Safe Guard
Phase - 1
Session - 1
ලෝකයේ තාක්ෂණය වර්ධනය වුවත් ආපදා සිදුවීමේ සීඝ්‍රතාවය ඉහළ ගොස් ඇත. ආපදාවක් යනු " විශාල හානියක් හෝ විනාශයක් අනපේක්ෂිත ලෙස ඇතිවන අභාග්‍ය සම්පන්න සිදුවීමක් " ලෙස ආචාර්ය ඒ. එච්. ධනපාල මහතා අර්ථ දක්වයි.අප ආපදාවක් පිළිබඳ විමසිලිවන්තව කටයුතු කළ යුතු වුවත් ලෝකයේ ආපදාවන් පිළිබඳව සෑම දෙනෙකුටම විමසිලිමත්ව කටයුතු කිරීම සිදුවේ ද යන්න පිළිගැනීම අපහසු වන්නේ, ආපදා පිළිබඳව දැනුවත් කරනු ලැබුව ද එම ඇඟවීම් නොසලකා හරින පිරිසක් සිටින බැවිනි.කථිනා හරිකේන් කුණාටුව සහ එමගින් සිදුවිය හැකි ගංවතුරෙන් නිව් ඔරලීයන්ස් නගරය යට විය හැකි බවත්, ජනතාව ඉවත් විය යුතු බවත් අනතුරු අඟවා තිබුණද එම අනතුරු ඇගවීම් නොසලකා හැරි තිබූ හෙයින් සිදුවූ විනාශය වැඩිවීමට ප්‍රධාන හේතුව විය.
මෙම හේතුවෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය 1987 දී ස්වභාවික ආපදා අඩු කිරීමේ අන්තර්ජාතික දශකයක් 1990 දශක ඉදිරිපත් කරන ලදී.ඉන් පසුව 1994 දී ස්වභාවික විපත් අඩු කිරීමේ ලෝක සමුළුව සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජික රටවල් (IDNDR )ඒ වන විට ලබාගෙන ඇති පියවර සාකච්ඡාවට බඳුන් වූ අතර වඩාත් ආරක්ෂිත ලෝකයකට යොකොහෝමා ක්‍රමෝපාය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ සැලසුම් ද ක්‍රියාත්මක කරන ලදී. එම ක්‍රමවේදයට අනුව අවස්ථාවන් හතරක් හඳුන්වා දෙනු ලැබීය. එය ආපදා කළමනාකරන චක්‍රය ලෙසද හඳුන්වයි.1.අවම කිරීම
2.සූදානම් කිරීම
3.ප්‍රතිචාර දැක්වීම
4.ප්‍රතිසංවේදනය
ආපදා අවම කිරීම යනු,
ආපදා විසින් සිදු කරනු ලබන මානුශ හා ද්‍රව්‍යමය හානියේ දරුණුකම ස්ථාවරව අඩු කිරීමයි.ආපදාවම කිරීම ආකාර දෙකකට වර්ග කරයි.එනම් මූලික අවම කිරීම හා ද්විතීක අවම කිරීම යනුවෙන් කාණ්ඩ දෙකකට බෙදා දක්වා ඇත. මෙයින් මූලික අවම කිරීම යනු, උපද්‍රවය ඇතිවීම අවම කිරීම සහ ගොදුරු වීම අඩු කිරිම යි.උදාහරණ ලෙස පහත් බිම් ගොඩ කර ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම ඉදිකඩ අහුරාලීම දැක්විය හැකිය.ද්විතික අවම කිරීම යනු උපද්‍රවයේ බලපෑම අඩු කිරීමයි. එහිදී අවතැන්ව සිටින ජනතාවට පිරිසිදු පානීය ජලය, ආහාර, සමීපාරක්ෂක ද්‍රව්‍ය ලබාදීම මගින් විවිධ ලෙඩ වලින් ආරක්ෂා කිරීම ද්විතික අවම කිරීමෙන් අපට සිදුකළ හැකිය.ආපදාවන් අවම කිරීමේදී,
1.වහුවාත්මක ක්‍රමය
• ඉංජිනේරු විද්යාත්මක විසඳුම් යොදා ගැනීම.
• නිවාස ඉදිකිරීමේදී ප්‍රමිතියෙන් යුතුව නිවාස ඉදිකිරීම.
• ගොඩනැගිලි නීති පැනවිම හා ඒ ආශ්‍රිතව රෙගුලාසි වලාත්මක කිරීම .
• නැවත ස්ථානගත කිරීම.
