Tuesday, December 19, 2023

ජාතික සංහිඳියාව


🧕 විවිද ජාතීන් අතර පවතින සමගිය මෙම ජාතික සංහිඳියාව ලෙස හැදින්විය හැක.

 දෙසැම්බර් 16 වැනි දින ජාත්‍යන්තර වශයෙන් මෙම දිනය සමරනු ලබයි.

🧕 සංහිඳියා දිනයේ වැදගත්කම කුමක්ද?

සංහිඳියාවේ දිනය වාර්ෂිකව දෙසැම්බර් 16 වන දින පැවැත්වෙන දකුණු අප්‍රිකාවේ රජයේ නිවාඩු දිනයකි. වර්ණභේදවාදය අවසන් වීමෙන් පසු 1995 දී මෙම නිවාඩුව ක්‍රියාත්මක වූයේ රට වෙනුවෙන් සංහිඳියාව සහ ජාතික සමගිය පෝෂණය කිරීමේ අරමුණ ඇතිවය.

🧕සංහිඳියා දිනය පිළිබඳ ඓතිහාසික තොරතුරු මොනවාද?

1838 දෙසැම්බර් 16 වන දින ඔවුන්" ලේ ගංගා සටනට " සටන් කළහ. අවි ආයුධ තිබූ නිසා අප්‍රිකානුවන් සටන ජය ගත්හ. බොහෝ මිනිසුන් මිය ගිය අතර  අප්‍රිකානු ගංගා රුධිරයෙන් රතු විය. අද අපි මේ දිනය හඳුන්වන්නේ සංහිඳියාවේ දිනය කියලා.

🧕සංහිඳියාව දිනය යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද?

සෑම වසරකම දෙසැම්බර් මස 16 සත්‍යය සහ සංහිඳියාව සඳහා වූ ජාතික දිනය සනිටුහන් කරයි. කිසි දිනක නිවසට නොපැමිණි දරුවන්ට සහ නේවාසික පාසල්වල දිවි ගලවා ගත් අයට මෙන්ම ඔවුන්ගේ පවුල්වලට සහ ප්‍රජාවන්ටද මෙම දිනය ගෞරව කරයි. 

🧕සංහිඳියාවෙන් ලැබෙන ප්‍රයෝජන මොනවාද?

 * අනෙකුත් ජාතීන් පිලිබද පුලුල් දැනුමක් ලබා ගත හැක.

* අනෙකාට අපහසු අවස්තා වන් වලදී උපකාර කිරීමෙ හැකියාව.

* සංස්කෘතික විවිදත්වයක් දැකිය හැක

🧕සංහිඳියාව සාමය ඇති කරන්නේ කෙසේද?

සංහිඳියාව යනු  විවිද සංස්කෘතික පාර්ශ්වයන් විශ්වාසය ගොඩනඟා, සහයෝගයෙන් ජීවත් වීමට ඉගෙන ගන්නා සහ ස්ථාවර සාමයක් ඇති කරන දිගුකාලීන ක්‍රියාවලියයි. එය පුද්ගල මට්ටමින්, ප්‍රජා මට්ටමින් සහ ජාතික මට්ටමින් සිදුවිය හැක.

🧕සංහිඳියාව පිළිබඳ පණිවිඩය කුමක්ද?

බයිබලානුකුල සංහිඳියාව යනු කලින් විරසක වූ පාර්ශව දෙකක් එකිනෙකා සමඟ සාමයට පැමිණීමේ ක්‍රියාවලියයි. දෙවියන් වහන්සේ ජේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ තුළින් අපව තමා සමඟ සමාදාන කර ඇති නිසා, අපට එකිනෙකා සමඟ සංහිඳියාව ඇති කළ හැකිය, තවදුරටත් අපගේ වැරදි එකිනෙකාට ගණන් නොගනී.

එලෙසම බුදුදහමට අනුව ජාති බේද වලිං තොරව සියලුම පුද්ගලයින්ට කරුනාව  දැක්වීම මෙත් සිත පැතිරවීම සංහිඳියාව ලෙස දැක්කවිය හැක.

🧕ජාතීන් අතර සංහිදියාව ඇති කරගන්නෙ කෙසෙද ?

