උද්භිද නාමය - Rauvolfia serserpentina
English
name- Snakewood
මෙය විවිධ නම් වලින් හැදින්වේ .
«
සර්ප ගන්ධා
«
සර්පාක්ශි
«
නා කුලී
«
නා කුලේශ්මා
«
නාග දමනි
«
නාග සුන්ධා
ඉන්දියානු සර්ප ගන්ඩා හෝ සර්ප ගන්ධ ලෙස ද හැදින්වේ .සියවස් ගණනාවක්
පුරා දේශීය වෙද ශිල්පයේ චිකිත්සක ගුණාංග සදහා විස්කම් පෑ ඖෂධයක් ලෙස ඒකාවේරිය ශාකය
පෙන්වා දිය හැකිය .Aponcynaceae යන පවුලට අයත් බහු වාර්ශික පදුරු ඉන්දියානු උප මහද්වීපයට
සහ අග්නිදිග ආසියාවට අයත් වේ.
ඒකාවේරිය යනු දේශීය ශාකයකි .අඩි 3ක්
පමණ උසකට වර්ධනය වන ළා පැහැයෙන් යුතු කොල දිලිසෙන
ස්වභාවයක් ගනී .කද වටා කොළ පිහිටා ඇති අතර එවන් එක් වලයක පත් 5ක් පමණ පිහිටා තිබේ
.මතු පිට සිලිදුය.
අලංකාර මල් හට ගන්නා අතර දික් නොවූ
පොකුරු ලෙසින් සුදු පැහැති මල් හට ගනී .තරමක් දිග නටුවක් මල් වලට ඇත .ඉතා අලංකාර මල්
විශේෂයක් වන අතර අලංකරණ කටයුතු සදහා බොහෝ සෙයින් උපකාර වේ.
මෙය Rauvolfia යන නාමයෙන් හදුන්වනු
ලබන්නේ මෙම ශාකය බටහිර ලොවට හදුන්වා දුන් Rauvolfia නම් පුද්ගලයාට ගරු කිරීමක් ලෙසය
.
ලංකාවේ මැදරට කදුකරයේ සාරවත් වර්ධනයක්
දැකගත හැකි අතර පහතරට තෙත් කලාපයේ ද දැක ගත හැකිය .ඊට අමතරව ඉන්දියාවේ හිමාලය ,උත්තර
පෙදෙස ,නේපාලය ,සිංගප්පූරුව ආදී රටවල ද දැකිය හැකිය .
මෙය මූලිකවම ඖෂධ වශයෙන් යොදා ගනු ලබන
අතර එමගින් සෑදෙන ඖෂධ වලට විවිධ නම් යොදා ගනු ලැබේ .
සර්ප ගන්ධ චූර්ණය
සර්ප ගන්ධීවටී
චන්දරා වටී
චන්දරා පැනිය
අධි රුධිර පීඩනය ,උමතු රෝග ,සෙම් රෝග
,උණ රෝග ,වාත සමනය ,ගර්භනී කාන්තාවන්ගේ වමනය ,ඔසප් වේදනා ආදිය සමනය කරයි .එසේම සර්ප
විශ,මීවිශ,ගෝනුසු විස,මකුළු විශ ආදියට ගුණ දායක වේ.
විශේෂයෙන් කොරෝනා වෛරසය පැවති සමය
තුල ආයුර්වේදය තුල බොහෝ සෙයින් අවදානය යොමු වූ ශාකයක් ලෙස දැක්විමට හැකිය .බටහිර රටවල
ද ශාකසාර ඖෂධ සදහා අවදානය යොමු වී ඇත.
ඒකාවේරිය ශාකයේ මූල පද්ධතිය සර්පයකු
ලෙසින් වැඩෙන නිසා සංස්කෘත භාෂාවෙන් " සර්පගන්ධා" යන නාමයෙන් හැදින්වේ .ඖෂධ
වශයෙන් මූලිකවම භාවිතා වන්නේ වියලි මුල් වුවද ඒකාවේරිය ශාකයේ පංචාංගයම ඖෂධ පිණිස ගැනේ.විශේෂයෙන් කුඩා දරුවන්ගේ අතීසාරය ,කොලරාව,බඩගිනි වැඩවීමට
කදිම ඔසුවකි.
මෙම ශාකයේ අද්විතීය රසායනික සංයුතිය අවබෝධ කර ගැනීම සදහා මෙමෙහි
උද්භිද භාවය පදනමක් සපයයි .මෙහි ඇති සියලුම ඖෂධීය ගුණ සදහා වග කිව යුතු වන්නේ එහි ඇති
ඇල්කොලෝයිඩ් ය.
ඒකාවේරිය ශාකයේ ඓතිහාසික භාවිතයන් ,ආයුර්වේද සහ චීන වෙද ශිල්පය
තුල ගැඹුරින් මුල් බැස ඇත .මෙම ශාකයේ සංස්කෘතික නාමය මත සර්ප ගන්ධ ,සර්ප දශ්ඨ කිරීම්
සදහා වෙද කම් කිරීමේදී එහි ඓතිහාසික භාවිතය හුවා දක්වමින් "සර්පයකු මෙන්
" ලෙස හුවා දක්වා ඇත .
20 වන සියවසේ අධිරුධිර පීඩනය සදහා සාර්ථක ඔසුවක් වූ මෙය බොහෝ
සෙයින් වැදගත් ශාකයකි.
විශේෂයෙන් විවිධ පැලෑටි වර්ග මෙයට අභියෝගයක් වීමත්,ස්වාභාවික
පරිසර පද්ධති විනාශ කිරීමත් නිසා මෙම ශාකය වද වී යෑමේ තර්ජනයට ලක්ව ඇත .අපට හැකි අයුරින්
ගෙවත්තේ එක් ඒකාවේරිය පැලයක් හෝ සිටුවීමට හැකි නම් මෙයා ඉතා සුලු වශයෙන් හෝ වලක්වා
ගත හැකිය .
Leo Pawani Hansika
First Year
Faculty of Arts