විද්යාත්මක ප්‍රගතිය නිසාත් ,දැනට සිදුවෙමින් පවතින පර්යේෂණ ඇසුරෙන් උපද්රව පිළිබඳව බොහෝ විශ්වාසනීය තොරතුරු ලබාගත හැකිව තිබේ.මේ තොරතුරුවලින් පැහැදිලි වන කරුණක් වී ඇත්තේ උපද්රව අවදානම් කලාපයන්හි ඉදිකොට ඇති බොහෝ ව්යුහයන් උපද්‍රවයන්ට ප්‍රතිරෝධයක් ඇති කළ හැකි තත්ත්වයේ ඒවා නොවන බවයි.මේ සඳහා ගතහැකි ක්‍රියාමාර්ග තුනක් තිබේ..
කිසිවක් නොකර එසේම තැබීම.
ව්යුහයන් කඩා බිඳ දමා අලුත් උපද්රව තොරතුරුවලට අනුව නැවත ඉදිකිරීම.
බාහිර බලයට ප්‍රතිරොදයක් දැක්විය හැකි අයුරින් වයුහ වෙනස් කිරීම.
උදාහරණයක් ලෙස ජාපානය සුනාමි වලට ඔරොත්තු දෙන අකාරයට ගොඩනැගිලි ඉදි කිරීම. මෙන්ම මොරොක්කෝව භූමිකම්පා අධික රටක් වුවත්
2024 අගෝස්තු 12 වන දින බල පෑ භූමිකම්පාව , සූදානමින් සිටමට බලධාරීන් විසින් ඉහත ආකාරයට ගොඩනැගිලි වැඩිදියුණු කිරීම, ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහිතව ගොඩනැගීම සහ ආපදා ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ හැකියාව වැඩි දියුණු කිරීම මගින් සිදු විමට ගිය හානිය අවම කර ගැනිමට සමත් වී ඇත .
2. ප්‍රජා අරක්ශක කඳවුරු ඉදිකිරීම .ආපදා කමක් සිදුවීමට පෙර සුදුසු ස්ථානයක එනම් ආපදාවට භාජනය නොවූ ආරක්ෂිත ප්‍රදේශයන් ආශ්‍රිතව සිදු කරයි.මෙහිදී ආපදා කළමනාකරන අංශ නිලධාරීන්,හමුදා නිලධාරීන් යන මෙන්ම රාජ්‍ය නොවන නිලධාරීන් සිදු කරනු ලබයි.
3. භෞතික වෙනස්කම්
කදු වල හෙල්මලු අකාරයට වගා කිරිම.
ජල වහනය ක්‍රමවත් කිරිම මෙන්ම ගංගා, ඇළවල් ආශ්‍රිතව පස් ඉවත් කිරීම හෝ එකතු කිරීම හා ආර පළල් කිරීම
ජලාශ සැරීම
4. ව්යුහාත්මක නොවන ක්‍රම
රෙගුලාසි වළාත්මක කිරීම
උදාහරණයක් ලෙස ආපදාවන් සහිත ස්ථාන ආශ්‍රිතව (තෙත්බිම්,කඳු සහිත ස්ථාන)නිවාස ඉදිකිරීමේදී රජයෙන් අවසර ලබාගන්න ලබාගැනීමට සිදුවීම.
5. ප්‍රජව දැනුවත් කිරීම.
ආපදාව අවම කිරීමේදී ප්‍රජාව දැනුවත් කිරීම ඉතා වැදගත් වේ.ආපදාවෙන් සිදුවන හානිය අවම වේද උපරිම වේද යන්න මෙමගින් තීරණය වේ.කුඩා දරුවන්ගේ පටන් වැඩිහිටියා දක්වා ආපදාවන් පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම ඉතා වැදගත් වේ.
6. ව්යවහාත්මක නොවන භෞතික වෙනස්කම් මගින් පරිසරත්මක පාලනය හැසිරීම හා වෙනස් කිරීම
දැක්විය හැකිය.
සූදානම් විම.
ආපදා කලමනාකරණයේ දෙවැනි අංගය වන්නේ , ආපදා සඳහා සූදානම් වීමයි. ආපදා අවම කිරීම් පිළිබඳ ක්‍රියාමාර්ග ඵලදායි අයුරින් අප ආපදා කළමනාකරණයෙදී යොදා ගත්තද ආපදා විසින් සමාජයේ හෝ ප්‍රජාවට ඇති කරන සමස්ථ තර්ජන එමගින් ඉවත් කළ නොහැකිය. ආපදාවක් සඳහා කල්තියා හඳුනාගෙන සූදානම් වී සිටීම ප්‍රයොජනවත් උපක්‍රමයක් ලෙස සලකුණු ලබයි .ආපදාවක් සඳහා සූදානම් වීම ආපදා කළමනාකරණ චක්‍රයේ දෙවැනි අදියරයි.