# එකිනෙකාට ගරු කිරිම.

# එකිනෙකාට උපකාර කිරීම .

# සංහිදියාව දියුණු කරන ක්‍රියාකාර කම් වල නිරත වීම

Leo Nadeesha Mayomi

First Year

Faculty of Arts

විශාදය හෙවත් මානසික අවපීඩනය


විශාදය විතරක් නෙවේ ඕනැම මානසික රෝගයක් පිස්සු කියන තත්වය විදියට හඳුන්වන්න අපේ රටේ ඉන්න සමාජය පුරුදු වෙලා ඉන්නවා.  නමුත් අපි කතාකරන විශාදය (Depression) කියන රෝගය සහ පිස්සු කියන්නේ එකිනෙකට වෙනස් වූ රෝගී තත්ත්ව දෙකක් ලෙස හඳුන්වාදිය හැකියි. අපි සරලව හඳුන්වනවා නම් විශාදය කියන්නේ කෙනෙක්ගේ මනසේ දීර්ඝ කාලයක් තුල පවතින ශෝකී බවයි (Sadness). එනම්, විශාදය ඇතිවීමට බොහෝවිට හේතුවන්නේ මානසික වශයෙන් ඇතිවන වේදනාවන්ය (Mental trauma).

ශ්‍රී ලංකාව ගතහොත් අපගේ ජනගහනයෙන් 4.4% කට පමණ මෙම රෝගී තත්ත්වය පවතිනවා. එබැවින් මෙය ඉතා බහුල රෝගී තත්වයක් කියලා කියන්න පුලුවන්. 

විශාදය කියන්නේ කුමක්ද? (What is depression)

විශාදය කියන්නේ කලින් සඳහන් කල ආකාරයටම මනසේ ඇතිවන දීර්ඝ කාලීන වශයෙන් පවතින් ශෝකී ස්වාභාවයක් කියලා සරලව සඳහන් කරන්න පුලුවන්.

නමුත් අන්තර්ජාතික රෝග වර්ගීකරණයට (ICD 10) අනුව මෙම රෝගය සඳහා වඩා සංකීර්ණ හැඳින්වීමක් කර තිබෙනවා. ඒ අනුව රෝගියාට පවතින රෝග ලක්ෂණ අනුව එම රෝගී තත්ත්වය මද විශාදය (Mild depression) , සමාන්‍යය විශාදය (Moderate Depression), සහ දරුණු ගනයේ විශාදය (Severe Depression) ලෙස වර්ග කල හැකියි.  

විශාදය රෝග ලක්ෂණ (Symptoms of depression)

විශාදයේ ප්‍රධාන රෝග ලක්ෂණ 10ක් තිබෙනවා. මේවාගෙන් කොටසක් major symptoms සහ ඉතිරි කොටස minor symptoms කියලා හඳුන්වනවා.

1. දුක්සහිත / ශෝකී ස්වභාවය (Sad mood)

2. වෙනදා සතු‍ටුවන දේ වලින් සතුටට පත්විය නොහැකි බව (Loss of interest/ Joyness)

3. මහන්සිගතිය (Fatiguability)

4. මානසික ඒකාග්‍රතාවය අඩුවීම (Lack of concentration)

5. ආත්ම විශ්වාසය අඩුවීම (Lack of self esteem 

6. සිතේ පවතින වරදකාරී ස්වාභාවය (Guiltiness)

7. අනාගතය පිලිබඳ අශුභවාදි අදහස් (pessimistic ideas on future)

8. සියදිවිහානිකර ගැනිමට සිතීම (suicidal ideas)

9. නින්ද නොයැම (Lack of sleep)

10. කෑම අරුචිය (Lack of appetit) 

මෙම රෝග ලක්ෂණ අනුව වෛද්‍යයවරයෙකු විසින් ඔබට විශාදය ඇති නැති බව සහ එහි බරපතල බව තීරණය කළයුතු වේ. එලෙසම කෙනෙකු මානසික අවපීඩනය තත්ත්වයක් ඇතිබව සිතනවානම් අනිවාර්යෙන්ම වෛද්‍යය වරයෙක් හමු වී එ පිලිබඳ සැකහැර දැනගත යුතු වේ.

විශාදය ඇතිවන්නේ ඇයි? 

අපි හිතන්නේ නම් විශාදය එහෙමත් නැත්නම් ඩිප්‍රෙෂන් ඇතිවෙන්නේ මානසික ගැටලු නිසා කියලා. ඒත් හැම වෙලාවෙම එහෙම වෙන්නේ නැ. මානසිකව ඇතිවෙන දැඩි වේදනාවලුත් (severe mental problems) එක හේතුවක් උනාට ඊට වඩා වැදගත් බොහෝ කරුණු මේ සඳහා බලපායි.

