කාලයේදී වර්ශාපතනය ඉතා අඩුවීමටත් හැකියාව පවතිනවා උදාහරණ ලෙස පෙරදී මිලිමීටර් සීයක වර්ෂාපතනයක් ලැබුණු ප්‍රදේශයකට මෙම කාලගුණික විපර්යාස නිසා මිලිමීටර් 200 වර්ෂාපත ලැබීමේ හැකියාව පවතී. මේ තත්ත්වය දෙපසටම සිදුවෙන්න පුළුවන් නැවත නැවත සිදුවීම වෙනස් කිරීම හෝ දිගටම සිදුවීම හෝ නැති වී යාම සිදුවිය හැකිය. ලංකාවේ බලශක්තිය නිපදවන්නේ යුනිට් හතරකින් එකක් ස්වභාවික බලශක්ති භාවිතා කරවන අතර ඉතිරි හතරෙන් තුනම කාබන්ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය වන බලශක්ති භාවිතා කරයි. මේ ආකාරයට මිනිසුන් නිරන්තරයෙන් බලශක්ති භාවිතා කළ විට කාබන්ඩයොක්සයිඩ් විශාල ප්‍රමාණයක් පරිසරයෙන් නිකුත්වේ. තවද දර වලින් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් වැඩි වශයෙන් නිකුත්වේ. මේ ආකාරයට මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් කාලගුණික විපර්යාස  සිදුවන්නට පුළුවන් ඒ වගේම තමයි මේ කාලගුණික  විපර්යාස අවම කිරීමට නම් කාබන්ඩයොක්සයිඩ් විමෝචනය නවතා දැමිය යුතු අතර මේ සඳහා ශාක සිටුවීම ඇතුළු විවිධ ක්‍රියාකාරකම් සිදුකරන්න පුළුවන්. මෙලෙස විමෝචන නවතා දැමුවද පවතින කාබන්ඩයොක්සයිට් අවසන් වන තුරු එහි  සිදුවන විවිධ වෙනස්කම් සහ ආපදා තත්ත්වවලට මුහුණ දීමට අපට සිදුවෙනවා ඒ සඳහා පෙර සූදානම් වී සිටි වැදගත්ය.

නිවේදකයා:  ස්තුතියි ආපදා සිදුවීම දෙස අවධානය යොමු කළහොත් ලෝකයේ එක් එක් ප්‍රදේශවල ඒ ඒ ප්‍රදේශයට විශේෂ වූ ආපදා පවතින බව හඳුනාගත හැකියි. මේ ආකාරයට පිහිටීම යන්න ආපදව ඇතිවීම කෙරෙහි බලපාන්නේ කවර ආකාරයට දැයි පැහැදිලි කිරීමක් ඔබතුමාට සිදුකළ හැකිද

ආචාර්ය පත්මකුමාර : ඒ ඒ ප්‍රදේශවල පිහිටීම යන්න ආපදාවන් ඇතිවීම කෙරෙහි ප්‍රධාන වශයෙන් බලපායි. උදාහරණයක් ගතහොත් තුර්කි භූමිකම්පාබ සිදුවූයේ පිට්ටනියක නොවේ. එසේම හිමාලය ඉහළ යන විට ඒ ආශ්‍රිතව භූමිකම්පා සිදුවේ. එසේ වුවද ලංකාවට මෙහි බලපෑම අඩුය නමුත් ජාවා හා සුමත්‍රා දූපත් සිට කිලෝමීටර් 300ක් ඈතින් සිටියද අපට එහි ඇතිවන්නා වූ සුනාමි තත්ත්ව වලට මුහුණ දීමට සිදුවේ. ලංකාව ඉන්දියාවට ආසන්නයේ සිටියා නම් මෙලෙස ඇතිවන සුනාමිවල බලපෑමෙන් බේරීමේ හැකියාව පවති.ලංකාවේ මධ්‍යම කඳුකරය ගතහොත් එම ප්‍රදේශවල නායයෑම් ඇතිවීම කෙරෙහි කඳුකර පිහිටීම් බලපායි. එසේම ගංවතුර ඇතිවන්නේ පහත් බිම් ප්‍රදේශවලය. උදාහරණයක් ලෙස බංග්ලාදේශයේ ගංවතුර තත්ත්ව වැඩිවීම කෙරෙහි එහි පවත්නා පහත්බිම් තත්ත්වය බලපා තිබෙන බව පැහැදිලි වෙයි.