ආපදාවන්ට මුහුණ දීම සඳහා කලින් ගත යුතු ක්‍රියාමර්ග ගැනීම ආපදා සඳහා සූදානම් වීම සරල අර්ථකතනය කරනු ලබයි.ආපදා සඳහා සූදානම් සිටීම යන්නෙන් පහත දැක්වෙන අයුරින් අදහස් වේ.
1) පුර්ව අනතුර හැඟීමේ ක්‍රම දියුණු කිරීම හා ඒවායේ තත්ත්වය නිරතුරුව පරීක්ෂා කිරීම. ශ්රී ලංකාවේ මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ වල සුනාමි අනතුරැ ඇගවිම් උපකරණ සවි කර ඇත , මොරොක්කෝවේ භූ කම්පන අවදානම් කළමනාකරණ උපායමාර්ග වැඩිදියුණු කිරීම උදාහරණ ලෙස දැක්විය හැකිය.
2) ආපදා අවස්ථාවන්හි සිදුවිය හැකි ජීවිත හා භෞතික හානිය අවම කරගනු සඳහා ජනතාව අපදා ප්රදේශයෙන් ඉවත් කිරීම හෝ ඒ හා සම්බන්ධ වෙනත් පිළියත් ආපදා කළමනාකරණය හා සම්බන්ධ නිලධාරීන් හා අවධානයට ලක් කර ඇත. උදාහරණ ලෙස 2018 කලූ ගග ආශිත ගංවතුර තත්වයේදි ප්‍රා.ලේ.කාර්‍යල,හමුදාව වැනි අංශ සේව සැලසීම.
3) ප්‍රජාව දැනුවත් කිරීම හා පුහුණු කිරීම සිදුකිරීම. 2024 අගෝස්තු 12, මොරොක්කෝවේ භූමිකම්පා අවදානම පිළිබඳ මහජන දැනුවත්භාවය වැඩි කිරීම සහ සූදානම් වීමේ පියවර ප්‍රවර්ධනය කිරීම.
4) මහජන අධ්යාපනය ලබාදීම.
මෙමගින් විශාල වශයෙන් අපදා කලමණාකරනයට මහගු පිටිවහලක් වේ.
සූදානම් විම.
ආපදා කලමනාකරණයේ දෙවැනි අදියර ආපදාව සඳහා සූදානම් වීමයි. ආපදා අවම කිරීම් පිළිබඳ ක්‍රියාමාර්ග ඵලදායි අයුරින් අප ආපදා කළමනාකරණයෙදී යොදා ගත්තද ආපදා විසින් සමාජයේ හෝ ප්‍රජාවට ඇති කරන සමස්ථ තර්ජන එමගින් ඉවත් කළ නොහැකිය. ආපදාවක් සඳහා කල්තියා හඳුනාගෙන සූදානම් වී සිටීම ප්‍රයොජනවත් උපක්‍රමයක් ලෙස සලකණු ලබයි .ආපදාවක් සඳහා සූදානම් වීමේ ආපදා කළමනාකරණ චක්‍රයේ ඉතාමත් වැදගත් අංගයකි .
ආපදාවන්ට මුහුණ දීම සඳහා අපදාව සිදු විමට පෙර ගත යුතු ක්‍රියාමර්ගය ගැනීම ආපදා සඳහා සූදානම් වීම සරල අර්ථ කතනය කරනු ලබයි.ආපදා සඳහා සූදානම් සිටීම යන්නෙන් පහත දැක්වෙන අයුරින් අදහස් වේ.
1) පුර්ව අනතුර හැඟීමේ ක්‍රම දියුණු කිරීම හා ඒවායේ තත්ත්වය නිරතුරුව පරීක්ෂා කිරීම.උදාහරණ ලෙස ශ්රී ලංකාවේ මෙරට මුහුදුබඩ ප්‍රදේශ වල සුනාමි අනතුරැ ඇගවිම් උපකරණ සවි කර ඇත. එමෙන් ම මොරොක්කෝවේ භූ කම්පන අවදානම් කළමනාකරණ උපායමාර්ග වැඩිදියුණු කිරිම සඳහා පුර්ව අනතුරු ඇගවිම් පද්ධති ඉදිකිරීම සිදු කිරිම් මගින් ජනතාවට ආපදාව පිළිබඳ පූර්ව අනතුරු ඇගවීම් ලබාදීම .