1. ජානමය හේතු (Genetic Causes) 

මෙම රෝගයට බලපාන සමහර කරුණු පරම්පරාගතව පවුල හරහා යන දේවල්. ඒවා ගමන් කරන්නේ ජාන කියන ඒකක හරහාය. ජනාමය හේතු කියන්නේ මේ රෝගයට ප්‍රධාන හේතුවක්. ඒ නිසා ඔබේ සහෝදර සහෝදරියන්ට, දෙමාපියන්ට මෙම රෝගය ඇත්නම් ඔබටත් රෝගය ඇති වෙන්න අවස්ථාවක් තියෙනවා.

2. දීර්ඝ කාලීන රෝගී තත්ත්ව (Chronic illness) 

අපේ රටේ වගේම ලෝකෙත් ගොඩක් අය බෝ නොවන රෝග (NCD) වලින් පෙලෙනවා. උදාහරණ විදියට පිළිකා(Cancers), වකුගඩු රෝග(CKD), ආතරයිටිස්(Arthritis), වගේ රෝග ගන්න පුලුවන්.ඒ වගේ රෝගීන් අතර මෙම රෝගී තත්ත්වය නිතර දකින්නට ලැබෙනවා.

3. සමහර ඖෂධ (Some medications) 

අප ලබාගන්නා සමහර ඖෂධ නිසා සමහර අයට මෙම රෝගය වැළදෙන්න පුලුවන්. ඒ අතර සමහර වේදනා නාශක(Pain killers), වලිප්පුව (Epilepsy) සඳහා ලබාදෙන ඖෂධ වගේ දේවල් ප්‍රධාන වෙනවා.

4. මත්ද්‍රව්‍යය (Drugs) 

සමහර පුද්ගලයන් නිතර විවිධ මත්ද්‍රව්‍යය (illicit drugs) ලබාගන්නට පුරුදු වෙලා ඉන්නවා. මේ වගේ අය ඉතා පහසුවෙන් මානසික අවපීඩන තත්ත්වයකට ගොදුරු වෙන්න පුලුවන්.

5. හදීසි මානසික ගැටලු (Sudden mental trauma) 

මානසික ගැටලු කියන්නේ අපි හැමෝටම හැම වෙලාවකම අඩු වැඩි වශයෙන් මුහුන දෙන්න වෙන තත්ත්වයක්. තමන් ලගින් ආශ්‍රය කරන කෙනෙක් වෙන් උනොත්, එහෙමත් නැත්නම් ශාරීරික වේදනවක් ඇතිවුනොත් වගේ අවස්ථාවක ටිකක් වැඩිපුර දැනෙන්න පුලුවන්. මෙහෙම ඇතිවෙන සමහර මානසික වේදනා දීර්ඝ කාලීනව පැවතිලා විශාදය වගේ තත්ත්වයකට පරිවර්ථනය වෙන්න පුලුවන්.

ඒ එක්කම පෞර්ෂය ආශ්‍රිත ගැටලු, මොළයේ වර්ධනයේ ගැටලු වගේ ගොඩක් දේවල් මෙකට බලපාන්න පුලුවන්. 

විශාදය වර්ග (Types of Depression)  

අපි කලින් කතා කරපු විදියට විශාදයේ රෝග ලක්ෂණ වල තීව්‍ර බව අනුව මද, සාමාන්‍ය සහ දරුණු ගනයේ විශාදය ලෙස බෙදන්න පුලුවන්.

ඒ එක්කම තමයි විශාදය ඇතිවීමට අදාල අවස්ථාව සහ රෝගයේ ලක්ෂණ අනුව විශාදයේ වර්ග 7ක් පවතිනවා.

1.Major Depressive Disorder (MDD)

2.Persistent Depressive Disorder (PDD)

3.Bipolar Disorder

4.Postpartum Depression (PPD)

5.Premenstrual Dysphoric Disorder (PMDD)

6.Seasonal Affective Disorder (SAD)

7.Atypical Depression  

විශාදය සඳහා ප්‍රතිකාර

මද විශාදාය (Mild depression) තත්වයක සිට දරුණු ඝනයේ විශාදය (Severe depression) තත්ත්වයක් දක්වා ප්‍රතිකාර ක්‍රම විවිධ වෙනවා. උදාහරණයක් ලෙස; මද විශාදය තත්ත්වයක් කුඩා මානසික උපදේශනයකින් (counselling) සුව වූවත් සමහර අවස්ථාවලදී ඖෂධමය ප්‍රතිකාර වලට අමතරව ECT ප්‍රතිකාරයද භාවිත කරන්නට වෙන්න පුලුවන්. 

මේ ආකාරයට මෙම විශාදය හෙවත් මානසික අවපීඩන තත්ත්වය හා ඒහ් තුළින් මිදීමට ගත යුතු පියවර පිළිබඳවද අපට අවබෝධයක් ගත හැකිය. 