නිවේදකයා : ආපදාවන් දෙස අවධානය යොමු කළහොත් එහි භෞතික සහ විනාශකාරී තත්ත්වය ගැන පමණක් නොව මිනිසුන්ගේ මානසික තත්ත්වයට මෙම ආපදාවන් බලපාන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳ අවධානය යොමු කිරීම වැදගත්ය. ඉතින් ඔබතුමාගේ අදහසට අනුව මෙම ආපදාවන් යන්න මිනිසුන්ගේ මානසික තත්ත්වයන් කෙරෙහි බලපෑම් කරන්නේ කෙසේද ?

ආචාර්ය පත්මකුමාර : අනිවාර්යෙන්ම මිනිසුන්ගේ මානසික තත්ත්වය කෙරෙහි ආපදා තත්ත්වය යන්න බලපායි. උදාහරණයක් ලෙස ආපදාව සිදුවීමට පෙර අක්කරයක ඉඩමක් හිමි පුද්ගලයකුට ආපදාවෙන් පසු පර්චස් දොළහක පමණ ඉඩමක් ලැබුණ විට ඔවුන්ගේ මානසික තත්ත්වය පහළ යාමට එය  සෘජුවම බලපායි.  තවද ආපදා සිදු අවස්ථාවලදී කඳවුරුවල සිටින විට ඔවුන්ගේ පවුල්වල ගැටලු මතුවන අතර එසේම යම්කිසි ආකාරයක මානසික දුර්වල පුද්ගලයන් සිටින විට ඒ ආශ්‍රිතව ගැටළු රැසක් මතුවේ. මේ නිසා මානසික තත්ත්වයේ යහපැවැත්ම උදෙසා මානසික චිකිත්සනයක් පවත්වා ඔවුන්ගේ මානසික තත්ත්වය නැවත යථා තත්ත්වයට පත්කිරීම සිදුකරනු ලබයි. 

නිවේදකයා : මෙයාකාරයේ හරවත් සාකච්ඡාවක් සඳහා ඔබතුමාගේ කාලය අප වෙනුවෙන් වෙන් කිරීම පිළිබඳ ඔබතුමාට බෙහෙවින් ස්තුතියි. 

ස්වභාවික සිදුවීම් තුළින් ජීවිත, දේපළ සහ පරිසරයට හානි සිදු වූ විට  එය ආපදාවක් ලෙස අප හඳුනා ගනී. ඇත්ත වශයෙන්ම ආපදා මිනිසුන්ගේ ජීවිත, දේපල වලට පමණක් නොව ඔවුන්ගේ සමාජ, ආර්ථිකයට සහ පවුල් පසුබිම් වලට පවා බලපෑම සිදු කරන අතර ඔවුන්ගේ මානසික තත්ත්වය කෙරෙහිත් මෙම  ආපදා විශාල වශයෙන් බලපෑමක් සිදුකරන බව ඉහත සාකච්ඡාව ඔස්සේ   පැහැදිලි වෙයි. එහිදී අපට පැහැදිලි වන කරුණක් නම් ස්වභාවික ආපදා යන්න අපට කිසිම මොහොතකදී නතර කළ නොහැකි නමුත් පෙර සූදානම සහ දැනුවත් බව මත ආපදාවලින් වන බලපෑම අවම කරගැනීමට හැකිය. එසේ මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරනු ලබන ආපදාවන් අපට සම්පූර්ණයෙන්ම වාගේ අවම කර ගැනීමේ හැකියාව පවතින බව මෙහිදී පැහැදිලි වේ. ඒ අනුව තම ප්‍රදේශය තුළ මුහුණ දෙන ආපදාව පිළිබඳව දැනුවත්භාවය  ඔස්සේ ආපදා අවම  කරගැනීමට කටයුතු කරමු.

Leo Sapna Bhawanthi Wijerathna