2) ආපදා අවස්ථාවන්හි සිදුවිය හැකි ජීවිත හා භෞතික හානිය අවම කරගැනීම . මේ සඳහා ජනතාව අපදා ප්රදේශයෙන් ඉවත් කිරීම ඒ හා සම්බන්ධ පිළිගත් ආපදා කළමනාකරණය හා සම්බන්ධ නිලධාරීන් අවධානයට ලක් කර ඇත. උදාහරණ ලෙස නාය යෑම් අනතුරු පෙර හඳුනාගෙන ඒ ආශ්‍රිතව ජීවත්වන ජනතාව වෙනත් ආරක්ෂිත ප්‍රදේශවලට ස්ථාපිත කිරීම.
3) ප්‍රජාව දැනුවත් කිරීම හා පුහුණු කිරීම සිදුකිරීම.
උදාහරණ ලෙස 2024 අගෝස්තු 12, මොරොක්කෝවේ භූමිකම්පා අවදානම පිළිබඳ මහජන දැනුවත්භාවය වැඩි කිරීම සහ සූදානම් වීමේ පියවර ප්‍රවර්ධනය කිරීමට පියවර ගෙන ඇත එමගින් සිදුවීමට ගිය විශාල ජීවිත හානි රැසක් අවම කර ගැනීමට සමත් විය.එමෙන්ම ශ්රී ලංකාවේ සුනාමි අනතුරු සහිත ප්‍රදේශ වලට ජනතාව දැනුවත් කර එපමණක් නොව ඔන්න පුහුණු වැඩසටහන් සිදු කිරීම .
4) මහජන අධ්යාපනය ලබාදීම. ආපදාවට පෙර ,ආපදා අවස්තාවේ,ආපදාවට පසු මුහුණ දිය යුත්තේ කෙසේද යන්න ඉතා වැදගත්වේ .ජපානයේ කුඩා කල පටන්ම ආපදාවන් සඳහා ක්‍රියා කළ යුත්තේ කෙසේද යන්න දැනුවත් කිරීම කදිම නිදසුනයි.
මෙමගින් විශාල දායකත්වයක් අපදා කලමණාකරනයට මහගු පිටිවහලක් වේ.
ආපදාවට ප්‍රතිචාර දැක්වීම.
ආපදා කලමනාකරණ චක්‍රයේ තුන්වෙනි අදියර අපදාවට ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ අදියරයි. හදිසි අවස්ථා කළමනාකරණයේ ප්‍රතිචාර දැක්වීමේ අරමුණ වන්නේ තුවාල ජීවිත හානි හා දේපළ හානි පරිසරයට සිදුවන හානි ආපදාවකට කලින් ආපදාව සිදුවෙමින් පවතින අවස්ථාවේ දී, ආපදාව සිදුවූ කෙනෙහිම වාගේ අපදාව සීමා කිරීමට උත්සාහ කිරීමයි.ආපදා ආපදාකලමනාකරණයේ අවස්ථා හතරහිම ඉතාම සංකීර්ණ අවස්ථාව වනුයේ, ප්‍රතිචාර දැක්වීම අදියරයයි. ඊට හේතුව වන්නේ එය ක්‍රියත්මක වන්නේ ඉතා අධික ආතතියක් පවතිනා කාලසීමාවක දී වීම විශේෂත්වයකි.
තුවාල සිදුවීම, ජීවිත හානි ,දේපල හානි හා පරිසරයට සිදුවන හානි ආදිය සීමා කිරීම විවිධාකාර වේ.ආපදා අවස්ථාවන්හිදී පීඩාවට පත් අයට හදිසි අවශ්‍යතා හා හදිසි සේවාවන් ( ප්‍රථමාදාර ලබාදීම , සෝදිසි කිරීම්, ජීවිත බේරා ගැනීම් හා අවතැන්වීම් කඳවුරු සැපයීම්) වැනි දෑ සෘජුවම සැපයීම , ලබාදීමට උත්සාහ කිරීම හා සම්බන්ධීකරණය කිරීම ඊට අයත් වේ.