 Leo Rashmi Shasikala  

Faculty of art

university of colombo

ජාත්‍යන්තර මානව සහයෝගීතා දිනය


ජාත්‍යන්තර මානව සහයෝගීතා දිනය (IHSD), දෙසැම්බර් 20 දින සමරන අතර එය  එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සහ එහි සාමාජික රටවල ජාත්‍යන්තර වාර්ෂික එක්සත් දිනයකි. එහි ප්‍රධාන පරමාර්ථය වන්නේ දරිද්‍රතාවය අවම කිරීම සඳහා ගෝලීය අරමුණු සහ මුලපිරීම් පිළිබඳව සාමාජික රාජ්‍යයන් දැනුවත් කිරීම සහ ලොව පුරා ස්වාධීන ජාතීන්ගේ දරිද්‍රතාවය අඩු කිරීමේ උපාය මාර්ග සැකසීම සහ බෙදාගැනීම මගින් සහයෝගීතාවයේ විශ්වීය වටිනාකම හඳුනා ගැනීමයි 

ජාත්‍යන්තර මානව සහයෝගීතා දිනය යනු:

#විවිධත්වය තුළ අපගේ එකමුතුකම සමරන දිනයක්;

#ජාත්‍යන්තර ගිවිසුම්වලට ඔවුන්ගේ කැපවීම්වලට ගරු කරන ලෙස රජයන්ට මතක් කරන දිනයක්;

#සහයෝගීතාවයේ වැදගත්කම පිළිබඳව මහජනතාව දැනුවත් කිරීමේ දිනයක්;

#දරිද්‍රතාවය තුරන් කිරීම ඇතුළු තිරසාර සංවර්ධන ඉලක්ක සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා සහයෝගීතාව ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ මාර්ග පිළිබඳ විවාදය දිරිමත් කරන දිනයක්;

#දිළිඳුකම පිටුදැකීම සඳහා නව මුලපිරීම් දිරිගැන්වීම සඳහා ක්‍රියාකාරී දිනයක්.

පසුබිම

21 වැනි සියවසේ ජාත්‍යන්තර සබඳතාවල මූලික වටිනාකම්වලින් එකක් ලෙස සහස්‍ර ප්‍රකාශය තුළ සහයෝගීතාව හඳුනාගෙන ඇති අතර, එහි දුක් විඳීමට හෝ අවම වශයෙන් ප්‍රතිලාභ ලබන අයට වැඩි ප්‍රතිලාභ ලබන අයගෙන් උපකාර ලැබිය යුතුය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, ගෝලීයකරණයේ සන්දර්භය සහ වැඩෙන අසමානතාවයේ අභියෝගය තුළ ජාත්‍යන්තර සහයෝගීතාවය ශක්තිමත් කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ.

එබැවින් දරිද්‍රතාවයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා සහයෝගීතාවයේ සංස්කෘතිය සහ බෙදාගැනීමේ ආත්මය ප්‍රවර්ධනය කිරීම වැදගත් බව ඒත්තු ගැන්වූ එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය දෙසැම්බර් 20 ජාත්‍යන්තර මානව සහයෝගීතා දිනය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය.

දිළිඳුකම පිටුදැකීම සඳහා ලෝක සහයෝගිතා අරමුදල පිහිටුවීම සහ ජාත්‍යන්තර මානව සහයෝගීතා දිනය ප්‍රකාශයට පත් කිරීම වැනි මුලපිරීම් හරහා, දිළිඳුකමට එරෙහි සටනේදී සහ අදාළ සියලු පාර්ශ්වකරුවන්ගේ මැදිහත්වීමේදී සහයෝගීතා සංකල්පය තීරණාත්මක ලෙස ප්‍රවර්ධනය කරන ලදී.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සහ සහයෝගිතා සංකල්පය

සංවිධානයේ උපතේ සිට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ කාර්යය සහයෝගීතාව පිළිබඳ සංකල්පය අර්ථ දක්වා ඇත. එක්සත් ජාතීන්ගේ නිර්මාණය සාමය, මානව හිමිකම් සහ සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනය ප්රවර්ධනය කිරීම සඳහා ලෝකයේ ජනතාව සහ ජාතීන් එකට එකතු විය. සංවිධානය ආරම්භ කරන ලද්දේ එහි සාමාජිකයන් අතර සමගිය සහ සහජීවනය පිළිබඳ මූලික පදනම මත වන අතර, එය "ජාත්‍යන්තර සාමය සහ ආරක්ෂාව පවත්වා ගැනීම සඳහා" එක්සත් කිරීම සඳහා එහි සාමාජිකයින්ගේ සහයෝගීතාවය මත රඳා පවතින සාමූහික ආරක්ෂාව පිළිබඳ සංකල්පය තුළ ප්‍රකාශ විය.

