වෙනිවැල්ගැට ශාකය

 

ශාකය:-වෙනිවැල්ගැට ශාකය

ඉංග්‍රීසි නාමය:-Calumba Wood

විද්‍යාත්මක නාමය:-Coscinium Fenestratum

වෙනත් නම්:-බාන් වැල්,කහ වැල්,වනු වැල්,මරමංජල්,මරමංජල් කොඩි,අරට්ටූරම්

වෙනිවැල්ගැට ශාකය විශාල ශාක මත පැතිරී යන සිනිඳු පොත්තක් සහිත කාෂ්ඨීය වැලකි.ශ්‍රී ලංකාවේ පහතරට තෙත් කලාපීය වනාන්තර තුළ හමුවන වෙනිවැල්ගැට ශාකය පෙර කළ මී ගවයන් බැඳීමට භාවිතා කළ නිසා බාන් වැල් ලෙසද හඳුන්වයි.කහ වර්ණ නිසා කහ වැල් ලෙසද,වැල් වල ගැට පවත්නා බැවින් වෙනිවැල්ගැට ලෙස වෙනිවැල් ශාකය හඳුන්වයි.වෙනිවැල් Menispermacea උද්භිත කුලයට අයත් ශාකයකි.දාරුහරිද්‍රා ශාකය නොමැති කළ ඒ වෙනුවට භාවිතා කිරීමට නියම කර ඇත්තේද වෙනිවැල්ගැට ශාකයයි.ළපටි ශාඛා කහ පාට බූවකින් වැසී පවතියි.පොකුරු ලෙස හටගන්නා කුඩා මල් ඒක ලිංගික වේ. ගෝලාකාර ඵලය 2cm ක් පමණ විෂ්කම්භයක් සහිතය.ළපටි කඳ කොටස් සිහින් හා කහ පැහැති බූවකින් වැසෙයි.