තීරණාත්මක අත්‍යවශ්‍ය පහසුකම් (ප්‍රවාහන ,මාර්ග, සන්නිවේදන ,විදුලි බලය, ආහාර) බෙදා හැරීම වේගවත් කිරිම , යළි ස්ථාපිත කිරීම ,ප්‍රතිසංවේදන කටයුතු වහා ඇරඹීම ,තවදුරටත් සිදුවිය හැකි තුවාල හා ජීවිත හානි අඩු කිරීම සහ සමාජය සාමාන්‍ය පරිදි ක්‍රියත්මක වන තත්ත්වයට පත් කිරීම යනාදිය වේ.ආපදා හේතුවෙන් මිනිස් ජීවිත ගොඩනැගිලි සහ පරිසරයට දැඩි හානි සහ විනාශයන් සිදුවේ .එනමුදු ආපදා අවම කිරීම ,ආපදාවලට සූදානම් වීම යනාදී සංරචක මගින් ආපදාවලින් සිදුවන හානි අඩු කරගත හැකි අතර ප්‍රතිචාර දැක්විම ඇසුරෙන් ජීවිත හා දේපල හානිය තවදුරටත් අවම කරගත හැකිවේ.
ඉතාමත් හොඳින් ආපදාව අවම කිරීම සඳහා සූදානම් වීමත් , ප්‍රතිචාර දැක්වීමත් සිදුකළද යම් මට්ටමකට හෝ පරිසරයට හානි ,දේපළ හානි, යටිතල පහසුකම් වලට හානි ,සමාජය ට වන හානි ,ආර්ථික පද්ධතිය වන හානි ,ශාරීරික සෞඛ්ය හා මානසික සෞඛ්ය ගැටලු යනාදිය මුළුමනින්ම ඉවත් කිරීමට හෝ අඩු කිරීමට නුපුළුවන් වීමට හැකිය.
ප්‍රතිසංවේදනය.
ආපදාවට පත් වූ ප්‍රදේශය නැවත ගොඩනැගීම ,අලුත්වැඩියා කිරීම , ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීම හා පුනරත්තාපනය කිරීම යනාදී විවිධ වැඩසටහන් මගින් ආපදාවට ලක්වූවන් අපදාවට පෙර පැවති තත්ත්වයට ගෙන ඒම ප්‍රතිසංවේදනය ලෙස හඳුන්වයි.මෙම අදියරින් පසුව ආපදා කළමනාකරණය අවසන් වේ.රටවල්, ප්‍රජාවන්, පවුල්, සහ පුද්ගලයින් විසින් ආපදාවේ බලපෑම් හේතුවෙන් හානියට පත් වූ දෑ අලුත්වැඩියා කිරීම ,නැවත ඉදිකිරීම ,ඊට සමාන ආපදා මගින් අනාගතයේ දී ඇතිවිය හැකි අවධානම අඩු කිරීම සඳහා කිරීම මෙමගින් සිදුවේ.
ආපදාව සිදු වූ විටෙක සැලසුම් කළ හෝ සැලසුම් නොකළ ක්‍රියාවන් ක්‍රියාවට නැංවීම සිදුවන අතර එයට සති මාස හෝ අවුරුදු ගානක් ගතවිය හැකිය.සෙසු ක්‍රියාවන් ට වඩා ප්‍රතිසංවේදනය සඳහා සම්බන්ධ වන පුද්ගලයින් සංවිධාන හා කණ්ඩායම් සෙසු ඕනෑම ආපදා කළමනාකරණ ක්‍රියාකාරකමකට වඩා සංඛ්‍යාවෙන් ඉතා විශාල විය හැකියි.ජාතික හා අන්තර්ජාතික ප්‍රජාවගේ අවධානය මේ සඳහා විශාල වශයෙන් යොමු විය හැකිය.එපමණක් නොව සෙසු ආපදා කළමනාකරණ අදියර හා සැසදෙන විට ආපදා ප්‍රතිසංවේදනය අදියර ඉතා වියදම්කාරී වේ.සරලව ප්‍රතිසංවේදනය යනු පීඩාවට පත් ජනතාව ප්‍රදේශයේ ආපදාවට පෙර පැවති තත්ත්වයට පත්කිරීම යි.
රජය විසින් හෝ පෞද්ගලික ආයතන විසින් මෙම අවතැන් වූ ජනතාවට යථා තත්වයට පත් කිරීම සඳහා,
මුදල් ලබාදීම -රජය විසින්මේ සඳහා පූර්ණ අවධානය ලබා දී ඇත.උදාහරණ ලෙස ශ්‍රි ලංකවේ ආපදා සහනසේවා මධ්‍යසේථානය විසින් 2024 වර්ශය තුළ රුපියල් මිලියන 61 ක් පමණ දිස්ත්‍රික් ලේකම්වරු වෙත ලබා දිම මගින් රජය ආපදා සහනසේවා ලාබා දීමට කටයුතු කර තිබිම දැක්විය හැකිය.