සංවිධානය "ආර්ථික, සමාජීය, සංස්කෘතික හෝ මානුෂීය ස්වභාවයේ ජාත්‍යන්තර ගැටළු විසඳීමේ සහයෝගීතාවය" මත රඳා පවතින්නේ සහයෝගීතාවයේ ආත්මයෙනි.

2005 දෙසැම්බර් 22 වන දින මහා සභාව, 60/209 යෝජනාව මගින් සහයෝගීතාවය විසිඑක්වන සියවසේ මිනිසුන් අතර සබඳතා යටපත් විය යුතු මූලික හා විශ්වීය වටිනාකම් වලින් එකක් ලෙස හඳුනා ගත් අතර, ඒ සම්බන්ධයෙන් සෑම වසරකම දෙසැම්බර් 20 ජාත්‍යන්තරය ප්‍රකාශයට පත් කිරීමට තීරණය කළේය. මානව සහයෝගීතා දිනය.

57/265 යෝජනාව මගින් 2002 දෙසැම්බර් 20 වන දින මහා සභාව විසින් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවර්ධන වැඩසටහනේ භාර අරමුදලක් ලෙස 2003 පෙබරවාරි මාසයේදී පිහිටුවන ලද ලෝක සහයෝගීතා අරමුදල පිහිටුවන ලදී. එහි පරමාර්ථය වන්නේ දරිද්‍රතාවය තුරන් කිරීම සහ සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල, විශේෂයෙන් ඔවුන්ගේ ජනගහනයේ දුප්පත්ම කොටස් අතර මානව හා සමාජ සංවර්ධනය ප්‍රවර්ධනය කිරීමයි.

Leo Shashin Dewthilina

First Year

Faculty of Arts

Sunday, December 17, 2023

නෙරපනු.......!


දහසක් දොම්නස් කඳුළු සුසුම් මැද

ගයනා පෙම් ගී කවිය අසනු මැන

මොර දී අහසට හඬගා කියු ඒ

අවිහිංසක පෙම් ගීය අසනු මැන...


ගැයුමට තවකෙක් නැත මට ඔබ හැර

එනමුදු හැඬුමට මා පමණක් ඇත

ගැයු විට දිරිගෙන හදවත බිලිකොට

සිනාසුනා ඔබ මා දෙස බල බල...


මියැදුණු පැතුමෙක පරවුණු කුසුමෙක

කඩවුණු අභිමන් අභියස සිට මම

ජීවිතයක ඇති අරුත සොයන්නට

විවර කළා සිත ලෝ දම් සිහි කොට...


සිසිලස ගෙන දෙන චන්ද්‍රමඩල යට

භව දුක් අවුළන මළපුඩු කුමටද

සිසිලස විඳ විඳ වීතරාගී සිත

සසරෙන් නෙරපනු බුදු දම් සිහිකොට...


Leo Chathuranga Lakmal

First Year

Faculty of Arts

ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණික දිනය


ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණිකයන්ගේ දිනය ලෙස සැලකෙන්නේ මිලියන සංඛ්‍යාත සංක්‍රමණිකයන් ඔවුන්ගේ සත්කාරක රටවල ආර්ථිකයන් සදහා කරන ලද දායකත්වය සහ ඔවුන්ගේ මූලික මානව අයිතිවාසිකම් වලට ගරු කිරීම ප්‍රවර්ධනය කිරීම සදහා වන දායකත්වය හදුනා ගැනිමේ අවස්ථාවක් ලෙසය.

සෑම වසරකම දෙසැම්බර් 18 වන දින ලොවපුරා ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණික දිනය සමරයි.සංක්‍රමණිකයන් මුහුණ දෙන අභියෝග ඉස්මතු කරමින් ඔවුන්ගේ වැදගත් දායකත්වය හදුනා ගැනීමට වෙන් කරන ලද දිනයක් ලෙස අද දිනය හදුනා ගත හැකිය.

2000 දෙසැම්බර් 4 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය ලෝකයේ විශාල සහ වැඩිවන සංක්‍රමණිකයන් සංඛ්‍යාව සැලකිල්ලට ගනිමින් දෙසැම්බර් 18 දින ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණික දිනය ලෙස නම් කලේය.1990 දී මෙම දිනයේදී සියලුම සංක්‍රමණික සේවකයන්ගේ සහ ඔවුන්ගේ පවුල් වල සාමාජිකයින්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම පිලිබද ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය සභාව විසින් අනුමත කරන ලදි.