පස් පංගුව ,දස පංගුව වැනි ඖෂධීය නිෂ්පාදනයේදී එකතු කරගන්නා වටිනා ඖෂධයක් ලෙස වෙනිවැල් හඳුනාගත හැකිය.උණ,සර්ප විෂ,මුඛ රෝග,දද, කුෂ්ඨ, අධික ලේ වහනය සෙංගමාලය,පණු රෝග ,අතීසාරය, මුත්‍රා දැවිල්ල, දියවැඩියාව, පිටගැස්ම ,ප්‍රදර රෝග, භගන්දරා, කණ්ඩමාල ආදී  රෝග බොහෝමයකට ප්‍රතිකාර කිරීමේදී වෙනිවැල් වැලේ කඳේ ගැට සහිත කොටස් ද, කොළ, මුල් ,කඳ ,කඳේ පොත්ත සහ එක විට සම්පූර්ණ ශාකයමත් භාවිතයට ගනියි.වෙනිවැල් ආහාර රුචිය වඩවන,විෂ නසන රසායනික ගුණ සහිත ශාකයකි.උණ රෝගය සඳහා ඉඟුරු,කොත්තමල්ලි,වෙනිවැල්ගැට තැම්බූ වතුර පානය කිරීම හෝ වෙනිවැල්ගැට හා පත්පාඩගම් තම්බා ගත් ජලය පානය සුදුසුය.කුඩා දරුවන්ගේ චර්ම රෝගවලට වෙනිවැල්ගැට,කොකුම් පොතු,වියළි කහ සමව ගෙන කුඩු කර පිරිසිදු තල තෙලින් පැසවා ආලේප කරයි.කුඩා දරුවන්ට පණුවන් නිසා හටගන්නා අතීසාරයට මෙන්ම පණු රෝග වැළැක්වීමටද වෙනිවැල්ගැට,කහ,එළබටු,කෙළිඳ සහල් ආදිය කසාය කර දෙයි.සම මත ඇතිවන දද,කුෂ්ට වැනි පීඩාකාරී රෝග සමනය කිරීමටද වෙනිවැල්ගැට හා වියළි කහ තැම්බූ වතුර හෝ වෙනිවැල්ගැට,ඇත්තෝර කොළ,අමු කහ තම්බාගත් වතුර භාවිතා කරයි.සර්ප විෂට වෙනිවැල් තම්බා බීම යෝග්‍යයි.ආසාත්මිකතාවයන්ට වෙනිවැල්ගැට,පත්පාඩගම් හා කොත්තමල්ලි තම්බා බීමට දෙයි. වෙනිවැල්ගැට එළඟිතෙලින් අඹරා ආලේප කිරීමෙන් කූඩැල්ලන් කෑ තුවාල සුව වෙයි.මුඛයේ ඇතිවන විවිධ රෝග සඳහා එනම්, මුඛ දුර්ගන්ධය,දත් මුල් දිය වීම,විදුරු මසින් ලේ ගැලීම ආදී මුඛ රෝග සඳහා වෙනිවැල්ගැට,අරළු,බුළු,නෙල්ලි,සමන් පිච්ච කොළ,රසකිඳ,වියළි මිදි,අසමෝදගම් තම්බා කට සේදීමෙන් එම රෝග සුව වේ.මුහුණ පැහැපත් කිරීමට ඈත අතීතයේ සිටම වෙනිවැල්ගැට මී පැණියෙන් අඹරා ආලේප කරනු ලබයි.ඇස් රෝග සඳහා වෙනිවැල්ගැට තම්බා එම වතුරෙන් ඇස් සේදීම සිදු කරයි.මුත්‍රා සමඟ සැරව පිටවන විට වෙනිවැල්ගැට,අරළු,බුළු,නෙල්ලි,වියළි කහ හා ඉඟිනි ඇට කසාය කර මී පැණි අනුපාතයෙන් බොන්නට නියම කර ඇත.අජීරණය නිසා මුඛයේ අමීරස ඇතිවන විට වෙනිවැල්ගැට,කුරුඳු පොතු සූදුරු තම්බා ගත් වතුරින් කට සේදිය යුතුය.වෙනිවැල්ගැට ඇල්දියෙන් අඹරා හිසේ ගැල්වීම හිසරදයට අත් බෙහෙතකි.පිටගැස්මට හා සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාවට වෙනිවැල්ගැට ,කොත්තමල්ලි,සුදුළූණූ තැම්බූ වතුර බීම අපට හුරුපුරුදු ප්‍රතිකාරයයි.පසුගිය කාලයේ කොරෝනා වෛරසය සමඟ තවත් ප්‍රසිද්ධ වූ වෙනිවැල්ගැට ප්‍රතිශක්තීකරණය සඳහා ද උපකාරී වේ.වනාන්තර ආශ්‍රිතව ජීවත් වන ගැමි ජනතාව කැපීම්,කෙටීම් වැනි අවස්ථාවලදී වෙනිවැලක් කපා එයින් වෑස්සෙන ජලය පානය කරයි.හදිස්සි අනතුරක් වූ අවස්ථාවක ලේ වහනය වූ විට හොඳින් තම්බා ගත් වෙනිවැල් වතුර පානය කිරීමට දීම ගැමි ප්‍රථමාධාරයකි.ග්‍රාමීය මව්වරු කුඩා දරුවන් නැහැවීමේදී එම වතුරට වෙනිවැල්ගැට, අමු කහ හා කොකුම් පොතු මුසු කරනුයේ විෂබීජනාශක නැති කර දරුවාගේ සම පැහැපත් වීමත් අපේක්ෂාවෙනි.එමෙන්ම ළදරුවන්ගේ දහදිය බිබිලි වලට සියුම්ව සකසාගත් වෙනිවැල්ගැට කුඩු ඇල්දියෙන් තවරා පැය 12 කට පමණ පසු සෝදා හැරීම ගැමියන් අත්දුටු ප්‍රතිකාරයකි.

අද වන විට වෙළඳුන් විසින් වෙනිවැල්ගැට වෙනුවට වෙනත් වැල් වර්ග කහ පාටින් වර්ණ ගන්වා වෙළඳපොළට එවීමේ ජාවාරමක්ද ක්‍රියාත්මකව පවතියි.විශේෂයෙන් වෙනිවැල් අයත් Menispermacea කුලයේ සුලභ වැල් වර්ගයක් වන තිත්ත වැල් ඒ සදහා බහුලව භාවිතා කරයි.අද වන විට මෙලෙස ඖෂධීය ගුණයෙන් සපිරි වෙනිවැල්ගැට ශාකය වඳවෙමින් යන ශාකයක් බවට පත්වී තිබීම කනගාටුදායක තත්වයකි.

 

Leo Chathurika Nethmini

First Year

Faculty of Arts