රක්ෂණ ආවරණයක් ලබා දිම. තුලින් එහි අඩංගු කොන්දේසි වලට අනුව අපදාවෙන් සිදු හානිය සඳහා රක්ෂණ වන්දි ලබාදීම.2017 සහ 2018සිදුවූ කැලණිගහ කළු ගඟ ආශ්‍රිත ගංවතුර තත්ත්වවලදී ලක්ෂණ වන්දි ලබා දී ඇත.
සහන සේවා සඳහා ආධාර ලොව මානව හිතවාදී ආයතන , පරාර්ථකාමී දානපතීන් සහ සංවිධාන මගින් ලබාදීම.-එහිදී මුදල් ආධාර පමණක් නොව ආහාර, ගොඩනැගිලි ද්‍රව්‍ය හෝ තාක්ෂණික ආධාර ලබාදෙයි. 2017 ශ්රී ලංකාවේ ගංවතුර තත්තත්තවය චීනය US$ මිලියන 2.2ක සහනාදාර ලබා දී තිබිම මීට කදිම නිදසුනයි.
බොහෝ රජයන් අපදා ප්‍රතිසංවේදනය සඳහා පිරිවැය තම අයවැය තුළින්ම හෝ ආධාර මගින් පමණක්ම පියවා ගැනීම අසීරු විය හැකිය. එම් අවස්ථාවලදී ඔවුන් විදේශීය රටවලින් හෝ මූල්‍ය ආයතන ඇසුරින් විවිධ කොන්දේසි යටතේ ණය ලබා ගනී.
බොහෝවිට රාජ්‍ය අංශය විසින් පෞද්ගලික සංවර්ධන කටයුත්තු දිරිමත් කිරීම සඳහා විවිධ දිරි දීමනා ලබාදේ.
දේශපාලන මැදිහත්වීම-
2019 දී අනාගත අවදානම් අවම කිරීම සහ ආරක්ෂාව සහතික කිරීම සඳහා අඛණ්ඩ පර්යේෂණ සහ අධීක්ෂණය ඉතා වැදගත් වනු ඇත.මීට කදිම නිදසුන කැලිපොනියවේ ලැව්ගිනි ප්‍රතිපත්ති හා කළමනොකරණය පිළිලද Wildfire Mitigation Act යනුවෙන් දේශපලන මැදිහත් විම මත නිති සම්පාදනය කර තිබිම තුලින් අවම කර ගැනිමට සමත්ව ඇත.
එමෙන්ම ෆුකිශිමා බලාගාර අනතුර හා පරමාණු බොම්බ වැනි න්යෂ්ටික අනතුරු මගින් විශාල ලෙස පරිසර හානි විශාල වශයෙන් සිදු විිම මත වර්තමානයේ න්යෂ්ටික අත්හදා බැලීම් වලට සීමා පැනවීම සිදු කර ඇත. මෙම හේතුන් මත නයශ්ටික බලාගාර ඉදිකිරීම සඳහා ස්වභාවික විපත් අවම ප්‍රදේශ තෝරා ගැනීම හා ජන ශුන්‍ය කලාප වල ඉදිකිරිම වර්තමානයේදී සිදු කරනු ලබයි.
ලොව කොතරම් තාක්ෂණය අතින් දියුණුව ලැබුවත් උපද්රව සිදු විම වැක්විම නොහැකි විම අදටත් වර්තමාන ලෝකය සිදු කිරිමට සමත්ව නැත.
ඈත අතීතයේ පටන්ම පරිසරය හා මිනිසා අතර අන්‍යෝන්‍ය සබැඳියාවක් පැවතිණි.නමුත් කාර්මීකරණයත් සමඟ මිනිසා පරිසරය අභිබවා යාමත් සමග ආපදාවන්හි තීව්‍රතාවය ඉතා වැඩි වශයෙන් ජනතාවට දැනීමට පටන් ගෙන ඇත.එම තීව්‍රතාවය අවම කර ගැනීම සඳහා ආපදා කළමනාකරණ චක්‍රයේ ඇති අංග ඉතාමත් විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කරන බව නොහරහසකි.
Leo Oshala Chamodani