සෑම වසරකම දෙසැම්බර් 18 දින එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සංක්‍රමණය සදහා වූ ජාත්‍යන්තර සංවිධානය (IOM)හරහා ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණිකයන්ගේ දිනය යොදා ගනිමින් අභ්‍යන්තරව අවතැන් වූ මිලියන 41කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් ඇතුලුව දළ වශයෙන් මිලියන 272ක සංක්‍රමණිකයන් විසින් කරන ලද දායකත්වය ඉස්මතු කරයි.

IOM හි 500 කට ආසන්න රටේ කාර්‍යාල සහ උප කාර්‍යාල මෙන්ම රාජ්‍ය ජාත්‍යන්තර සහ දේශීය සිවිල් සමාජ හවුල්කරුවන් විසින් සංවිධානය කරන ලද සිදුවීම් මගින් සහය දක්වන මෙම ගෝලීය උත්සවය , සංක්‍රමණ මාර්ගෝපදේශනය වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම සදහා පුලුල් පරාසයක සංක්‍රමණ තේමා,සමාජ සහජීවනය,අභිමානය,සූරාකෑම,සහයෝගීතාවය පරීක්ෂා කරයි.මානුෂිය හා විධිමත් සංක්‍රමණය සංක්‍රමණිකයන්ට සහ සමාජයට ප්‍රතිලාභ ලබා දෙයි යන මූලධර්ම මගිනි.

1997 දී පිලිපීනය සහ අනෙකුත් ආසියානු සංක්‍රමණික සංවිධාන දෙසැම්බර් 18 සංක්‍රමණිකයන් සමග සහයෝගීතාවයේ ජාත්‍යන්තර දිනය ලෙස සැමරීම සහ ප්‍රවර්ධනය කිරීම ආරම්භ කලේය.මෙම දිනය තෝරාගනු ලැබුවේ 1990 දෙසැම්බර්  18 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් සියලුම සංක්‍රමණිකයන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීම පිළිබද ජාත්‍යන්තර සම්මුතිය සම්මත කරන ලද බැවිනි.1999 අග භාගයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංක්‍රමණිකයෙකු නිල වශයෙන් නම් කිරීම සදහා අන්තර්ජාල හරහා ප්‍රචාරක කටයුතු ආරම්භ කරන ලදි.අවසානයෙ 2004 දෙසැම්බර්  4 දින ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදි.

එක්සත් ජාතීන්ගේ ජාත්‍යන්තර සංක්‍රමණික දිනය ප්‍රකාශයට පත් කිරීම වැදගත් පියවරක් වන අතර සංක්‍රමණිකයන්ගේ ආරක්ෂාව සම්බන්ධයෙන් සැලකිලිමත් වන සියලු දෙනා සදහා පෙළගැස්මක් ඉදිරිපත් කරයි.සංක්‍රමණිකයන්ගේ මානව හිමිකම් සහ මූලික නිදහස පිලිබද තොරතුරු බෙදා හැරීම , අත්දැකීම් හුවමාරු කර ගැනීම සහ සංක්‍රමණිකයන්ගේ ආරක්ෂාව තහවුරු කිරීමට ක්‍රියාමාර්ග ගනිමින් මෙම දිනය සැමරීමට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සියලුම එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජික රටවලට , අන්තර් රාජ්‍ය සහ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන වලට ආරාධනා කරයි.

Leo Poornima Nethmini

First Year

Faculty of Arts

Sunday, December 10, 2023

ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය


කන්දක් යනු මූලික වශයෙන් විශාල භූමි ආකෘතියක් වන අතර එය සීමිත ප්‍රදේශයක එය වටා ඇති භූමියට ඉහළින් නැගී සාමාන්‍යයෙන් කදු මුදුනක් සාදයි.කදු සෑදී ඇත්තේ ගිණිකදු හෝ ස්වභාවික භූගෝලීය බලවේග මගිනි.මෙම බලයන්ට පෘථිවි පෘෂ්ඨය දේශීයව ඉහළ නැංවිය හැකිය.ග්ලැසියර් කාලගුණ තත්වයන් සහ ගංගා නිසා මෙම කදු සෙමෙන් ඛාදනය විය හැකිය.එමෙන්ම හුදෙකලා කදු මුදුන් ඇති කදු කීපයක්ද තිබේ.

ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය නිර්මාණය කර ඇත්තේ අප අවට කදුකරයේ ආශ්චර්‍ය සහ මායාව වැළද ගැනීමට හැකි වන පරිදිය.ලොව පුරා සැබවින්ම දර්ශනීය කදු සහිතය.කිලිමන්ජාරෝ කන්ද,ෆූජි කන්ද,සහ එවරස්ට් කන්ද වඩාත් ප්‍රසිද්ධ කදු කීපයකි.මෙම දිනයේදි අපි ලෝකයේ සියලුම කදු අගය කරමු.අනතුරුදායක කදු තරණය කිරීමට උත්සහ කිරීමෙදී ජීවිත අහිමි වූවන් ගැන මෙනෙහි කිරීමට සහ ඔවුන්ට උපහාර දැක්වීමට යම් කාලයක් ගත කිරීමටද මෙම දිනය හොද දිනයකි.කදු යනු විනෝදාස්වාදය සහ සම්පත් වල මූලාශ්‍රයක් වන අතර හිමෙන් වැසී ගිය කදු උද්‍යෝගිමත් අයට ස්කී බැවුම් සපයයි.

ලෝකයේ සමහර ප්‍රදේශවල ඒවා අද්විතීය කෘෂිකර්මාන්තයේ ප්‍රභවයක් වන අතර ඒවායේ බෑවුම් වල හොදින් වැඩෙන නිෂ්පාදන සදහා ප්‍රමාණවත් ඉඩක් සපයයි.කෝපි,කොකෝවා,ඖෂධ පැළෑට,කුලුබඩු සහ හස්ත කර්මාන්තවල ස්වරූපය භූ විද්‍යාව දක්වා මෙය විහිදේ.

ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය යනු මෙම අද්විතීය භූමි හැඩතල සහ ඒවා පිරිනැමීමට ඇති සියල්ල අගය කිරීමට ඔබට ඇති අවස්ථාවයි.ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය ලොව වටා මිනිසුන් විසින් ප්‍රිය කිරීමට හේතු ගණනාවක් තිබේ.ලෝකයේ සමහර ප්‍රදේශවල කදු හිගවීම බොහෝ මිනිසුන්ට ඒවාගෙ වටිනාකම දැනීම මෙයට ඇතුලත් වේ.ඇත්ත වශයෙන්ම ඔබට ලොව පුරා විවිධ කදු පිලිබදව විවිධ ජන කතා ජනප්‍රවාද ගැන කියවීමට පැය ගණනක් ගත කල හැකිය.මෙය නිසැකවම ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනයේදී ලෝකය වැඩි විස්තර දැනගැනීමට වඩාත් ආකර්ෂණීය සහ රසවත් ක්‍රම වලින් එකකි.ඊට අමතරව ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය ඔබට කදු තරණය කිරීමට පරිපූර්ණ නිදහසට කරුණක් ලබා දෙයි.

2003 දෙසැම්බර් මාසයේදී පිහිටවන ලද එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය මෙම දිනය නිර්මාණය කලේ අප කදු මත යැපෙන සියලු දේ පිලිබදව දැනුවත් කිරීමට උපකාර කිරීම සදහාය.ඉහත සදහන් කර ඇති සියලුම මහිමයන් වේවා එසේත් නැත්නම් ඔවුන්ගේ නිවහන ලෙස හදුන්වන ශාක හා සත්ත්ව විශේශවල සෞඛ්‍යය හා යහපැවැත්ම සදහා ඒවා කොතරම් අවශ්‍යද යන්න ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය මගින් ප්‍රවර්ධනය කරයි.

ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය විනෝදාත්මකව සහ අධ්‍යාපනික ආකාරයට සැමරිය හැකිය.ඔබේ ප්‍රදේශයේ ඇති කදු පිලිබදව ඒවාගේ අතීතය පිලිබදව අධ්‍යනය කල හැකිය.එහි අගය අන් අයටද වටහා දීමට ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය කදිම දිනයකි.බොහෝ උද්‍යාන සහ කදු සහිත නව භූමි ප්‍රදේශ සොයාගත හැකිය.සැගවුනු කදුකර ස්ථාන වල විවිධත්වය සෙවිය හැකිය.නැතහොත් විශ්මිත සංචාරක නගරවල වේවා එහි ගොස් අධ්‍යනය කල හැකිය.

එමෙන්ම කදවුරු බැදීම්ට ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය භාවිතා කල හැකිය.කදුකරයේ සති අන්තයේ කදවුරු බැදීම ඇදහිය නොහැකි අත්දැකීමකි.ඔබ එළිමහන් පුද්ගලයෙක්ද නැද්ද යන්න මත පදනම්ව ඔබට සම්පූර්ණ කදවුරු අත්දැකීමක් ලබා ගත හැකිය.ඔබ අවට කදු සහ අහසේ තරු දෙස බැලීම තරම් දෙයක් නැත.එය ඇදහිය නොහැකි අත්දැකීමක් වන අතර අනිවාරෙන්ම ජාත්‍යන්තර කදුකර දිනය ගත කිරීමට හොදම ක්‍රමයකි.එනිසා ඔබේ අනෙකුත් මිතුරන් සමග විශිෂ්ට කදවුරු සති අන්තයක් භුක්ති විදිය හැකිය.

කදු නැගීමේ ලෝලීන්ට බොහෝ මංපෙත් සහ රහසිගත ස්ථාන ප්‍රීතියක් වන අතර සුලු පිරිසක් පැමිණෙන කදුකර ප්‍රදේශ භුක්ති විදිමට හැකිය.ඒවා සංවර්ධනය කිරීමේ කිරීමේ පෙරමුණ ගත හැකිය.

Leo Poornima Nethmini 

First Year

Faculty of Arts

Saturday, December 9, 2023

සිවිල් ගුවන් සේවාව

 


ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා දිනයේ අරමුණ වන්නේ රාජ්‍යයන්හි සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනයටත් වේගවත් ගෝලීය සංක්‍රමණයන් සාක්ෂාත් කර ගැනීමටත් ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවයේ වැදගත්කම පෙන්වා දීමයි. 

මෙම ජාත්‍යන්තර දිනය 1994 වර්ෂයේ ස්ථාපිත කරන ලද අතර 1996 වර්ෂයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලය විසින් දෙසැම්බර් 07 දින ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා දිනය නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ චිකාගෝ සම්මුතිය ලෙසද හැදින්වෙන ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා පිළිබද සම්මුතිය අත්සන් කිරීමේ සංවත්සරය සැමරීම සදහාය .

සෑම වසර පහකටම ICAO කවුන්සිලය විසින් ජාත්‍යන්තර සිවිල් ගුවන් සේවා දිනය සඳහා විශේෂ සංවත්සර තේමාවක් ස්ථාපිත කරයි.ඒ අනුව කවුන්සිලයේ නියෝජිතයන් සම්පූර්ණ සිව් අවුරුදු අතරමැදි කාලය සඳහා තනි තේමාවක් තෝරා ගනී.කවුන්සිලය තීරණය කර ඇති පරිදි 2023 දක්වා තේමාව වන්නේ "ගෝලීය ගුවන් සේවා සංවර්ධනය සඳහා නවෝත්පාදනයන් ඉදිරියට ගෙනයාම"යන්නයි.  

ගෝලීය ගුවන් ප්‍රවාහන අංශය ඒ ආශ්‍රිත රැකියා මිලියන 65.5ක් හා ගෝලීය ආර්ථික ක්‍රියාකාරකම් සඳහා ඩොලර් ට්‍රිලියන 2.7ක් සඳහා සහය වන අතර එමෙන්ම  දිනකට ගුවන් ගමන් 120 000ක යෙදෙන අතරම වාර්ෂිකව මගීන් බිලියන 4කට වඩා පිරිසකට ප්‍රවාහන පහසුකම් සපයයි.

වෙළෙඳාම, ආර්ථික වර්ධනය,සංචාරක කර්මාන්තය හා සංස්කෘතික හුවමාරුව සඳහා ගුවන් සේවා කර්මාන්තයේ සැලකිය යුතු දායකත්වය හඳුනා ගැනීමත් සිවිල් ගුවන් සේවා මුහුණ දෙන අභියෝග වලට විසඳුම් සෙවීමට හා තිරසර හා කාර්යක්ෂම ගුවන් සේවාවක් සඳහා නව්‍ය විසදුම් ගවේශණය කිරීමේ අවස්ථාවක් ලෙසත් මෙම ජාත්‍යන්තර දිනය හඳුන්වා දිය හැකිය.

Leo Madhavi Maheshika

First Year

Faculty of Arts

වප් පුන් පොහෝ දිනය

  වප් පුන් පොහෝ දිනය අසිරිමත් බෞද්ධාගමික සිදුවීම් රැසක් සිදුවුනු වැදගත් පොහෝ දිනයකි. මහා පවාරණය, දේවාවරෝහණය, සාරිපුත්ත තෙරණුවෝ ප්‍රඥාවෙන් අග...